ནོར་བུ་དབང་ལྡན།

[ནང་དོན་གནད་བསྡུས།］ དཔྱད་རྩོམ་འདིར་ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཡིག་རྙིང་དུ་བཞུགས་པའི་ཤེར་རབ་སྙིང་པོའི་ཤོག་དྲིལ་ཅི་བཞུགས་ཀྱི་པར་གཞི་དང་འགྱུར་ཡིག ས་བཅད་གྲུབ་ཚུལ། འགྱུར་ཕྱག་གི་དགོངས་དོན་བཅས་ལ་བཀའ་བསྟན་དུ་བཞུགས་པའི་རྒྱ་བོད་ཀྱི་ཤེར་སྙིང་གི་དགོངས་འགྲེལ་དག་ལ་བསྡུར་ནས་དཔྱད་ཞིབ་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལེགས་སྦྱར་དང་རྒྱ་ནག་དང་བོད་ཀྱི་བཀའ་འགྱུར་ཁྲོད་ཀྱི་ཤེར་སྙིང་གི་མི་འདྲ་ས་དང་ཁྱད་པར། སྒོས་སུ་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཤེར་སྙིང་ཤོག་དྲིལ་དེ་དག་དང་འགོས་ཆོས་འགྲུབ་ཀྱི་ཤེར་སྙིང་རྒྱ་འགྱུར། བོད་ཀྱི་བཀའ་འགྱུར་པར་མའི་ཤེར་སྙིང་ཁག་བདུན་གའི་འགྱུར་ཁུངས་བཅས་ཞིབ་ཏུ་བརྗོད་དེ། པར་མ་མི་འདྲ་བ་དེ་དག་གི་རིགས་དང་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར། སྐབས་དེའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མིང་གི་སྤྱོད་སྟངས་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཚུལ་བཅས་ལ་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་དཔྱད་ཡོད།
[བརྡ་ཆད་གཙོ་བོ།] ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཤེར་སྙིང་ཤོག་དྲིལ། པར་གཞི། མིང་གི་སྤྱོད་སྟངས། འགྱུར་ཕྱག
[ཀྲུང་གོའི་དཔེ་དེབ་དབྱེ་རྟགས།] G256.1
[ཡིག་ཚང་མཚན་བྱང་།] A
[རྩོམ་གྱི་གོ་རིམ་ཨང་སྒྲིག] 1002-9060-2017-02-0029-13
        སྤྱིར་ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཡིག་རྙིང་དུ་བཞུགས་པའི་ཤེས་རབ་སྙིང་པོའི་སྐོར་གྱི་ཆོས་གཞུང་གི་ཤོག་དྲིལ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པའི་ཡིག་ཆ་①མང་པོ་མེད་ལ། སྒོས་སུ་བོད་ཡིག་གི་ལམ་ནས་ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་རྣམས་ལ་དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ནི་ཧ་ལམ་མེད། ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་རྣམས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པར་གཞུང་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་གོ་བ་ཟབ་མོ་ཞིག་དང་ཡིག་རྙིང་གི་གཞུང་ལུགས་བརྟན་པོ་ཞིག་ཅིས་ཀྱང་དགོས་པས་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཀའ་དྲིན་ཅན་དག་ལ་བཀའ་འདྲི་ཡང་ཡང་དུ་ཞུས་པ་དང་སྒོས་སུ་བཀའ་བསྟན་དུ་བཞུགས་པའི་འཕགས་བོད་ཀྱི་ཤེར་སྙིང་གི་རྒྱ་འགྲེལ་དག་ལ་ཡང་ཁུངས་གཏུགས་ཅི་ཐུབ་བྱས་ཏེ། མདོ་དངོས་ནི་སྡེ་དགེའི་བཀའ་འགྱུར་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་སྐོར་ཚོར་བསྡུས་པའི་འབུམ་དང་ཉི་ཁྲི། ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་བ། ཁྲི་བ། བརྒྱད་སྟོང་བ། ཤེས་རབ་སྣ་ཚོགས་བཅས་སྡེ་ཚན་དྲུག་ཏུ་ཕྱེས་ཡོད་པ་ལས། ཤེས་རབ་སྣ་ཚོགས་སྡེ་ཚན་གྱི་ཀ་པོད་ལྡེབ་144པའི་རྒྱབ་ངོས་ནས་ལྡེབ་146མདུན་ངོས་སུ་ཡོད་པའི་ཤེར་སྙིང་ལ་གཞིར་མཛད་ནས། ཧྥ་རན་སི་དང་དབྱིན་ཇིར་ཉར་བའི་ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་ཅི་བཞུགས་ཀྱི་པར་གཞི་དང་འགྱུར་ཡིག ས་བཅད་གྲུབ་ཚུལ། དགོངས་དོན་བཅས་ལ་དཔྱད་ཞིབ་གནང་བ་ན་ཤོག་དྲིལ་ཕོན་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་འགྱུར་ཡིག་ནི་རྒྱ་གར་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཡི་གེར་ཡོད་པའི་པར་གཞི་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ལས་བྱུང་བ་ཤེས་པར་གྱུར་ལ། རྒྱ་ནག་གི་བཀའ་བསྟན་ཁྲོད་བཞུགས་པའི་ཤེར་སྙིང་གི་འགྱུར་མི་འདྲ་བ་བདུན་ཙམ་ལའང་དཔྱད་བསྡུར་བྱས་ནས་ལྟ་ཚུལ་ཙམ་འགོད་པར་བྱ་བ་ལ་བོད་སྔ་མའི་ཤེར་སྙིང་གི་དགོངས་འགྲེལ་གཙོར་འཆིང་ནས་ཤོག་དྲིལ་ཁག་ལ་དཔྱད་པའང་ཞོར་ནས་བཀོད་ཡོད་དོ།།
        དང་པོ། ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་ཁག་ངོ་སྤྲོད།
        ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་ཁྲོད་ནས་ཧྥ་རན་སིར་ཉར་བའི་ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་མི་འདྲ་བ་བསྡོམས་པས་54ལྷག་ཡོད་ལ་དེ་དག་གི་ཁྲོད་ཀྱི་ཤོག་དྲིལ་བཞི་མ་གཏོགས་ཚང་མ་ཤོག་དྲིལ་ཁ་ཚང་ཅན་ཡིན་ཞིང་། དབྱིན་ཇིར་ཉར་བའི་ཤོག་དྲིལ་མང་པོ་མེད་ལ། ཧྥ་དབྱིན་གཉིས་ཀའི་ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་དག་གི་མཚན་བྱང་གི་སྐད་དོད་ཤན་སྦྱར་དང་འགྱུར་ཕྱག གླེང་བསླང་བ། དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ།རྗེས་སུ་ཡི་རང་གི་ལེའུ་བཅས་ཀྱི་རིམ་པས་རིགས་མི་འདྲ་བ་དགུ་ཙམ་དུ་བགར་ཆོག་ལ། དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་འབུམ་འགྱུར་དུ་འགྲོ་བའི་གཟུངས་ཀྱི་ཤོག་དྲིལ་pt.49དང་། ཤེར་སྙིང་གི་འགྲེལ་བའི་སྐོར་གྱི་ཤོག་དྲིལ་ pt.494འཕྲོ་ཅན་pt.495 pt.496 IOL.Tib.J.VOL.4IOL.Tib.J.VOL.21 འཕྲོ་ཅན IOL.Tib.J.VOL.25 འཕྲོ་ཅནབཅས་ནི་ཤེར་སྙིང་གི་འགྲེལ་གྱི་སྐོར་ཡིན་པ་ལས་ཤེར་སྙིང་གི་མདོ་དངོས་ནི་མིན་ནོ།། ཤོག་དྲིལ་དངོས་དག་ལ་སྡེ་དགེའི་བཀའ་འགྱུར་གྱི་ཤེས་རབ་སྣ་ཚོགས་སྡེ་ཚན་གྱི་ཀ་པོད་དུ་བཞུགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལ་གཞི་མཛད་ནས་“འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན་”ཞེས་པ་ནས་“ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་འདོད་པ་དེས་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་”ཞེས་པའི་བར་གླེང་བསླང་བ། “བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་”ཞེས་པ་ནས་“སྔགས་སྨྲས་ཏེ་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་”ཞེས་པའི་བར་དུ་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ། “དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་ཏེ་”ཞེས་པ་ནས་“མངོན་པར་བསྟོད་དོའི་”བར་དུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་མཛད་པའི་ལེའུ་བཅས་དོན་ཆེན་པོ་གསུམ་དུ་ཡོད་པ་དག་དང་ཕན་ཚུན་ཞིབ་བསྡུར་གནང་ནས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ན།
        1.མདོའི་མཚན་བྱང་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་ལ་འཕགས་བོད་ཀྱི་སྐད་དོད་ཤན་སྦྱར་ཡོད་པ་དང་ལོ་ཙཱ་བའི་འགྱུར་ཕྱག་བཀོད་པ། དེ་ནས་གཞུང་གི་མགོར་གླེང་བསླང་བ་དང་བར་དུ་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ། མཇུག་ཏུ་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པའི་ལེའུ་བཅས་ཡོད་པའི་ཤོག་དྲིལ་ཁ་ཚང་ཅན་pt.449 གཅིག་པུ་ལས་ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་དུ་ཁ་ཚང་མོ་ཞིག་ཧ་ལམ་མཐོང་དཀོན།2.འཕགས་བོད་ཀྱི་སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་དང་ལོ་ཙཱ་བའི་འགྱུར་ཕྱག་མེད་ལ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་སྦྱོར་དང་མིང་གི་སྔ་ཕྱི། འཁྲུགས་པ་སྡེབ་སྟངས། བརྗོད་བྱ་དོན་སོགས་སྡེ་དགེའབཀའ་འགྱུར་གྱི་ཤེར་སྙིང་དང་ཇི་བཞིན་དུ་མཚུངས་པའི་ཤོག་དྲིལ། pt.457 3.འཕགས་བོད་ཀྱི་སྐད་དོད་ཤན་སྦྱར་མེད་པའི་ཤོག་དྲིལ། IOL.Tib.J.VOL.32 4.ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པའི་ལེའུ་མེད་པའི་ཤོག་དྲིལ། pt.0022 5.འགྱུར་ཕྱག་དང་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཁོ་ན་འབྱུང་པའི་ཤོག་དྲིལ།pt.483 6.