ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་མདུན་དུ་མི་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་ཡིན།
ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་པའི་ཐོག ཁྲིམས་ལུགས་ནི་རྒྱལ་སྐྱོང་སྲིད་གཉེར་གྱི་གཞི་རྩའི་བྱེད་སྟངས་ཤིག་ཡིན་ལ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་དང་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་བརྒྱུད་དགོས་ངེས་ཀྱི་ལམ་བུ་ཞིག་རེད་ཅེས་བསྟན་ཡོད། ཏང་གི་སྐབས་བཅོ་བརྒྱད་པའི་ཀྲུང་ཨུ་ཚང་འཛོམས་གྲོས་ཚོགས་ཐོག་སླར་ཡང་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ་དེ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་བཅོས་བསྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བྱ་རྒྱུའི་གལ་འགངས་ཆེ་བའི་གྲུབ་ཆ་ཁག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་ནས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ཁྲིམས་འཛུགས་རྒྱུ་དང་། ཁྲིམས་ལག་བསྟར་ནན་པོ་བྱེད་པ། གཞུང་དྲང་གིས་ཁྲིམས་འཛིན། དམངས་ཡོངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་སྲུང་ནས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཁྲིམས་བརྟེན་རྒྱལ་སྐྱོང་གི་རྣམ་པ་གཏོད་རྒྱུ་རེད། ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་འདུ་ཤེས་དེ་བསྐྱར་བསྒྲགས་ཡང་ཡང་བྱས་ནས་སྐབས་གསར་པའི་ཀྲུང་དབྱང་འགོ་ཁྲིད་ཚན་པའི་རྒྱལ་སྐྱོང་སྲིད་གཉེར་གྱི་ཆེས་གསར་ཤོས་ཀྱི་རྟགས་མཚན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་རེད།
ཁྲིམས་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བ་དང་། དྲང་སྙོམས་དྲང་བདེན་ལ་སྲུང་སྐྱོང་། མི་དམངས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་འགན་སྲུང་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཡས་ཀྱི་འགག་རྩ་ཡིན་ལ། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་དང་ཡུན་རིང་བདེ་འགོད་སྲུང་འཛིན་བྱ་རྒྱུའི་རྨང་གཞིའང་རེད། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཁྲིམས་བརྟེན་རྒྱལ་སྐྱོང་དང་། ཁྲིམས་བརྟེན་སྲིད་སྐྱོང། ཁྲིམས་བརྟེན་སྲིད་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་བཅས་མཉམ་དུ་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས་པ་དང། ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བ་དང་། ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་གཞུང་སྐྱོང་བ། ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་སྐྱོང་བ་བཅས་གཞི་གཅིག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཁྲིམས་འགལ་བྱེད་འདོད་མེད་པ་དང་། ཁྲིམས་དང་མི་འགལ་བ། ཁྲིམས་དང་འགལ་མི་ཕོད་པའི་ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་ཁོར་ཡུག་གཅིག་ཆགས་པ་བྱེད་དགོས་ཞེས་ནན་གསུང་གནང་།
སི་ཁྲོན་ནི་ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་ནང་ལོག་གི་ཞིང་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་བཤད་ན། མི་གྲངས་མང་བ། རྨང་གཞི་ཞན་པ། འཕེལ་རྒྱས་དོ་སྙོམས་པོ་མིན་པ། འཕེལ་རྒྱས་དལ་བས། རྒྱལ་ཡོངས་དང་མཉམ་དུ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་སྐྲུན་ཐུབ་པ་དང་། ཀྲུང་གོའི་ཕུགས་འདུན་སི་ཁྲོན་གྱི་ལེའུ་འབྲི་དགོས་ན། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་པོར་གཏོང་རྒྱུའི་ལས་འགན་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་ཞིང། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ད་དུང་བཅོས་བསྒྱུར་དང་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་བསྒྱུར་བའི་གོ་རིམ་ཁྲོད་ཀྱི་རིགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འགལ་བ་དང་འགྲན་རྩོད་ལ་ཐུག་པས། ངེས་པར་དུ་ཁྲིམས་སྐྱོང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པར་བརྒྱུད་ནས་བྱ་སྤྱོད་ཚད་ལྡན་ཡོང་བ་དང་། འགལ་བ་ལྷོད་དུ་གཏོང་བ། འཆམ་མཐུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཞིང་ཆེན་ཏང་ཨུས་ཏང་གི་ཚོགས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་པའི་སྙིང་དོན་ལག་ལེན་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་སྐབས། ཁྲིམས་སྐྱོང་སི་ཁྲོན་འཛུགས་སྐྲུན་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བར་དོན་དག་སྒྲུབ་པར་ཁྲིམས་བརྟེན་པ་། དོན་དག་དང་ཐུག་དུས་ཁྲིམས་འཚོལ་བ། གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པར་ཁྲིམས་སྤྱོད་པ། འགལ་བ་ལྷོད་དུ་གཏོང་བར་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་པའི་ཁོར་ཡུག་ཡག་པོ་ཞིག་ཆགས་པ་བྱས་ནས་སི་ཁྲོན་བཅོས་སྐྱོང་དང་དར་སྤེལ་གཏོང་བའི་ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་གཞི་རྩ་ཇེ་བརྟན་དུ་གཏོང་དགོས།
ད་ལོའི་ལོ་འགོར། ཞིང་ཆེན་ཏང་ཨུས་《སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཁྲིམས་བརྟེན་ཞིང་ཆེན་སྐྱོང་བའི་རྩ་གནད》བཟོ་འགོད་བྱས་ནས་བཏོན་ཞིང་། ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་ཆེན་སྐྱོང་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཡས་ཀྱི་ཁྲིད་སྟོན་བསམ་བློ་དང་རྩ་དོན་དམིགས་ཡུལ་། ལག་བསྟར་འཕེལ་རིམ་དང་ལས་འགན་གཙོ་བོ་བཅས་གསལ་པོར་བྱས་ཡོད། 《རྩ་གནད་》ནང་ས་གནས་ཁྲིམས་འཛུགས་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་སྐབས། མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་གི་ས་གནས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཛུགས་དབང་ཆ་ཡག་པོ་སྤྱད་ནས་དོན་དངོས་གཞིར་བཟུང་ནས་མི་རིགས་ས་ཁུལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བ་དང་། ཐོན་ཁུངས་གསར་སྦོལ་བེད་སྤྱོད། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ཀྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་ཞིབ་འཇུག་དང་བཟོ་འགོད་བྱེད་དགོས། སྟོབས་ཤུགས་གང་ཡོད་ཀྱིས་གཞུང་དྲང་གིས་ཁྲིམས་འཛིན་དང་། སྤྱི་ཚོགས་དྲང་སྙོམས་དྲང་གཞག་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ། ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་མདུན་དུ་མི་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་ཡིན་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། རྩ་འཛུགས་གང་ཞིག་དང་མི་སྒེར་སུ་ཞིག་གིས་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་དམིགས་བསལ་དབང་ཆ་མེད་ཅིང། དངོས་གནས་དྲང་གནས་ཀྱིས་ཁྲིམས་དང་འགལ་རིགས་རྩད་གཅོད་མཐའ་འདེད་གཏོང་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་སྟངས་ལེགས་བཅོས་གཏོང་བ་དང་། ཁྲིམས་ལུགས་དྲིལ་བསྒྲགས་སློབ་གསོ་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་འདུ་ཤེས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་བྱང་ཚད་མཐོ་རུ་བཏང་ནས། སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལུགས་དང་མི་འགལ་བའི་གནས་བབ་ཅིག་བསྐྲུན་གང་ཐུབ་བྱས་ཤིང། དམངས་ཡོངས་ཀྱིས་ངེས་པ་དོན་གྱིས་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དང་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་དགོས་ཞེས་གསལ་པོར་བཏོན།
ཁྲིམས་བརྟེན་རྒྱལ་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་ནི་རང་རེའི་ཏང་གིས་མི་དམངས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་དེ་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོང་བའི་གཞི་རྩའི་ཐབས་ཇུས་ཤིག་ཡིན་པ་ལྟར་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཁུལ་སྐྱོང་བ་ཡང་སི་ཁྲོན་བོད་ཁུལ་དུ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་སྐྲུན་ཐུབ་པ་དང་མཆོང་བརྒལ་འཕེལ་རྒྱས་དང་ཡུན་རིང་བདེ་འགོད་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་གཞི་རྩའི་བླང་བྱ་ཡིན། རང་རེའི་ཞིང་ཆེན་གྱི་བོད་ཁུལ་འཕེལ་རྒྱས་དེ་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་དང་ལྷག་པར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་ཅིང་། འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་བརྗིད་ཆགས་དམིགས་ཡུལ་འགྲུབ་པར་འབྲེལ་བ་ཡོད། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བྱ་གཞག་ཧྲིལ་པོར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་རེད། བོད་ཁུལ་གྱི་བརྟན་བརླིང་ནི་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་དང་ལྷག་པར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་བརྟན་བརླིང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་དང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཡུན་རིང་བདེ་འགོད་ལ་ཡང་འབྲེལ་བ་ཡོད།
མིག་སྔར། རང་རེའི་ཞིང་ཆེན་གྱི་བོད་ཁུལ་དུ་རྒྱལ་སྲིད་དར་ཞིང་འབངས་རྣམས་བདེ་ལ་འཁོད་ཅིང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་འཆམ་མཐུན་བརྟན་བརླིང་བཅས་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོས་ཀྱང་རང་རེའི་ཞིང་ཆེན་བོད་ཁུལ་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྔར་བཞིན་དཀའ་ངལ་དང་འགྲན་རྩོད་མི་ཉུང་བ་དང་ཐུག་ཡོད་པ་གསལ་པོར་མཐོང་ཐུབ་དགོས། དེར་བརྟེན། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཁྲིམས་བརྟེན་བོད་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་དེ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་དང། དེ་བས་གལ་འགངས་ཆེ་བའི་གནས་སུ་བཞག་ནས་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱིས་ཁྲིམས་བརྟེན་བོད་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་མཚོན་ཆ་སྤྱད་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བར་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། ཁྲིམས་སྐྱོང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུར་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་འཆམ་མཐུན་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགལ་བ་དང་དོན་དག་མ་བུད་གོང་ནས་སྔོན་འགོག་དང་ལྷོད་དུ་གཏོང་བ། ཁྲིམས་སྐྱོང་བྱེད་སྟངས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་དོ་དམ་དང་ཞབས་ཕྱི་བསྒྲུབ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་བཅོས་བསྒྱུར་དང་འཕེལ་རྒྱས་བརྟན་བརླིང་བཅས་ཀྱི་ལས་ཀར་སྐུལ་འདེད་ཧུར་ཐག་གཏོང་དགོས། །
ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་དགོས་
ཁྲིམས་སྐྱོང་སི་ཁྲོན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་སྐབས། ཁྲིམས་ལྟར་ཞིང་ཆེན་སྐྱོང་བ་དང་། ཁྲིམས་ལྟར་བོད་ཁུལ་སྐྱོང་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པར། རྒྱ་ཆེའི་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀྱིས་རང་རྟོགས་ཀྱིས་སྲིད་གཞུང་གི་དོ་དམ་ལ་དང་ལེན་ཞུ་བ་དང་། ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་བྱ་འགུལ་སྤེལ་བ། ཁྲིམས་ལྟར་དགོན་པའི་བྱ་བ་དོ་དམ་བྱས་ནས་དགོན་པ་དོ་དམ་དང་ཆོས་ལུགས་བྱ་བ་དེ་ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་འཁོར་ལམ་ཐོག་འགྲོ་དགོས་པའི་བླང་བྱ་བཏོན་ནས། དགོན་པ་དོ་དམ་དང་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་འཁོར་ལམ་དུ་སྐྱོད་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས།
དགོན་པ་ནི་གཞི་རིམ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། གྲྭ་བཙུན་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱིར་བཏང་གི་སྤྱི་དམངས་ཤིག་རེད། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱིས་ཆོས་དད་རང་མོས་ལ་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱིས་འགན་སྲུང་བྱས་ཡོད། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་སྲིད་གཞུང་གི་དོ་དམ་ལ་དང་ལེན་ཞུས་ནས་ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་དགོས། རང་རེའི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་ཐོབ་ཐང་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་རེད། རྩ་འཛུགས་གང་ཞིག་དང་མི་སྒེར་སུ་ཞིག་ལ་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ལས་བརྒལ་བའི་དམིགས་བསལ་ཁེ་དབང་མེད། སྤྱི་དམངས་སུ་ཞིག་ཐོབ་ཐང་ག་ཚད་མཐོ་བ་དང་། བྱས་རྗེས་ག་ཚད་ཆེ་ཡང་ཚང་མས་ཁྲིམས་ལུགས་ལ་ངེས་པར་དུ་བརྩི་སྲུང་ཞུ་དགོས། སྤྱི་དམངས་སུ་ཞིག་དང་མི་རིགས་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། གྲུབ་མཐའ་གང་ལ་དད་པ་བྱེད་མཁན་ཚང་མས་ངེས་པར་དུ་ཁྲིམས་ལུགས་ལ་བརྩི་སྲུང་ནན་པོ་ཞུ་དགོས། ཁྲིམས་ལུགས་ལས་གཡོལ་བའི་མི་དང་གྲྭ་བཙུན། དགོན་པ། ས་ཁོངས་བཅས་ཡོད་མི་ཆོག རྩ་འཛུགས་གང་ཞིག་དང་ཡང་ན་མི་སྒེར་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་ཚང་མས་ངེས་པར་དུ་ཁྲིམས་ལུགས་མ་མཐའི་གཞི་ཐིག་བརྟན་པོར་སྲུང་དགོས་ཤིང་། ངེས་པར་དུ་ཁ་བྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་མ་མཐའི་གཞི་ཐིག་བརྟན་སྲུང་བྱེད་དགོས། ངེས་པར་དུ་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་དགོས། རང་རྒྱལ་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་ལྔ་པའི་ནང་དུ་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ལས་འགལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་དུ་འགན་འཁྲི་བདའ་འདེད་གཏོང་དགོས་ཞེས་གཏན་འབེབས་གསལ་པོར་བྱས་ཡོད། དགོན་པ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། གྲྭ་བཙུན་ནི་སྤྱིར་བཏང་གི་སྤྱི་དམངས་ཤིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་བཤད་ནའང་འདྲ་འདྲ་རེད།
དགོན་པ་དང་གྲྭ་བཙུན་དོ་དམ་ཐད། དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་གསར་སྐྲུན་བྱས་ནས་ཡུན་ཕན་དོ་དམ་གྱི་ནང་རྐྱེན་འཛུགས་ཤིང་། ཁྲིམས་བརྟེན་དོ་དམ་དང། དམངས་གཙོ་དོ་དམ། སྤྱི་ཚོགས་དོ་དམ་བཅས་ཟུང་འབྲེལ་བྱ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས།
གཅིག་ནི་ཁྲིམས་བརྟེན་དོ་དམ་ནན་པོ་བྱེད་དགོས། དཔེར་ན་དགོན་པར་གྲྭ་བཙུན་མི་སྣ་གཏན་འབེབས་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་པར། མི་སྣ་གཏན་འབེབས་ཀྱི་གྲངས་ཀ་ལས་བརྒལ་ནས་གྲྭ་བཙུན་བསྡུ་མི་ཆོག གྲྭ་བཙུན་ལ་ཆོས་ལུགས་ལས་སྒྲུབ་མི་སྣའི་ལག་ཁྱེར་ཐོབ་རྗེས། གཞི་ནས་ཆོས་དོན་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཆོག ཆོས་དོན་བྱེད་སྒོ་དེ་ངེས་པར་དུ་རྩ་ཁྲིམས་དང་། ཁྲིམས་ལུགས། ཁྲིམས་སྲོལ། སྒྲིག་སྲོལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་སྤེལ་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་གནོད་འཚེ་དང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་གཏོར་བཤིག སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་པའི་སྒྲིག་ལམ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་འཚོ་བའི་སྒྲིག་ལམ་བཅས་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་མི་ཆོག རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་དང་། ཁྲིམས་འཛིན། སློབ་གསོ་སོགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ལ་ཐེ་གཏོགས་དང་བཀག་འགོག་བྱེད་མི་ཆོག དགོན་པས་ཆོས་དད་མང་ཚོགས་ལ་འགྲོ་གྲོན་བགོ་འགྲེམ་བྱེད་པ་དང་ཡང་ན་རྣམ་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲོ་གྲོན་བགོ་འགྲེམ་བྱེད་མི་ཆོག
