སྒོ་གསུམ་གྱི་བཟོ་རིག་བྱེ་བྲག་རྒྱས་པར་བཤད་པ།
ས་བཅད་དང་པོ། ལུས་བཟོ།
དང་པོ། ལུས་བཟོ་མཆོག་གི་རྣམ་གཞག་མདོར་བསྟན་པ།
ལུས་བཟོ་མཆོག་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་ཏེ། ལུས་བཟོ་ལ་གཙོ་ཕལ་གཉིས་ཡོད་པའི་མཆོག་གམ་གཙོ་བོ་ནི་སྐུ་རྟེན་རྒྱལ་བའི་སྐུ་བརྙན་བྲིས་འབུར། གསུང་རྟེན་འཕགས་བོད་ཡིག་རིགས། ཐུགས་རྟེན་མཆོད་རྟེན་དང་ཕྱག་མཚན་གྱི་རིགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡིན་པས་རིམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཞེས་སོ།།
གཉིས་པ། རྒྱས་པར་བཤད་པ།
(གཅིག) སྐུ་རྟེན།
1.བཟོ་བོའི་མཚན་ཉིད་བྱིན་རླབས་སོགས་བཤད་པ།
དང་པོ་ནི། ལྷ་བཟོ་མཁས་དར་གཙང་སྦྲ་བརྟེན་གནས་ལྡན། །གསང་སྔགས་ནང་པར་དབང་ཐོབ་དམ་ཚིག་ཅན། །རྒྱུ་དང་ལག་ཆར་བཅས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབ། །གང་གིས་རྟེན་སྐྲུན་པ་པོ་བཟོ་བོ་ལ་སྐྱོན་ཡོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་སྐྱོན་ནི་དཔལ་འབྱོར་རྒྱ་མཚོར།ཡོན་ཏན་མི་མཁས་ང་རྒྱལ་ཆེ། །འགྲོགས་པ་མི་བདེ་བཀུར་སྟི་འདོད། །འཕྲལ་དུ་ཚིག་རྩུབ་ཕུགས་འདོད་ཆེ། །ཡོན་རྒྱགས་གླ་ཐང་ཚད་མེད་འབེབས། །དེས་ཀྱང་མི་ཚིམ་རྒྱུ་ཆ་རྐུ། །ཅུང་ཟད་ཙམ་ལ་བཟོ་འཕྲོ་འཇོག །འགྲོ་སྡིགས་བྱེད་ཅིང་ཆང་ནག་འཚོལ། །དགེ་ལས་སྡིག་པར་སྒྱུར་མཁན་ཡིན། ཅེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་དང་མི་ལྡན་ཅིང་། སམྦུ་ཊི་ལས། དུལ་ཞིང་དད་ལྡན་ལང་ཚོར་བབ། །དབང་པོ་རྣམ་གསལ་རྣམ་རྟོག་མེད། ཁྲོ་མེད་ལྐོག་འཕྱས་མི་བྱེད་ཅིང་། །ཤིན་ཏུ་མཁས་ལ་སྤྲོ་བ་ཆེ། །བཟོད་ལྡན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཅན། ཞེས་དང་། དཔལ་འབྱོར་རྒྱ་མཚོར། འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་བཀུར་སྟི་སླ། །མཁས་ཤིང་ཁེངས་མེད་ཁ་ལ་ཉན། །ལྷ་ལ་གུས་ཤིང་སྤྱོད་ལེགས་པའོ། ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་རང་བཞིན་དང་བཟོའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པས་ལས་ལ་ཞུགས་པ་ན། ཆགས་བྲལ་གྱི་སྐུ་དང་གསང་སྔགས་ཕྱིའི་ལྷ་ལ་ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་ལ་གནས་ཤིང་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པ། གསང་སྔགས་ནང་གི་ལྷ་ཡིས་སྐྱེ་བོ་ཕལ་གྱིས་མི་མཐོང་བར་མཚམས་བཅད་དེ་མཆོད་གཏོར་དམ་རྫས་ཡང་ཡང་འབུལ་དགོས་ལ། བཟོ་བོ་ཀུན་རྣམ་སྣང་ངམ་བགེགས་མཐར་བྱེད་དང་། སྐུ་རྒྱུ་དང་ལག་ཆ་རྣམ་སྣང་དུ་བསྐྱེད་པའང་གསུངས་ཤིང་། ཐིག་ཚོན་རྣམས་ནི་དཀྱིལ་ཆོག་ནས་འབྱུང་བའི་ཆོ་གས་བྱིན་གྱིས་བརླབ། ཡིག་མཁན་འོད་དཔག་མེད། སྨྱུ་གུ་དང་སྣག་ཚའང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཚུལ་ཕྲེང་བ་སོགས་སུ་བཤད་པ་ལྟར་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཐོག་མར་དབུ་འཛུགས་པའི་སྐབས་སུ་ངེས་པར་ལག་ཏུ་ལེན་པ་གལ་ཆེའོ།།
ཞར་བྱུང་སྐུ་གཟུགས་བཞེངས་པའི་བདག་རྐྱེན་སྦྱིན་བདག་ལའང་སྐྱོན་ཡོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དཔལ་འབྱོར་རྒྱ་མཚོར། སྡིག་ལ་མི་འཛེམ་དང་འཇུན་ཆུང་། །ཕན་ཡོན་མ་མཐོང་ཡིད་མི་ཆེས། །སྒྲུབ་བློ་མེད་པའམ་ཡོད་ན་ཡང་། །ཚེ་འདིའི་ལོ་འདོད་གྲགས་འདོད་ཕྱིར། །རྐྱེན་དང་མི་འཚམས་བློ་རྒྱ་བསྐྱེད། །ངང་ཐུང་བློ་དོག་བཟོད་བསྲན་ཆུང་། །ལྷ་དང་བཟོ་བོ་སྨོད་བྱེད་ཅིང་། །འགྱོད་པ་སྐྱེས་ནས་འཕྲོ་འཇོག་པའོ། །ཞེས་བཤད་པའི་སྐྱོན་འདི་དག་དང་ནམ་ཡང་མི་ལྡན་པ་ཞིག་དགོས་ལ། གཉིས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། །ཕན་ཡོན་མཐོང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན། །རྩེ་གཅིག་སེམས་པའི་བསམ་གཏན་ཅན། །བརྟན་ཞིང་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཅན། །དཀའ་སྤྱད་མི་སྐྱོ་བཟོད་བསྲན་ཅན། །ངང་རིང་ཚིག་འཇམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན། །གཡོ་མེད་གཏོང་ཕོད་སྦྱིན་པར་ལྡན། །ལྷ་དང་བཟོ་བོར་དད་གུས་ལྡན། །རིམ་གྱིས་དགའ་སྤྲོ་སྒོམ་པའོ། །ཞེས་དང་། མི་གཡོ་བའི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་། བྲིས་སྐུ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང་། འབྲི་མཁན་ལ་ཁོ་རང་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ཡོན་ཕབ་པ་བཞིན་སྦྱིན་པར་བྱའོ། ཞེས་དང་། རབ་གནས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ། བཟོ་བོ་མ་མཉེས་པའི་ལྷ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་པ་མི་འཇུག་སྟེ། རབ་གནས་ཀྱི་ཐོག་མར་བཟོ་བོ་མཉེས་པར་བྱའོ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་མདོ་རྒྱུད་དུ་མ་ནས་བཟོ་བོ་མགུ་བ་བ་པ་སྦྱིན་བདག་གི་དམ་ཚིག་གཙོ་བོར་གསུངས་ལ། བཟོ་བོ་སུན་ཕྱུང་བ་ནི་ལྷ་ལ་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ཕྱིར་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྷ་བཟོ་ལ་དད་པ་དང་བཀུར་སྟིས་ལྷ་བཞིན་དུ་མཆོད་པར་བྱའོ། དེང་སང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་ཉོ་ཚོང་བྱེད་པ་ནའང་བཟོ་པོ་དང་བདག་པོས་ཡུལ་དུས་དང་འཚམས་པའི་རིན་ཐང་གང་བཅད་པའི་དཔའ་བོའི་རིན་གཞལ་ན་ལེགས་པར་འགྱུར་གྱི། བལ་བོད་ཀྱིས་ཉོ་ཚོང་གཏམ་པ་ལྟ་བུས་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའང་ཞར་བྱུང་དུ་འཕྲོས་པའོ།།
2.བརྟེན་པ་ལྷའི་ཆ་ཚད།
(1)དམ་ཚིག་བྲིས་སྐུ།
གཞུང་མཐུན་དམ་ཚིག་བྲིས་སྐུ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་སྡེ་སོ་སོའི་གཞུང་དང་མཐུན་པའི་དམ་ཚིག་གི་བྲིས་སྐུ་ནི་སྐུ་བརྙན་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེའང་དགྱེས་རྡོར་རྒྱུད་ཀྱི་བརྟག་པ་ཕྱི་མ་ལེའུ་དྲུག་པ་ལས། འདིར་ནི་བྲི་མཁན་དམ་ཚིག་ཅན། །སྒྲུབ་པོའང་དམ་ཚིག་ཅན་གྱིས་ནི། །བྲིས་སྐུ་འཇིགས་པ་བྲི་བ་ཉིད། །སྐྱེས་པའི་ཐོད་གནས་ཁ་དོག་ལྔ། །རོ་ཡི་སྐྲ་ཡི་པིར་ཉིད་ཀྱིས། །བྲིས་སྐུ་བླ་མ་བྲི་བ་ཉིད། །གང་གང་སྐུད་པ་འཁལ་བ་དང་། །གང་གང་རས་ཡུག་འཐག་པ་དང་། །དེ་ཡང་དམ་ཚིག་ཅན་ངེས་པས། །དམ་ཚིག་བྱིན་རབས་རྣལ་འབྱོར་པས། །ཟླ་བ་ཟླ་བའི་མར་ངོ་ཡི། །བཅུ་བཞི་པ་ལ་ཁྱིམ་དབེན་པར། །ཕྱེད་ན་མ་རུངས་སེམས་ཀྱིས་ནི། །ཆང་གི་བཏུང་བ་ཅུང་ཟད་ལས། །ལུས་ལ་ནི་རཾ་ཤུ་བསམས་ནས། །དེ་བཞིན་གཅེར་བུར་གྱུར་བ་ཡང་། །འཕགས་པ་དང་ནི་མ་དག་པས། །དེ་ལ་དམ་ཚིག་རབ་ཏུ་བཟའ། །བཞིན་བཟང་སྙིང་རྗེ་ལྡན་པ་དང་། །གཟུགས་ལ་ལང་ཚོ་སྐལ་བཟང་མ། །མེ་ཏོག་འབྲས་ཤིང་སྒྲུབ་པོ་དགའ། །རང་གི་ཕྱག་རྒྱ་གཡོན་དུ་བཞག ཅེས་སོགས་བླ་མེད་ནས་བཤད་པ་དང་། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ནས་རས་བྲིས་ཆེ་ཆུང་གི་ཆོ་ག་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཕན་ཡོན་ཚད་མེད་པ་དང་བཅས་ལེགས་པར་བཤད་པ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། སྡོམ་འབྱུང་ལས། སྔགས་པ་ལས་ནི་དང་པོ་ལས། །གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་བྱ་བ་སྟེ། བྲིས་སྐུ་བསྒྲུབ་ན་མྱུར་བར་ནི། །དངོས་གྲུབ་རྒྱ་ཆེན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ།།
(2)ཆ་ཚད་དངོས་བཤད་པ།
ཀ སྤྱིར་བཤད་པ།
ཆ་ཚད་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་རང་སོར་ནི། །བརྒྱ་དང་ཉེར་ལྔ་སྡོམ་འབྱུང་བརྒྱ་ཉི་ཤུ། །གདན་བཞི་དེ་མཚུངས་དམར་ནག་ཞལ་ཚད་བརྒྱད། མདོ་དང་རྒྱ་གཞུང་དེ་མཐུན་དེ་རྗེས་འབྲང་། །སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་ཆ་ཚད་ནི་མདོ་རྒྱུད་རྣམས་ལས་ནན་ཏན་དུ་གསུངས་ཏེ། དེའང་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལས། རྒྱལ་བའི་བདག་པོའི་གཙུག་ཏོར་ནས་ནི་མཛོད་སྤུའི་དབུས་སུ་ཕྱེད་དང་བཅས་པ་ཉི་མའི་སོར་དུ་འགྱུར། །དེ་ནས་མགྲིན་པའི་ཆུ་སྐྱེས་དེ་བཞིན་སྙིང་ག་དང་ནི་དེ་ནས་ལྟེ་གསང་ཆུ་སྐྱེས་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་དང་རྗེ་ངར་བརླ་དང་དཔྱི་ཡང་མ་ནུ་དེ་ཉིད་རིག་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། །བྲང་ཕྱེད་ཕྱེད་བཅས་ཉི་མས་རང་དཔུང་དཔུང་ལག་རྣམས་ནི་མཁའ་མིག་རྒྱལ་པོ་ཉི་མའི་ཚད་ཀྱིས་སོ། །ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ལྷག་པའི་བརྒྱ་ཕྲག་གང་ཞིག་དུས་དང་དགུ་ཡི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཚད། །རིག་བྱེད་ཕྱེད་དང་བཅས་པའི་གཞི་དང་ཆུ་གཏེར་ཆུ་གཏེར་ཕྱེད་དང་བཅས་པའི་རིག་བྱེད་རིག་བྱེད་ཀྱིས། །གཙུག་ཏོར་མགོ་བོ་འོག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ་རྒྱལ་བའི་བདག་པོའི་དཔལ་ལྡན་དཔྲལ་པ་དག་དང་ཤངས་དང་ནི། །ཤངས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཀོས་སྐོའི་མཐའ་དང་དེ་ནས་མགྲིན་པ་དག་སྟེ་མགྲིན་པའི་རྩ་བའི་ཆུ་སྐྱེས་དབུས། །དེ་ནས་སྙིང་ག་ལྟེ་བ་གསང་བར་མིའི་བདག་པོ་ཕྱེད་བཅས་ཉི་མ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པར་འགྱུར། །ཅེས་རང་སོར་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ་ཁོ་ན་གསལ་བར་གསུངས་ཤིང་། དེ་ཉིད་དཀྱིལ་འཁོར་སོགས་ཕྱི་ནང་གི་དག་སྦྱོར་ཡང་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ་། །