གླེང་བསླང་བ་དང་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པའི་ལེའུ་མེད་པའི་ཤོག་དྲིལ། pt.450 pt.463 pt.464 Pt.465pt.466 pt.467 pt.468 pt.469 pt.470 pt.471 pt.472pt.473 pt.474 pt.475 pt.476 pt.477 pt.478 pt.479pt.480 pt.481 pt.482 pt.484 pt.485 pt.486 pt.487pt.492 pt.1265 pt.1266 pt.1267 pt.1268 pt.1269pt.1270 pt.1271 pt.1272 pt.1273 pt.1274 pt.1276pt.1277 pt.1278 pt.1279 pt.1280 pt.1281 pt.1282བཅས་ཞེ་གསུམ་ཡོད། 7.འཕྲོ་ཅན་དུ་ལུས་པའི་ཤོག་དྲིལ།pt.0087 pt.101 pt.1275 pt.1264 8.ཧྱན་ཙང་གི་ཤེར་སྙིང་གི་འགྱུར་སྒྲ་བསྒྱུར་བྱས་པའི་ཤོག་དྲིལ། pt.448pt.1259ཤོག་དྲིལ་འདི་ཐོར་བུ་ལས་མེད། 9.ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཡི་གེར་བྲིས་པའི་ཤོག་དྲིལ་pel.sogd.16བཅས་ཡོད་པ་དག་ལས་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་ཤེར་སྙིང་ནི་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་གཙོ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་གོ་ནུས་ལ། ཧྥ་རན་སིར་ཉར་བའི་ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཡིག་ཚགས་པོད་བཅུ་གཉིས་ནས་བཅོ་ལྔ་བར་གྱི་ཤོག་དྲིལ་ལ་ཧ་ལམ་ཤེར་ཕྱིན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་ཙམ་ཟིན་ཡོད་པ་དག་ནི། གོང་འཁོད་ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་མང་པོ་དག་གི་ཁུངས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ལ། ཤེར་སྙིང་ནི་སྟག་ཚང་ལོ་ཙཱ་བས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རྒྱལ་བའི་བརྗོད་ཚོགས་ཀྱི།། རབ་དང་ཕུལ་བྱུང་རྒྱལ་ཡུམ་མ་ལུས་པའི།། སྙིང་པོ་བསྡུས་པའི་བསྡུས་དོན།། ② ཞེས་ཡུམ་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་གྱི་དོན་གྱི་སྙིང་པོར་བསྟན་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་ཤེར་མདོ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་སོགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་ཤེར་སྙིང་ཡིན་པས་ན། ཆོས་རྒྱལ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་གྲོ་དང་བསྔོ་སྨོན་གྱི་གྲས་སུ་འང་ཤེར་སྙིང་གི་མདོ་བཞག་ནས་ཆོས་སྤྱོད་མཛད་པ་ནི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལྔ་སྟེ་ལྟ་བའི་མདོ་ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་དང་། སྤྱོད་པའི་མདོ་འདའ་ཀ་ཡེ་ཤེས། གཟུངས་ཀྱི་མདོ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་འཇོམས།སྨོན་ལམ་གྱི་མདོ་བཟང་སྤྱོད་སྨོན་ལམ། བཤགས་པའི་མདོ་ལྟུང་བཤགས་བཅས་ཀྱི་དང་པོར་བགྲངས་པའི་སྲོལ་འདིས་ཤེས་ལ། གྲུབ་བརྒྱའི་སྤྱི་མེས་སློབ་དཔོན་པདྨའི་རྣམ་ཐར་ཟངས་གླིང་མ་ལས་ཀྱང་“ལོ་པཎ་རྣམས་ཀྱི་རྗེའི་སྐུ་རིམ་ལ་ངན་པ་གང་ཆེ་བ་བཀའ་བགྲོས་ཏེ ༔ ཕྱི་སྐོང་དུ་རྒྱལ་པོའི་ཐུགས་དམ་མདོ་བཅུ་བསྒྱུར་ཏེ ༔ ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་ལྟ་བའི་མདོ ༔ འདའ་ཀ་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་པའི་མདོ༔.....ཡེ་གེ་གཅིག་མ་སྙིང་པོའི་མདོ༔ དེ་རྣམས་བསྒྱུར་ནས་རྒྱལ་བོའི་ཐུགས་དམ་དུ་ཕོག་གོ༔” ③ ཞེས་འབྱུང་བ་དག་གིས་སྐབས་དེར་བཙན་པོ་ནས་འབངས་ཐ་མའི་བར་དུ་ཆོས་སྤྱོད་དང་རིམ་གྲོ་ལ་ཤེར་སྙིང་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་གོ་སྟེ་གོང་གི་ཤེར་སྙིང་ཤོག་དྲིལ་pt.464 pt.465 pt.466གསུམ་གྱི་མཛད་བྱང་དུ་གཤིན་འབྲོ་ཟ་ལྷ་མོ་དང་། གཤིན་དབའས་ཟ་གཡུ་མོ་དཔལ། ×××དོ་སྒྲ་བཅས་ཤི་བོ་འགའི་མིང་བཀོད་པའི་མཇུག་ཏུ་བསོད་ནམསུ་བསྔོསྟེ་བྲིས་པ་ཞེས་གཅིག་མཐུན་དུ་ཡོད་པས་གཤིན་པོ་ལ་བསྔོ་བའི་ཆེད་དུ་བྲིས་པའི་ཤོག་དྲིལ་ཁག་ཅིག་ཡོད་པ་དང་།ཤོག་དྲིལ་འདི་རྣམས་དང་གོང་འཁོད་ཤོག་དྲིལ་དེ་དག་འབྲི་སྐབས་སུ་ལྟ་དགོངས་ཀྱི་ཐད་ཁོ་ནར་དོ་སྣང་བྱས་པ་ལས་ད་ལྟའི་ཡི་གེའི་དག་ཆ་དང་ཐོབ་ཐང་གི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་ནི་བཀས་བཅད་མ་མཛད་པའི་སྔོན་དུའམ་བཀས་བཅད་དང་པོའི་ཕྱིས་སུ་བྲིས་པའི་རྟགས་སུ་ཤེས་ཤིང་། འགྱུར་ཕྱག་དང་གླེང་བསླང་བ། བསྔོ་བ་ཡི་རངས་ཀྱི་ལེའུ་བཅས་ཡོད་མེད་ཀྱིས་རིགས་མི་འདྲ་བ་བྱུང་བ་ཡང་ལེགས་སྦྱར་གྱི་མ་ཕྱི་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ལས་འགྱུར་ཏེ་འབྲི་བཤུས་བྱེད་དུས་ཆད་ལྷག་ཏུ་སོང་སྟེ་ཤོག་དྲིལ་མི་འདྲ་བར་གྱུར་པ་རྟོགས་ནུས་སོ།།
        གཉིས་པ། ཤེར་སྙིང་ཤོག་དྲིལ་ཁག་གི་པར་གཞི་དབྱེ་ཞིབ།
        ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་དུ་བཞུགས་པའི་ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་རིགས་མི་འདྲ་བ་དག་གི་འགྱུར་ཡིག་དང་གཞུང་དངོས་བསྡུར་བའི་ཁྲོད་དུ་པར་གཞི་མི་འདྲ་བ་བཞི་ཙམ་ལས་མེད།IOL.Tib.J.VOL.32དང་pt.0457 pt.0022 བཅས་ནི་སྡེ་དགེའི་ཤེར་སྙིང་གི་པར་གཞི་དང་འདྲ་ལ། ཤོག་དྲིལ་pt.0457 པའི་འཕགས་བོད་ཀྱི་སྐད་དོད་ཤན་སྦྱར་དང་འགྱུར་ཕྱག་ཆད། ཤོག་དྲིལ་pt.0022པའི་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པའི་ལེའུ་ཆད་པ་ཙམ་དང་། IOL.Tib.J.VOL.32ཤོག་དྲིལ་དུ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་“དགེ་སློང་བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེ་དང་བཅུ་གསུམ་གྱི་”ཞེས་ཚིག་ལྷག་བྱུང་བ་དང་། “ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཟབ་མོ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་”ཞེས་དང་། “ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་རྀའི་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་”ཞེས་དང་། “སེམས་ལ་སྐྲག་པ་མྱེད་པས་སྒྲིབ་པ་མྱེད་”ཅེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གི་མགོ་རྔ་བརྗེ་ཡོད་ལ། སྔགས་ཡིག་ཀྱང་ཤོག་དྲིལ་གཞན་དག་དང་མི་འདྲ་བར་ཏད་དྱ་ཐ། ག་ཏེ་ག་ཏེ། པ་ར་ག་ཏེ་ཞེས་ག་ལ་འ༹གའ༹་ཞེས་སྔགས་གདངས་ཀློག་སྟངས་ལྟར་བྲིས་མེད་པར་སྔགས་ཡིག་སོ་ན་བཞག་འདུག་པ་སོགས་ཕན་ཚུན་ཅུང་ཙམ་མི་འདྲ་ཡང་། ཤོག་དྲིལ་དེ་དག་ཏུ་བཀོད་པ་ནི་མ་ཕྱི་གཅིག་ལས་བྱུང་སྟེ་འགྱུར་ཡིག་ལ་ལྷག་ཆད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བྱུང་བ་ཙམ་ལས་དོན་གྱི་གཅིག་ཏུ་མཐོང་བས་པར་གཞིའི་རིགས་གཅིག་ཏུ་བཞག་པ་ཡིན།
