གནའ་བོའི་སྡེ་དགེ་པར་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཐད་བྱས་རྗེས་ཆེ་བའི་མཚོན་བྱེད་མི་སྣ།

རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བསྒྲིགས། ཀརྨ་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་པར་བླངས། རྩོམ་སྒྲིག་པ།ཡོང་ཁུངས། སྤེལ་དུས། 11-06



སྡེ་དགེའི་ཁྲི་ཆེན་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ།(1627-1705)

སྡེ་དགེ་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་ཆེན་སངས་རྒྱས་བསྟན་པས། ངོར་ཨེ་ཝཾ་པའི་བླ་མ་གོང་མའི་ཐུགས་དམ་སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་བརྒྱད་སྟོང་པའི་གླེགས་བམ་ཕུལ་བ་པར་དུ་བརྐོས། སྡེ་དགེར་བཀའ་དང་དགོངས་འགྲེལ་ཆོས་སྦྱིན་པར་གྱི་འཕྲུལ་འཁོར་མི་ཟད་པ་འབྱུང་བའི་སྒོ་དང་པོ་དེ་ནས་འགྲིག །

སྡེ་དགེའི་ཆོས་རྒྱལ་བསྟན་པ་ཚེ་རིང་།(1678-1738)

ཆོས་རྒྱལ་བསྟན་པ་ཚེ་རིང་གིས། སྡེ་དགེ་པར་ཁང་གི་རྨང་གཞི་བཀའ་འགྱུར་ལྷ་ཁང་གསར་བཞེངས་བྱས་ཏེ། དམ་པ་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་པ་བོད་ཡུལ་འདིར་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་འགྱུར་རོ་ཅོག་བཞེངས་སྔ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས། །

ཀུན་དགའ་ཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ།(དུས་རབས་18པ།)

ཆོས་རྒྱལ་བསྟན་པ་ཚེ་རིང་གི་སྲས་ཀུན་དགའ་ཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོས། ཡབ་སྲས་ཐམས་ཅད་ཞལ་འཛོམས་བཞུགས་པའི་སྐབས་སུ་བཞེངས་པའི་བསྟན་འགྱུར་འཕྲོ་ཆ་ཚང་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་བཀྲ་ཤིས་སྒོ་མང་གི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་གསར་བཞེངས་མཛད།

སྒ་རྗེ་དཔོན་མོ་ཚེ་དབང་ལྷ་མོ། (1627-1700)

སྒ་རྗེ་དཔོན་མོ་ཚེ་དབང་ལྷ་མོ་ས་དབང་བདེ་དགའ་བཟང་པོའི་བཙུན་མོར་ཁབ་ཏུ་བཞེས་ཏེ་རྒྱལ་པོ་དགུང་གྲངས་ཉེར་གསུམ་ཐོག་ཞིང་དུ་གཤེགས་ནས་ལྷ་སྲས་སྐུ་ན་མ་སོན་གྱི་བར་སྡེ་དགེའི་རྒྱལ་རབས་བཅུ་བདུན་པའི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་གོ་ས་མི་ལོ་བཅུ་དྲུག་ཙམ་ལ་བཟུང་ནས་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མ་རྒྱུད་འབུམ་པོ་ཏི་ཉེར་དྲུག་སོགས་པོ་ཏི་ལྔ་བཅུ་ལ་ཉེ་བའི་ཤིང་པར་གསར་དུ་བཞེངས་པར་མཛད། ཀཿཐོག་དགེ་རྩེ་འགྱུར་མེད་ཚེ་དབང་མཆོག་གྲུབ་ཀྱིས་དེ་ཡི་དཀར་ཆག་མཛད། །

སངས་རྒྱས་ཕུན་ཚོགས།(1627-1700)

ངོར་མཁན་རབས་ཉེར་བཞི་པ་སངས་རྒྱས་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས། རྒྱལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་སྟོང་ལས་ཆེས་ལྷག་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་བྱིན་ལྡན་སུམ་ཕབ་གླེགས་བམ་སྔོན་མེད་པར་དུ་བསྒྲུབས་པ་དེ་ཡི་དཀར་ཆག་བསྔོ་བ་སྨོན་ལམ་བཀྲ་ཤིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བཅས་མཛད། །

སི་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས།(1699-1774)

སི་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེ་དང་པོ་བོད་འདིར་སྔ་བའི་སྣར་ཐང་བཀའ་འགྱུར་བཅས་སོ་སོ་ཡི་དཔེ་ཁུངས་བཙུན་པ་རྣམས་དང་གོ་བསྡུར་ཞིང་ཞུ་དག་ལེགས་པར་མཛད་པ་དེ་ཡི་དཀར་ཆག་རྒྱས་པར་མཛད། བསྟན་འགྱུར་པར་བརྐོ་བའི་དབུ་བརྩམས། །

ཞུ་ཆེན་ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་ཆེན།(1678-1774)

ཞུ་ཆེན་ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་ཆེན་གྱིས། ཞ་ལུ་གསེར་ཁང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་པའི་བསྟན་བཅོས་འགྱུར་རོ་ཅོག་ཕྱི་མོར་བཟུང་ཞིང་བཞེངས་པའི་བསྟན་བཅོས་འགྱུར་རོ་འཚལ་རྣམས་མ་ཕྱི་བགྱིས་ནས་ཞུ་དག་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་ལེགས་པར་མཛད་ནས་དེ་ཡི་དཀར་ཆག་རྒྱས་པར་མཛད།