གཉིས་ནི་དམངས་གཙོ་དོ་དམ་ལག་ལེན་བྱེད་དགོས། དགོན་པས་དམངས་གཙོ་དོ་དམ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་(བསྡུས་མིང་དགོན་པ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་)བཙུགས་ནས་དམངས་གཙོ་དོ་དམ་ལག་ལེན་བྱེད་དགོས། དགོན་པའི་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱི་གྲུབ་མི་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་དང་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གི་ཁྲིད་སྟོན་འོག་དམངས་གཙོས་གྲོས་མོལ་བྱས་ནས་བདམས་ཐོན་བྱུང་རྗེས། རྫོང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ཏུ་སྙན་ཐོ་འགོད་དགོས་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་དང་ཡང་ན་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་མངག་བསྐོ་དང་མངག་གཏོང་བྱེད་ཆོག དགོན་པའི་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱི་འགན་བཞེས་དུས་ཚད་ལག་བསྟར་བྱེད་སྐབས། སྐབས་རེའི་འགན་བཞེས་ཀྱི་དུས་ཚད་ལོ་ལྔ་ཡིན་ཞིང་བསྟུད་མར་འདེམས་བསྐོ་དང་བསྟུད་མར་འགན་བཞེས་བྱེད་ཆོག དགོན་པ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱིས་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་རྒྱལ་གཅེས་ཁྲིམས་སྲུང་གི་སློབ་གསོ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། དགོན་པའི་དམངས་གཙོའི་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས་སྒྲིག་འཛུགས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པ་དང་། གནས་ཡུལ་ནང་གི་འགུལ་སྐྱོད་མི་སྣ་ལ་དོ་དམ་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས། དགོན་པས་བདེ་འཇགས་འགན་འཁྲི་ལམ་ལུགས་དང་། འགན་འཁྲི་བདའ་འདེད་ལམ་ལུགས། གྱོད་གཞི་ཆེན་པོ་དང་གྱོད་གཞི་གལ་ཆེན་སྙན་ཞུ་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱས་ནས་ཡུལ་དེའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དང་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གིས་ལྟ་སྐུལ་དང་ཞིབ་བཤེར་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་པར་དང་ལེན་ཞུ་དགོས།
གསུམ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་དོ་དམ་བྱ་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས། ཁུལ་དང་རྫོང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་འཕེལ་རྒྱས་དང་བཅོས་བསྒྱུར། ནོར་སྲིད། སློབ་གསོ། སྤྱི་བདེ། འཆར་འགོད་འཛུགས་སྐྲུན། རྒྱལ་ས་ཐོན་ཁུངས། རིག་གནས་ལུས་རྩལ་དང་རྒྱང་བསྒྲགས་བརྙན་འཕྲིན། ཉེན་མེད་ཐོན་སྐྱེད་ལྟ་སྐུལ་སོགས་སྡེ་ཁག་སོ་སོས་རང་རང་སོ་སོའི་འགན་འཁྲིའི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་དགོན་པ་སྤྱི་ཚོགས་ཅན་དོ་དམ་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་ལག་ལེན་བྱས་ནས་ཁྲིམས་ལྟར་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་དོ་དམ་དང་སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུའི་འགན་ཁུར་དགོས། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་པར་སྐྲུན་དངོས་རྫས་སྐོར། རྩ་འཛུགས་གང་ཞིག་དང་མི་སྒེར་སུ་ཞིག་གིས་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་པར་སྐྲུན་དངོས་རྫས་དང་སྒྲ་ཕབ་གྲུབ་རྫས་པར་སྐྲུན་དང་། དཔར་བ། བསྐྱར་པར། ཕྱིར་ཚོང་། བརྒྱུད་སྒྲོག་བཅས་བྱེད་མི་ཆོག བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཕྱི་འབྲེལ་བྱ་བའི་སྐོར། གྲྭ་བཙུན་གདན་ཞུ་ལྟར་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ལྟ་སྐོར་འཚམས་འདྲི་ཞུ་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་རིག་གནས་རིག་གཞུང་སྤེལ་རེས་དང་ཡང་ན་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་སློབ་སྦྱོང་སོགས་བྱེད་སྐབས། འབྲེལ་ཡོད་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ནང་གི་གཏན་འབེབས་ལྟར་བསྒྲུབ་དགོས། ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲོ་མི་ཆོག གྲྭ་བཙུན་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲོ་མཁན་ལ། དགོན་པའི་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱིས་ཕྱིར་འབུད་གཏོང་དགོས་ཤིང་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་མཐུན་ཚོགས་དང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གིས་གྲྭ་བཙུན་དེའིི་ཐོབ་ཐང་མེད་པར་བྱེད་དགོས། །