རིགས་གཉིས་པ་ནི་ཤོག་དྲིལ་pt.449ཡིན་ལ། ཤོག་དྲིལ་འདིར་“སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལ་འ༹དས་ཏེ”ཞེས་ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་གཞན་པ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ལ་མེད་པའི་ཚིག་ལྷག་ཅིག་སྟེ། དེ་ནི་བོད་ཀྱི་བཀའ་འགྱུར་གྱི་པར་གཞི་གང་ལ་ཡང་མི་འབྱུང་བའི་ཚིག་ཅིག་ཡིན་ལ། ཉེ་སྔོན་རྒྱ་ནག་བཀའ་འགྱུར་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་ཁོངས་བམ་ཀློག་བྱེད་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་ལ་ཤེར་སྙིང་གི་འགྱུར་བཅུ་བཞི་སྟེ་དགེ་བསྙེན་ཌི་ཁིའན་གྱི་འགྱུར་དང་རིག་འཛིན་ཀུ་མ་ར་ཤྲིའི་འགྱུར། ཧྱན་ཙང་གི་འགྱུར། བོ་དྷི་རུ་ཙིའི་འགྱུར། ཨཱི་ཀྱིང་གི་འགྱུར། ཤིཀྵ་ནནྡའི་འགྱུར། ཨ་མོ་གྷའི་འགྱུར། དྷརྨ་ཙནྡ འི་འགྱུར། ཁ་ཆེའི་པཎ་ཌི་ཏ་པྲཛྙ་དང་ལི་ཡན་སོགས་ཀྱི་འགྱུར། པྲཛྙ་ཙཀྲའི་འགྱུར།འགོས་ཆོས་འགྲུབ་ཀྱི་འགྱུར། མ་ག་དྷའི་བྱམས་བཟང་གི་འགྱུར། དཱ་ནཱ་ཤི་ལའི་འགྱུར། དྷརྨ་ལཀྵ་ཎའི་འགྱུར་④ བཅས་བྱུང་བ་ལས་ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གི་བཀའ་འགྱུར་ཁྲོད་མཇལ་དུ་ཡོད་པའི་ཤེར་སྙིང་གི་འགྱུར་ནི་བདུན་ཙམ་ལས་མི་བཞུགས།དེ་དག་ལས་“སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལ་འ༹དས་ཏེ་”ཞེས་པའི་ཚིག་ནི་རིག་འཛིན་ཀུ་མ་ར་ཤྲི་དང་ཧྱན་ཙང་གི་འགྱུར། ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་པྲཛྙ་དང་ལི་ཡན་སོགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའི་འགྱུར་གསུམ་དུ་འབྱུང་ན་ཡང་། ཤོག་དྲིལ་འདིའི་ཤེར་སྙིང་གི་གཞུང་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་སྟེ་ཤ་རིའི་བུས་དྲི་བ་བྱས་པ་དང་། དེ་ལ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིས་དྲིས་ལན་གནང་བ། འབྲས་བུ་སྔགས་སུ་སྨྲས་ནས་བསྡུས་ཤིང་རྫོགས་པའི་ལེའུ་ནི་ཧྱན་ཙང་གི་ཤེར་སྙིང་འགྱུར་ ⑤ ཁོ་ན་ལ་ཇི་བཞིན་དུ་ཐོད་གཏུག་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ཧྱན་ཙང་གི་ཤེར་སྙིང་འགྱུར་བོད་སྐད་དུ་ཕབ་པའི་སྒྲ་བསྒྱུར་མའི་ཤོག་དྲིལ་pt.448 པ་ ⑥ ལྟར་ཚིག་རིས་ཙམ་ཡང་མ་ཆད་པར་ཕན་ཚུན་ངོ་འཕྲོད་པར་འགྱུར་བས་ཤོག་དྲིལ་འདི་ནི་མ་གཞི་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་ཀྱི་ཡི་གེར་ཕབ་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངེས་ཤེས་སྐྱེས་ལ། ཤོག་དྲིལ་གྱི་མཛད་བྱང་དུ་“༇ ཏོ་སེང་ལྱོག་དགེ་སློང་མྱེང་ཆོས་ཀྱྀ་རྒྱའ༹་མཚོས། རྒྱའ༹་གྱྀ་དཔེ་ལས་བསྒྱུར་སྟེ་འ༹གོ་མཇུག་བསྣན་བའ༹།བདག་འྀ༹་སུ་པ་བྲྀས་པ་འོ༹།”ཞེས་རྒྱ་ནག་གི་ 都僧侣 ཐོབ་ཐང་ཅན་གྱི་བཙུན་པ་མྱེང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོས་མགོ་ཡི་གླེང་བསླང་བ་དང་། མཇུག་གི་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པའི་ལེའུ་གཉིས་ནི་རྒྱ་གར་ལེགས་སྦྱར་གྱི་དཔེ་ལས་བསྒྱུར་ཏེ་ཤོག་དྲིལ་འདིར་བསྣན་པ་ཤེས་ལ། མགོ་མཇུག་དེ་གཉིས་ནི་བོད་ཀྱི་བཀའ་འགྱུར་ཁྲོད་ཀྱི་ཤེར་སྙིང་དང་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་ལྟར་མཐུན་པའི་ཤོག་དྲིལ་pt.457 ལས་འབྱུང་བའི་ཚིག་འགྲོས་དང་མཐུན་པར་བཀོད་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཤོག་དྲིལ་pt.449འདིའི་མགོ་རུ་ཆོས་ཁུངས་བཙུན་པར་སྟོན་བྱེད་དུ་རྒྱ་གར་སྐད་ཨ་རྱ་××ཉ་པ་ར་××ཏཱ་རྷྀད་དཱ་ཡཱ། ཞེས་བསྒྱུར་བྱའི་ཆོས་ཁུངས་རྩོད་མེད་རྣམ་དག་གི་ཁུངས་སུ་མཛད་ལུགས་ནི་འཇམ་དབྱངས་བློ་གཏེར་དབང་པོས་“ཐོག་མར་མཚན་རྒྱ་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་ཆོས་ཁུངས་བཙུན་པར་བསྟན་པ་སོགས་དང་། བོད་སྐད་དུ་སྨོས་པ་ལོ་པཎ་རྣམས་ལ་བྱས་ཤིང་དྲིན་གཟོའི་ཆེད་དང་། གཉིས་ཀར་སྨོས་པ་སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་གྱི་རྣམ་དབྱེ་རྟོགས་པའི་ཆེད་དོ་” ⑦ ཞེས་དང་། རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ལེགས་བཤད་གསེར་ཕྲེང་ལས། “ཆོས་ལ་ཡིད་ཆེས་སྐྱེ། སྐད་ལ་བག་ཆགས་འཇོག རྒྱུད་ལ་བྱིན་རླབས་འབྱུང་ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་འཆད་ཅིང་། ཕྱི་མ་རྣམས་དེ་འགོག་མོད། འོན་ཀྱང་དང་པོ་བླ་ནས་བཀའ་སྩལ་བ་མ་གཏོགས་་བསྒྱུར་དུ་མེད་པ་དང་། བོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མགོར་ཡང་རང་གང་འདོད་ཀྱི་རྒྱ་གར་སྐད་བྱ་ས་མེད་པའི་དུས་སུ། ཆོས་ཁུངས་མར་མཚོན་བྱེད་དུ་མཛད་” ⑧ ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་བོད་ཀྱི་བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་གི་རིང་ལ་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་དགོངས་མཐུན་གྱི་སྒོ་ནས་བསྒྱུར་རྩོམ་གང་གི་ཆ་ལའང་བླའམ་གོང་ནས་བཀས་བཅད་པའི་སྲོལ་ག་ཞིག་བཙུགས་པ་དེ་མ་ཉམས་པར་ཡོད་པའི་དུས་སུ་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་དབུར་ཡང་རང་རང་གང་འདོད་ཀྱིས་སྐད་ཤན་སྦྱར་སོགས་འགོད་མི་རུང་ ⑨ པ་གསལ་ཐག་ཆོད་ཅིང་། ཤོག་དྲིལ་འདིའི་མཚན་བྱང་ཤན་སྦྱར་ཡང་དེ་ལྟར་བཀས་བཅད་རིམ་པ་གསུམ་དུ་མཛད་ནས་ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་བཀའ་བསྟན་དུ་བཞུགས་སོ་ཅོག་གི་བསྟན་བཅོས་བྱིངས་དང་ཇི་བཞིན་མཚུངས་པ་མ་ཟད།བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་རྗེས་ནས་བསྒྱུར་བའི་འབྲོམ་དང་མར་པ།ཆོས་རྗེ་ས་པཎ་ཚུན་ཆད་རྣམས་སུ་འང་དེ་བཞིན་ཆོས་ཁུངས་བཙུན་བྱེད་དུ་མཚན་བྱང་འཕགས་བོད་སྐད་དོད་ཤན་སྦྱར་དུ་བཀོད་པ་དང་གཅིག་མཐུན་ཡིན་ལ། ཤན་ཤུགས་འདིས་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་གི་གདུང་འཚོབ་འཛིན་པ་དག་གི་དགོངས་འགྲེལ་དང་བསྟོད་རྩོམ་སོགས་ནའང་དེ་ལྟར་ཡོད་ཅིང་། སྒོས་སུ་ས་པཎ་གྱི་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོའི་གཏེར་ ⑩ ལ་ཡང་རྒྱ་གར་སྐད་དུ་སུ་བྷཱཥི་ཏ་རཏྣ་ནི་ངྷི་ནཱ་མ་ཤཱསྟྲཾ་ཞེས་སྨྲོས་ནས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཁུངས་དག་པར་སྟོན་པ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་ཉེ་རབས་ཀྱི་མ་ཧཱ་པཎ་ཆེན་ཀུན་མཁྱེན་མི་ཕམ་རྒྱ་མཚོའི་བཀའ་འབུམ་གྱི་ཙ་པོད་སྟོད་ཆར་བཞུགས་པའི་མཁས་པའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ཞེས་པའམ་པཎྜི་ཏ་སྱ་ན་ཡཾ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་མུ་ཁཿནཱ་མ་ཤཱསྟྲཾས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ཀླད་དུ་ཐོག་མར་ལེགས་སྦྱར་བཀོད་ནས་སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་དུ་བཞག་པ་ནི་དུས་ད་ལྟའི་བར་དུ་མ་ཉམས་པར་ཡོད་པ་འདིས་གོ་བར་ནུས་པས། ཤོག་དྲིལ་འདིར་རྒྱའ༹་གྱྀ་དཔེ་ལས་བསྒྱུར་ཏེ་འ༹གོ་མཇུག་བསྣན་ཞེས་པ་ནི་རིགས་པའི་དཔྱད་བཟོད་ཕྲ་མོས་དེད་དེ་གོང་ལྟར་བློ་ལ་བླངས་ན་འགལ་བ་མེད་པར་སེམས་སོ།།
        རིགས་གསུམ་པའི་པར་གཞི་ནི་ཤོག་དྲིལ་pt.485 pt.487pt.486 pt.492 pt.1278 pt.1279 pt.1280 pt.1281 pt.1282བཅས་ཀྱི་ཚེག་ཐམས་ཅད་ཡི་གེའི་དཀྱིལ་དུ་བཞག་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཤོག་དྲིལ་གཞན་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མྱེད། འདུ་བྱེད་ཀྱང་མྱེད་ཞེས་ཡོད་པ་ལ་ཤོག་དྲིལ་འདི་དག་ཏུ་མྱྀང་ཡང་མྱེད། བྱེད་པའ༹ང་མྱེད་ཅེས་བྱུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དྲི་ལ་བསུང་། རོ་ལ་བྲོ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཉོན་མོངས། དུས་གསུམ་ལ་རབས་གསུམ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོའི་སྔགས་ལ་“དེ་བས་ན་ཤེས་པར་བྱས་སྟེ།ཤེས་རབ་ཀྱྀ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷ་ཆེན་པོའྀ་སྔགས་སོ།།” ཞེས་གཅིག་མཐུན་དུ་བྱུང་བ་ནི་ཤོག་དྲིལ་གཞན་དུ་ཚིག་ཙམ་ཡང་མི་འབྱུང་པས་ན་དེ་རྣམས་དཔེ་གཅིག་པའི་ཤོག་དྲིལ་ལོ།།
        རིགས་བཞི་པ་སྒྲ་བསྒྱུར་མའི་ཤོག་དྲིལ་pt.448དང་གོང་གི་ཤོག་དྲིལ་འདི་དག་ཏུ་མ་ཚུད་པའི་ལྷག་མ་བཞི་བཅུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཏེ་ས་བཅད་གོང་མའི་ཤོག་དྲིལ་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡོད་པའི་གྲངས་ནས་ངོས་ཟིན་ཐུབ་པས་བསྐྱར་དུ་མ་ཟློས་སོ།།