བདེ་མཆོག་བཤད་རྒྱུད་སྡོམ་འབྱུང་ལེའུ་སུམ་ཅུ་པ་ལས། ལྷ་ཡི་རི་མོ་གཟུགས་དག་གི ཁྱོན་དང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚངས་པའི་རི་མོའི་གཟུགས་ཀྱི་སྔར། །ཆ་ལྔ་དག་ནི་གདན་ཡིན་ནོ། །སྐུ་ནི་དུམ་བུ་གསུམ་ཅན་གྱི། །ཞེས་སོཊ་ཀྱིས་སོར་མོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་པ་ལས་དབྱེ་བའི་ཐལ་མོ་བཅུ་གཉིས་པ། བཅུ་པ། དགུ་པ་སོགས་གསལ་བར་གསུངས་སོ། གདན་བཞིའི་བཤད་རྒྱུད་མནཱ་ཨཾ་ས་ལས་གསུངས་པའང་འགྱུར་ཁྱད་མ་གཏོགས་ཕལ་ཆེར་འདི་དང་འདྲ་ལ།ཞལ་ཚད་དགུ་པ་གསལ་པོར་མ་གསུངས་སོ། །།
སློབ་དཔོན་རཏྣ་རཀྵི་ཏང་སྲིད་ལས་ཁུངས་སྡོམ་འབྱུང་གི་འགྲེལ་བར་ཀྱོག་བཤད་མཛད་པ་ནི། དུས་དེ་ཙམ་ན་མ་ག་ངྷཱ་དང་། བལ་པོའི་ཡུལ་གྱི་རི་མོ་མཁན་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་དེ་ལྟར་དཔྱད་པ་མེད་པར་བཀོད་པ་ཡིན་པས་སྡོམ་འབྱུང་གི་རྒྱུད་དོན་དུ་བཟུང་བར་མི་བྱའོ། །གཤིན་རྗེ་གཤེད་དམར་ནག་གི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་ཞལ་ཚད་བརྒྱུད་པ་གསུངས་ཤིང་། གཞན་ཡང་ཤཱ་རིའི་བུས་ཞུས་པའི་མདོར་གྲཊ་པ། བལ་པོའི་དཔེ་ལས་བསྒྱུར་ངེས་པ་ཕྱིས་འགྱུར་བ་འདི་ལས་ཀྱང་། ཕལ་ཆེར་དུས་འཁོར་གྱི་འདི་དང་མཐུན་པར་གསུངས་ལ། ཀྲི་ཡ་ས་མུཙྪར་ཡང་མདོ་འདིའི་ལུང་ཅི་རིགས་པར་དྲངས་སོ། །གཞན་ཡང་སྔོན་རབས་སུ་དར་བའི་རྒྱ་གཞུང་དུ་གྲགས་པ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་དེ་དག་དང་མཐུན་ཅིང་མི་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་ཕྲ་མོ་ཡོད་པ་ནི་སྔར་སྨོས་པའི་རྒྱུད་དེ་དག་གི་རྗེས་འབྲང་དུ་མངོན་ལ། དེ་དག་ཁ་ཅིག་ལ་ཕྱིས་ཀྱི་མཁས་པ་རྣམས་དགག་གཞག་མཛད་པ་ལ་ནི་སྙིང་པོ་གང་ཡང་མེད་དེ། བཟོ་ཡི་གནས་དང་སྨན་གྱི་སྦྱོར་བ་དང་། །སྔགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་སྟེ། །འདི་དག་རྟོག་གེའི་རིགས་པས་བརྟག་བྱ་མིན། །བདག་ཉིད་སྒྲོག་དང་ང་རྒྱལ་སྤང་པར་རིགས། །ཞེས་ཇོ་ནང་རྗེ་བཙུན་ཆེན་པོས་གསུངས་སོ། །
འཇལ་བྱེད་རང་སོར་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་མམ། །བཅུ་གཉིས་ཐལ་མོ་སྐབས་སྦྱར་ཚད་ལྔ་ཡི།།དང་པོ་གཉིས་པ་དུས་འཁོར་སྡོམ་འབྱུང་ལྟར། །གསུམ་པ་བཞི་པ་ཐལ་མོ་དགུ་བརྒྱད་དེ། །མདོ་རྒྱུད་དངོས་བསྟན་ཡིན་གྱི་བསྒྲིམས་ཏེ་འབད། །དེ་དག་ལ་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་བརྡ་ཁྱད་ཀྱང་། སྐུ་གཟུགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་སོར་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་མམ་བཅུ་གཉིས་རེ་ལ་ཞལ་ཚད་གཅིག་ཟེར། ཞལ་ཚད་དེ་ལ་མཐོ། ཐལ་མོ། མཐིལ། ཆ་ཆེན་ཏེ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལྔ། ཞལ་ཚད་ཆེ་ཆུང་དེ་དག་རྒྱུད་ཀྱི་ལུགས་གཉིས་སྐབས་དང་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །རང་སོར་གཅིག་ལ་ཆ་ཆུང་། དེའི་བཞི་ཆ་ལ་རྐང་པ། བརྒྱད་ཆ་ལ་ནས་ཞེས་བྱ་ཞིང་། དེས་གཞལ་བའི་ཆ་ཚད་རྩ་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། དང་པོ་བརྒྱ་དང་ཉེར་ལྔ་པ། གཉིས་པ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་པ་གཉིས་དུས་འཁོར་དང་སྡོམ་འབྱུང་གི་ལུགས་ལྟར་དང་། གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནི་ཐལ་མོ་དགུ་པ་དང་བརྒྱད་པ་སྟེ། ལྷའི་ཆ་ཚད་བཞི་པོ་འདི་དག་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་བསྟན། མཁས་པའི་རིག་བཟོས་མ་བསླད་པ་ཡིན་པས་བློ་ལྡན་རྣམས་བསྒྲིམས་ཏེ་འབད་པར་བྱའོ། །
གཤེགས་སེམས་ཁྲོ་དང་ཆགས་བྲལ་གང་འོས་སྦྱར། །
བཞི་པ་ཤིན་ཏུ་ཁྲོས་པ་རྣམས་ལའོ། །
ཐལ་མོ་དྲུག་པ་ཕྱིས་བྱུང་བོད་ཀྱི་ལུགས། །
ཆ་ཚད་གསུམ་པོ་དེ་ནི་གཤེགས་པ་དང་གཤེགས་མ། སེམས་དཔའ་སེམས་མ། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གཙོ་བོ་ཁྲོ་བོ་ཁྲོ་མོ། མཆོག་ནི་སྤྲུལ་སྐུ་ཆགས་བྲལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་སོགས་གང་ལ་གང་འོས་རིགས་པས་དཔྱད་དེ་སྦྱར་ཞིང་། ཆ་ཚད་བཞི་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁྲོས་པ་སྟེ་གཤིན་རྗེ་གཤེད་དང་ཕྱག་རྡོར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཆ་ཚད་ལྔ་པ་ཐལ་མོ་དྲུག་པའི་ཚད་ཀྱིས་ནག་པོ་ཆེན་པོས་མཚོན་ཕོ་ཉ་སྲིན་པོའི་གཟུཊ་ཅན་སོགས་འབྲི་བར་བཤད་པ་དང་། མ་ཧཱ་ཀཱ་ལ་ཞལ་ཚད་གསུམ་པར་བཤད་པ་སོགས་ནི་ཕྱིས་བྱུང་བོད་ཀྱི་མཁས་གྲུབ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་སྲོལ་ཡིན་ལ། རཏྣ་རཀཱི་ཏ་དང་བལ་པོའི་མཁས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཚོགས་ཀྱི་བདག་པོ་སོགས་ཞལ་ཚད་ལྔ་པར་བཤད་པའང་ཡོད་དོ། །དེ་དག་གི་ལག་ལེན་ནི་འདིར་བྲིར་མ་ལྡངས་པས་རྟོགས་པར་འདོད་ན་རྗེ་བཙུན་རིན་པོ་ཆེའི་གསུང་རབ་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་ཆ་ཚད་བསྟན་པ་བདེ་སྐྱིད་འབྱུང་གནས་ཉིད་རྒྱ་གཞུང་ཕལ་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འཕགས་པས་དེར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཆ་ཚད་བཞི་པོ་སྦྱོར་ཚུལ་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡབ་ཡུམ་ཕྱོགས་མཚུངས་ཤིང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་ཕྱོགས་མཚུངས་ལ། །རྒྱལ་བའི་རིགས་འཁྲུངས་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཡིན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའང་སངས་རྒྱས་དང་མཚུངས་ཕྱིར། །ཆ་ཚད་གསུམ་པོ་འདི་དག་སངས་རྒྱས་དང་། །བྱང་སེམས་ཡབ་ཡུམ་ཀུན་ལ་གང་འོས་སྦྱོར། །ཅི་སྟེ་སོ་སོར་སྦྱོར་བ་ལ་དགའ་ནའང་། །ཕྲ་སྦོམ་ཁྱད་པར་ཞི་ཁྲོ་ལ་རིགས་པས། །བརྒྱ་དང་ཉེར་ལྔ་སངས་རྒྱས་ཞི་བ་དང་། །བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ཧེ་རུ་ཀ་ལ་སྦྱར། །ཧེ་རུ་ཀ་དཔལ་སྐུ་ཡི་ཁྱད་པར་འགའ། །ཐལ་མོ་བརྒྱད་པ་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད། །སྤྱན་མ་སྒྲོལ་མ་ལ་སོགས་ཞི་བ་མཚུངས། །རྡོ་རྗེ་ཕག་མོ་ཧེ་རུ་ཀར་མཚུངས་ཤིང་། །གཞུག་ཏོར་མེད་ཀྱང་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ནི། །དེ་ཡི་ཚབ་ཏུ་སྦྱར་བས་མི་རུང་མེད། །གཙུག་ཏོར་བྲལ་ཤིང་ནུ་མ་བྷ་ག་དང་། །སྐེད་ཕྲ་སྟོད་ཞུམ་བརླ་དང་རོ་སྨད་རྒྱས། །དཔྲལ་བའི་ཟུར་ཞུམ་མིག་རྒྱས་ཟུར་མིག་སོགས། །མོ་གཟུགས་ཡིན་ཕྱིན་ལྷ་མོ་རྣམས་ལ་དགོས། །ཡབ་རྣམས་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཚུལ་དུ་ཡོད། །ལྷག་མ་ཆ་ཚད་རགས་པ་མཚུངས་པར་བྱ། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་མཚུངས། །མཐོ་དགུ་པ་ནི་སེམས་དཔའ་ཕལ་བ་དང་། །བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་འཇིག་རྟེན་ཞི་བའི་ལྷ། །རོལ་པའི་ཁྲོ་བོ་ཧེ་རུ་ཀ་ལས་གཞན། །དེ་རྣམས་སོ་སོའི་རིགས་ཀྱི་ལྷ་མོར་བཅས། །དེ་དག་ཚད་དེས་ལེགས་པར་བྲིས་གྱུར་ན། །རྣམ་གྲངས་ཚུལ་གྱིས་ལེགས་པར་འགྱུར་བའང་ཡོད། ཅེས་གསུངས་སོ། །
དུས་འཁོར་ལས་གསུངས་པའི་མིའི་ཆ་ཚད་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་འོས་ཀྱང་ལྷཧཱ་ཆ་ཚད་གྲལ་དུ་བསྡུ་བར་མ་མཛད་ཅིང་། རང་རྒྱལ་གཙུག་ཏོར་སོགས་ཀྱིས་འཕགས་པས་ཐལ་མོ་དགུ་པར་བཞེད་པ་དང་། སོ་སོའི་འདྲ་འབགས་རྣམས་ནི་ཆ་ཚད་དང་། །མཐུན་པར་མི་དགོས་རང་རང་དབྱིབས་བཞིན་བྱ། །བཟོ་ཉེས་འགོག་ཕྱིར་ཆ་ཚད་མཛད་པ་སྟེ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པས་མཛད་ཅིང་བཟོ་གནད་ཀྱི། །འཕྲུལ་ལ་ལེགས་པར་བྱང་ན་ངེས་པ་མེད། །ཅེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །
ལྷ་རིགས་ཆགས་བྲལ་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བ་དང་། །ཞི་བ་རྒྱན་མེད་དྲང་སྲོང་རིགས་ངན་ཚུལ། །
སངས་རྒྱས་རོལ་པའི་ཁྲོ་བོ་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ། །སེམས་དཔའ་མཆོག་ཕལ་ཕྱག་བརྙན་ཕོ་ཉར་བསྡུ། །
ཆ་ཚད་བགོ་ཡུལ་ལྷའི་རྣམ་པ་མང་ཡང་རིཊ་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྡུ་བའི་ཐ་སྙད་སྦྱོར་ན། རབ་བྱུང་གི་རྣམ་པ་ལ་ཆགས་བྲལ་གྱི་སྐུ་དང་། ཞི་བ་རྒྱན་ཅན་ལ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ཆ་བྱད་དང་། ཞི་བ་རྒྱན་མེད་ལ་དྲང་སྲོང་གི་ཆ་བྱད་དང་རིགས་ངན་གྱི་ཆ་བྱད་གཉིས་ཡོད་ཅིང་། བདེ་དགྱེས་དུས་འཁོར་སོགས་ཧེ་རུ་ཀ་སངས་རྒྱས་ཁྲོ་བོ་དང་། ཐལ་མོ་དགུ་པའི་ཁྲོ་བོ་ལ་རོལ་པའི་ཁྲོ་བོ་ཕལ་པའམ་སེམས་དཔའི་ཁྲོ་བོ། དམར་ནག་འཇིགས་གསུམ་རྟ་མགྲིན་ལ་སོགས་པ་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་དང་། འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་སོགས་ཉེ་བའི་སྲས་བརྒྱད་ལྟ་བུ་སེམས་དཔའ་མཆོག་དང་། དེ་དག་གི་སྒོས་ཀྱི་འཁོར་ཞི་བ་ཕོ་མོ་ལ་བྱང་སེམས་ཕལ་པ་དང་། ནག་པོ་ཆེན་པོ་དང་། ལྷ་མོ་རེ་མ་ཏི་ལ་སོགས་པ་ཕོ་ཉ་ཕྱག་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སུ་བསྡུ་ཞིང་། དྲང་སྲོང་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པས། སངས་རྒྱས་ཁྲོ་བོ་ཟེར་བའི་དོན་ཡིན་ལ། གཞན་ཁྲོ་བོ་ལ་གནོད་སྤྱིན་ཁྲོས་པ་དང་། སྲིན་པོ་ཁྲོས་པ་དང་། གཤིན་རྗེ་ཁྲོས་པ་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བྱས་ནས་ཉམས་ཐ་དད་པར་དགོས་པར་བོད་རྣམས་འདོད་ཀྱང་ངེས་པ་མེད་པར་གསུངས་སོ། །
ཁ བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།
འོན་ཀྱང་དེང་སང་ཆགས་ཚད་བཅུ་གཅིག་ཏུ། །གྲགས་ཆེ་ཀུན་ཀྱང་ཚངས་ཐིག་སྔོན་སོང་ནས། ཆགས་བྲལ་ལོངས་སྐུ་སོར་མོ་བརྒྱ་ཉེར་ལྔ། །བྱང་སེམས་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་དྲང་སྲོང་ཁྲོས། །ཐལ་མོ་བཅུ་གཉིས་ཡུམ་རྣམས་ཐལ་མོ་དགུ། །གཤིན་རྗེ་གཤེད་སྦྱིན་བརྒྱད་དང་སྲིན་བོ་ཁྲོས། །དྲུག་ལྔ་གསུམ་ཡོད་ཉན་རང་མི་དང་མཚུངས། ཚངས་སོགས་ཆ་ཆེན་དགུ་ཡིན་གླིང་བཞིའི་མི། །སྲིད་དུ་མཐོ་བདུན་ཞེང་ལ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར། །དེ་དག་ལས་རླུང་འགག་བའི་རིམ་པར་གསུངས། །དཀྱུས་ཀྱི་ལག་ལེན་ལ་གོང་སྨོས་ཁོ་ནས་ཁྱབ་མོད། འོན་ཀྱང་དེང་སང་བྲིས་འབུར་ཐམས་ཅད་ལ་སྒར་སྨན་གྱི་ལུགས་སྲོལ་གཉིས་སུ་གྲགས་ཆེ་བས། དང་པོ་ལྟར་ན་ཆོས་རྗེ་རིན་ཆེན་གྲུབ་སོགས་ཀྱིས་ཆ་ཚད་བཅུ་གཅིག་ཏུ་བཤད་ཅིང་། གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཐིག་ཆེན་བརྒྱད་དུ་གྲགས་ཆེ་ལ། དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་ཚངས་ཐིག་སྔོན་དུ་སོང་ནས་བཅུ་གཅིག་པའི་ཕྱོགས་ལ། ཚད་དང་པོ་སངས་རྒྱས་ཆགས་བྲལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་། གཉིས་པ་རིགས་ལྔ་སོགས་ལོངས་སྐུ་རྣམས་ནི་སོར་མོ་བརྒྱ་ཉེར་ལྔ་པ། གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་བ་རྣམས་སོར་མོ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ། བཞི་པ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སོགས་དྲང་སྲོང་ཁྲོས་པའི་ཉམས་ཅན་རྣམས་ཐལ་མོ་བཅུ་གཉིས་པ། ལྔ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡུམ་སོགས་དཀྱིལ་འཁོར་དབང་མོ་རྣམས་དང་ལྷ་མོ་སྒྲོལ་མ་སོགས་རིགས་ཀྱི་ཡུམ་རྣམས་ཡིད་འོང་ཐལ་མོ་དགུ་པ། དྲུག་པ་གཤིན་རྗེ་གཤེད་སོགས་གཤིན་རྗེ་ཁྲོས་པ་དང་། བདུན་པ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་སོགས་གནོད་སྤྱིན་ཁྲོས་པ་རྣམས་ནི་ཐལ་མོ་བརྒྱད་པར་བྱ་བ་དང་། བརྒྱད་པ་སྲིན་པོ་ལྟར་ཁྲོས་པ་ལ་ལེགས་ལྡན་ནག་པོ་ཆེན་པོ་སོགས་ཐལ་མོ་དྲུག་པ་ལུགས་འདི་གཤེད་ནག་གི་འགྲེལ་པ་ནས་བཤད་པར་བཞེད། ཚོགས་བདག་སོགས་མི་འུ་ཐུང་མཐོ་ལྔ་པ། རྡོ་རྗེ་བེར་ཅན་ཞལ་གཟིགས་ལ་བརྟེན་པ་ལྟ་བུ་ཤིན་ཏུ་ཁྲོས་པ་ཞལ་ཚད་གསུམ་པ་སྟེ་ནང་གསེས་གསུམ་ཡོད་ཅིང་། དགུ་པ་ཉན་རང་གཉིས་གླིང་འདིའི་མི་དང་མཚུངས་ལ། བཅུ་པ་ཚངས་དཔ་ང་བརྒྱ་བྱིན་སོགས་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་ཆ་ཆེན་དགུ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ནང་གསེས་རྣམ་སྲས་སོགས་ཁ་ཅིག་མཐོ་བརྒྱད་པའི་ཚད་ཡིན་པ་རཏྣ་རཀྵི་ཏས་བཤད། བཅུ་གཅིག་པ་གླིང་བཞིའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཚད་ནི་ཆུ་ཞེང་ཚད་མི་མཉམ་པས་སྲིད་དུ་མཐོ་བདུན། ཞེང་ལ་མཐོ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་བར་དུས་འཁོར་དང་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོས་བཤད་ཅིང་། ཁ་ཅིག་དེ་ལས་ལྡོག་པ་དང་། ཡང་ཆུ་ཞེང་མཉམ་པའང་ཡོད་ལ། མིའི་རྟེན་ཅན་གྱི་བླ་མ་སོགས་ནི་ཇི་ལྟར་རང་གི་ལུས་ཀྱི་དབྱིབས་བྱད་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་འདྲ་འབག་ཏུ་བྱ་བར་སྣང་མོད། འོན་ཀྱང་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་སུ་ངོ་སྤྲོད་པའི་རྩ་བའི་བླ་མ་དམ་པའི་སྐུ་གཟུགས་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་ཚད་བཞིན་བྱ་བ་སྐྱོབ་པ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་མགོན་གྱི་རྡོ་རྗེའི་གསུང་གི་ངེས་པའོ། །
འབུར་སྐུ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་ཚད་ཀྱང་བྲིས་སྐུ་དང་གཅིག་པ་ཡིན་ལ་རྒྱབ་མདུན་འཁོར་བའི་ཆ་ཚད་ལྷག་པོར་བསྣན་དགོས་ཏེ་ཞིབ་པར་རྗེ་བརྒྱད་པའི་ཉི་མ་ཆེན་པོའི་མེ་ལོང་སོགས་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །
ལུགས་གཉིས་པ་ཐིག་ཆེན་བརྒྱད་དུ་བསྡུས་པའི་རྣམ་གཞག་ལག་ལེན་སྨན་བླ་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཆ་ཚད་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ། དེ་ལས་ཁྱད་པར་མང་པོའི་ཟུར་ཆོས་ཅན་གཡའ་སེལ་སོགས་ཞིབ་ཅིང་རྒྱས་པས་འདིར་མ་སྤྲོས་ལ། དེ་ལྟར་ཐལ་མོ་དང་སོར་ཚད་གྱི་རིང་ཐུང་དེའང་ལས་རླུང་དབུ་མར་འགགས་པ་དང་མ་འགཊ་པའི་རིམ་པས་ཁྱད་ཞུགས་པར་གསུངས་སོ། །
ག དེ་ལས་འཕྲོས་པའི་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་རྣམ་གཞག་བཤད་པ།
(1)ཉམས།
མཚན་དཔེ་ཞི་ཆགས་ཁྲོ་སྒེག་གར་གྱི་ཉམས། །
སྐུ་གཟུགས་དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལོངས་སྐུ་དང་སྤྲུལ་སྐུ་དག་ལ་མཚན་བཟང་སོ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུ་ལས་དངོས་སུ་ཇི་ལྟར་འབྲིར་རུང་བ་ཐམས་ཅད་གསལ་ལ་རྫོགས་པ་དང་། གཤེགས་པ་སོགས་ལ་ཞི་ཞིང་འཛུམ་པའི་མདངས་ཅན། ལྷ་མོ་ཕལ་ཆེར་ཆགས་ཤིང་གཞོན་པའི་ཚུལ། ཁྲོ་བོ་རྣམས་རྔམ་ཞིང་མི་སྡུག་པ། རོལ་པའི་ཁྲོ་བོ་སོགས་ཁྲོ་འཛུམ་སྒེག་པའི་ཉམས་ཅན། གཞན་ཡང་གར་གྱི་ཉམས་དགུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར། རྒྱན་དང་མདངས་ཀྱིས་སྒེག་པ་དང་། འགྱིང་ལ་རོལ་པས་དཔའ་བ་དང་། སྤྱན་ལོག་ཁྲོ་གཉེར་གྱིས་མི་སྡུག་པ་དང་། འཛུམ་ཞིང་ཧ་ཧའི་སྒྲས་དགོད་པ་དང་། ཧི་ཧི་དང་ཧཱུྃ་ཕཊ་སྒྲོག་པས་དྲག་ཤུལ་དང་ལྡན་པ་དང་། སོ་ཐམ་པ་དང་མགོ་གུག་ཅིང་མཚོན་ཆ་ཕྱིར་གདེངས་བས་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དང་། སྤྱན་དམར་ཟིམ་ཟིམ་དང་གཞོན་ཤས་སྙིང་རྗེ་དང་། ཞལ་གདངས་རྐན་རྡེབ་བས་རྔམ་པ་དང་། མཉེན་ལྕུག་འཇམ་པའི་མིག་སྣ་རྩེར་བལྟས་པས་ཞི་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གར་གྱི་ཉམས་དགུ་ལས་བཟོ་བོས་བསྒྲུབ་ཏུ་རུང་བ་རྣམས་དང་ལྡན་པར་བྱའོ། །