སྤྱི་དམངས་ཚང་མས་རང་རྟོགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་སྲུང་དགོས།
ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་མ་མཐའི་གཞི་ཐིག་ལས་བརྒལ་བ་དང་བརྟན་བརླིང་གི་ཁོར་ཡུག་མེད་ན། བྱ་བ་གང་ཡང་བསྒྲུབ་ཐུབ་རྒྱུ་མ་རེད། ཁྲིམས་སྐྱོང་སི་ཁྲོན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་སྐབས། ངེས་པར་དུ་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་མི་ཚང་མས་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དང་། ཁྲིམས་བརྟེན་ལས་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཁྲིད་ཕྱོགས་ཤིག་ཆགས་པར་བྱེད་དགོས་པ་དང་། མི་རྣམས་ཀྱིས་ཁྲིམས་དང་འགལ་འདོད་མེད་པ་དང་། ཁྲིམས་འགལ་བྱེད་མི་ཆོག་པ། ཁྲིམས་དང་འགལ་མི་ཕོད་པའི་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཁོར་ཡུག་ཅིག་ཆགས་པ་བྱེད་དགོས། རྒྱ་ཆེའི་གྲྭ་བཙུན་ཚུད་པའི་སྤྱི་དམངས་ཡོད་ཚད་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་ལྟ་བ་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་ཁྲིམས་སྦྱོང་བ་དང་ཁྲིམས་ལ་བརྩི་མཐོང་བྱེད་པ། ཁྲིམས་སྲུང་བ་དང་ཁྲིམས་སྤྱོད་པའི་བསམ་བློའི་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་འདིང་དགོས།
ནན་ཏན་གྱིས་ཁྲིམས་སྦྱོང་བ།
རྒྱ་ཆེའི་གྲྭ་བཙུན་གྱིས་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་སློབ་སྦྱོང་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་གཙོ་གནད་དུ་རྩ་ཁྲིམས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བྱེད་དགོས། དེའི་ནང་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཉེས་དོན་བཅའ་ཁྲིམས། དམངས་དོན་བཅའ་ཁྲིམས་ཀུན་འཕྲོད་སྒྲིག་སྲོལ། རྒྱུ་ནོར་བདག་དབང་གི་བཅའ་ཁྲིམས། མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་སོགས་འདུས་ཡོད། གཙོ་གནད་དུ་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུའི་ཐད་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བྱེད་དགོས། དེའི་ནང་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་དང་། བདེ་འཇགས་ཆད་གཅོད་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས། གློ་བུར་བུད་པའི་དོན་རྐྱེན་ལ་ཁ་གཏད་འཇལ་རྒྱུའི་བཅའ་ཁྲིམས། སྲིད་འཛིན་ཆད་གཅོད་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས། སྲིད་འཛིན་བསྐྱར་གྲོས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས། སྲིད་འཛིན་གཏུག་བཤེར་བཅའ་ཁྲིམས་སོགས་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་དང་《ཡིག་བསྐུར་ངོ་གཏུག་གི་ཁྲིམས་སྲོལ》སོགས་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་འདུས་ཡོད། གཙོ་གནད་དུ་དུས་རྒྱུན་གྱི་འཚོ་བའི་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་པ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བྱེད་དགོས། དེའི་ནང་མེ་གསོད་བཅའ་ཁྲིམས་དང་། ངལ་རྩོལ་གན་རྒྱའི་བཅའ་ཁྲིམས། ལས་ཞུགས་བྱ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུའི་བཅའ་ཁྲིམས། བཟའ་ཆས་ཉེན་མེད་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས། ཉེན་མེད་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་སོགས་འདུས་ཡོད་པ་རེད། སློབ་སྦྱོང་བྱས་པར་བརྒྱུད། གང་ཞིག་བསྒྲུབ་ཆོག་པ་དང་། གང་ཞིག་བསྒྲུབ་མི་ཆོག་པ། བསྒྲུབ་མི་ཆོག་པ་དེ་བསྒྲུབས་ན་ཉེས་ཆད་གང་འདྲ་ཐེབས་པ་ཤེས་པ། ཁྲིམས་ལུགས་སྦྱོང་བ་དང་ཁྲིམས་ལུགས་ཤེས་པ། ཁྲིམས་སྲུང་བའི་རང་རྟོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་དེ་བས་རང་རྟོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།
རང་རྟོགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་སྲུང་དགོས།
དམངས་ཡོངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་སྲུང་རྒྱུ་ནི་ཁྲིམས་སྐྱོང་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་རྨང་གཞི་ཡིན་ལ། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་སྲུང་སྐྱོང་གི་བླང་བྱ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་འཆམ་མཐུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཡས་ཀྱི་ཁག་ཐེག་ཀྱང་རེད། རང་རྟོགས་ཀྱིས་《བདེ་འཇགས་དོ་དམ་ཆད་གཅོད་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས》དང་《ཉེས་དོན་བཅའ་ཁྲིམས་》སོགས་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ལ་བརྩི་སྲུང་ཞུ་དགོས། ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་མེ་མདའ་དང་དམངས་སྤྱོད་འབར་རྫས་ཀྱི་དངོས་རྫས་གཏན་ནས་བཟོ་མི་ཆོག མེ་མདའ་དང་དམངས་སྤྱོད་འབར་རྫས་དངོས་རྫས་ཉོ་ཚོང་གཏན་ནས་བྱེད་མི་ཆོག 《ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲོ་འོངས་ཀྱི་དོ་དམ་བཅའ་ཁྲིམས》ལ་བརྩི་སྲུང་ནན་པོ་ཞུ་དགོས། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲོ་འོང་བྱེད་སྐབས། བཅའ་ཁྲིམས་ལྟར་ལམ་ཡིག་དང་ཡང་ན་ཡུལ་སྐོར་གྱི་དཔང་ཡིག་གཞན་དག་རེ་ཞུ་བྱས་ནས་བསྒྲུབ་དགོས། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་གཞིས་ཆགས་པའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་(ཀྲུང་གོའི་སྤྱི་དམངས་)རྒྱལ་ནང་དུ་གཞིས་ཆགས་སར་ཡོང་རྒྱུའི་རེ་བ་རྒྱག་མཁན་གྱིས་རྒྱལ་ནང་དུ་མ་ཡོང་སྔོན་དུ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བཅའ་སྡོད་གཞུང་ཚབ་ཆེན་མོ་དང་གཞུང་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་ངམ་ཡང་ན་ཕྱི་འབྲེལ་པུའུ་ཡིས་མངག་བཅོལ་བྱས་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བཅའ་སྡོད་ལས་ཁུངས་གཞན་དག་ལ་རེ་ཞུ་བྱེད་དགོས། ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་འགྲོ་འོང་བྱེད་མཁན་ལ་ཉེས་ཆད་གཅོད་རྒྱུ། 《ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཏེར་ལས་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་》ནང་གི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་ལ་བརྩི་སྲུང་ནན་པོ་ཞུ་དགོས། 《སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་གནས་སྡོད་མི་གྲངས་བདེ་འཇགས་དོ་དམ་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་》ལ་བརྩི་སྲུང་ནན་པོ་ཞུ་དགོས། ཕྱིར་འགྲོ་བའི་མི་སྣས་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་ལྟར་རང་རྟོགས་ཀྱིས་གནས་སྐབས་སྡོད་པའི་ཐོ་འགོད་རྒྱུའི་ཐོ་འགོད་རེ་ཞུ་དང་གནས་སྐབས་སྡོད་པའི་དཔང་ཡིག་རེ་ཞུ་བྱས་ནས་ལེན་དགོས། སྡོད་ཁང་བོགས་གཏོང་མཁན་གྱིས་རང་རྟོགས་ཀྱིས་སྡོད་ཁང་བོགས་གཏོང་བདེ་འཇགས་དོ་དམ་གྱི་འཁྲོལ་འཛིན་རེ་ཞུ་བྱས་ནས་ལེན་དགོས།
བཅའ་ཁྲིམས་ལྟར་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།
རྒྱ་ཆེའི་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ལུགས་སྦྱོང་བའི་གོམས་གཤིས་ཆགས་པ་བྱས་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་ལྟར་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། རང་རྟོགས་ཀྱིས་《རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་》དང་《ཡིག་བསྐུར་ངོ་གཏུག་གི་ཁྲིམས་སྲོལ་》སོགས་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ལག་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་དང་། བཅའ་ཁྲིམས་ལྟར་ཚོད་འཛིན་གྱིས་རེ་ཞུ་བྱས་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་ལྟར་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། ཡིག་བསྐུར་ངོ་གཏུག་བྱེད་དགོས་ན་དམིགས་འཛུགས་སྣེ་ལེན་བྱེད་སར་ཕྱིན་ནས་གནད་དོན་ཞུ་དགོས་པ་དང་། ལུགས་མཐུན་གྱི་བྱེད་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་རིམ་པ་རེ་རེ་བཞིན་རེ་ཞུ་བྱེད་དགོས་པ་ལས། དོན་མེད་རྩོད་སློང་བྱ་རྒྱུ་མེད། རྒྱུ་མཚན་ཡོད་ན་བཅའ་ཁྲིམས་ལྟར་ཚོད་འཛིན་གྱིས་རེ་བ་ཞུ་བྱེད་དགོས། རིམ་པ་བརྒལ་ནས་གོང་ལ་ངོ་གཏུག་བྱེད་མི་ཆོག འདུས་འཛོམས་ཀྱིས་འུར་སྒྲ་རྒྱག་མི་ཆོག པེ་ཅིང་སོགས་གཙོ་གནད་ས་ཁུལ་དང་། ཚོར་སྐྱེན་ཆེ་བའི་སར་འདུས་འཛོམས་རྩོད་སློང་བྱས་ནས་སྤྱི་པའི་སྒྲིག་ལམ་དཀྲུག་མི་ཆོག འུར་སྒྲ་བརྒྱབ་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་རོགས་ཞུ་བར་གཏན་འགོག་བྱེད་དགོས། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཁང་སོགས་སུ་ཞུ་གཏུག་བྱེད་པར་གཏན་འགོག་བྱེད་དགོས། འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི། ཉེས་དོན་གྱོད་གཞི་ཡོད་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་སྲིད་འཛིན་བྱ་སྤྱོད་ལ་མི་མགུ་བ་དང་ཡང་ན་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་ལ་གནོད་འཚེ་ཕོག་པ། དེ་མིན་ཁེ་དབང་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བའི་བྱ་སྤྱོད་གཞན་དག་བཅས་ཀྱི་དབང་གིས་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་ན་བཅའ་ཁྲིམས་ལྟར་བྱེད་དགོས་པ་ལས། ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་མི་ཆོག་པ་དང་། དྲག་པོས་དྲག་པོ་བཏུལ་མི་ཆོག །
ཁྲིམས་ལུགས་སྐོར་གྱི་ཤེས་བྱ་།（ཚན་བཤུས།）
རྩ་ཁྲིམས།
དོན་ཚན་སོ་གསུམ་པ། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་མི་ཚང་མ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་དམངས་ཡིན། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་དམངས་རྣམས་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་ཡིན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱེད་པ་དང་འགན་སྲུང་བྱ་རྒྱུ། སྤྱི་དམངས་སུ་ལའང་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཁེ་དབང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་རྒྱུའི་དབང་ཆ་ཡོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་འོས་འགན་རྣམས་ངེས་པར་དུ་བསྒྲུབ་དགོས།