        དེ་ཡང་གོང་གི་པར་གཞི་དག་ལ་དཔྱད་པར་བྱ་བ་འདི་ལྟར་ཡོད་དེ། རྒྱ་ནག་གི་བཀའ་འགྱུར་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་སྐོར་ཚན་དུ་བཞུགས་པའི་ཆོས་གཞུང་ཨང་རྟགས་0256པ་སཾ་སྐྲྀ་ཏ་དང་རྒྱ་ནག་གི་སྐད་ཤན་སྦྱར་ནས་བཀོད་པའི་ཤེར་སྙིང་ ⑾ གི་གསལ་བྱེད་དུ་དབྱིན་ཇིར་ཉར་བའི་ཏུན་ཧོང་ཡིག་རྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་s.700པའི་ཨང་རྟགས་འདི་བཀོད་ཡོད་པར་བརྟག་ན་ཏུན་ཧོང་གི་ཤོག་དྲིལ་འདི་ལས་བཀའ་འགྱུར་དུ་བསྡུས་པ་གསལ་ཞིང་། ཆོས་གཞུང་ཤོག་དྲིལ་དེ་རུ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྒྲ་གདངས་ཀློག་ཚུལ་སྔོན་དང་ནང་དོན་ཤན་སྦྱར་སྒྲ་གདངས་ཀྱི་གམ་དུ་བྲིས་པ་ནི་ 阿哩也{二合}(圣)般若……恒你也{二合}他(曰) ཞེས་པ་ལྟར་འབྱུང་། དེ་ནི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པའི་གཞུང་དངོས་ཀྱི་ས་བཅད་ཅན་གྱི་ཤེར་སྙིང་གི་འགྱུར་ཁུངས་གསལ་པོར་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་དཔེ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། སཾསྐྲྀཏའི་སྐད་དུ་བྲིས་པའི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཤེར་སྙིང་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཤེར་སྙིང་གི་འགྱུར་ཐོད་གཏུག་བྱེད་ཀྱི་ཡིག་རྙིང་རིན་ཐང་བྲལ་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། གཞན་ཡང་ཏུན་ཧོང་ཡིག་ཚགས་སུ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཡི་གེར་བྲིས་པའི་ཤོག་དྲིལ་pel.sogd.16པ་དང་ཡང་ཀུན་ནས་མཐུན་པས། ཧྱན་ཙང་དང་རིག་འཛིན་ཀུ་མ་ར་ཤྲིའི་འགྱུར་དང་མཐུན་པའི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་པར་གཞི་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཡིན་པའང་ངོ་འཕྲོད་པར་འགྱུར། སཾ་བོད་ཤན་སྦྱར་གྱི་མཚན་བྱང་བཀོད་ནས་གླེང་བསླང་བ་དང་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པའི་ལེའུ་མེད་པའི་བོད་ཡིག་ཤོག་དྲིལ་དག་གི་པར་གཞི་ཡི་ཁུངས་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་ཤོག་དྲིལ་ཞིག་ཏུ་འང་སྒྲུབ་ཆོག་གོ། འདི་དང་མི་མཐུན་པའི་པར་གཞི་ནི་ཧྭོང་པའོ་ཧྲིང་གིས་བསྒྲིགས་པའི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཆོས་གཞུང་བཀླག་དེབ་ཏུ་ལེགས་སྦྱར་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་ཡི་གེ་ཅན་གྱི་ཤེར་སྙིང་གི་ཕྱི་མོ་ ⑿ ཞིག་བཀོད་ཡོད་པ་དེ་ནི་པཎ་ཆེན་བི་མ་ལ་མི་ཏྲ་དང་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་རིན་ཆེན་སྡེ་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའི་ཤེར་སྙིང་གི་འགྱུར་ ⒀ ལྟར་གླེང་གཞི་དང་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པའི་ལེའུ་དང་བཅས་པ་ཡོད་པ་མ་ཟད།མཆོད་བརྗོད་དུ་འང་ཨྃ་བྱིན་འབར་བླ་ན་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྡེ་དགེའི་བཀའ་འགྱུར་དུ་བཞུགས་པའི་ཤེར་སྙིང་དང་ཇི་བཞིན་མཚུངས་པ་མ་ཟད་ཤོག་དྲིལ་IOL.Tib.J.VOL.32དང་pt.0457 pt.0022བཅས་ཀྱི་ཁུངས་ལྟ་བུ་དང་དེ་དག་ཕན་ཚུན་བསྡུར་བྱེད་ཀྱི་མ་ཡིག་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཏུའང་གྲུབ་འདུག་སྟེ། སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་མ་པོད་ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ཁོངས་སུ་ལྡེབ་267པའི་རྒྱབ་ངོས་ནས་ལྡེབ་280པའི་རྒྱབ་ངོས་བར་བཞུགས་པའི་བི་མ་ལ་མི་ཏྲའམ་དྲི་མེད་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཤེར་སྙིང་གི་ཚིག་སྣ་རེ་རེར་འབྲུ་འགྲེལ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་པའི་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་རུ་ཡོད་པའི་མདོ་དངོས་རྐང་གི་ཚིག་འབྲུ་རྣམས་ལ་ཡང་ཕན་ཚུན་མཐུན་པར་འགྱུར་བས། བོད་འགྱུར་འདི་ནི་ལེགས་སྦྱར་ཤེར་སྙིང་གི་པར་གཞི་ཆ་ཚང་ཅན་རིགས་དེ་ལྟ་བུ་ལས་བསྒྱུར་བ་རྟོགས་ཤིང་། ཤེར་སྙིང་གི་མ་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡང་དེ་ལྟར་མགོ་མཇུག་གི་གླེང་གཞི་དང་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པའི་ཚན་པ་གཉིས་ཡོད་མེད་ལ་རགས་ལས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ལ་བདག་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་ཞལ་ནས་གསུངས་པ་དང་། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། རྗེས་སུ་གནང་བའི་བཀའ་བཅས་གསུམ་དུ་དབྱེ་ལ། དེ་ལས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བཀའ་ལ་རགས་པའི་ཚུལ་དུ་སྐུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་གསུང་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ།ཐུགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བཀའ་བཅས་གསུམ་དུ་དབྱེ་ཞིང་། དེ་ལས་ཐུགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བཀའ་དེ་ལའང་ནང་གསེས་སུ་ཐུགས་ཐུགས་རྗེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། ཐུགས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། ཐུགས་བདེན་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བཀའ་བཅས་ཕྲ་མོས་ཚུལ་གྱིས་གསུམ་དུ་ཡོད་པའི་ཐུགས་ཐུགས་རྗེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལ་ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་འདི་མཚན་གཞིར་འཇོག་གནང་ཡོད་པ་དེ་ལ་གཞིར་བཅས་ནས་གླེང་གཞི་དང་ཡི་རང་གི་ཚན་པ་མ་བཀོད་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བཀའ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་གྲུབ་པའི་མདོ་གཅིག་དང་།ཅིག་ཤོས་ནི་གླེང་གཞི་དང་མཚམས་སྦྱོར་དང་། མཐུན་འགྱུར་ཡི་རངས་རྣམས་དང་བཅས་པ་སྟེ། མཁས་གྲུབ་རྗེའི་རྒྱུད་སྡེ་སྤྱི་རྣམ་ལས། “རྗེས་སུ་གནང་བའི་བཀའ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་ལས།དགེ་སློང་དག་པའི་གསུང་རབ་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་མར་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། བར་བར་དུ་མཚམས་སྦྱོར་ལ་ཚིག་རྣམས་ཆུག་ལ་བསྡུས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པའི་རྗེས་ལ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཐོག་མར་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན།ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། བར་བར་དུ་མཚམས་སྦྱོར་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་ལ་བཅུག་པ་ལྟ་བུའོ་” ⒁ ཞེས་ཡུམ་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཐའ་དག་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་མདོ་སྡུད་པའི་གཞུང་ལ་གཏུགས་ནས་གསུངས་པ་ལ་གཞིགས་ན་ཕྱིས་སུ་བཀའ་བསྡུ་བ་པོའམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་མདོ་ཡི་གླེང་བསླང་བ་དང་ཡི་རང་མངོན་པར་བསྟོད་པ་སོགས་བསྣན་ནས་བཀའ་གསུམ་ཀ་ཚང་བར་བྱས་ཏེ་འཁོར་རྣམས་ཡིད་ཆེས་སུ་གཞུག་པ་དང་མདོ་འདི་བཀའ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་ཕྱིར་ཡིན་ནོ།། དེ་བས་གོང་དུ་པར་གཞི་མི་འདྲ་བ་བཞི་བཀོད་པའི་རིགས་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ནི་བསྒྱུར་བྱ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཡི་གེར་ཡོད་པའི་ཤེར་སྙིང་གི་པར་གཞི་ཕྱི་མ་དང་མཐུན་ལ། གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནི་པར་གཞི་སྔ་མ་དང་མཐུན་པས་ན། རྒྱའི་མཁས་པ་ཀྲོའུ་ཀྲི་ཨན་གྱིས་མཛད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོའི་རྒྱས་འགྲེལ་ ⒂ དུ་ཡང་པར་གཞི་སྔ་ཕྱི་འདི་གཉིས་ལ་པར་གཞི་ཆེ་ཆུང་གི་ཐ་སྙད་བཀོལ་ཡོད་པ་ལ་དཔགས་ན་ཁོང་གིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད་པ་ཤེས་སོ།།