གཞན་ཡང་། ཞལ་གྱི་དབྱིབས་ནི་རྣམ་པ་བའི། སྐྱེས་བུ་ཆེ་དང་ལྷ་མོ་ཡི། ཁྱིམ་བྱའི་སྒོ་ང་ཏིལ་གྱི་དབྱིབས། ཞེས་དང་། ཁྲོ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་དབྱིབས། ཟླུམ་པོ་དག་དང་གྲུ་བཞི་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཞལ་དབྱིབས་ཐ་དད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་མཉམ་གཞག་སྤྱན་ནི་གཞུ་ཡི་དབྱིབས། །མགྲོན་བུའམ་ནི་པདྨ་འདབ་མའི་དབྱིབས། ཨུཏྤ་ལ་འདྲ་ཞི་མ་ཁྲོ་ཡི་སྤྱན། །ལྷ་མོ་ཞི་བའི་སྤྱན་ནི་ཉ་ལྟོ་འདྲ། །གཡེམས་མའི་མིག་ནི་འོད་མའི་གཞུ་འདྲ་སྟེ། །ཤིན་ཏུ་ཁྲོས་སྤྱན་ཟླུམ་དང་གྲུ་བཞིའོ། །ཞེས་སྤྱན་གྱི་དབྱིབས་མི་འདྲ་བ་རྣམས་དང་། རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་ཡོངས་སུ་གྲགས། བྱིན་པ་གཡས་སྟེང་གཡོན་པ་བཞག །པུས་མོ་སྨད་པ་པདྨའི་སྟབས། །ལོང་བུ་བསྣོལ་ཏེ་མཐེ་བོང་དག །རྩེ་མོ་སྤྲད་པ་ལ་ཡང་ཟེར། །གཡས་པ་རྡོར་སྐྱིལ་ལྟ་བུ་ལ། །གཡོན་པ་གཡས་པའི་བརླ་འོག་བཞག །སེམས་དཔའི་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་ཞེས་བྱ། །གཡོན་པ་བཀན་པའི་སོར་མོ་རྣམས། །གཡས་པའི་བརླ་ལ་མ་རེག་ཙམ། །གཡས་པ་འགྱིང་སྟབས་བརྐྱང་བ་ནི། །སྐྱིལ་ཀྲུང་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཡོན་བརྐྱང་བྲང་བ་གདན་ལ་བཙུགས། །དེ་ཡི་བརླ་ལ་གཡས་མཐིལ་སྦྱར། །བཞེངས་པའི་ཕྱེད་སྐྱིལ་གར་སྟབས་སོ། །གཡོན་པའི་བྱིན་པ་བསྐུམ་པ་ལས། །གཡས་པ་འགྱིང་བཅས་དོར་སྟབས་ཅན། །གཡས་བརྐྱང་བཟློག་པ་གཡོན་བརྐྱང་ངོ་། །སོར་མོ་མདུན་བསྟན་རྟིང་བར་དུ། ཁྲུ་གང་སོར་གཉིས་བརླ་བྱིན་པ། །དྲང་པོར་བསྲང་བ་ས་སྟབས་། །དེ་ལས་ལུས་སྨད་པུས་མོའི་བར། ཁྲུ་དོ་ངང་བའི་གཤོག་པ་ལྟར། །ལོགས་སུ་བརྐྱངས་པ་ཟླུམ་པོ་ཟེར། །སོར་མོ་བཅུ་པོ་མདུན་དུ་བསྒྲིགས། །དྲང་བོར་བཞེངས་པ་མཉམ་པའི་སྟབས། །རྐང་གཉིས་ཁྲི་ལས་ཐུར་དུ་བརྐྱང་། །སོར་མོ་མདུན་བསྟན་བཟང་པོའི་སྟབས། །ཞབས་མཐིལ་ཁ་སྦྱར་བདེ་ལེགས་ཅན། །ཙོག་པུར་རྐང་གཉིས་མཐོ་གང་བར། །སྟན་ལ་བཀོད་པ་ཙོག་པུའི་སྟབས། །གཡས་པའི་ཕྱེད་ཀྲུང་སོར་མོ་རྣམས། །གཡོན་པའི་ལོང་བུར་གཏད་པ་ནི། །གཡོན་རོལ་ཡིན་ཞིང་གཡས་རོལ་བཟློག །འདི་ནི་བཞེངས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར། གཡོན་པའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་ཕྱེད་པ་ལ། །དེ་དང་ཉེ་བར་གཡས་པ་ཡི། །པུས་མོ་དྲང་པོར་བཞག་པ་ནི། །དཔའ་བོའི་འདུག་སྟངས་ཞེས་བྱའོ། །གཡོན་པ་དེ་བཞིན་བྱས་པའི་སྟེང་། །པུས་མོ་གཡས་པ་བསྙལ་བ་ལས། །རྐང་གཡས་གཡོན་པའི་བརླ་མཐིལ་དུ། །བཞག་པ་དཔའ་མོའི་འདུག་སྟངས་སོ། །མི་མཉམ་རུས་སྦལ་བུང་པའི་སྟབས། །དེ་སོགས་འདིར་ནི་མ་སྤྲོས་སོ། །ཞེས་ཞབས་ཀྱི་སྟངས་སྟབས་ཁྱད་པར་སོགས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །
(2)རྒྱན།
ཆོས་གོས་རིན་ཆེན་རྒྱན་བརྒྱད་དར་གོས་གཉིས། །ཕྱག་རྒྱ་དུར་ཁྲོད་དཔལ་ཆས་བརྒྱད་དམ་བཅུ། །
སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཆགས་བྲལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་གོས་རྣམ་པ་གསུམ། ལོངས་སྐུ་རྣམས་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་བརྒྱད་དེ། དབུ་རྒྱན། སྙན་རྒྱན། མགུལ་རྒྱན། དཔུང་རྒྱན། དོ་ཤལ། སེ་མོ་དོ། གདུ་བུ། སྐ་རགས་སམ་འོག་ལག་རྣམས་ལ་རྩ་བའི་རྒྱན་ཡང་ཟེར། དེ་སྟེང་སྙན་གོང་ཨུཏྤ་ལ། རྐང་གདུབ་གཡེར་ཁ་སོགས་ཉེ་བའི་རྒྱན་དུ་གྲགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་སྔོན་གྱི་མཁས་པས། རྣ་རྒྱན་མགུལ་རྒྱན་ལག་གདུབ་གསུམ། །ལྗི་ལྗི་འདྲ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། །དབུ་རྒྱན་དཔུང་རྒྱན་རྐང་གདུབ་སྐྱེད། ཡང་ཡང་འདྲ་ཞིག་འདོད་པ་ཡིན། །ཅེས་སྨྲའོ། དར་གོས་གཉིས་ནི་སྟོད་གཡོགས་དང་སྨད་ཤམ་ཡིན་ལ། རྙིང་མ་བཀའ་མར་དར་གྱི་ཆས་གོས་ལྔར་གྲགས་སྟེ། ཟི་ལྡིར། ཅོད་པན། གར་གྱི་ཕུ་དུང་། གསང་ཁེབས། ཚི་གུའི་སྨད་དཀྲིས་རྣམས་སོ། མ་རྒྱུད་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྒྱུད་སྡེའི་ལྷ་ཡབ་རྣམས་ལ། སྤྱི་བོར་རུས་པའི་འཁོར་ལོ་རྡོ་རྗེ་ཕྱེད་པའི་ཏོག་དང་བཅས་པ། རྣ་རྒྱན། མགུལ་རྒྱན། གདུ་བུ། སྐ་རགས། ཚངས་སྐུད་དམ་མཆོད་ཕྱིར་ཐོགས་ཏེ་ཕྱག་རྒྱ་དྲུག་དང་། དེའི་ཡུམ་རྣམས་ལ་ཚངས་སྐུད་སྤངས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ལྔའི་རྒྱན་བྱ་དགོས་ཤིང་། འདི་དག་གི་ཚད་དང་དག་པ་རྣལ་འབྱོར་མ་ཀུན་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་དང་། རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་ནས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །
ཁྲོ་བོ་སྤྱི་ལ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་ཆས་བརྒྱད་དེ། དེ་ཡང་བགོ་བའི་གོས་གསུམ་ནི། མི་ལྤགས་ཀྱི་གཡང་གཞི། གླང་ཆེན་གྱི་ཀོ་རློན། སྟག་ལྤགས་ཀྱི་ཤམ་ཐམས་རྣམས་སོ། །གདགས་པའི་རྒྱན་གཉིས་ནི་སྦྲུལ་དང་ཐོད་པ་སྟེ། རྒྱལ་རིགས་དཀར་ཁྲའི་དབུ་རྒྱན། རྗེའུ་རིགས་སེར་ཁྲའི་སྙན་རྒྱན། བྲམ་ཟེ་དམར་ཁྲའི་མགུལ་རྒྱན། དམངས་རིགས་ནག་ཁྲའི་སྐ་རགས། གདོལ་རིགས་ལྗང་ཁྲའི་ཕྱག་གདུབ་ཞབས་གདུབ་བྱས་པ་དང་། ཐོད་པ་སྐམ་པོས་དབུ་རྒྱན། རློན་པས་སེ་རལ་ཁ། ཚལ་བུས་དཔུང་རྒྱན་བྱས་པའོ། །བྱུག་པའི་རྫས་གསུམ་ནི། སྨིན་མཚམས་ཐལ་ཆེན་གྱི་ཚོམ་བུ། མཁུར་ཚོས་ལ་རཀྟའི་ཐིག་ལེ། ལྐོག་མར་ཞག་གི་ཟོ་རིས་རྣམས་སོ། རྙིང་མ་ལ་དཔལ་གྱི་ཆས་བརྒྱད་དུ་གྲགས་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། གཟི་བརྗིད་འབར་བ་ཆུ་སྲིན་བརྗིད་པའི་ཆས། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་འབྲེལ་ཉི་ཟླའི་ཆས། །གདུག་པ་ཅན་སྲེག་ཡེ་ཤེས་མེ་ཡི་ཆས། །སྐྱེ་ཤི་རྩད་གཅོད་མཆེ་བ་ཟླ་ཚེས་ཆས། ཁྱབ་མཛད་རེ་སྐོང་རྡོ་རྗེ་གཤོགས་པའི་ཆས། །མངའ་ཐང་ལོངས་རྫོགས་རྡོ་རྗེ་གླག་པའི་ཆས། །སངས་རྒྱས་སར་བགྲོད་དབང་གི་བསེ་ཁྲབ་ཆས། །གནོད་གདུག་ཟློག་བྱེད་རྒྱ་བྱེའུ་ལྕགས་ཀྱི་ཆས། །ཞེས་པ་ལྟར་བརྒྱད་དམ། མི་འགྱུར་སྤྱི་གཙུག་རྡོ་རྗེ་བྱེད་པ། གདུག་པ་ཐལ་འབྱིན་ཕུར་བུའི་ཤམ་ཐབས་གཉིས་བསྣན་པའི་དཔལ་གྱི་ཆས་བཅུར་ཡང་བཞེད་དེ། སྔ་མ་ནི་རྒྱུད་ཡེ་ཤེས་རྔམ་གློག་སོགས་དང་། ཕྱི་མ་བཀའ་བརྒྱད་ལས་གཙོ་བོར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་དག་ལ་ཅུང་ཟད་འདྲ་མིན་འགའ་རེ་འབྱུང་ངོ་། །
(3)ཕྱག་མཚན།
ཕྱག་མཚན་དང་པོའི་རྡོ་རྗེ་ཁཌཱཾ་སོགས།
མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་སོགས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གཙོ་བོ་ཕྱག་མང་རྣམས་ལ་ཕྱག་མཚན་གྱི་དབྱེ་བའང་དུ་མར་བཤད་པ་ལས་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དང་པོའི་རྡོ་རྗེ་དང་། ཁཌཱཾ་ག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕྱོགས་མཚོན་ཅུང་ཟད་བསྡུ་ན། ཕྱག་མཚན་དང་པོའི་རྡོ་རྗེ་ནི། །རྭ་བཞི་དབུས་ལ་མ་རེག་ཙམ། །མདོག་དམར་ཁྲོ་བོའི་རྡོ་རྗེ་རྭ། །ཕྱོགས་བཞིར་ཤིན་ཏུ་གྱེས་པའོ། །ཁཌཱཾ་རྡོ་རྗེ་མི་མགོ་གསུམ། །བུམ་པ་རྒྱ་གྲམ་ཡུ་བ་བཅས། །སྐུ་ཡི་སྲིད་ཆས་ཉིད་དང་མཉམ། །དར་དཔྱངས་དྲིལ་བུ་ཅང་ཏེའུ་འཕྱང་། །ག་དའི་དབྱུག་པ་དཔག་ཆེན་མདའི། །ཝ་གཞུ་ཉིད་དང་མཚུངས་པའོ། །བི་ངྷི་པཱ་ལ་མདུང་རྩེ་རྣོ།།རྨ་བྱའི་སྒྲོ་ཕན་ཡུ་བར་ལྡན། །རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔའི་རྭ་བཞི་སྤངས།།ཨ་ཀ་པུ་ཙི་ཀ་བཛྲ། །མདུང་ཐུང་ཀ་ཆ་ཡ་ཞེས་པ། །འདི་གཉིས་རྡོ་རྗེ་རྩེ་གཅིག་པ། །ཐོད་ཚལ་རྩེ་ཐོད་ཊྭ་མ་རུ། དྲྭ་བ་ཅན་དང་དྲྭ་བ་མེད། །རལ་གྲི་ཆུ་གྲི་ཕེ་ཊ་ཀ །གྲི་གུག་དགྲ་སྟྭ་གཏུན་ཤིང་དང་། །མདུང་རིང་མདུང་ཐུང་ཕུབ་རིགས་གསུམ། །བྷ་ཀ་རྫ་རྔ་རྔ་ཟླུམ་དང་། །རྟ་ཆེན་ཌཱ་ཀ་པ་ཊ་ཧ། །རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་ལ་སོགས་པའོ།།
(4)ཁྲི་རྒྱབ།
བྱང་ཕྱོགས་དག་པའི་ཁྲི་འགྱོགས་ལེ་ཚན་བདུན། །ཕྱིན་དྲུག་ངོ་བོ་རྒྱབ་ཡོལ་རྒྱན་དྲུག་སོགས། །