དོན་ཚན་སོ་བཞི་པ། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ལོན་པའི་སྤྱི་དམངས་ཡིན་ཕྱིན། མི་རིགས་དང༌། རིགས་རྒྱུད། ཕོ་མོ། ལས་རིགས། ཁྱིམ་ཚང་དང་འབྱུང་ཁུངས། ཆོས་ལུགས་དད་པ། སློབ་གསོ་ཐོབ་ཚད། རྒྱུ་ནོར་མང་ཉུང༌། གཞིས་སྡོད་དུས་ཡུན་བཅས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མི་འབྱེད་པར་ཚང་མར་འདེམ་བྱེད་དང་འདམ་བྱའི་དབང་ཆ་ཡོད། འོན་ཀྱང་བཅའ་ཁྲིམས་ལྟར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཆ་འཕྲོག་ཟིན་པ་རྣམས་འདིའི་གྲས་སུ་ཚུད་མེད།
དོན་ཚན་སོ་དྲུག་པ། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་དམངས་ལ་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དང༌། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་པ། མི་སྒེར་བཅས་གང་ཡིན་རུང་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་སྤྱི་དམངས་ལ་ཆོས་ལ་དད་མོས་བྱེད་དུ་འཇུག་པའམ་ཆོས་ལ་དད་མོས་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པ་བྱེད་མི་ཆོག ཆོས་ལ་དད་པ་ཡོད་པའི་སྤྱི་དམངས་དང་ཆོས་ལ་དད་པ་མེད་པའི་སྤྱི་དམངས་སུ་ལའང་མཐོང་ཆུང་བྱེད་མི་ཆོག
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་རྒྱུན་ལྡན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་ཡིན། མི་སུ་ཡིན་རུང་ཆོས་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བ་དང༌། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་བ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སློབ་གསོའི་ལམ་ལུགས་ལ་འགལ་རྐྱེན་བཟོ་བ་བཅས་ཀྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་མི་ཆོག
ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཐད་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་མི་ཆོག
དོན་ཚན་སོ་བདུན། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་མི་ལུས་རང་དབང་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་མི་ཆོག སྤྱི་དམངས་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་མི་དམངས་ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་གིས་ཆོག་མཆན་བཀོད་པའམ་ཐག་གིས་བཅད་པ་དང༌། ཡང་ན་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ཐག་གིས་བཅད་དེ་སྤྱི་བདེ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལག་བསྟར་བྱས་ན་མ་གཏོགས་འཛིན་བཟུང་བྱེད་མི་ཆོག
ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་བཀག་སྐྱིལ་བྱེད་པ་དང་བྱེད་ཐབས་གཞན་གྱིས་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་མི་ལུས་རང་དབང་བཙན་འཕྲོག་བྱེད་པའམ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པར་བཀག་སྡོམ་དང༌། ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་སྤྱི་དམངས་ལ་ལུས་བཤེར་བྱེད་པ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་དགོས།
མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས།
དོན་ཚན་དང་པོ། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་འདུས་སྡོད་ཀྱི་ས་གནས་སུ་ས་གནས་དེ་གའི་མི་རིགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དང་། དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ལ་བལྟ་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་གནས་ཚུལ་དང་ཡང་བསྟུན་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཅིག་གམ་ཁ་ཤས་འདུས་སྡོད་བྱེད་ཁུལ་རྨང་གཞིར་བྱས་པའི་རང་སྐྱོང་ས་གནས་བཙུགས་ཆོག མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་སམ་མི་རིགས་ཡུལ་ཚོ་འཛུགས་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ས་གནས་དེ་གའི་གནས་ཚུལ་དངོས་ལ་གཞིགས་ཏེ་རྒྱ་རིགས་སམ་མི་རིགས་གཞན་དག་ཡོད་པའི་སྡོད་དམངས་ཁུལ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ཁག་གཅིག་གཏོགས་པར་བྱས་ཆོག
དོན་ཚན་གཉིས་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མཚོན་མིང་ནི་དམིགས་བསལ་གྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ན་མ་གཏོགས་ས་གནས་དེ་གའི་ས་མིང་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་མིང་། སྲིད་འཛིན་གྱི་རིམ་བབ་བཅས་ཀྱི་གོ་རིམ་ལྟར་འདོགས་རྒྱུ།