        གསུམ་པ། ཤེར་སྙིང་ཤོག་དྲིལ་ཁག་གི་སྔོན་གྱི་མིང་བརྡ་སྤྱོད་སྟངས་དང་དེའི་ཁྱད་ཆོས།
        1.ད་ལྟའི་སྡེ་དགེ་སོགས་བཀའ་འགྱུར་གྱི་ཤེར་སྙིང་དུ་མ་བྱུང་བའི་མིང་བརྡ་སྤྱོད་ཚུལ། ཤོག་དྲིལ་འདི་དག་ཏུ་སྤྱད་པའི་མིང་དང་ཕྲད་རྣམ་དབྱེ་སོགས་ནི་གནའ་བོའི་ཡིག་རྙིང་གི་ཁྱད་ཆོས་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཟད། དུས་ཕྱིས་ཀྱི་བཀའ་བསྟན་ཁྲོད་དུ་མ་བྱུང་བའམ་སྐད་གསར་བཅད་སྔོན་གྱི་མིང་གི་སྤྱོད་སྟངས་ལྟར་བྲིས་ཡོད་དེ། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཁོར་ཐམས་ཅད། རྣམ་པར་ལྟ་ཞིང་ཞེས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ལ་བྱང་ཅུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་སེམས་ཆེན་པོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད། ཡང་དག་པ་ལ་གཡུང་དྲུང། མངོན་པར་བཞུགས་པ་ལ་རྣམ་པར་བཞུགས་པ། ཡེ་ཤེས་ལ་ཤེས་པ།  སྡུག་བསྔལ་ལ་ཉོན་མོངས། ཀུན་འབྱུང་ལ་འདུས་པ། དྲི་ལ་བསུང་། རོ་ལ་བྲོ། དུས་གསུམ་ལ་རབས་གསུམ། དེ་ལྟ་བས་ན་ལ་དེ་ལྟར་ཞེས་པ་སོགས་དུས་སྐབས་དེ་ལ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཐ་སྙད་འདི་རིགས་ནི་བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་དུས་དང་པོར་བྱས་པའི་བཀས་བཅད་ཀྱིས་འགྱུར་རྣམས་དང་སྐད་གསར་བཅད་ཀྱིས་གཏན་ལ་མ་ཕབ་པ་རྣམས་སུ་དེ་བཞིན་འབྱུང་ལ། དེ་དག་ཏུ་ད་དྲག་དང་། མིང་རྐྱང་ལ་སྐབས་ཐོབ་ཀྱིས་དབང་གིས་འ་ཡིག་མཐའ་རྟེན་དུ་སྦྱོར་བ་དང་འ་ལ་ཙ་རྟགས་འདེབས་པ། ཝ་ཚབ་བ་ཡིག་འབྲི་བ། གི་གུ་ཕྱིར་ལོག་ཏུ་འབྲི་བ། མ་ལ་ཡ་དང་ས་ལ་ཙ་འདོགས་པ་སོགས་ནི་སུམ་རྟགས་ཀྱི་དགོངས་པ་མིན་ཀྱང་དོན་ལ་ཐོབ་པ་གཞིར་བཅས་ནས་འབྲི་སྲོལ་བྱུང་། གོང་དུ་བཀོད་པ་རྣམས་ཡིག་ནོར་དུ་འདོད་པ་ནི་ཡིག་རྙིང་གི་སྣོད་དུ་ཆུང་བའི་སྐྱོན་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཉོན་མོངས་དང་། ཀུན་འབྱུང་ལ་འདུས་པ་ཞེས་བྲིས་པ་ནི་བོད་རྒྱ་ཆོས་གཞུང་ཐ་སྙད་ཤན་སྦྱར་མའི་ཤོག་དྲིལ་pt.1257 པའི་ཤོག་ངོས་5པ་ཐིག་ཕྲེང་4པར་བདེན་བཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ། འདུས་པ། འགོག་པ། ལམ་ཞེས་དྲངས་པས་ཤེས། གཞན་ཡང་ཤེར་སྙིང་གི་སྟོང་ཉིད་བཞི་སྐོར་“གཟུགས་སྟོང་བའོ།། སྟོང་བ་ཉིད་གཟུགས་སོ།། གཟུགས་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་གཟུགས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ།།” ཞེས་པ་ལ་“གཟུགས་སྟོང་པ་ཉྀད་དེ། སྟོང་བ་ཉྀད་ཀྱང་གཟུགསོ།། གཟུགས་དང་སྟོང་པ་ཉྀད་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡྀན། གཟུགས་དང་ཡང་ཐ་མྱྀ་དད་དོ།། གག་གཟུགས་པ་དེ་སྟོང་པ་ཉྀད། གག་སྟོང་པ་ཉྀད་པ་ནྀ་གཟུགས་སྟེ་”ཞེས་གཟུགས་སོགས་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་དུས་ཉིད་ནས་གཟུགས་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་དང་། ངོ་བོས་སྟོང་བཞིན་དུ་ཐ་སྙད་ཀུན་རྫོབ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བ་མ་འགག་པར་བློ་ལ་སྣང་བ་དེ་ལ་གཟུགས་སྟོང་བ་ཉྀད་དེ།སྟོང་བ་ཉྀད་ཀྱང་གཟུགསོ།། ཞེས་བཀོད་པ་དང་། གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དེ་ལས་ལོགས་སུ་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་བཙལ་དུ་མེད་པས་ན་གཟུགས་དང་སྟོང་པ་ཉྀད་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡྀན། གཟུགས་དང་ཡང་ཐ་མྱྀ་དད་དོ།། གག་གཟུགས་པ་དེ་སྟོང་པ་ཉྀད། གག་སྟོང་པ་ཉྀད་པ་ནྀ་གཟུགས་ཏེ་ཞེས་བཀོད་དེ་འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་ལ་གཟུགས་འདི་ཡེ་ནས་མ་གྲུབ་པས་སྟོང་པ་དང་། དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་བཞིན་དུ་སོ་སྐྱེས་ཀྱི་ངོར་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ལ་གོ་དགོས་པས་ཤེར་སྙིང་ཤོག་དྲིལ་འདིའི་སྟོང་ཉིད་བཞི་སྐོར་ཀྱང་“ཚིག་སྔ་མ་གཉིས་འཕགས་པའི་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་གི་ལྟ་བ་” ⒃དང་སྦྱར་ནས་དཔྱད་ཆོག་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བདེན་གཉིས་དང་གནས་སྣང་གི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཡང་དེ་ལྟར་སྦྱོར་རུང་བའོ།། ཡང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ཟབ་མོའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་ཤེར་ཕྱིན་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་མྱི་གཙང་། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་མེད་པ་ལ་མྱྀ་རྩོག བྲི་བ་མེད་པ་ལ་མྱི་འ༹ཕེལ། གང་བ་མེད་པ་ལ་མྱི་འ༹བྲྀ་ཞེས་དོན་འདུས་ཤིང་ཡིག་ཚོགས་སྐྱུང་ནས་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཟབ་མོ་དེ་ཚིག་བསྡུ་རང་བཞིན་གྱིས་བསྟན་ཡོད། ཟབ་མོ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་འདོད་པ་ལ་ཟབ་མོ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་ཞེས་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་ཤེས་པ་ཞེས་པ་གཉིས་ནི་བཀའ་འགྱུར་གྱི་པར་མ་ཆེན་པོ་བདུན་དུ་གྲགས་པའི་གྲས་ཀྱི་དཔལ་སྣར་ཐང་གི་བཀའ་འགྱུར་པར་མར་ ⒄ ཚིག་དེ་གཉིས་མ་བཅོས་རང་མཐུན་དུ་འབྱུང་ཞིང་། ཏུན་ཧོང་ཤོག་དྲིལ་pt.0457 དང་pt.0022 གཉིས་སུ་མ་གཏོགས་ཤོག་དྲིལ་གཞན་ཚང་མར་སྣར་ཐང་བཀའ་འགྱུར་གྱི་མདོ་ཁོངས་སུ་བཞུགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་ལྟར་འབྱུང་བ་ནི་ངོ་མཚར། ཛྙ ་ན་མི་ཏྲའི་ཤེས་རབ་སྙིང་པོའི་རྒྱ་འགྲེལ་དུ་འང་“ཤཱ་རིའི་བུ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་དེས་འདི་ལྟར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ་” ⒅ ཞེས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འདོད་པའི་ཚིག་འདི་བཞིན་འབྱུང་བ་མ་ཟད། ཇོ་བོ་རྗེ་དཱི་པཾ་ཀ་ར་ཤྲཱི་ཛྙཱ་ནའི་ཤེར་སྙིང་གི་རྣམ་བཤད་ལས་ཀྱང་“ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དང་། འདུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཉིས་བཤད་དེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ།།”⒆ ཞེས་ཚིག་ཟུར་གསལ་པོར་བསྟན་པས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འདོད་པའི་ཚིག་འདི་འབྱུང་བའི་སྣར་ཐང་གི་པར་མ་འདིའི་ནང་གི་ཤེར་སྙིང་ལ་སྔོན་གྱི་བཀས་བཅད་བྱས་རྗེས་བཅོས་བསྒྱུར་སོགས་མང་པོ་མ་བྱས་པའི་པར་མ་ཞིག་ཡིན་པ་ལ་ངེས་ཤེས་ཟབ་མོ་སྐྱེས་ལ། འགོས་ཆོས་འགྲུབ་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཏུ་སྒྱུར་བའི་ཤེར་སྙིང་དོན་བསྒྱུར་མ་p.ch 4882 དང་s.1251 ཡང་ཀུན་ནས་མཚུངས་པས། ཏུན་ཧོང་ཤེར་སྙིང་ཁག་ལ་བྱུང་བའི་ཚིག་སྣ་དང་སྣར་ཐང་གི་པར་མར་འབྱུང་བའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འདོད་པའི་ཚིག་ཉིད་ལ་སླར་ཡང་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད་པ་ན། ཉམས་སུ་བླངས་བྱ་ཤེར་ཕྱིན་ལ། ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཐབས་ཁྱད་པར་བ་བཀོལ་ནས་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་པར་འདོད་པ་དེར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འདོད་པའི་དོན་དུ་འཇུག་ལ། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་ཇོ་ནང་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོས་ ⒇ སྤྱད་པ་ནི་བྱ་བའི་ཚིག་དང་སྤྱོད་པ་ནི་བྱེད་པའི་ཚིག་ཡིན་པས་སྤྱད་བྱ་ཤེར་ཕྱིན་དེ་ལ་སྤྱོད་ལུགས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་པ་ལ་གོ་དགོས་པར་གསུངས་པ་ནི་ཐུགས་ཤིན་ཏུ་མད་ཅིང་། སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་འདིར། ཡི་གེ་འབྲི་མཆོད་སྤྱིན་པ་དང་།། ཉན་དང་ཀློག་དང་ལེན་པ་དང་།། འཆད་དང་ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་དང་།།དེ་སེམས་པ་དང་བསྒོམ་པའོ།། ཞེས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་བྱ་བས་བསྡུས་པའི་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པར་འདོད་པའོ།། （21）ཞེས་རྒྱ་འགྲེལ་ལས་གསུངས་པ་དང་ཡང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་པ་མ་ཟད། སློབ་དཔོན་པྲ་ཤཱསྟ ་སེ་ནས་སྤྱོད་པ་ནི་གང་ཟག་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ།། སྤྱད་པ་ནི་ཆོས་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ།། （22） ཞེས་དང་། བསྟན་དར་ལྷ་རམས་པས་དེང་སང་གི་དཔེ་ཕལ་ཆེ་བ་ལས་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་འདོད་ཅེས་བྱུང་བ་ནི་མ་དག་པ་ཡིན་པས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འདོད་ཅེས་འདོན་དགོས་ཏེ། སྤྱད་པ་དང་སྤྱོད་པ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཅེས་པའམ་ཉམས་སུ་བླང་བྱ་དང་ཉམས་སུ་ལེན་པ་པོ་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གོ་བ་བླངས་ན་འགལ་བ་མེད་པར་མ་ཟད་གཞུང་གི་དགོངས་འགྲེལ་དང་ཡང་མཐུན་པར་འགྱུར། ཡང་བཀའ་འགྱུར་པར་མ་གཞན་དག་ཏུ་འབྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་འདོད་པའི་ཚིག་ལྟར་འབྲི་བའི་ལུགས་ཤིག་ཀྱང་སྐབས་ཐོག་དེར་བྱུང་བ་གོང་དུ་དྲངས་པའི་ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཤེར་སྙིང་ཤོག་དྲིལ་གཉིས་པོ་དེ་ལས་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་དེ་ལུགས་བཞིན་ཐུགས་སུ་འཇགས་པར་འཚལ།
        2.སྒྲ་ཟུར་ཆག་པའི་རྣམ་པ། བྷ་ག་བན་ལ་བག་གཱ་བཱམ།ཨརྱ་ལ་ཨ་རྒྱ་དང་ཨ་ཡ། བྷ་ག་ལྦ་ཏི་ལ་བ་གྷ་བ་ཏི། པྲ་ཛྙ ་ལ་པྲད་ཉ།
        3.ལེགས་སྦྱར་གྱི་མ་ཡིག་རྗེས་སུ་ང་རོ་ལྟར་བྲིས་པའི་སྐོང་ཡིག་གི་རྣམ་པ། དུས་གསུཾ། རབས་གསུཾ
        4.རྗེས་འཇུག་འདོགས་སུ་བྱས་པ། མྱེད་པྶ སེམས་དཔྰ ཕྱག་འཚླ། ཕ་རློ མི་འཕླེ རྣམ་པྲ དྔ
        5.ཕྲད་བསྡུས་པའི་རྣམ་པ། མྱྀགི ཁམསུ ཕྱག་འཚལོ
        6.མིང་གཞི་དང་རྗེས་འཇུག་སོགས་ཕན་ཚུན་བརྗེ་བ། ལྔ་ཕུང་ལ་ལྔ་པུང་། མི་ཏཱ་ལ་མྱི་ཐ། ཁ་དོག་ལ་ག་དོག གང་ལ་གག མཚན་མ་མཙན་མ། ཏད་ཏྱ་ཐ་ལ་ཏད་ཐྱ་ཐ།ཕྱག་འཚལ་ལ་ཕྱག་འཙལ། མྱེད་ལ་མྱེན། གཅིག་ལ་གཆིགའཕགས་པ་ལ་འཔགས་པ། ལྕེ་ལ་ལྖེ ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཆད། པྲད་ཉ་ལ་ཕྲད་ཉ།
        7.ར་བཏགས་དང་ར་མགོ་གཉིས་ཁྱད་མེད་དུ་བྲིས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཝ་བཏགས་ན་རོར་ཀླག་ཚུལ་ཏེ་ཤུགས་ལ་ཝ་སྒྲ་ལྡན་པ་སྟོན་ཆེད་ཝ་དོད་ཧ་ཡིག་བཏགས་པའི་རྣམ་པ། ཧྲི་ཏ་ཡ་ལ་རྷྀ་ད་ཡཱ སྭ་ཧྭ་ལ་སྷ་ཧྷ
        8.མིང་གཞིའི་ད་དང་ནའི་མཐའ་རྟེན་ལ་རྗེས་འཇུག་ཞུགས་ཀྱང་འ་མཐའ་སྦྱར་པའི་རྣམ་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནའསྟེ། དེ་ལྟར་བྱེད་པ་ལ་གནའས་པ།སྣའ་དང། མྱ་ངན་ལས་འདའསྟེ། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། འདི་ལྟའི་དཔེ་ནི་ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་མ་ཡིན་པའི་pt.1288དུའང་བཙན་པོ་མྱེས་ཁྲི་སྲོང་རྩན་གྱི་མདའད་བཏང་བ། ཞེས་དང་།L.O.737A རུ་སྔོན་གྱི་ཕ་མ་གནའ་འདའས་པྲད་ཆིང་རྨྱིས་པ་བཞིན། ཞེས་དང་། pt.1287དུ་འདའར་ལྟ་བུ་སོགས་མང་དུ་འབྱུང་བ་ལས་སྐད་གསར་བཅད་ཀྱི་གཏན་ལ་མ་ཕབ་པའི་སྐབས་སུ་དེ་བཞིན་སྤྱོད་པ་ཤེས།
        9.ད་དང་སའི་རྗེས་སུ་ཀྱི་དང་གྱི། ཀྱང་དང་གྱང་ཁྱད་མེད་དུ་སྤྱོད་པ་མ་ཟད། རང་བཞིན་གིས ཡིད་གྱི་ཁམས།ཤ་རི་བུ་དང་རྒ་ཤིང་སོགས་སུ་བྲིས་པ་ལས་ད་ལྟའི་སུམ་རྟགས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པ་ལྟར་འབྱུང་།
        10.ཤོག་དྲིལ་ཕལ་ཆེ་བ་འབྲི་བཤུས་བྱེད་དུས་དགོངས་དོན་ནམ་སྒྲ་འགོད་ཚུལ་གཙོར་བྱས་པའི་རྣམ་པ། དབང་ཕྱུག་ལ་དབང་འཕྱུག་དང་གབང་ཕྱུག་ཅེས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམས་པར་ཤེས་པ། རེག་བྱ་ལ་རེག་བྱེགཟིགས་ལ་གཟིག རིགས་ཀྱི་བུ་ལ་རིག་ཀྱི་བུ། མྱ་ངན་ལ་མྱྀང་ངན་དང་མྱྀ་ངན། མྱེ་ངན། སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ་ལ་སྤྱད་པར་བྱེས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཐམ་ཅད་དང་མཐམ་ཐད། ཀྱི་ལ་སྐྱི འཇིག་རྟེན་ལ་འཇིགས་རྟེན། རྒྱལ་པོ་ལ་བརྒྱལ་པོ།མྱི་རྩོག་ལ་མྱི་རྩོགས་དང་མྱི་གརྩོག མྱྀ་བརྩོག མཉམ་པ་ལ་ཉམ་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཕྱིན་བཅུ་ལོག སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་སྔལ་དང་སྡུགས་བསྔལ། ལས་ལ་ལེས། མྱི་སྐྱེས་ལ་མྱྀང་སྐྱེས། མྱྀག་གི་ཁམས་ལ་མྱྀག་གི་འཁམས་དང་མྱྀག་གི་ཁམ།ཐོབ་པ་ལ་འཐོབ་པ། སྤྱན་རས་ལ་སྤྱན་ར། ཆེན་པོ་ལ་འཆེན་པོ། དུ་ལ་འདུ། སེམས་དཔའ་ལ་སེམས་པ། སྒྲ་ལ་གྲ རྫུན་པ་ལ་བརྫུན་པ་དང་མཛུན་པ། གཡུང་དྲུང་ལ་གཡུང་དྲུག་དང་གཡུང་དུང་། འདུ་ཤེས་ལ་འདུས་ཤེས།འདུ་བྱེད་ལ་འདུས་བྱེད། འདུས་པ་ལ་འདུས་ས་དང་དུས་པ།རེག་ལ་རིག སྔགས་ལ་སྔག སྨྲས་ལ་སྨས། མྱྀ་བྲི་ལ་མྱྀ་འབྲེ། རིག་པ་ལ་རེག་པ། སྙིང་བོ་ལ་བསྙྀང་བོ། ཞེས་སོགས་བཀོད་པ་དག་ནི་ཡིག་ནོར་དུ་གོ་མི་རུང་བར་སྐབས་དེའི་ཡིག་རྙིང་གི་འབྲི་ཚུལ་ལྟར་ཤོག་དྲིལ་ངོར་བྲིས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། སྐབས་དེའི་བོད་རང་སའི་སྐད་ཀྱི་གདངས་ལྟར་ཀློག་ཟུར་ཕྱིན་པའི་སྒོ་ནས་ཡིག་ཐོག་ཏུ་ཕབ་པའང་ཡིན་པས།ཡིག་རྙིང་དེ་དག་ནི་ཤེར་སྙིང་སོགས་དགོངས་དོན་གྱི་སྒྲ་འགོད་ཚུལ་ལམ་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་ཕྱག་བྲིས་གཏེར་མའི་འབྲི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་པའང་དེ་ལྟའི་འབྲི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར། དེ་བས་ཕྱིས་སུ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་སུམ་རྟགས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་ད་ལྟའི་རྟོག་གེའི་རིགས་ལམ་གྱིས་དཔྱད་ན་ཡིག་རྙིང་གི་དགོངས་པ་ལས་ལོག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཟད། བསྟན་དོན་ཡང་ཡལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་གྱི་མིང་བརྡ་ཁག་ཅིག་ནི་སྐབས་དེའི་ཡིག་རྙིང་གི་བྱེ་བྲག་གོ་དོན་དང་གནའ་བོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབས། སྐད་བརྡ་དང་ལེགས་སྦྱར་བཅས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་དཔྱད་པར་མ་གཞུག་ན་གོ་དོན་ཤེས་མཁན་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མཐར་དེད་ན་དེ་ལྟའི་ཡིག་རྙིང་གི་སྒྲ་འགོད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་སམ་གནའ་བོའི་མིང་གི་བརྡ་དོན་མ་རྟོགས་པས་རྐྱེན་དུ་ཟད་དོ།། ཡང་ཤེར་སྙིང་གི་ཤོག་དྲིལ་ལས་ཁམས་ལ་མཁས་དང་ཁསམ་ཅེས་འབྱུང་བ་དང་། འདུ་བྱེད་མེད་ལ་འབྱེད་མེད་ཅེས་འ་དང་བྱེད་ཀྱི་བར་དུ་དུ་ཡིག་ཆད་པའི་རྣམ་པ། འདུ་ཤེས་མྱེད་ལ་མྱྀང་ཡང་མྱེད། འདུ་བྱེད་ཀྱང་མྱེད་ལ་བྱེད་པའང་མྱེད་བཅས་འབྱུང་བ་ནི་ཕབ་ནོར་དུ་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་ལས་ཁྱད་ཆོས་སུ་མི་འཛིན་པ་དམིགས་གསལ་གྱིས་ཤེས་དགོས་པའང་རེ་གཉིས་ཡོད། དེ་ལྟར་མིན་པར་གོང་འཁོད་ཚང་མ་ཡིག་ནོར་དུ་བཟུང་ན་གོ་འཛོལ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཙམ་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་མིན་ཞེས་པ་ནི་འཕྲོས་བཤད་ཙམ་མོ།།