དཔལ་ལྡན་ཆོས་སྐྱོང་།(1702-1759)

ངོར་མཁན་རབས་སུམ་ཅུ་སོ་བཞི་པ་དཔལ་ལྡན་ཆོས་སྐྱོང་སྤྱི་ལོ་1730ལོར་སྡེ་དགེ་ཕེབས་ཏེ་ལོ་གྲངས་བཅོ་ལྔ་ཙམ་དུ་བཞུགས། པར་ཁང་ཆོས་མཛོད་ཆེན་མོ་གསར་བཞེངས་ལ་སུས་ཀྱང་ཐག་མ་ཆོད་ནས་ཡོད་སྐབས། ཁོང་ཉིད་ནས་རང་ལ་གང་ལྟར་བརྟགས་དཔྱད་བྱས་པའི་ནུས་པ་མེད་ཀྱང་། དཀོན་མཆོག་ནི་ནམ་ཡང་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པས། འཕྲལ་དུ་པར་ཁང་རྙིང་པའི་འགྲམ་དེ་ཉིད་དུ་བཞེངས་དགོས་ཚུལ་གསུངས་ནས་འཆར་བཀོད་གནང་སྟེ་ད་ལྟའི་པར་ཁང་འདི་བཞེངས། །

ཡི་རང་བརྐོས་ལྷ་ཀླུ་དགྱེས། (དུས་རབས་17པ)

ཡི་རང་བརྐོས་ལྷ་ཀླུ་དགྱེས་ནི་ཆོས་རྒྱལ་བསྟན་པ་ཚེ་རིང་ལས་སྔ་ཙམ་དཔལ་ཡུལ་མདུང་ལད་ཚང་གི་བུར་སྐྱེས། རྒྱལ་པོས་ལྷ་དབང་གིས་པར་བརྐོ་ལུགས་ཡག་པ་ལ་བསམ་ན་ལྷའི་ལས་ཀ་འདྲ་བ་དང་། རྐོ་བྱེད་ཀྱི་ལག་ཆ་བཟང་བ་ལ་བལྟས་ན་ཀླུ་ཡང་དགྱེས་པ་འདུག་པས་བརྐོས་ལྷ་ཀླུ་དགྱེས་སུ་བཏགས་པ་ཡིན་གསུངས་པས་དེ་ཕྱིན་ཡི་རང་བརྐོས་ལྷ་ཀླུ་དགྱེས་ཞེས་སུ་གྲགས། ཁོང་ནི་སྡེ་དགེ་ཤིང་པར་བརྐོ་བའི་ལག་རྩལ་སྲོལ་འབྱེད་པ་པོ་ཡིན་ལ་ཁོང་གི་བུ་དུང་མགོ་དང་། ཕྱི་བ་དང་། རྒྱག་ལད་བཅས་གསུམ་དང་། དེ་དག་གི་བུ་ཚ་གཉེན་ཚན་དང་བཅས་པ་སོགས་ཡི་རང་ཚང་གི་མི་རྒྱུད་པར་བརྐོ་བ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བྱུང་ཚུལ་བཤད་ལ། དེ་དག་གིས་བརྐོས་པའི་བཀའ་འགྱུར་གྱི་པར་ཤིང་འདི་ཤིན་ཏུ་རྩ་ཆེན་པོ་ཡིན། དེའི་ལག་རྒྱུན་ནི་སྡེ་དགེ་རང་ལས་དར་བ་གཞན་དང་ཁྱད་པར་ཡོད་ཅེས་སྔོན་རབས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་རྒྱུན་ནོ། །  


        18世纪初,德格赤钦桑杰登巴时期完成雕刻《三体合璧般若波罗蜜多经八千颂》,第二十四代俄尔堪布桑杰彭措为其编写目录”;曲甲登巴泽仁资助雕刻《甘珠尔》,司徒曲吉迥乃为编审师并编写目录;根嘎赤勒嘉措主持继续雕刻《丹珠尔》,聘请徐钦初称仁青为总编审师并编写目录;泽旺拉姆资助刻制《旧译续集》,嘎托格则居美泽旺却珠为其编写目录。几代土司调集了辖区内的著名书法家、刻工、画师数百名,大家对已有雕刻文献印本进行分析比较,对藏文雕版印刷技能成长规律进行研究探索,得出了“写样”的字体、雕刻技法。从原始形态的藏文雕刻技法以易绒贵拉鲁杰到晚期的国家级代表性刻印艺人彭措泽仁包括巴登青美、当秋松波、降拥扎巴、西绕彭措、斯郎等为代表的写工、刻工、印工、造纸等技艺世代相传。


དྲ་ཚིགས་འདིའི་པར་དབང་གངས་ལྗོངས་ཉི་གཞོན་དྲ་བར་དབང་བས་ཕན་ཚུན་ལ་དབང་བཅོལ་མ་བྱས་གོང་རང་དགར་མི་སྤྱོད་པར་མཁྱེན།
དྲ་ཚིགས་དཔང་རྟགས། 蜀ICP备14009601号-1