བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་བང་མཛོད་ཁྲོད་དུ་མདའ་གཞུས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་གོ་གནས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཟིན་ཡོད། མདའ་གཞུ་ནི་གནའ་དེང་གི་དུས་སྐབས་གང་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་བོད་མི་དང་བྲལ་ཐབས་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་འདུག
མདའ་འཕེན་གྱི་ཁུངས་ནི་བསྐལ་བ་ཡ་ཐོག་གི་རྡོ་ཆས་སྤྱོད་པའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་རི་དྭགས་རྔོན་པའི་ལག་ཆ་ཡིན་ཞིང་། རྗེས་སུ་རིམ་བཞིན་ལུས་རྩལ་བྱ་འགུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་རེད། ཆབ་མདོ་ཁ་རུབ་དང་ལྷ་སའི་ཆུ་གོང་གི་གནའ་ཤུལ་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ཡང་འཇོར་དང་སྟ་རེ། གཤོལ། མདའ་རྩེ། སྐྲ་གཟེར། མདུང་རྩེ་སོགས་བསྐལ་བ་ཡ་ཐོག་གི་ཐོན་སྐྱེད་འཚོ་བའི་ལག་ཆ་མང་པོ་ཞིག་རྙེད་པ་ལས་ཀྱང་གསལ་པོར་རྟོགས་ཐུབ།
བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། མདའ་གཞུ་ནི་མངའ་མཛད་དྲུག་གམ་བཅུའི་དུས་སུ་བྱུང་བར་བཞེད་པ་གཅིག་མཐུན་དུ་བྱུང་བ་དང་། མངའ་མཛད་གང་གི་སྐབས་དངོས་སུ་བྱུང་བར་ལྟ་ཚུལ་གཉིས་བྱུང་ཡོད།
མདའ་གཞུ་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པའི་དུས་སྐབས་ནི་བོད་བཙན་པོའི་དུས་དང་བོད་སིལ་བུར་ཐོར་བའི་རྗེས་སུ་ཡིན་པར་མངོན་ཏེ། ལོ་ངམ་རྟ་རྫིས་གྲི་གུམ་བཙན་པོར་མདའ་འཕངས་ཏེ་བཀུམ་པ་དང་། རྩལ་པོ་ཆེ་མི་བདུན་བྱུང་བའི་སྐབས་དབས་རྒོད་ལྡོང་བཙན་གྱིས་མདའ་རྒྱང་མིག་རྒྱང་ལ་འཕེན་ཐུབ་པའི་ཆུ་ཚད་ལ་སླེབས་ཡོད་པ། བཙན་པོའི་དུས་སུ་མདའ་དམག་ཆེད་དུ་བཟོས་ཡོད་པ་སོགས་ལས་མདའ་གཞུའི་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་མཚོན་ཐུབ།
«དེབ་ཐེར་དཀར་བོ»ལས“ལི་ཡུལ་གྱི་མཐའ་ཧོང་ཏང་བྱ་བའི་གནས་སུ། སྔོན་གྱི་ལྷ་ཁང་ཞིག་རལ་ཏུ་གྱུར་བ་གཅིག་གི་རྩིག་པའི་གསེབ་ནས། བོད་དང་ཡུ་གུར་གྱི་ཡིག་རྙིང་ཤོག་དྲིལ་འཕོན་ཆེན་ཞིག་འཐོན་པའི་གྲས་ཡིན་ལ།……བོད་ཅེས་པར་མགྲོན་སླེབས་ཚེ་གཡག་ཅིག་ཁྲིད་ནས་འོངས་པར། མགྲོན་པོ་རང་གིས་མདའ་བརྒྱབ་ནས་བསད་དེ་ཤ་འགྱེད་གཏོང་།” ཞེས་གསུངས་འདུག་པ་ལ་གཞིགས་ན་སྐབས་དེར་མདའ་གཞུ་འདི་དར་ཏེ་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུའང་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་ཤེས་ནུས།
དེང་གི་དུས་སུ་མདའ་གཞུའི་སྤྱོད་སྒོ་ནི་རྩེད་མོའི་རྣམ་གྲངས་ཁོ་ན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། བོད་ཁུལ་ཡོངས་ལ“མདའ་རྩེད”ཅེས་དར་ཁྱབ་ཆེ་ལ། ཁྱད་པར་དུ་དབུས་གཙང་ཁུལ་གྱི་ཀོང་པོ་ས་ཁུལ་དང་། ཁམས་ཡུལ་གྱི་ཡུན་ནན་བདེ་ཆེན། མདོ་སྨད་ཀྱི་གྲོ་ཚང་དང་དཔའ་ལུང་། གཅན་ཚ། ཁྲི་ཀ ཀོས་ནན། ཐུན་ཏེ། རྔ་བ། ཀན་ལྷོ་སོགས་སུ་དར་ཆེ་ལ། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་དུ་ལོ་རེ་བཞིན་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་མདའ་རྩེད་འགྲན་བསྡུར་རེ་སྤེལ་གྱིན་ཡོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གཅན་ཚ་རྫོང་ལ་2006ལོ་དང་2007ལོར་ཞིང་ཆེན་དང་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པས་བསྟུད་མར་“མི་རིགས་སྲོལ་རྒྱུན་མདའ་རྩེད་ཀྱི་ཕ་ས”དང་“ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་སྲོལ་རྒྱུན་མདའ་རྩེད་ཀྱི་ཕ་ས”ཞེས་པའི་མཚན་སྙན་བཏགས་པ་ནས་བཟུང་། མདའ་རྩེད་ནི་བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རྩེད་མོ་གལ་ཆེ་ཤོས་སུ་བརྩིས་ནས། དེ་སྔོག་འདོན་དང་དར་སྤེལ། རྒྱུད་འཛིན་དུ་གཏོང་ཆེད་གཅན་ཚ་རྫོང་གཙོ་བྱས་པའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་རྫོང་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ལོ་རེའི་རྒྱལ་སྟོན་དུས་ཆེན་ལ་མདའ་རྩེད་འགྲན་བསྡུར་རྒྱ་ཆེན་རེ་སྤེལ་གྱིན་ཡོད། གཞན་ཀོང་པོའི་ས་ཆར་བི་ཤུ་སྟེ་སྒྲ་ལྡན་མདའ་མོའི་མཐུན་ཚོགས་བཙུགས་ཡོད་ཅིང་། ཁོ་ཚོར་མདའ་གླུ་ལེན་པ་དང་མདའ་གཞས་འཁྲབ་པའི་སྲོལ་ཡང་ཆེས་ཆེར་དར་ཡོད་པ་མ་ཟད། ས་ཆ་འདི་དག་ཏུ་མདའ་རྩེད་ནི་ལོ་གསར་དང་དུས་ཆེན་གྱི་སྐབས་སུ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ལྟད་མོའི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་འདུག