        བཞི་པ། ཤོག་དྲིལ་ཁག་གི་འགྱུར་ཕྱག་འགོད་ཚུལ་ཐད་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་རེ་ཟུང་།
        ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཡིག་ཚགས་ཤོག་དྲིལ་IOL.Tib.J.VOL.32དང་pt.0022གཉིས་ལས་ལོ་ཙཱ་བའི་འགྱུར་ཕྱག་བཀོད་པ་“བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་”ཞེས་པ་ནི་སྡེ་དགེ་དང་གཡུང་ལོ། ལི་ཐང་། པེ་ཅིན། ཅོ་ནེ། ཁུ་རེ། ཞོལ་པར་མ་བཅས་བཀའ་འགྱུར་གྱི་པར་མ་ཆེན་པོ་དྲུག་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་ཕན་ཚུན་མཐུན་ཡང་། ལོ་པཎ་བཀས་བཅད་ཀྱི་ཕྱག་གམ་སྡེ་སྣོད་ངོས་འཛིན་གྱི་ཕྱག་གི་འགྱུར་ཕྱག་འགོད་ཚུལ་དང་མི་མཐུན། སྐབས་དེའི་འགྱུར་ཕྱག་ནི་ལོ་པཎ་དག་གིས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཀ་ངོས་འཛིན་སླ་བ་དང་རང་རང་གི་བརྗོད་བྱ་ལྟར་སྡེ་ཚན་ཕན་ཚུན་མི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡང་ཡིན་པས། སྡེ་སྣོད་ངོས་འཛིན་གྱི་ཕྱག་དེ་གང་འདོད་ལྟར་གཞུང་གང་དེའི་དབུ་རུ་འགོད་མི་ཆོག་པའང་ཤེས་པར་འགྱུར།སྣར་ཐང་བཀའ་འགྱུར་པར་མའི་ཤེར་སྙིང་གི་འགྱུར་ཕྱག་ཏུ་“སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།།” （23） ཞེས་འབྱུང་པ་ནི་གོང་འཁོད་བཀའ་འགྱུར་གྱི་པར་མ་ཁག་དྲུག་གི་འགྱུར་ཕྱག་དང་མི་མཐུན་པར་ལོ་པཎ་བཀས་བཅད་ཀྱི་ཕྱག་འགོད་ཚུལ་དང་བསྟུན་ནས་བཞག་པ་ལ་གཞིགས་ན། སྡེ་སྣོད་ངོས་འཛིན་གྱི་བཀས་བཅད་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་པའི་རྗེས་ནས་བཀས་བཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་ལྟར་བཀོད་དེ་ད་ལྟའི་བར་བཅོས་བསྒྱུར་མ་ཐེབས་པར་ཡོད་པ་འགོས་ཆོས་འགྲུབ་ཀྱི་ཤེར་སྙིང་རྒྱ་འགྱུར་ལས་ཤེས། （24） རྒྱུ་མཚན་ནི་ལེའུ་སྔོན་མར་ཡང་ཞུས་ཟིན་ལ།ལྷག་པར་དུ་སློབ་དཔོན་ཐོན་མི་ནས་བཟུང་སྔོན་བྱུང་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྐད་རིགས་གཞན་གྱི་སྟེང་ནས་རྒྱལ་བའི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་སོགས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བར་མཛད་དུས།འགྱུར་ལེགས་པར་མཐར་ཕྱིན་པའི་དོན་དུ་རང་གི་ལྷག་པའི་ལྷ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའི་མིང་མང་ཉུང་ཅི་རིགས་བཀོད་ཡོད་པ་ནི་ལོ་ཙཱ་བ་སོ་སོས་བར་དུ་བཅུག་པ་ཡིན་གྱི་བསྒྱུར་བྱའི་གཞུང་རང་ན་མེད་ （25） པས་དུས་སྐབས་སོ་སོའི་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམ་པས་གཞུང་རང་གི་དགོངས་པ་ལྟར་དང་འགྱུར་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཆེད་དུ་ལྷག་པའི་ལྷ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཕྱོགས་སུ་རིམ་གྱིས་འཕོས་པ་རྟོགས། འོན་ཀྱང་ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཤེར་སྙིང་ཤོག་དྲིལ་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབུ་རུ་“ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་”ཞེས་པའི་འགྱུར་ཕྱག་བཀོད་ཡོད་པ་དེ་ནི་བཀའ་གསུངས་པ་པོའམ་ཤེར་སྙིང་གི་མདོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་མཁན་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བར་གོ་བ་ལེན་པ་ཞིག་དང་། གཞུང་རང་གི་བརྗོད་བྱ་ལ་ཕྱག་མཛད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། ཕྱི་མ་གཞུང་རང་གི་བརྗོད་བྱ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའམ་ཟབ་མོ་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་དབྱིངས་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ཡིན་པར་བསམ་སྟེ།ཤེར་ཕྱིན་ལ་རང་བཞིན་ཤེར་ཕྱིན་དང་གཞུང་ཤེར་ཕྱིན། ལམ་ཤེར་ཕྱིན། འབྲས་བུ་ཤེར་ཕྱིན་བཅས་བཞི་རུ་ཕྱེས་པའི་འབྲས་བུ་ཤེར་ཕྱིན་ཏེ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྐུའི་རྣམ་མཁྱེན་ལ་ཕྱག་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མེད་བཤེས་གཉེན་གྱི་རྒྱ་འགྲེལ་ལས། “རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་འབྱུང་བ་བདེན་པའི་བདག་ཉིད་ལ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་བྱའོ།། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་འབྱུང་བ་འདི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་དུས་སྔ་མའི་ཕྱིར་རོ།། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདི་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ།ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་དང་། དེའི་མན་ངག་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ལས་ཇི་སྐད་དུ།སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་བར་ཆད་མེད།། བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་འཛིན་ཏེ།། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན།།” （26） ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་དངོས་ནི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱེད་པ་མ་ཟད། རྡོར་གཅོད་ལས་ཀྱང་དུས་གསུམ་གྱི་རྒྱུད་དུ་ཞུགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་ཐམས་ཅད་ཤེར་ཕྱིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པར་གསུངས་པ་ནི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དགོངས་པར་ཁུངས་བཅོལ་ནའང་། སྐབས་འདིའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་རགས་པའི་དབང་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གོ་དགོས་ཤིང་།དེ་ལས་ཀྱང་འདིའི་སྐབས་སུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འབྲས་བུ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ངོ་བོ་རྣམ་མཁྱེན་སྟོན་པའི་དོན་དུ་འང་གོང་ནས་ཞུས་པ་བཞིན་བསྟན་འདུག་པས་ན། འགྱུར་ཕྱག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་གཉིས་ནི་དོན་གྱི་དགོངས་པ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་འདུག་པ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར། ཡིན་ཡང་འབྲས་བུ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་བསྟན་བྱ་མཚོན་པ་གོང་ལས་གཞན། དངོས་བསྟན་དྲང