སྤྱིར་རང་རེ་བོད་ཀྱི་ཐོག་མའི་ལོ་ཙཱ་ནི་བོན་ཆོས་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ་ཞང་བོད་བར་གྱི་ལོ་ཙཱའི་རྒྱུད་རིམ་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་བ་གཞི་བཞག་ཡིན་ཞེས་སྨོས་ན་སུས་ཀྱང་བསྙོན་དུ་མེད་ལ། མཛོད་ལས་བོད་རྒྱལ་ཐོག་མར་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོས་སྲིད་དབང་བསྒྱུར་བའི་སྐབས་བོན་ཤེས་པ་ཅན་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་བོན་ཆོས་དུ་མ་ཞིག་བོད་ལ་བསྒྱུར་ཡོད་པ་དང་གཉའ་ཁྲིའི་སྲས་མུ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་ཡང་ཞང་ཞུང་ནས་མཁས་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བོད་དུ་གདན་དྲངས་ནས་བོན་གྱི་འདུ་གནས་ཆེན་པོ་སུམ་བཅུ་རྩ་བདུན་བཙུགས་ཏེ། བོན་བསྟན་རྒྱ་ཆེན་སྤེལ་བ་དང་བསྟུན་ཞང་ཞུང་གི་སྟོང་རྒྱུང་མཐུ་ཆེན་དང་བོད་ཤ་རི་དབུ་ཆེན་གཉིས་ཡུལ་བྱེ་མ་གཡུང་དྲུང་ཆུ་མིག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་མགོར་བསྟན་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་བཀའ་དྲི་མ་མེད་པའི་གཞུང་རྣམས་བོད་ཀྱི་སྐད་དང་ཚིག་གིས་ཚོམ་བསྡེབས་ནས་སྣང་སྲིད་གཏན་ལ་ཕབ། ཅེས་པ་ལྟར་སྟོང་རྒྱུང་མཐུ་ཆེན་དང་ཤ་རི་དབུ་ཆེན་སོགས་ཀྱི་ཞང་བོད་ཀྱི་ཤ་རིའི་སྒྲ་མདོ་ཞེས་བརྩམས་པ་དང་དེ་ནས་ཡུན་རིང་མ་འགོར་བར་རྣལ་འབྱོར་ཉི་མ་གྲགས་ཀྱིས་ཞང་བོད་སྒྲ་ཡི་དོན་སྡེབ་སྣང་གསལ་སྒྲོན་མེ་བརྩམས་ཏེ་ཞང་བོད་ཀྱི་སྒྲ་འགྲེལ་གཉིས་བྱུང་བ་འདི་ནི། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱའི་ཐོག་མའི་དུས་རིམ་གསར་པ་ཞིག་གི་མགོ་ཚུགས་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ། དེར་རྟེན་བོད་རྒྱལ་ཐོག་མ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་ནས་རྒྱལ་རབས་སོ་གཉིས་པ་གནམ་རི་སྲོང་བཙན་བར་གྱི་རྒྱལ་པོ་རེ་རེར་ཆབ་སྲིད་འཛིན་པའི་རྒྱལ་པོའི་སྐུ་གཤེན་རེ་དང་། ཐར་ལམ་འདྲེན་པའི་བོན་གྱི་བླ་གཤེན་རེ། ཆོས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་བསྒྱུར་བའི་ལོ་པཎ་རེ། བྱ་གཞག་ཐབས་ལ་འཇུག་པའི་གསུང་རབ་རེ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཔྱད་གཞི་འདི་དག་ལ་རྒྱབ་བཅོལ་ནས་གནའ་དེང་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་དག་གིས་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྐབས་ཏེ་སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་ལོ་360ཡས་མས་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱའི་སྲོལ་བྱུང་བར་གྲགས་ལ། དེ་ནས་སྤྱི་ལོ་629པའི་ས་གླང་ལོར་གནམ་རི་སྲོང་བཙན་སྐུ་གཤེགས་པ་དང་སྐབས་དེར་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ལ་སླེབས་མ་ཐག་བཙན་པོའི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལ་མངའ་གསོལ་ཏེ་སྐུ་ན་གཞོན་ཡང་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་གོ་ཆ་བགོས་ནས་བོད་ཀྱི་བསྟན་སྲིད་གཉིས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བྱས་པ་ནི། ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས། ཤར་ཕྱོགས་རྒྱ་དང་མི་ཉག་ནས། །བཟོ་དང་རྩིས་ཀྱི་དཔེ་རྣམས་བླངས། །ལྷོ་ཕྱོགས་དཀར་པོའི་རྒྱ་གར་ནས། ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་བསྒྱུར། །ནུབ་ཕྱོགས་སོག་པོ་བལ་པོ་ནས། ཟས་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་གཏེར་ཁ་ཕྱེ། །བྱང་ཕྱོགས་ཧོར་དང་ཡུ་གུར་ནས། ། ཁྲིམས་དང་ལས་ཀྱི་དཔེ་རྣམས་བླངས། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་བཞིར་དབང་སྒྱུར་ནས། །མཐའ་ཡི་ལོངས་སྤྱོད་དབང་དུ་སྡུད། །འཛམ་གླིང་ཕྱེད་ལ་ཁ་ལོ་སྒྱུར། །ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་ཁྱད་པར་དུ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊ་གཙོ་བྱས་པའི་བོད་ཕྲུག་མཛངས་པ་བཅུ་དྲུག་རྒྱ་གར་དུ་སློབ་གཉེར་བྱེད་པར་བཏང་སྟེ། བོད་ཀྱི་ཡི་གེ་སྒོ་ཀུན་ནས་གསར་བཅོས་གནང་སྟེ་བོད་ཁམས་ཡོངས་ལ་སྤྱོད་བདེ་བའི་གཅིག་གྱུར་གྱི་སྐད་ཡིག་བཟོས་པ་དང་། བློ་རིག་གསལ་བའི་གཞོན་ནུ་མང་པོ་རྒྱ་ནག་གི་རིག་གནས་སྦྱོང་བར་མངགས་པ་སོགས་ཐབས་ལམ་མང་པོ་སྤྱད་ནས། ནང་བསྟན་ཆོས་གཞུང་བོད་དུ་འགྱུར་བར་རྨང་གཞི་བརྟན་པོར་བཏིང་། སྐབས་དེར་ལོ་ཙཱ་གནང་བའི་ཚུལ་ནི་རྒྱ་བལ་མཁས་པ་དུ་མ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། གསུང་རབ་དུ་མ་བསྒྱུར་ཅིང་དར་བར་མཛད། རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན་ཀུ་མ་ར་དང་བྲམ་ཟེ་ཤང་ཀ་ར་དང་། ཁ་ཆེ་ཏ་ནུ་དང་། བལ་པོ་ཤྲཱི་ལ་མཉྫ་དང་། རྒྱ་ནག་ཧ་ཤང་མ་ཧཱ་དེ་ཝ་རྣམས་བྱོན། ལོ་ཙཱ་བ་ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊ་དང་། དེའི་མཆན་བུ་དྷ་རྨ་ཀོ་ཥ་དང་ལྷ་ལུང་རྡོ་རྗེ་དཔལ་སོགས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྒྱུད་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གཙོ་བོ་བྱས་པའི་འདུས་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཏོག་གི་གཟུངས། ཟླ་བ་སྒྲོན་མའི་མདོ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ཤེར་ཕྱིན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་སོགས་བསྒྱུར་བར་བྱས་ནས་སཾ་བོད་ལོ་ཙཱའི་སྒོ་འཕར་ཐོག་མར་ཕྱེས། སྐབས་དེར་ཐ་སྙད་གཅིག་གྱུར་དང་འགྱུར་སྤུས་དག་ཀྱང་དེ་འདྲ་ཚད་ལྡན་མིན་པ་སོགས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་བདོག་པ་གོར་མ་ཆག་པས་དེའི་ཕྱིར། སྐབས་འདི་ནི་ནང་བསྟན་ཆོས་གཞུང་ལོ་ཙཱའི་རྟོག་ཞིབ་ཀྱི་དུས་རིམ་ཡིན་པ་ལས་ད་དུང་འཐུས་སྒོ་ཚང་ཞིང་ཚད་དང་ལྡན་པའི་གཞུང་ལུགས་ཅན་གྱི་ཆུ་ཚད་དུ་སླེབས་ཐུབ་མེད། དུས་རབས་8པའི་དུས་དཀྱིལ་དུ་བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་རྒྱལ་སྲིད་ལ་མངའ་གསོལ་མཛད་ཀྱང་། བཙན་པོ་སྐུ་ན་ཕྲ་བ་དང་སྐབས་དེར་བོན་པོའི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་བའི་དབང་གིས་བོན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐབས་ཤེས་སྣ་ཚོགས་སྤྱད་ནས་ནང་བསྟན་གྱི་མགོ་གནོན་པར་བརྩམས། རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས་སྲིད་དབང་ཡོངས་སུ་ཟིན་རྗེས་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་དར་སྤེལ་གཏོང་འགོ་བརྩམས་ཏེ། སྦ་གསལ་སྣང་མངགས་ནས་སྔ་རྗེས་སུ་མཁན་པོ་ཞི་བ་འཚོ་དང་སློབ་དཔོན་པད་མ་འབྱུང་གནས་གདན་དྲངས། སྤྱི་ལོ་762ལོར་མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་ལྷན་འཛོམས་བྱུང་ནས་བོད་ཀྱི་དགོན་པ་ཐོག་མ་སྟེ་བསམ་ཡས་སྤྲུལ་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་མོ་བཞེངས་ཤིང་། བོད་ཀྱི་དགེ་སློང་གི་ཐོག་མ་སད་མི་བདུན་རབ་ཏུ་བྱུང་། སྐབས་འདི་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱའི་འཕྲིན་ལས་དུས་རིམ་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་གོམ་ཁ་བསྒྱུར། བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་ཕྱག་བཏབ་ནས་བོད་ཀྱི་དགེ་སློང་གི་ཐོག་མ་བྱུང་བ་འདིས་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་དངོས་སུ་རྐང་ཚུགས་པ་མཚོན་ཞིང་། ཡུལ་གྲུ་འདི་ནས་ནང་བསྟན་གཞུང་ལུགས་སྔར་ལས་གཞི་ཁྱོན་ཆེ་བའི་ལོ་ཙཱ་དང་དར་སྤེལ་གཏོང་བར་རྨང་གཞི་བརྟན་པོར་བཏིང་། བསམ་ཡས་སྒྲ་སྒྱུར་གླིང་ནི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་སྒྲ་སྒྱུར་ཁང་ཐོག་མ་ཡིན་པར་མ་ཟད། དེས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དགོན་པའི་སློབ་གསོ་དར་སྤེལ་གཏོང་བར་སྲ་ཞིང་བརྟན་པོའི་རྨང་གཞི་བཏིང་ཡོད། དགེ་སློང་གི་སྡེ་རིམ་བཞིན་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་དང་ནང་བསྟན་ཆོས་གཞུང་སྦྱོང་བའི་དགོས་མཁོ་དངོས་དང་བསྟུན་ནང་བསྟན་པའི་ཆོས་གཞུང་ལོ་ཙཱར་སྔར་མེད་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་། བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་ལས། བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་རྗེས། བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས་སྔར་བཞིན་རྒྱ་གར་དུ་མི་བཏང་ནས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