བླ་མའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་གཟུང་གི་རྒྱུད་དོན་བཞིན་གདན་ཁྲི་རྒྱབ་ཡོལ་དང་བཅས་པ་ལ། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་བདུན་དག་པའི་ཆོས་དང་སྦྱར་བ་ཁྲི་འགྱོགས་ལེ་ཚན་བདུན་དུ་གྲགས་པ་ནི། ཁྲི་གདན་ཁྲི་གདོང་ཁྲི་ཡི་རྐང་ཁྲི་རྨང་གཉིས་དང་བ་གམ་དང་ལན་ཀན་ཏེ་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །འདེགས་བྱེད་སེང་གེ་གླང་པོ་རྨ་བྱ་ཤང་ཤང་རྣམས་དང་། ཉི་ཟླ་པདྨའི་གདན་རྣམས་ནི་རིམ་བཞིན་སྟོབས་དང་དབང་བཅུ། སྨོན་ནས་ཤེས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས། དོན་དམ་ཨེ། ཀུན་རྫོབ་ཝྃ། སྒྲིབ་གསུམ་གྱིས་མ་གོས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་སྦྱར་རོ། །ཕྱིན་དྲུག་གི་ངོ་བོ་རྒྱབ་ཡོལ་ལ་རྒྱན་སྣ་དྲུག་སྟེ། མཁའ་ལྡིང་དང་། ཆུ་སྲིན་དང་། བྱིས་པ་དང་། གླང་པོ་ཆེ་དང་། ཤ་ར་བྷ་སྟེ་བསེ་ཁ་སྒོ་དང་། ཀླུ་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱང་རིམ་བཞིན་ཤེས་རབ་དང་། བསམ་གཏན་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བཟོད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྦྱིན་པ་བཅས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལུགས་ལྡོག་པ་དང་སྦྱར་བའོ། སོགས་ཁོངས་ནས་ཁྲི་ལ་བརྩེགས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པ་དང་། རྒྱབ་ཡོལ་རྒྱས་པ་ཕུབ་ལ་ཞོལ་བཏགས་པ་ལྟ་བུ། བསྡུས་པ་ལྕགས་རྩེ་མ་དང་སྒང་གཟུགས་མ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་པའི་རྣམ་གཞག་མང་ཞིང་། འབྲིང་པོའི་ཚད་སྟག་ཚད་ལོ་ཙཱའི་དཔལ་འབྱོར་རྒྱ་མཚོ་ལས་ཞིབ་པར་འབྱུང་བ་དང་། ཕྱིས་སུ་ཁྲི་རྒྱབ་བྲིས་འབུར་གཉིས་ཀ་ལ་བཞེངས་པ་ཉུང་ཡང་གྲུབ་ན་བསོད་ནམས་རླབས་ཆེན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བོད་ཀྱི་མཁས་པ་མང་པོས་ཁྲི་དྲུག་འགྱོགས་འདི་རྒྱ་གར་ན་ལྷ་ཁང་གི་སྒོ་རྒྱན་དུ་ཡོད་པས་ལྷའི་རྒྱབ་ཡོལ་དུ་འཁྲུལ་ནས་བོད་དུ་དེའི་རྒྱུན་འབྱམས་པ་ཙམ་ལས་ཁུངས་ཡང་དག་མེད་པར་འདོད་ཅིང་། དེ་བཤད་པའི་ཁུངས་བླ་མའི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་གཟུང་སོགས་ཙ་མིའི་རྒྱུད་གསུམ་པོ་ཡང་རྒྱུད་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་འཆད་མོད། འོན་ཀྱང་ཁྲི་རྒྱན་གྱི་བཀོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་རྒྱ་གར་གྱི་བཟོ་ཡིན་ངེས་འགའ་ལའང་མཐོང་ཞིང་ཁུངས་ཀྱི་རྒྱུད་དེ་རྒྱུད་ཡང་དག་ཏུ་རང་བྱུང་ཞབས་བཞེད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་དེ་ལ་ཚད་མར་བྱེད་ཅེས་ཀུན་མཁྱེན་ངྷ་རྨཱ་ཀ་རས་གསུངས་སོ། །
(5)སྐྱོན་སེལ་བ།
རིང་ཐུང་སྦོམ་ཕྲ་ཡོ་སོགས་སྐྱོན་མི་ལྡན། །
རྒྱུད་སྡོམ་པ་ལས། རིང་བ་གསུམ་ནི་སྐྱོན་ཆ་སྟེ། །ཨོས་ཀོ་མགྲིན་པ་ཕྱིན་པའོ། །སྣ་དང་རྣ་བ་སོར་མོ་སོགས། །གསུམ་པོ་ཐུང་བ་ཉེས་པ་ཆེ། །བྱིན་པ་ཞབས་སོགས་མཁུར་བ་དག །གསུམ་པོ་སྦོམ་པ་སྐྱོན་ཆེན་ཏེ། །འགྲམ་པ་བྲང་དང་རྩིབས་ལོགས་གསུམ། །ཞོམ་པ་ཉེས་པ་ཆེན་པོའོ། །ནུ་མ་རྣ་བ་དཔྲལ་བ་གསུམ། །འཁྱོག་པ་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། །བརླ་དང་དཀུ་དང་ནམ་ཚོང་གཉིས། །གསུམ་པོ་ཞོམ་པ་སྐྱོན་ཆེའོ། །ཞེས་སོགས་སྐྱོན་རེ་རེས་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་སོ་སོར་སྐྱེད་བའི་ཚུལ་དང་། འདིར་ནི་སྤྱན་སོགས་ཡོ་བའམ། །ཕྱག་རྒྱ་ཕྱག་G?མཚན་ནོར་གྱུར་ན། །མྱ་ངན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་རབ་གདུང་། །གཟུགས་བརྙན་སྐྱོན་སོགས་མཚན་ཉིད་དེ། །དེ་ཕྱིར་སྐྱོན་བརྟགས་བཅོས་པར་བྱ། །རྒྱབ་ཡོལ་གདུགས་དང་གདན་རྣམས་ཏེ། །གསུམ་པོ་ཆུང་ཞིང་དོག་པའི་སྐྱོན། །མཛའ་བོས་མི་སྙན་བརྗོད་པ་དང་། །དཔལ་ཉམས་འཆི་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །འདི་དག་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། །མཁས་པས་ལེགས་པར་བརྟག་པར་བྱ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་དང་མི་ལྡན་པ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་ཞིང་། གཞན་ཡང་ཚད་དང་མི་ལྡན་པའི་ལྷར་མེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་མི་འཇུག་པ་དང་། སྐྱོན་ཅན་གྱི་སྐུ་གཟུགས་དེ་གང་དུ་ཡོད་པའི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་བཟང་པོའི་དཔྱད་རྣམས་ཀྱང་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་སོགས་མི་དགེ་བ་འགའ་ཞིག་འབྱུང་བར་གསུངས་པས་དེ་ལྟ་བུ་ནི་གཙང་མའི་སར་དོར་བར་བྱའོ། །
(6)ཚོན་མདངས།
རྩ་བ་ཡན་ལག་ཚོན་སྦྱོར་མདངས་དང་བཅས། །
ཚོན་སྦྱོར་ལའང་རྩ་བའི་ཚོན། དཀར། སེར། དམར། སྔོ། ལྗང་གུ་ལྔ། ཡན་ལག་གི་ཚོན་འབྲིང་པོ། །ལི་ཁྲི་ཤ་ཁ་ན་རོས་གསུམ། །མོན་ཁ་དུང་ཁ་ཇ་ཁ་གསུམ།། སྨུག་པོ་རུས་ཁ་གཡུ་ཁའོ།། དེ་དག་རེ་རེ་ལའང་ནང་གསེས་མང་དུ་བྱར་ཡོད་ཅིང་། ཡན་ལག་རྒྱས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནི། དཀར་པོ་དཀར་སེར་དཀར་དམར་ཆུ་ཤེལ་མདོག །སེར་པོ་སེར་སྐྱ་དམར་པོ་ལི་ཁྲི་མདོག །དམར་པོ་དམར་སྐྱ་དམར་སྨུག་རྒྱ་སྐག་མདོག །སྔོན་པོ་སྔོ་སྐྱ་མཐིང་ནག་གཡུ་ཁ་མདོག །ལྗང་གུ་ལྗང་སེར་ལྗང་སྐྱ་ལྗང་ནག་གོ །ཤ་ཁ་ཇ་ཁ་མོན་ཁ་ཐལ་ཁ་དང་། །སྨུག་པོ་སྨུག་ནག་ན་གློ་བ་ཁ། །དུད་ཁ་རེ་ཁ་རུས་ཁ་མུན་མདོག་གོ །ཞེས་པ་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་སྦྱོར་ཚུལ་ཏེ་ཚོན་གྱི་ཁྱད་པར་སོགས་ལས་ཀྱང་མཐའ་ཡས་པར་འགྱུར་རོ། གང་ལྟར་སྣུམ་བརྗིད་བཀྲག་གསུམ་འཛོམ་ན་ཚོན་སྦྱོར་ལེགས་པའི་ཚད་དུ་བཤད་དོ།
མདངས་ལའང་བཙག་མདངས་ཡུངས་ཞི་བརྡལ་འདྲ། འབར་མདངས་ཀུ་ཤའི་རྩེ་འདྲ། བཤལ་མདངས་འཇའ་ཚོན་ཡལ་འདྲ་རྣམས་དང་། བཅད་ཀྱི་ཚུལ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱང་རེ་རེས་རེ་རེ་མ་བསླད་པར་དགོས་སོ། །
(7)རྣམ་འགྱུར།
རྣམ་འགྱུར་ཡུལ་བཀོད་སོ་སོའི་ལུགས་མཐུན་ནོ། །
རྩ་བའི་པ་ཏྲ་རིགས་བརྒྱད། མེ་རི་རིགས་གསུམ་གྱིས་མཚོན་གཟུགས་དང་རྣམ་འགྱུར་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་མ་རྣམས་དང་། ལྷག་པར་འཕགས་ཡུལ་རྒྱ་ནག་བོད་ཡུལ་སོགས་ཡུལ་བཀོད་སོ་སོའི་ལུགས་དང་མཐུན་པར་བྱ་སྟེ།
ཇི་སྐད་དུ། ཁང་བཟང་ལ་སོགས་བྱང་ཆུབ་ཤིང་། །མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་མཆོད་པའི་སྤྲིན། །རྟེན་འབྲེལ་རི་མོ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་། །བཟོ་མཐའ་མ་འདྲེས་རང་རང་བརྒྱུད། །རྒྱ་གར་བཟོ་ཡི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན། །མཛེས་ལྡན་རི་མོ་མདངས་ལྡན་པར། །བཀྲ་ཤིས་གཟུགས་བརྙན་གོས་ཀྱི་རྒྱུད། ཁྲི་དང་མཚར་བའི་བྱེ་བྲག་རྣམས། །རྒྱ་ནག་བཟོ་ཡི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན། །ཆུ་གནས་སྲོག་ཆགས་མཚོ་དང་རྫིང་། །དྲི་ཞིམ་ནགས་ཚལ་ཀླུ་ཡི་རྫས། །སྨན་སྤོས་ལྷབ་ལྷུབ་རི་མོ་རྣམས། །ཁ་ཆེ་བཟོ་ཡི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན། །འབྱུང་བཞི་པ་ཏྲ་འཇའ་དང་སྤྲིན། །ཤིང་ལྗོན་རིན་ཆེན་སྣལ་རིས་རྒྱན། །ནམ་མཁའི་སྲོག་ཆགས་ལྷ་ཡི་རྫས། བལ་པོ་བཟོ་ཡི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན། །བྲག་དང་སྤང་རི་རི་དྭགས་དང་། །བླ་བྲེ་ཆུན་འཕྱང་མཛེས་པའི་རྒྱན། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་དང་གངས་རིའི་ཁྲོད། །གངས་ཅན་བཟོ་ཡི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན། །ཅེས་བཤད་པ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་ལག་ཏུ་ལོངས་པ་དགོས་སོ། །
3.རྟེན་གཞལ་ཡས་ཁང་འཕྲོས་ཙམ་སྨོས་པ།
རྟེན་གནས་གཞལ་ཡས་ཁང་ལ་བློས་བསླང་དང་། །བྲིས་ཐིག་ཡོངས་གྲགས་རྡོར་ཕྲེང་རྗེས་སུ་འབྲངས། །
ལྷའི་རྟེན་གཞལ་ཡས་ཁང་ནི། བི་མཱ་ནའི་སྒྲ་ལས་གཞལ་དུ་མེད་པ་སྟེ། མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོར་གཞལ་ཡས་ཁང་པདྨའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་བཤད་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་ཐར་པ་ཆེན་པོའི་གྲངས་ཀྱི་བཀོད་པ་ཚད་མེད་པར་བཤད་པ་སོགས་ལ་འཇུག་ཅིང་། འདིར་ལག་ཏུ་བླང་བྱ་རྒྱུད་སྡེ་རྣམས་ལས་བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་གྱི་དག་པ་སྦྱོར་བའི་ཆེད་དུ་གྲུ་བཞི་སྒོ་བཞི་རྟ་བབས་དང་བཅས་པའི་ཁང་བཟང་གསུངས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ལའང་བློས་བསླང་དང་། བྲི་ཆའི་རྣམ་གཞག་གཉིས་ཡོད་ཅིང་། བྲིས་ཐིག་ཞིབ་ཆ་ཤེས་ན་བློས་བསླང་ལའང་དང་འབུར་དང་གྱེན་དུ་བསླངས་པའི་ཁྱད་པར་སོགས་ལས་སྤྱི་ཁོག་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞིང་། སྤྱིར་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཚད་བཅས་དང་། ཚད་མ་ངེས་པ་གཉིས་སུ་གསུངས། །