དོན་ཚན་གསུམ་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་འཛུགས་རྒྱུ་དང་། ས་མཚམས་གཅོད་སྟངས། མཚོན་མིང་འདོགས་ལུགས་བཅས་ནི་གོང་རིམ་རྒྱལ་ཁབ་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་ནས་ཁུངས་འབྲེལ་ས་གནས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་དང་། དེ་འབྲེལ་མི་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་གྲོས་མོལ་ལེགས་པར་བྱས་ནས་འཆར་འགོད་བཟོས་ཐོག བཅའ་ཁྲིམས་ནང་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་གོ་རིམ་ལྟར་སྙན་སེང་བཀའ་འཁྲོལ་ཞུ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་བཙུགས་མཚམས་སུ་ཁྲིམས་འཁོད་གོ་རིམ་མ་བརྒྱུད་ན། མེད་པར་བཟོ་བའམ་ཟླ་སྒྲིལ་བཏང་མི་ཆོག མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་ས་མཚམས་གཏན་ཁེལ་མཚམས་སུ་ཁྲིམས་འཁོད་གོ་རིམ་མ་བརྒྱུད་ན། གང་བྱུང་དུ་བསྒྱུར་བཅོས་བྱེད་མི་ཆོག མེད་པར་བཟོ་དགོས་པ་དང་ཟླ་སྒྲིལ་བྱ་དགོས་པའམ་བསྒྱུར་དགོས་བྱུང་ཚེ་གོང་རིམ་རྒྱལ་ཁབ་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གྲོས་མོལ་ལེགས་པར་བྱས་ཏེ་འཆར་འགོད་བཟོས་རྗེས་ཁྲིམས་འཁོད་གོ་རིམ་ལྟར་སྙན་སེང་བཀའ་འཁྲོལ་ཞུ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་བཞི་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ནི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་། རང་སྐྱོང་ཁུལ་རང་སྐྱོང་རྫོང་བཅས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་དང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ཡིན། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་རིམ་པ་དེ་རང་གི་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་དང་རང་ལས་རིམ་པ་གཅིག་མཐོ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་གཞུང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ལ་འགན་འཁུར་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་ལས་དོན་གྱི་སྙན་ཞུའང་འབུལ་རྒྱུ། རིམ་པ་དེ་རང་གི་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་མི་འཚོགས་པའི་རིང་ལ་རིམ་པ་དེ་རང་གི་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ལ་འགན་འཁུར་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་ལས་དོན་གྱི་སྙན་ཞུའང་འབུལ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་སོ་སོའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ཚང་མ་ནི་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ནས་གཅིག་གྱུར་གྱི་འགོ་ཁྲིད་བྱས་འོག་གི་རྒྱལ་ཁབ་གཞུང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཡིན་པས་ཚང་མས་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱིི་ཁྱབ་ཁང་གི་བཀོད་པར་ཉན་དགོས།
དོན་ཚན་ལྔ་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་ནང་གི་འཐུས་མིའི་གྲས་སུ་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་ཀྱིའཐུས་མི་ཡོད་དགོས་པ་མ་ཟད་སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་དེར་གནས་བཅའ་བའི་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་འཐུས་མིའི་ཁ་གྲངས་འོས་འཚམ་ཡང་ཡོད་དགོས། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་ནང་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་འཐུས་མིའི་ཁ་གྲངས་གང་དགོས་ཀྱི་བསྡུར་ཚད་ནི་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་རྩ་དོན་གཞིར་བཟུང་ནས་ཞིང་ཆེན་དང་། རང་སྐྱོང་ལྗོངས། ཐད་སྐྱོང་གྲོང་ཁྱེར་བཅས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ནས་གྲོས་ཐག་བཅད་ཐོག་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོད་ལྷན་ཁང་ལ་ཐོ་འགོད་སྙན་སེང་ཡང་ཞུ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་ནམ་ཀྲུའུ་རེན་གཞོན་པའི་འགན་འཁུར་བའི་གྲས་སུ་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་དེའི་སྤྱི་དམངས་ཡོད་དགོས།
དོན་ཚན་དྲུག་པ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་དང་། རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ཁུལ་དཔོན། རང་སྐྱོང་རྫོང་གི་རྗོང་དཔོན་བཅས་ཀྱི་འགན་ནི་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་དེའི་སྤྱི་དམངས་ཀྱིས་འཁུར་རྒྱུ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་། རང་སྐྱོང་ཁུལ་། རང་སྐྱོང་རྗོང་བཅས་ཀྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ཁོངས་མི་གཞན་དག་གི་ནང་དུ་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་མི་བཀོད་སྒྲིག་འོས་འཚམ་བྱེད་དགོས། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ནས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་དང་། རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ཁུལ་དཔོན། རང་སྐྱོང་རྫོང་གི་རྫོང་དཔོན་བཅས་ཀྱིས་འགན་འཁུར་བའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་དང་། རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ཁུལ་དཔོན། རང་སྐྱོང་རྫོང་གི་རྫོང་དཔོན་བཅས་ཀྱིས་རིམ་པ་སོ་སོའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་གཙོ་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ།།