་མང་པོ་གདན་དྲངས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ད་དུང་བོད་མི་སྐོར་ཞིག་རྒྱ་གར་དུ་སློབ་གཉེར་བྱེད་པར་མངགས། འདི་ཚང་མ་ནང་བསྟན་ཆོས་གཞུང་ལོ་ཙཱ་དང་དར་སྤེལ་གཏོང་བར་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཡོད། རྒྱ་གར་ནས་གདན་དྲངས་པའི་མཁན་པོའི་ཁྲོད་དུ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་དང་ཆོས་གྲགས། ཁ་ཆེའི་ཨཱ་ནནྡ་སོགས་ཡོད། ཁོང་ཚོའི་འཕྲིན་ལས་གཙོ་བོ་ནི་ནང་བསྟན་ཆོས་གཞུང་ལོ་ཙཱ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཞེས་བཙན་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་རིང་ལ་སྒྲ་སྒྱུར་རྒྱ་གར་གླིང་ཞེས་བཙུགས་ནས། རྒྱ་གར་དང་། ཁ་ཆེ། རྒྱ་ནག་བལ་པོ་སོགས་ཕྱོགས་བཞིའི་ལོ་པཎ་གདན་དྲངས་ཏེ་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྒོ་ནས་ནང་བསྟན་ཆོས་གཞུང་ལོ་ཙཱ་མཛད་ཅིང་། ཕྱི་ནས་ལོ་ཙཱའི་གླིང་དུ་གདན་དྲངས་པའི་བོ་དྷི་ས་ཏྭ་དང་། ཀ་མ་ལ་ཤི་ལ། བི་མ་ལ་མི་ཏྲ། པདྨ་འབྱུང་གནས། སངས་རྒྱས་གསང་བ། ཛི་ན་མི་ཏྲ་སོགས་ཡོད་པ་ལས་གཞན་ད་དུང་བོད་རང་གི་སད་མི་བདུན་སོགས་བསྐྱངས་ཡོད་ལ། སད་མི་བདུན་གྱིས་སྐ་བ་དཔལ་བརྩེགས་སོགས་ལོ་ཙཱ་བ་108གསོ་སྐྱོང་མཛད་པ་དང་དེ་དག་གིས་ཀླུའི་རྒྱལ་མཚན་སོགས་ལོ་ཙཱ་བ་མང་དུ་གསོ་སྐྱོང་མཛད། སྐབས་འདིར་བྱུང་བའི་ལོ་ཙཱ་བ་ཆིག་སྟོང་ལྷག་ལས་ཆེས་སྙན་གྲགས་ལྡན་པ་ནི་ལོ་ཙཱ་བ་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་སྟེ་བཻ་རོ་ཙ་ན་དང་། ལྡན་མ་རྩེ་མང་། ཨཱ་ནནྡ། ཀུ་མ་ར་ཏ། འཁོན་ཀླུའི་དབང་པོ། རྨ་རིན་ཆེན་མཆོགསྐ་བ་དཔལ་བརྩེགས། ཅོག་རོ་ཀླུའི་རྒྱལ་མཚན། ཞང་ཡེ་ཤེས་སྡེ་སོགས་ཡིན། བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་ལྟར་ན། དེར་སྐབས་ཕྱི་ནས་འོང་བའི་པཎྜིཏ་ཆེན་པོ་9དང་པཎྜིཏ་92ལྷག་ཡོད་ཅིང་། ཇོ་བོ་ཨ་ཏི་ཤའི་ཡར་སྔོན་དུ་བོད་ལ་ཕེབས་པའི་པཎྜིཏ་30ལྷག་ཡོད་སྐད། སྐབས་དེར་ལོ་ཙཱ་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ་ལས། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་སྐུ་རིང་ལ། ། ལོ་ཙཱ་པ་གོར་བཻ་རོ་ཙ་ན་བྱོན། །རྒྱ་གར་ཐེག་ཆེན་དམ་ཆོས་བོད་དུ་བསྒྱུར། །ཟ་ཧོར་ཡུལ་ན་མཁས་པར་གྲགས་པ་ཡི། །བོ་དྷི་སཏྭ་བོད་དུ་གདན་དྲངས་ནས། །ལོ་ཙཱ་མཁས་པ་སྐ་བ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས། ། མཁན་པོ་བོ་དྷི་ས་ཏྭའི་གསུང་བགྲོས་བསྒྱུར། །རྒྱ་ནག་ཡུལ་ན་མཁས་པར་གྲགས་པ་ཡི། །ཧྭ་ཤང་མ་ཧཱ་ཡ་ན་གདན་དྲངས་ནས། །རྒྱ་ནག་སྨན་དང་འབྱུང་བའི་རྩིས་ལ་སོགས། །ལོ་ཙཱ་སྣ་ནམ་ས་ལ་བཙུན་གྱིས་བསྒྱུར། །ཨུ་རྒྱན་ཡུལ་དུ་མཁས་པར་གྲགས་པ་ཡི། །པད་མ་འབྱུང་གནས་བོད་དུ་གདན་དྲངས་ནས། །གསང་སྔགས་ཟབ་མོ་བདེ་གཤེགས་འདུས་པའི་ཆོས། །མན་ངག་ཟབ་མོ་དཔག་མེད་གསུངས་པ་རྣམས། །ལོ་ཙཱ་ཆེན་པོ་བཻ་རོ་ཙ་ན་དང་། །ལོ་ཙཱ་ཆེན་པོ་ལྡན་མ་རྩེ་མང་གིས། །སྒྲ་སྒྱུར་རྒྱ་གར་གླིང་དུ་བསྒྱུར་ཅིང་བཀོད། །རྒྱ་གར་ཡུལ་ན་ཆེ་ཞིང་མཁས་པ་ཡི། །པཎ་ཆེན་བི་མཱ་མི་ཏྲ་གདན་དྲངས་ནས། ། ལོ་ཙཱ་ཅོག་རོ་ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་མཚན་དང་། །སྐད་སྣ་བདུན་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས་པ་ནི། །གནུབས་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །རྒྱ་གར་མཁས་པའི་དམ་ཆོས་བོད་དུ་བསྒྱུར། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་པད་མའི་ཞལ་སྔ་ནས། །ལོ་ཙཱ་གནུབས་བན་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་དང་། ། ལོ་ཙཱ་ཡེ་ཤེས་ཛྙཱ་ན་ཀུ་མཱ་ར། །ལོ་ཙཱ་རིན་ཆེན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ཡིས། ། གསང་སྔགས་དོན་དམ་འབྲས་བུའི་དམ་ཆོས་བསྒྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། དེ་ལྟར་བཙན་པོས་ཐད་ཀར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་བརྟེན། ནང་བསྟན་ཆོས་གཞུང་བགྲང་ལས་འདས་པ་ལོ་ཙཱ་བྱས་པ་ལས་གཞན་ད་དུང་རྩོམ་རིག་དང་། སྨན་དཔྱད། སྐར་རྩིས་སོགས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་ཀྱང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ལོ་ཙཱ་བྱས་པས། རང་རེའི་བོད་ཀྱིས་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ནང་འདྲེན་བྱེད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཚན་རྩལ་དང་རིག་གནས་གཞན་དག་ཀྱང་ནང་འདྲེན་བྱས། སྐབས་འདིར་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ནས་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་རིང་གི་འགྱུར་ཡིག་རྣམས་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྐད་བོད་ལ་མ་གྲགས་པ་མིང་དུ་བཏགས་པ་དག་སཾ་བོད་ཤན་སྦྱར་དུ་བསྒྲིགས་ནས་བྱེ་བྲག་རྟོགས་བྱེད་ཆེན་མོ་ཞེས་པ་འདི་བྱུང་ཞིང་། འདི་ནི་རང་རེ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཆེས་ཐོག་མར་བྱུང་བའི་སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་གྱི་ཚིག་མཛོད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན། བཀས་བཅད་འདི་བརྒྱུད་ནས་སྔར་གྱི་འགྱུར་ཡིག་གི་ཐ་སྙད་གཅིག་གྱུར་མིན་པ་དང་དོན་གོ་དཀའ་བའི་གནད་རྣམས་ཐག་བཅད་མཛད་པས། བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་ཆོས་གཞུང་གི་ལོ་ཙཱ་དེ་ཆེས་དར་རྒྱས་ཆེ་བའི་དུས་རིམ་དུ་སླེབས་ཡོད་པར་མཚོན་ཐུབ། །  
◆ རྩོམ་པ་པོ་ངོ་སྤྲོད། ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་བོད་རིག་པའི་སློབ་གླིང་གི་2015ལོའི་ཞིབ་འཇུག་སློབ་མ།