དང་པོ་ལའང་ལྷ་སྒོ་ནས་ཚད་གཞག་པ་ནི། གུར་ལས། རྡོ་རྗེ་ཅན་གྱི་ཁྲུ་གསུམ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་དཀྱིལ་འཁོར་ཁྲུ་བཞི་པ། ཁྲུ་ལྔ་པ་ནི་སྣང་བྱེད་ལའོ། །གར་དབང་ཕྱུག་གི་ཁྲུ་དྲུག་པ། །རྟ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཁྲུ་བདུན་པའོ། །ཞེས་མི་བསྐྱོད་རྣམ་སྣང་རིན་འབྱུང་འོད་དཔག་མེད་དོན་གྲུབ་རྣམས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཁྲུ་གསུམ་ནས་བདུན་གྱི་བར་དུ་གསུངས་པ་དང་། །འདུས་པ་རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་ལེའུ་བཞི་པར་ཐུགས་དཀྱིལ་ཁྲུ་བཅུ་གཉིས། །ལེའུ་བཅུ་དྲུག་པར་སྐུ་དཀྱིལ་ཁྲུ་བཅུ་དྲུག་དང་གསུང་དཀྱིལ་ཉི་ཤུ་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་རྩ་ཐིག་གི་ངོས་བཞི་ཀའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྦྱིན་བདག་གི་སྒོ་ནས་གཞག་པ་ནི། །ཕྲེང་བར་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་དྲངས་པ་ལས། །འཛམ་བུ་གླིང་གི་དབང་ཕྱུག་གམ། །འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡིས། །ཀུན་ནས་དཔག་ཚད་མཐའ་རུ་ནི། །ཕྱི་རོལ་དཀྱིལ་འཁོར་བྲི་བར་བྱ། །ཞེས་དང་། ཛ་ཡ་སེ་ནས། དཀྱིལ་འཁོར་ཁྲུ་ནི་བརྒྱད་པར་འདོད། །གཞན་དག་རྒྱལ་པོ་ལ་ཁྲུ་བརྒྱ། །མཐར་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཡི་ཕྱེད། །གཙོ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཕྱེད་གསུངས། །ཚོང་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་ཁྲུ་བཅུ་གཉིས། །སྒྲུབ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཁྲུ་དྲུག་པ། །ཞེས་སྦྱིན་བདག་གི་འབྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ལ་དཔག་པར་གསུངས་སོ། །
གཉིས་པ་མ་ངེས་པའང་བཞི་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ་ལས། །སེམས་ཅན་བསམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །ཚད་ལ་སོགས་པ་ངེས་མཛད་ཀྱི། །ཐབས་ཤེས་ལས་བྱུང་དངོས་གྲུབ་ལ། །ཚད་སོགས་ངེས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དེ་ནི་ཁྲུ་གཅིག་ནས་བརྩམ་སྟེ། །ཇི་སྲིད་ཁྲུ་སྟོང་བར་དུ་བྱ། །དེ་ལྟར་འཁོར་ལོ་དེ་ཐིག་གདབ། །ཅེས་དང་། རྡོར་ཕྲེང་སོགས་ལས་ཀྱང་དེ་མཚུངས་བཤད་པ་ལྟར་རོ། །ཚད་ཅན་ད་ལྟ་ལག་ལེན་དུ་བྱེད་པ་ལ་རྒྱུད་སྡེ་སོ་སོའི་ལུགས་སྲོལ་ཨ་བྷ་ཡ་དང་ཤྲངྔྷ་ཀ་རའི་བཞེད་སྲོལ་གཉིས་ཡོངས་སུ་གྲགས་ཤིང་། དེ་ལས་ཀྱང་རྡོར་ཕྲེང་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་མང་ལ། དེའང་། སྒོ་ཚད་ཆ་ཆེན་རྣམ་གྲངས་ཏེ། །ཆ་ཆེན་རེ་ལ་ཆ་ཚད་བཞི། །དེ་ཡི་ཕྱེད་ལ་ཞི་བར་གྲགས། །རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བ་ལས་གསུངས་པའི། །རིང་བ་མདའ་ཡབ་མདའ་ཡབ་བར། །དཀྱིལ་འཁོར་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡི། །ཉིས་འགྱུར་ཆ་ཆེན་ཉེར་བཞི་དང་། །ཆ་ཆུང་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་གོ། །དད་བྱེད་གོ་ཆས་བཞེད་པ་ཡི། །ཐུང་བ་རྩ་ཐིག་རྩ་ཐིག་དང་། །རྩ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དངོས་ཀྱི་ནི། །ཉིས་འགྱུར་ཆ་ཆེན་བཅུ་དྲུག་དང་། །ཆ་ཆུང་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའོ། །རྩ་ཐིག་དཀྱིལ་འཁོར་དངོས་ཡིན་པས། །དེ་ཡི་བརྒྱད་ཆ་སྒོ་ཚད་དུ། །རྒྱུད་སྡེ་ཕལ་ལས་གསུངས་བཞིན་གྲགས། །གདན་བཞི་སྡོམ་འབྱུང་ལྔ་ཆ་དང་། ཁམས་གསུམ་རྣམ་རྒྱལ་དགུ་ཆ་དང་། །དཀྱིལ་འཁོར་བཀོད་པར་བཅུ་ཆར་གསུངས། །སྒོ་ལའང་གཉིས་གཉིས་མཉམ་པ་དང་། །གཉིས་མཉམ་གཉིས་མི་མཉམ་པ་དང་། །བཞི་མཉམ་ཉིད་དང་རིགས་གསུམ་བཤད། །རྟ་བབས་ཚད་ཅན་ཚད་མེད་འདྲེས། །བར་པའི་ཚད་ལ་ངེས་མེད་ཀྱང་། །རྒྱ་བལ་བྲིས་ཐང་ཅི་རིགས་འབྱུང་། །ཕྱི་མ་ཞེང་ལ་སྒོ་ཚད་གསུམ། དཔང་ལ་ངེས་མེད་རིན་འབྱུང་ཞབས། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་ཉིད་དུ་བཤད། །དང་པོ་སྣམ་བུ་བཞི་མ་ནི། །སྒོ་ཚད་གཅིག་སྟེ་རྒྱ་བོད་ཀྱི། །མཁས་གྲུབ་སྔ་མ་ཕལ་ཆེར་བཞེད། །ཕྲེང་བའི་རྟ་བབས་ལུགས་བཞི་ལ། །དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དེ་ཡི་ལུགས། །སྣམ་བུ་བཅུ་གཅིག་ཚུལ་གསུམ་ལ། །སྒོ་ཚད་གསུམ་པའི་རྟ་བབས་ལ། །གཉིས་མཉམ་དགུ་མཉམ་བྱ་བ་དང་། །ལྔ་མཉམ་གསུམ་གསུམ་མཉམ་པ་གཉིས། །སྒོ་ཚད་གཅིག་ལའང་ཕྱི་མ་ལྟར། །མཉམ་གསུམ་ལུགས་སྲོལ་རྣམས་སུ་ཡོད། །སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེའང་ཡོད་མེད་མང་། །མཁས་པ་སྒོ་དྲུག་ཕྱིན་ཆད་ནས། །གདན་དེ་ངེས་པ་ཅན་དུ་བྱེད། །ཐོག་ཕུབ་མཆོད་རྟེན་མཁར་ཐབ་དང་། །རྒྱལ་ཁབ་རི་བོའི་གུར་སྟེ་བཞི། །ཐིག་རིང་ཐིག་ཐུང་མན་ངག་ཐིག །མཁས་པའི་ལག་ལེན་དུ་མ་འབྱུང་། །ཞེས་པ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་བྲིས་འབུར་སྤྱིའི་ལུགས་སྲོལ་མདོ་ཙམ་སྨོས་པའོ། །
བྲིས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཚོན་རྩིའང་འབྱོར་བ་རབ་ཀྱིས་ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་དང་པདྨ་རཱ་ག་སོགས་མཆོག་གི་རིན་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་ལས་བྱ་དགོས་པ་དང་། འབྲིང་རྣམས་ཀྱིས་འབྲས་སོགས་འབྲུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་ཁ་བསྒྱུར་བ་དང་། ཐ་མས་མེ་ཏོག་གི་ཕྱེ་མའམ་ཁམས་སའམ། བླ་མེད་ལ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་སོལ་བ་དང་རུས་ཕྱེ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བྲི་བར་རྒྱུད་རྣམས་ལས་གསུངས་ཤིང་། ད་ལྟའི་ལག་ལེན་ལ་རྡུལ་ཚོན་གྱི་བཟོ་ཐབས་ཀྱང་གནས་དུས་དང་བསྟུན་པ་མང་བས་གང་ཡང་སླ་ཆོས་དེས་ཆོག་ཏུ་མ་སོང་བར་སོ་སོའི་ལག་རྒྱུན་བཞིན་དགོས་པ་དང་། ཕྲེང་བ་ལས། སྦོམས་སུ་སྒོ་ཡི་ཉི་ཤུ་ཆར། །རེ་ཁཱ་ཡང་དག་དྲངས་པར་བྱ། །མཉམ་ཞིང་དྲང་པོ་མ་ཆད་པར། །ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཕན་ཚུན་གྱི། །བར་གྱི་ཚད་ནི་ནས་ཙམ་སྟེ། །འོག་དང་སྟེང་ནི་ཅི་མཛེས་བྱ། །སྦོམ་པོར་བཀྱེ་ན་ནད་འབྱུང་ངོ་། །ཕྲ་མོ་ཡིས་ནི་ནོར་རྣམས་ཉམས། །ཡོན་པོ་ཡིས་ནི་རྣམ་པར་སྡང་། །ཆད་ན་བླ་མ་སློབ་མ་འཆི། །གཡས་བསྐོར་མིན་པར་བཀྱེ་ན་ནི། །ཚོན་རྣམས་ཕུར་བུས་བཏབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བྲི་ཉེས་པའི་ཉེས་དམིགས་རྣམས་ངེས་པས་ནན་ཏན་བསྐྱེད་ཅིང་གཟབ་སྟེ་བྲི་དགོས་སོ། །
བརྟེན་པ་ལྷ་མཚན་དགོད་པའི་ཚུལ་ཡང་ཁ་ཅིག་གིས་སྐུ་ཁོ་ན་བྲི་དགོས་པར་འདོད་པ་དང་། ཕལ་ཆེར་ཚོན་སྤུངས་སམ་ཐིག་ལེ་ཁོ་ནས་ཆོག་པར་འདོད་པ་སོགས་སྣང་མོད། དུས་འཁོར་འགྲེལ་ཆེན་ལ། འདི་ཐམས་ཅད་དུ་རྡུལ་ཚོན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་གདན་རྣམས་ལ་རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་དང་གཞན་གྱི་དབྱེ་བས་དགོད་པ་རྣམ་གསུམ་སྟེ། དེ་ལ་གཞན་གྱི་དབྱེ་བ་ནི་སྔགས་ཀྱི་ས་བོན་དགོད་པའོ།།ཕྲ་བའི་དབྱེ་བ་ནི་སྔགས་ཀྱི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་དགོད་པའོ། །རགས་པའི་དབྱེ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་མ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ལྷའི་གཟུགས་དགོད་པའོ། །ཞེས་དང་། ཀླུ་བྱང་གིས། ཇི་ལྟར་ནུས་པས་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །ས་བོན་དགོད་བྱ་ཡང་ན་ནི། །མཚན་མའམ་ལྷ་ཡི་གཟུགས་ཉིད་དེ། །ལུགས་མའམ་འདུ་བྱས་དགོད་པར་བྱ། །ཞེས་དང་། སམྦུ་ཊི་དང་མན་ངག་སྙེ་མ་སོགས་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གསུངས་པ་དང་། སྤྱི་རྒྱུད་ལས། བློ་དང་ལྡན་པས་མ་བསླབ་པར། །ཕྱག་རྒྱ་རྣམས་སུ་དགོད་པར་བྱ། །བསླབ་པས་ཀྱང་ནི་ཕྱེ་བ་ཡི། །ཡན་ལག་རྫོགས་པར་རབ་ཏུ་དཀའ། །ཡན་ལག་རྫོགས་ཤིང་རྒྱས་བྱས་ན། །ཆོ་གའི་ལས་ལ་རིང་དུ་སོགས། །གཟུགས་རྣམས་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པ་ན་ནི། མང་པོ་རྣམས་ནི་ཟིན་མི་འགྱུར། །ཡན་ལག་ཉམས་ན་བྱིན་མི་རློབས། །དངོས་མི་འགྲུབ་པར་རབ་ཏུ་བཤད། །དེ་ལྟ་བས་ན་མཁས་པ་ཡིས། །ཕྱག་རྒྱའི་གཟུགས་སུ་ལྷ་རྣམས་དགོད། །ཅེས་སོགས་གསུངས་ཏེ་ལྷའི་སྐུ་ཡོངས་རྫོགས་བྲིས་ན་རིང་དུ་འགོར་བས་ཆོ་ག་མི་རྫོགས་པར་འགྱུར་ལ། ལྷའི་ཡན་ལག་ཉམས་ན་བྱིན་གྱིས་མི་རློབ་པས་ཕྱག་མཚན་བྲི་བ་ཉེད་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པར་མཛདཅིང་། ད་ལྟའི་མཁས་པ་ཚད་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་ལེན་དུ། གཙོ་བོ་ལ་སྐུ། འཁོར་རྣམས་ལ་ཕྱག་མཚན། ཡང་འཁོར་སྒོ་བ་སོགས་ལ་ས་བོན་དགོད་པར་མཛད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ལེགས་ཤིང་སྤྲོས་པ་འཚམས་ལ། ཡང་ཕྲེང་བ་ལས། དེ་ལ་སྐལ་པ་དང་མི་ལྡན་པ་འདུས་པ་ན་མཚན་མ་དང་ཕྱག་རྒྱ་ཉིད་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་བྲིའོ། །སྐལ་པ་དང་མི་ལྡན་པ་མེད་ན་ལྷའི་སྐུ་བྲི་བར་བྱ་ཞིང་བྲིས་སྐུའམ་ལུགས་མའམ་བཟོ་བོས་ལེགས་པར་འདུ་བྱས་པ་བཞག་པར་བྱའོ། ཞེས་དང་། མན་ངག་སྙེ་མར། མུ་སྟེགས་ཅན་སོགས་མ་དད་པས་མཐོང་བའི་སར་ལྷ་སྐུ་བྲི་ཡང་ཡུམ་དང་སྦྱོར་བ་བྲི་མི་རུང་བའང་བཤད་ལ། ཕྱག་རྡོར་དབང་བསྐུར་ལས་ནི་གཙོ་བོ་ལ་ཕྱག་མཚན་དང་། འཁོར་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་ཐིག་ལེ་ཙམ་དགོད་པར་ཡང་བཤད་དོ། །
གཞན་ཡང་མངོན་བརྗོད་ལས། ཚོན་ནམ་ཡང་ན་པིར་རྣམས་ཀྱིས། །བྲིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྲས། །ཞེས་གསུངས་པས། ས་བོན་སོགས་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་དགོད་པ་ནི་ཚོན་ནམ་པིར་རམ་སྨྱུ་གུས་བྲིས་པས་ཀྱང་རུང་ངོ་། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ལུགས་སོགས་བརྡ་དོན་གཞན་པའང་ཡོད།
གསང་སྔགས་སྔ་འགྱུར་རྡོར་སེམས་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་སོགས་བཀའ་གཏེར་རྣམས་ལས་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་རྣམ་གཞག་བླ་མེད་སྤྱི་ཁྱབ་དང་ཅུང་ཟད་མི་མཐུན་པའི་བརྡ་དང་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གཞན་པའང་ཡོད་དེ། གསང་སྙིང་ལ་མཚོན་ན། འགྲེལ་ཆུང་ལས། གཞལ་ཡས་གཞི་དང་རྒྱུ་དང་རྒྱ། དབྱིབས་དང་གློ་འབུར་རྩེ་མོ་དང་། །རྒྱན་དང་སྒོ་ཁྱུད་རྟ་བབས་དང་། །མཚན་ཉིད་གདན་གྱི་རྣམ་པ་སྟེ། །ཞེས་དབྱེ་བ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་གསུངས་པ་ལས། རྩེ་མོ་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་རང་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཏོག་གི་འོག་ཏུ་དབྱིབས་བུམ་པའི་ལྟོ་བ་ལྟ་བུའི་ཟླུམ་པོའི་རྣམ་པས་བསྐོར་བ་དང་། རྒྱན་ཆལ་ཡང་། འོག་དང་ལོགས་ཀྱི་རྒྱན་དང་ནི། །སྟེང་དང་སྒོ་དང་ཕྱི་རོལ་དང་། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་བདག་པོའི་རྒྱན། །ཅེས་རྣམ་གྲངས་བདུན་ཡོད་པ་དང་། རྟ་བབས་ལ་རྒྱུའི་རྟ་བབས་སྒོ་ཁང་གི་ནང་སྒོ་ཕུག་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཐེམ་སྐས་བཞི་བཞི་སྟེ་བ་བཞོན་གྱི་རྟ་བབས་བརྒྱད་དུ་གྲགས་པ་དང་། འབྲས་བུའི་རྟ་བབས་སྣམ་བུ་བརྒྱད་མར་བཤད་པ་སོགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མང་ངོ་། །
(གཉིས) གསུང་རྟེན།
1.ཡིག་རིགས་སྤྱིར་བསྟན་པ།
གསུང་རྟེན་མདོ་ལས་ཡིག་རིགས་དྲུག་ཅུ་བཞི། །ཡུལ་གླིང་སོ་སོའི་ཡི་གེ་ཀུན་གྱི་མཆོག །ལཉྲ་ཝརྲཱ་ལ་སོགས་མགོ་རྐེ་ཁ་དོ་དང་། ཁོག་པ་ཁ་གསུམ་མགོ་རྗེས་རགས་པའོ།།
གསུང་གི་རྟེན་བཟོ་བོས་བཞེངས་པར་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་གླེགས་བམ་ཡིན་ལ། དེའང་རྒྱ་ཆེར་རོལ་པའི་མདོ་ལས་ཡིག་རིགས་དྲུག་ཅུ་ཅུ་བཞིར་གསུངས་ཏེ། དེའང་། ཚངས་པ(1)ཁ་རོཥི་(2)དང་པདྨའི་(3)སྙིང་། །ཨངྒ(4)པདྨ(5)མ་ག་ངྷ(6)བཀྲ་ཤིས།(7)སོར་གདུབ(8)ཀཱ་ཀ་རི(9)དང་སྭཱ་ངྷྱ(10)ནི། ཨ་ཧུ(11)རྩུབ་མོ་(12)འགྲོ་ལྡིང(13)མོན་ཡུལ་དང་། (14) །ལྷོ་ཕྱོགས(15)དྲག་པོ(16)གྲངས(17)དང་སྤྱིའུ་ཚུགས། (18) །རྗེས་མཐུན་(19)ངྷ་རི་ཊ་(20)དང་ཁྱ་སྱཱ་དང་། (21) རྒྱ་ནག(22)ཧུ་ན(23)དབུས།(24)དང་རྒྱལ་གྱི་ཡིག(25) ལྷ།(26)ཀླུ།(27)གནོད་སྦྱིན།(28)དྲི་ཟ།(29)མིའམ་ཅི། (30) ལྟོ་འཕྱེ།(31)ལྷ་མིན།(32)མཁའ་ལྡིང་།(33)བྱ་རོག་སྐད། (34)རི་དྭགས་འཁོར་ལོ།(35)ས་ལྷ།(36)བར་སྣང་ལྷ། (37) ནུབ།(38)བྱང་།(39)ཤར་གླིང་།(40)འདེགས(41)བཞག(42)རབ་ཏུ་བཞག(43) རྒྱ་མཚོ།(44)རྡོ་རྗེ(45)འཕྲིན(46)དང་རབ་ཏུ་འཕྲིན། (47) རྣམ་གཞག(48)ཆུང་མིན(49)བསྟན་བཅོས(50)རྩིས(51)འདེགས(52)སྐོར། རྒང་པས་བྲིས(53)དང་ཕྱི་མའི་ཚིག་གཉིས་གྲུབ། (54) །ཕྱི་མ་བཅུ་གྲུབ(55)བར་སྒྲུབ(56)སྒྲ་ཀུན་བསྡུས། (57) །རིགས་མཐུན་རྣམ་བསྲེས(58)དྲང་སྲོང(59)དཀའ་ཐུབ་གདུངས། (60) ། གསལ་བ(61)ས་རབ་ལྟ(62)དང་སྨན་རྒྱུ་མཐུན། (63)། སྙིང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་བསྡུས་པའོ། (64)དེ་དག་ལས་ཚངས་པའི་ཡི་གེ། ལཱཉྩ་ན། དེ་ལའང་ཁོང་སེང་དང་ཤ་ཆེན་གཉིས། དེ་དང་མཐུན་པ་ངྷ་རི་ཀའི་ཡིག་རིགས་ལྔ། མགོ་གྱེན་བཟེད་ན་ག་ར་ལ་རིགས་མི་འདྲ་བ་དྲུག དེའི་མགོ་ཐུར་དུ་བཀུག་པ་ཀླུའི་ཡི་གེ་ཝརྟུ་ལ། རྒྱ་མཚོ་མཐའ་རྣམས་དང་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་དེར་དངོས་སུ་མི་འདྲེན་པ་ཀསྨྰི་ར་མི་བ་གསུམ། གཽ་ཊ། བྷ་ཧུར། སིནྡྷུ། གྷཽ་ལའི་ཡིག་རིགས་གཉིས། མ་གངྷཱ་ཡིག ཀ་མ་ཏའི་ཡི་གེ པུཀྐཾ། མརྐྐོ་ལའི་ཡི་གེ ཟགས་གླིང་གི་ཡི་གེ སྲིན་པོའི་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་བོད་དུའང་འདྲ་བའི་རྒྱུན་བྱུང་བས་མཚོན།ཡུལ་གླིང་སོ་སོར་ཡི་གེའི་རིག་པ་འདྲ་མིན་མཐའ་ཡས་པ་མཆིས་པ་ཀུན་གྱི་མཚོག་ནི་ལཉྲ་ཝར་ཡིན་ལ། སོགས་ཁོངས་ནས་དེ་དག་གི་འབྲི་ཚུལ་ཤེས་ན་ན་ག་ར་ཡིག་སོགས་ལའང་དཀའ་བ་མེད་ཅིང་། བྲིས་ཐིག་ཞིབ་ཆ་ལག་ཏུ་མི་ལོངས་པས། དཀྱུས་ལ་མགོ་རྐེ་གཉིས་ལ་སྨྱུ་གུཧཱ་ཁ་དོ། འོག་པ་ལ་ཁ་གསུམ་སྟེ་དཔང་སྨྱུག་ཁམས་ལྔ། རིང་ཆ་དང་ཕའི་རྒྱབ་ལག་སོགས་མིན་པའི་ཡིག་འབྲུ་སྤྱི་ཞེང་ལ་རང་ཁམས་གསུམ། དེ་དག་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་ཐོག་མར་ཁོང་ནས་འབུབས་ཤིང་མགོ་རྗེས་སུ་འཐེན་པ་ནི་འབྲི་ཚུལ་རགས་པའོ།།
2.བོད་ཀྱི་ཡི་གེ་ཁྱད་པར་དུ་དབྱེ་བ།
བོད་ཡིག་གཟབ་ཆེན་གཟབ་ཆུང་འབྲུ་ཆེ་ཆུང་། །་མ་དཀྱུས་ཡིག་དྲུག་ལ་ཐམས་ཅད་འདུ། །
བོད་ཀྱི་ཡིག་རིགས་ཕྱིས་སུ་རིམ་པར་དར་བའི་རྣམ་གྲངས་མི་འདྲ་བ་མང་ཡང་། རྩ་བ་གཟབ་ཆེན་དང་གཟབ་ཆུང་གཉིས། འབྲུ་ཆེན་དང་འབྲུ་ཆུང་གཉིས། བཤུར་མ་དཀྱུས་ཡིག་གཉིས་ཏེ་དྲུག་ལ་ཐམས་ཅད་འདུའོ། །གཟབ་ལ་སྣ་མ་གསར་ལེབ་རིམ་པ་དགུ །གཡུ་ཁྲིའི་རྗེས་འབྲང་སྦལ་ལུགས་མང་ལུགས་གཉིས། །
བོད་ཡིག་གི་མཆོག་གཟབ་མའམ་དབུ་ཅན་ལ། ཐོག་མར་ཐུ་མི་སམ་བྷོ་ཊ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་བྲིས་སྦལ་ནག་ན་ལ་རྒྱངས་པ་འདྲ་བ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་ཕྱ་དང་རིན་ཆེན་འབར་ཞེས་བྱ་བས་སོ་ཕག་གཤིབས་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་ཆབ་དཀར་བེའུ་ཆོས་བྱ་ཕོ་འཇོལ་བ་ལྟ་བུ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་གཙང་དགེ་བསྙེན་དབང་གིས་ནས་ནག་བཀྲམ་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེའོ་ཁྲོམ་ཞེས་པས་མུ་ཏིག་བསྟར་ལ་བརྒྱུས་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་སྤོང་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་སྦུར་ནག་བགྲད་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེ་རྗེས་སུ་ཐེ་ཡོན་ཏན་བྱ་བས་ཉ་ཆུ་ནས་ཕྱུངས་བ་ལྟ་བུ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་གྲ་རྒོད་རྣམ་གཉིས་ཞེས་པས་སེང་གེ་གནམ་དུ་མཆོངས་བ་ལྟ་བུ་རིམ་པར་བྲིས་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ལ་སྣ་མ་ཟེར། བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་ཐོག་མར་སྒྲོ་ཉ་ཤ་རི་ཞེས་པ་དང་མཐོང་བ་རྡོ་རྗེ་དཔོན་སློབ་ཀྱི་རིང་ལ་གསར་ལེབ་གྲུ་བཞི་སྟེ་རིམ་པ་དགུ་བྱུང་། དེའི་རྗེས་སུ་ཁྱུང་པོ་གཡུ་ཁྲི་འབར་ཞེས་བྱ་བས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཐིག་ལ་དཔེ་བླངས་ནས་ཆ་ཆེན་ཆ་ཆུང་དུ་བགོས་པ་སོཊ་ཐིག་དང་སྨྱུ་གུཤོག་ཆག་འབྲི་ལུགས་སོགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བྱས་ཏེ་སློབ་མ་བསམ་གྱི་ཁྱབ་པ་བསྐྱངས། དེའི་ནང་ནས་སྦལ་ལུགས་དང་མང་ལུགས་གཉིས་སུ་གྱེས་ཏེ་ད་ལྟ་འཕན་ཡུལ་དང་ངོར་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཡིན་པར་གྲགས་སོ། །
གཅེས་བརྒྱང་འདོན་བཅུ་མ་ཆོས་ཉེར་གཅིག་དང་། །བུ་ཆོས་བཅུ་དྲུག་སྤྱི་ཆོས་གསུམ་ལྡན་བྱ། །
ལུགས་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་ལ་གཅེས་པ་བརྒྱད་ནི། སྣག་ལམ་ཟླུམ་ལ་སྒྲོས་ཆགས་གཅེས། །གཅིག་པུར་སྐྱེས་ལ་དཔུང་ཐུང་གཅེས། །གདཊ་པ་ཅན་ལ་ཟུར་ཐིག་གཅེས། །སྟོད་ཕུབས་ཅན་ལ་ཕོ་བ་གཅེས། །སྨད་ཕུབ་ཅན་ལ་ཁོང་འདྲེན་གཅེས། །རྐང་པ་རྟར་ཞོན་ཕྱི་འབྲང་གཅེས། །ཡར་ཕུལ་མཐར་རྒྱས་སྒྲོས་གནོན་གཅེས། །མིག་ཅན་དག་ལ་རྐེ་གཙང་གཅེས། །ཞེས་དང་།འདོན་པ་བཅུའམ་བཅུ་བཞིར་ཡང་གྲགས་པ་ནི། ཁང་མགོ་ལ་འདོན། མཁྲང་དཔུང་པ་ལ་འདོན། སྒྲོས་སྦོ་ཐེམ་ལ། བཤན་མར་འཐེན་ལ། སྤྱང་ཁོག་པ་ལ། ཧྲམ་སྣག་སྣ་ལ། ཧུར་མིག་འདྲིལ་ལ། གཡེར་ཡར་འཕུལ་ལ། ཡང་ཡ་བཏགས་ལ། གྲུང་ཟག་མཆུ་ལ། བཟང་མགོ་དཔུང་ལ། འཛུམ་དཀར་ནག་སྣ་ལ། མཉེན་བསྣོལ་མཚམས་སུ། འཁྱུག་ཡན་ལག་ལ་འདོན་པ་རྣམས་དང་། མ་ཆོས་ཉེར་གཅིག་ནི། མགོ་རབ་ཐག་ཟླུམ་གྲིས་བཅད་འདྲ་བ། འབྲིང་ཀ་གཞུ། ཐ་མ་ཚག་མགོ་སྟེ་མགོ་གསུམ། དཔུང་རབ་ཐུགས་ཀར་རྡོར་འཛིན། འབྲིང་མདའ་འཕེན། ཐ་མ་ལག་ཆག་འཕྲེད་ཉལ་ཏེ་དཔུང་གསུམ། སྦོ་རབ་སྒྲོས་ཆགས་གྲི་ལྟག་འདྲ་བ། འབྲིང་སྤུ་ཐག་སྒྲིམ་འདྲ། ཐ་མ་གྲོག་སྐེད་འདྲ་བ་སྟེ་སྦོ་གསུམ། ཟག་མཆུ་རབ་གསེཊ་སྦྱོར་ཐུང་རྣོ། འབྲིང་འགྱེའོ་ཕག་སྣ། ཐ་མ་རྒུར་བོ་གླང་སྣ་སྟེ་ཟག་མཆུ་གསུམ། རབ་རྒྱ་ཁབ་བསླང་འདྲ། འབྲིང་རང་དབྱུག་འཕྱར་འདྲ། ཐ་མ་ལག་མགོ་བཅད་འདྲ་སྟེ་ཡར་འཐེན་གསུམ། རབ་སྒོ་ལྕགས་རྐང་འདྲ། འབྲིང་ཁྱི་གུའི་མཇུག་འདྲ། ཐ་མ་འབུ་མཇུག་སྦྲང་རྐང་འདྲ་བ་སྟེ་མར་འཐེན་གསུམ། རབ་ཉ་མིག འབྲིང་ནས་འདྲ། ཐ་མ་ཟུར་གསུམ་ཁྲོ་མིག་སྟེ་མིག་གསུམ་བཅས་ཉེར་གཅིག་གོ།
བུ་ཆོས་བཅུ་དྲུག་ནི། གཉིས་ཆོད་འཛུམ་ལ་མཐོ་དམན་མེད་པ་ན་རོའི་ཆོས་གསུམ། གསེགས་ཀྱིས་གཞོལ་བ་སྟོད་སྨད་ཕྱེད་པ་སྟེ་འགྲེང་བུའི་གཉིས། ཟླུམ་འདྲིལ་འཁྱུག་པ་སྟེ་ཀི་གུ་གསུམ། གདགས་པ་ཅན། ལྡན་ཐབས་བརྐྱང་པ། མདུང་ཚུགས་གསུམ་སྦྲེལ་ལྡན་པ་སྟེ་ཞབས་ཀྱུའི་གསུམ། རྟ་སྦྲེལ་འཕངས་མ་བསྐྱིལ་བ་སྟེ་ར་སྟའི་གཉིས། འཁྱུག་སྙོམས་འདེགས་ལ་དཀྱིལ་ཡངས་ཏེ་ཡ་བཏགས་ཀྱི་གསུམ་སྟེ་བསྡོམ་པས་བཅུ་དྲུག གཟུགས་དཀྱུས་སུ་མ་གོལ་བ། དཀྱུས་ཉིད་ཚང་ནས་མ་ཡར་བ། གཟུགས་དཀྱུས་ཤན་ཕྱེད་པ་སྟེ་སྤྱི་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པར་བྱ་ཞིང་། དེའང་ཐིག་སྒྲོམ་གྲུ་བཞི་ལག་ལེན་ལྟར་བཙལ་ལ། ཕུབ་དང་དཔུང་པ་ཆ་གཅིག ཟག་མཆུ་ཆ་གཉིས། ཆ་གསུམ་རྐང་པ་སྟེ། ཅ་ཆ་ར་འ་རིང་བ་སྐྱོན། ད་ན་ཞ་གསུམ་རིང་ཐུང་གཉིས་ཀ་སྐྱོན། ཀ་ག་ཤ་གསུམ་ཐུང་ན་སྐྱོན་ཡིན་ལ། འདོགས་འབྲེལ་ཆ་བཞི། སྟེང་གི་ཡན་ལག་ཆ་གཉིས། ཐིག་ཤིང་ལོགས་ལ་ཆ་དྲུག་ཏུ་བྱས་ལ་སྐྱོན་རྣམས་སྤངས་ཏེ་བྲི་བར་བཤད་པ་ནི་རགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞིབ་པར་ལག་ལེན་ལས་རྟོགས་དགོས་སོ།།
འབྲུ་ཆེན་ལི་ལུགས་ལྡན་ལུགས་རིམ་མཆེད་མང་། །
བོད་ཡིག་གཤར་མ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་འབྲུ་ཆེན་ལ་ལི་ལུགས་ཀྱི་བྲིས་རྒྱུན་ཆད། ལྡན་མ་རྩེ་མང་གི་ལུགས་ཡིན་པས་སམ། ཡི་གེ་ཚད་དང་ལྡན་པས་ལྡན་ལུགས་ཞེས་པ་ཐིག་ཚད་ཆེ་བའི་ཁོངས་ནས་དྲངས་པ་དང་། དབྱིབས་འདྲའང་ཐིག་ཚད་ཆུང་བའི་འབྲུ་ཆུང་། དེ་ཉིད་ལ་ཡིག་འབྲུ་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་འདྲ་མིན་ཡོད་པའི་འབྲུ་མ་རྣམས་ནི་སྔོན་གྱི་རྩ་བའི་ཡིག་རྒྱུན་ཡིན་ལ། དེ་ལས་མཆེད་པ་ཚེག་ལྟར་གྲུ་བཞི་བསྒྲིགས་པ་ཚེག་བྲིས། དེ་ལས་འཇམ་པ་ཟླུམ་བྲིས། དེའི་སུག་བོ་དང་ཡན་ལག་རིང་དུ་བཏང་བ་འབའ་ཧོ། དེ་ལས་ཐུང་དུ་བཏང་བ་ལ་སུག་ཐུང་། དེ་ལས་མཉེན་པ་གྲ་རིས། སུག་པོ་ནང་འཐེན་རྣམས་བཀུག་པ་སུམ་ཆ་ཆཊ། དེ་ལས་མཉེན་པ་སུག་སྐོར། དེ་ལས་བདེ་འཕྲིན་ཡིག་དཀྱུས་མ། དེ་རྣམས་ལའང་ཡུལ་སོ་སོའི་ལག་རྒྱུན་མི་འདྲ་བ་ནི་ཆེས་མང་ངོ་། །
3.འབྲི་ཐབས་བསྟན་པ།
ཆ་ཚད་བྲི་གཞི་སྣག་སྨྱུག་མཁས་པར་བསླབ། །གཙང་སྒྲོས་དག་པ་ཆེ་ཕྲ་ཀུན་ལ་གཅེས། །གསུང་རབ་གཟབ་སོགས་གོ་རིམ་འཛོལ་མེད་འབྲི། །ཡིག་རིགས་གཞན་པ་མཐའ་ཡས་སྤྲོར་མི་ལངས། །
ཡི་གེ་འབྲི་བའི་ཐོག་མར་ཆ་ཚད་དང་དབྱིབས་ལ་བསླབ་པ་གལ་ཆེ་སྟེ། དེའང་གསུང་རབ་མང་དུ་བྲི་བའི་ཡིག་མཁས་རྣམས་ལ་དབུ་ཅན་འབྲུ་མ་ཚེགས་སྒྲིག་ཟླུམ་རིས་རྣམས་གཅེས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་སུག་ཐུང་དང་གྲ་རིས་གཅེས། སྡེ་དཔོན་རྣམས་ལ་འབའ་ཧོ་དང་སུག་སྐོར་གཅེས། སྐྱེ་བོ་གཞན་རྣམས་ལ་འཕྲིན་ཡིག་གཅེས་པར་བཤད་པས་རང་རང་ལ་མཁོ་བ་དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་སྦྱང་བདར་བྱ། བྱང་ནས་བྲི་བའི་སྐབས་སུ་འབྲི་གཞི་ཤོག་བུ། འབྲི་བྱེད་མཚལ་སྣག་སྨྱུ་གུའི་བྱ་བ་རྣམས་སྔོན་གྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང་ལག་རྒྱུན་ཁུངས་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་མཁས་པར་བསླབས་ནས་གཟབ་སྟེ་ལག་ཏུ་བླངས་པས་སྔོན་གྱི་མཁས་པའི་ལག་རྗེས་ལ་འགྲན་བཟོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྔོན་རབས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཚིག་ཚོགས་རྒྱས་བསྡུས་དང་། ལག་ལེན་གྱི་བྱེ་བྲག་མཐའ་ཡས་པ་འབྱུང་བ་ལས། ད་ལྟ་ལག་ལེན་དུ་བྱེད་པ་རྣམས་བསྡུས་ཏེ་བཀོལ་ནས་ཕྱོགས་ཙམ་བཤད་ན།
ཡི་གེ་འབྲི་བའི་གཞི་དང་ནི། །འབྲི་བའི་ལག་ཆ་འབྲི་རྫས་གསུམ། །དང་པོ་ལ་ཡང་རབ་འབྲིང་ཐ། །རབ་ནི་ཤོག་སྡུམ་དུང་ལོ་མ།། ས་ནག་ཤུག་པ་ཡོད་པ་དང་། །རྫ་བྲག་མེད་སར་སྐྱེས་པ་ལེགས། །བྱེ་མ་ས་དམར་གཡམ་པའི་ནང་། །སྐྱེས་པ་མདོག་སེར་ཚོས་དཀའ་སྲ། །ཤུན་མ་ཤུག་འབུ་ཡོད་དམན་པའོ། །ལེགས་པར་བཏུས་ནས་ས་རྡུལ་བཀྲུ། །ཕྱི་ཤུན་བྲད་བརྡར་སྙིང་པོ་བླང་། །བྱ་རྡོ་བསྲེགས་པ་ཆུ་འཁྱག་ཏུ། །འཕངས་ཏེ་དཀྲུགས་པ་གར་སླ་ནི། །དར་བ་ཙམ་བྱས་ལྕེ་ཐོགས་ཏུ། །རྒྱ་ཚྭ་ལྟར་འབིགས་ལེགས་པའི་རྟགས། །ལམ་དུ་མ་སོང་དར་མི་འབྱུང་། དེ་ཉིད་གྲུངས་གཞུག་སྙིགས་མེད་ཀྱི། ཁུ་བའི་ནང་དུ་ཤོག་ལྡུམ་བཙོ། །ཐལ་ཁུས་བཙོས་ཀྱང་མཚོན་ཙམ་ཡོད། །ཚོས་ནས་རྡོ་གཏུན་མཁྲེགས་པར་བརྡུངས། །ཟན་ལྟར་གྱུར་ནས་ཁ་རེའི་ཚད། །ཆ་བསྒོས་སྣོད་དུ་དེ་མཉམ་གྱི། །ཆུ་དང་ལྷན་ཅིག་དཀྲུགས་པ་དེ། །མ་རྙོགས་དྭངས་པའི་ཆུ་འཁྱིལ་ནང་། །ཤོག་བྲེ་མ་ཡོ་བཞག་ལ་བླུགས། །རྒྱུ་འདིས་སྲབ་མཐུག་གང་ཡང་ལེགས། །འབྲིང་ནི་ཨ་ག་རུའི་ཤུན་པ། །སྔོ་བཤུས་བྱས་པའི་བར་ཤུན་དེ། །ཡུད་ཙམ་བཙོས་ལ་ཁུ་ཐོག་ཕོ། །བཙོག་བརྡུང་དཀྲུགས་བླུགས་གོང་དང་འདྲ། །གླེགས་བམ་ཤོག་མཐུག་ཁྱད་པར་བཟང་། །ཐ་མ་རེའུ་ལྕག་རྩ་བ་བརྐོ། །ཕྱི་ལྐོག་ནང་སྙིང་བསལ་བ་ཡི། །བར་ཤུན་རྡོ་ཁུས་བཙོག་བར་བྱ། །ཐལ་ཁུས་བཙོས་ན་བལ་ལྟར་ལྷོད། །དུག་འདོན་ཨ་རུ་ཐུན་གཅིག་འདེབས། །འདི་ཡང་བྱེ་མ་ས་འབོལ་དང་། །ས་ནག་སྙི་སར་སྐྱེས་པ་བཟང་། །ཡིག་བསྐུར་འབྲི་བའི་སྲབ་ཤོག་ལས། །གླེགས་བམ་ཧ་ཅང་ལེགས་མི་འགྱུར། །ཡུལ་ཕྱོགས་ཐ་དད་ནས་འབྱུང་བའི། །ཤོག་གུ་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་པ། །རྒྱུ་དང་བཟོ་ཐབས་བྱེད་པས་ཏེ། །མང་དུ་སྤྲོས་ཀྱང་དགོས་པས་དབེན། །དེ་ནས་ནག་དྲི་འཛར་འཛེར་སོགས། །སྤུ་གཅོད་རྡོ་ནི་དཀར་སོབ་ཀྱིས། །དྲུད་བདར་བུག་བརྡོལ་མེད་པ་བྱ། །ཤོག་རྒྱུ་གཙང་ན་བརྡུང་ཟིན་རྗེས། །དྲུད་པས་རྡོའི་ར་རི་འདོན། །མདོག་དཀར་ཁམས་འཛིན་ལེགས་པར་བཤད། །གང་ལྟར་སད་རུལ་མེད་པའི་གྲོ །ཆུ་ཚན་གྱིས་བཀྲུས་ཞིབ་པར་བཏགས། །ཆུ་ནང་འོ་མ་ལྟ་བུར་དཀྲུགས། །ལྐུ་བ་གང་བྱུང་བཅད་ལ་དོར། ། ཅུང་ཟད་གྲུངས་བཅུག་ཡུན་རིང་དུ། །བཞག་ན་སླ་བའི་ཉེན་ཡོད་དོ། །གྲོ་ཕྱེ་ཞག་གྲངས་ཉི་ཤུ་ཕན། །རྙིང་པ་དམ་རྩི་ལྷོད་པས་སྤང་། །དྭངས་མ་ཆ་གཉིས་བགོས་པ་ཡི། །ཆ་གཅིག་ཚོས་པར་བསྐོལ་ལ་ཕོག །ཆ་གཅིག་བསྲེས་ལ་རླུང་མེད་ཅིང་། །ཉི་མ་ཚ་དང་རླན་ཡོད་ཀྱི། །ས་རུ་ཤོག་གུ་དྲངས་ནས་བསྐམ། །ཡང་ན་སླ་ཆོས་བག་ཆུ་ལ། །དར་བ་མར་ཚག་བཞི་ཆ་བསྲེ། །ཅུང་ཟད་དྲངས་ནས་འདྲེན་པར་བྱ། །ཧ་ཅང་ཚ་ན་ཤོག་གུ་ཆད། །གྲང་ན་དམ་ལྷོད་སྐྱོ་མས་གོས། །སྐམ་ཐག་ཆོད་ནས་ས་རྡུལ་བསལ། །སྔོ་དང་བྱེ་མས་སྤང་བཤད་ཀྱང་། །སྐྱོན་རེ་ཡོད་པས་སྐམ་པོ་ཁ། །བཅུ་རེའི་བར་དུ་ཆུར་བཅུག་པའི། །རློན་པ་རེ་རེ་བཞག་ནས་མནན། །རིང་ན་ཞག་གཅིག་ཐུང་ན་ཡང་། །ཇ་སྦྱོར་ཡུན་ཙམ་བཞག་ནས་སུ། །ཡང་བསྡམས་ཡང་བསྲེ་སྐམ་རློན་སྙོམས། །མཆིན་བ་ལྟ་བུའི་རྡོ་འཇམ་སྟེང་། །གཡག་རྭ་སྣུམ་དྲེག་མེད་པས་བརྡུང་། །མ་འཛོམ་ཤིང་གི་སྟན་གཏུན་ནི། །འཇམ་པོས་བརྡུངས་ཀྱང་སྐྱོན་མི་འབྱུང་། །བག་ཆུ་ཆེས་ན་བག་ཆུ་བྱུགས། །ཆུང་ན་མུར་སྤྱིན་བཏང་བར་བཤད། །སྐམ་པོ་ཅུང་ཟད་དབུར་དཀའ་ལ། །ནེམ་ཡོད་ཙམ་དེ་སླ་ཞིང་ལེགས། །དབུར་གདན་མི་འགུལ་བརྟན་པ་དགོས། །དུང་སྔོ་མཆོང་ལ་རི་མོ་མང་། ཁྱད་འཕགས་གསེར་ཕྲའམ་གཟི་ཡིན་ལ། །མ་རྙེད་གཡག་རྒོད་རྭ་ཅོ་ནི། །གནག་ཅིང་སྣུམ་པ་དེས་ཀྱང་རུང་། །ཐིག་ཤིང་དྲང་ཞིང་སྙོམས་པ་ལ། །དྲི་བཟང་ཡུང་བ་སྐྱེར་ཤུན་གྱི། ཁུ་བས་བྱང་ཆུབ་རྒྱུན་ལམ་དང་། །ཕྱི་ནང་ཐིག་སྐོར་མཚལ་གྱིས་གདབ། །རྒྱས་བསྡུས་གླེགས་བམ་ཆེ་ཆུང་བསྟུན། །ཟུབ་དང་མི་སྙོམས་འཁྱོགས་པ་སྐྱོན། །