་དོན་ནས་ལྷག་པའི་ལྷ་ཆེན་པོ་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འགྱུར་ཕྱག་འགོད་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་སྡེ་སྣོད་ངོས་འཛིན་གྱི་ཕྱག་གིས་དགོངས་པ་དང་ལོག་པར་འགྱུར་བས་ཤེར་སྙིང་མདོ་སྡེ་མིན་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར། དེ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའི་འགྱུར་ཕྱག་མཛད་ལུགས་ནི་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་མཆོག་ལྡན་གྱི་ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ལས་ཀྱང་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། ཞེས་གཞུང་རང་གི་བརྗོད་བྱའི་བསྟན་བྱ་ལ་སྔོན་གྱི་འགྱུར་ཕྱག་མཛད་སྲོལ་བཞིན་ཤན་ཤུགས་ཐེབས་ཏེ་སྟོན་པ་ལ་ཕྱག་མཛད་པ་ཡོད་པ་འདྲའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་ནས་རིམ་གྱིས་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་དབུ་རུ་འགྱུར་ཕྱག་འགོད་ཚུལ་ལ་ངེས་པ་མེད་པར་རང་གིས་གང་བསྙེན་པའི་ལྷག་པའི་ལྷ་ཆེ་གེ་མོ་ལ་ཕྱག་འགོད་པའི་སྲོལ་སོགས་ལ་རིམ་གྱིས་འགྱུར་པ་ལས་དུས་སྐབས་དེར་ལོ་པཎ་བཀས་བཅད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱུན་ལྟར་ཧ་ལམ་མེད་པ་རེད། སྤྱིར་གོང་དུ་ཞུས་པ་བཞིན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་འགྱུར་ཕྱག་དེ་ནི་ལོ་པཎ་བཀས་བཅད་ཀྱི་འགྱུར་ཕྱག་འགོད་ཚུལ་ལྟར་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་གཞུང་ལ་འགོད་དགོས་མོད། སྐབས་ཐོག་དེར་དེ་ལྟར་མ་བཀོད་པ་ནི་འགྱུར་ཕྱག་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་པར་མཚོན་ན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནི་ཤེས་ཕྱིན་ཉིད་ལ་དགག་སྒྲ་སྦྱར་བ་ཡིན་གྱི་གང་ཟག་ཞིག་ལ་མི་བཟུང་ངོ་ཞེས་ཤེར་སྙིང་གི་རྣམ་བཤད་ཟབ་མོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཉི་མ་ （27） ལས་གསུངས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བཅས་ནི་དགོངས་པ་ཤུགས་ནས་འདྲ་བར་གོ་བ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པའང་ཤེས་དགོས་སོ།། གང་ལྟར་ཤེར་སྙིང་གི་འགྱུར་ཕྱག་འདི་གསུམ་ལས་ཏུན་ཧོང་གི་འགྱུར་ཕྱག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱག་དེ་ནི་ལོ་པཎ་བཀས་བཅད་ཀྱི་ཕྱག་མ་མཛད་པའི་སྔོན་གྱི་གཞུང་གི་བརྗོད་བྱ་ལ་ཕྱག་མཛད་ཚུལ་ཞིག་ཡིན་པར་སྙམ་ལ། སྣར་ཐང་གི་བཀའ་འགྱུར་གྱི་ཕྱག་དེ་ནི་སྡེ་སྣོད་ངོས་འཛིན་གྱི་ཕྱག་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་པའི་རྗེས་ནས་དེ་ལུགས་བཞིན་མཛད་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་འདོད་དོ།།
        མཇུག་བསྡུ་བ། 
        ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཡིག་ཚགས་སུ་ཡོད་པའི་ཤེར་སྙིང་ཅི་བཞུགས་ཀྱི་པར་གཞི་དང་འགྱུར་ཡིག མིང་གི་སྤྱོད་སྟངས། འགྱུར་ཕྱག་སོགས་ལ་རྒྱ་བོད་ཀྱི་བཀའ་བསྟན་དག་ལ་ཁུངས་བཅོལ་ནས་དཔྱད་པ་རགས་ཙམ་བཏང་ཟིན་ནས།འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་འདི་ལ་ཐོས་བསམ་གྱི་བག་ཆགས་ཙམ་བཞག་ན་ཡང་ཕན་ཡོན་རྒྱ་ཆེན་འབྱུང་བ་རྡོར་གཅོད་སོགས་སུ་གསུངས་པ་ལ་ཡང་དམིགས་ནས། ཤེར་སྙིང་འདོན་པ་ཐམས་ཅད་གནོད་པ་ཟློག་པ་དང་ཞི་བའི་ཆེད་ཙམ་དུ་དམིགས་ནས་ཁ་ཏོན་བྱེད་པ་ནི་དགོས་པ་གཙོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་པར་ཅོ་ནེ་གྲགས་པ་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱིས་བཞེད་པ་ལྟར། དེ་ལྟ་བུའི་བདག་མེད་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་གོ་བ་ཟབ་མོ་ལོན་རྒྱུར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ཡ་མ་བྲལ་བ་ཞིག་གིས་མ་གཏོགས་ཤིན་ཏུ་ཁག་པོ་ཡིན་ཡང་། ཏུན་ཧོང་ཤོག་དྲིལ་ཁག་གི་ཤེར་སྙིང་གི་དཔྱད་པ་འདི་ག་ཙམ་ལ་ཡང་མངོན་པར་གཞུག་ན་བསྟན་པའི་ཟུར་འདེགས་ཙམ་དང་ཕ་ཕོག་གཅེས་འཛིན་གྱི་རེ་བས་ཀུན་ནས་སླངས་ཏེ་ལས་འདི་ལ་ཞུགས་པར་འགལ་བའི་ཆ་དང་མ་རྟོགས་པའི་ཆ་ཀུན་ལ་སྡོམ་བརྩོན་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་དག་གི་སྤྱན་སྔར་སྙིང་ནས་འཆགས་སོ།།
        མཆན་འགྲེལ།
①གྲུའུ་ཅུན་ཇེས་（褚俊杰）ཀྱིས་མཛད་པའི་《ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཤེར་སྙིང་ཞིབ་འཇུག》《敦煌古藏文本般若心经研究》(同藏文大藏经本、梵文本和汉文本的语词比较)དང་། ཁྲིན་ལིས་ཧྭ་(陈立华)ཡིས་མཛད་པའི་《ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཤེར་སྙིང་གི་སྐོར་གྱི་ཀློག་བཀྲོལ།》《关于敦煌本古藏文般若波罗蜜多心经的解读》 དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཚེ་རིང་གིས་མཛད་པའི་《ཧྥ་རན་སིར་ཉར་བའི་ཨང་རྟགསpt.449པ་ཤེར་བོ་སྙིང་བོར་ཞིབ་འཇུག》《法藏敦煌藏文本pt.449号般若心经研究》ཡཱང་ཧྥོ་ཞོས་(杨福学)ཀྱིས་《ཏུན་ཧོང་ཡིག་ཆའི་ཁྲོད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་དབྱིབས་ཅན་དུ་བྲིས་པའི་ཤེར་སྙིང་ལ་དཔྱད་པ།》 《敦煌文献中的宝塔型般若波罗蜜多心经》 དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཆ་རིས་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་《ཏུན་ཧོང་བོད་ཡིག་ཆོས་གཞུང་ཨང་རྟགས་pt.449 པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་སྒྲ་འགྱུར་མའི་སྐོར་རགས་ཙམ་གླེང་བ་》སོགས་ལས་རྒྱལ་ནང་དུ་བོད་ཡིག་ཤེར་སྙིང་གི་སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ཤིན་ཏུ་ཉུང་།
②《སྟག་ཚང་ལོ་ཙཱ་བ་ཤེས་རབ་རིན་ཆེན་གྱི་གསུང་འབུམ》 པོད་གཉིས་པ། དཔལ་བརྩེགས་བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་ནས་བསྒྲིགས། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2007ལོའི་ཟླ་3པར་དང་པོ། ཤོག་ངོས་180པར་གསལ།
③ཇོ་མོ་མཚོ་རྒྱལ་གྱིས་མཛད། ཡོངས་གྲགས་སུ་རྣམ་ཐར་ཟངས་གླིང་མར་འབོད་པའི་《སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱི་སྐྱེས་རབས་ཆོས་འབྱུང་ནོར་བུའི་ཕྲེང་བ་བཞུགས་སོ》
མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2008ལོའི་11པར་དང་པོ། ཤོག་ངོས་84པར་གསལ།
④རྒྱ་ནག་སྐད་དུ་རིམ་པ་བཞིན་支谦、姚鸠摩罗什、唐玄奘、菩提流志、义净、实叉难陀、不空、法月、罽宾国般若共利言等、智慧轮、大蕃国法成、宋契丹慈贤、宋施护、元达里麻剌恒那བཅས་ཡིན་ལ་དེ་དག་གི་འགྱུར་མིང་ནི་བསྟན་འགྱུར་དང་རྒྱ་ནག་ཆོས་འབྱུང་གཉིས་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་བཀོད་པའོ།།
⑤འགྱུར་འདིའི་མ་ཕྱི་བྲིས་མ་ནི་ཧྥ་རན་སིར་ཉར་བའི་ཏུན་ཧོང་རྒྱ་ཡིག་གི་ཡིག་ཚགས་སུ་ཡོད་པའི་ཤོག་དྲིལ་p.2731 ཡིན་ལ། དེ་ནི་ཤེར་སྙིང་གི་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་མཆོད་རྟེན་གྱི་གཟུགས་དབྱིབས་སུ་བྲིས་བཞེངས་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། མཆོད་རྟེན་གྱི་དབུས་སུ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་སྐུ་འདྲ་ཡར་ཀྲོང་ངེར་བཞེངས་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་བྲིས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཤེར་སྙིང་གི་དབུ་ཡང་འཕགས་པའི་ཞབས་གཡས་པ་ནས་བཙུག་སྟེ་འདོན་དགོས་ཤིང་། མཚན་བྱང་ནི་མཆོད་རྟེན་གྱི་རྩེ་མོར་གདུགས་ཀྱིས་རྣམ་པས་ཡོད་པ་ཞིག་བྲིས་བཞེངས་བྱས་པ་དེས་ཧྱན་ཙང་གི་འགྱུར་འདི་ནི་ཆེན་པོ་ཐང་གི་སྐབས་སུ་རྒྱུགས་ཆེ་བ་མ་ཟད་ཤེར་སྙིང་གི་རྒྱ་འགྱུར་ཐམས་ཅད་ལས་རབ་དང་ཕུལ་དུ་མངོན་པའང་རྟོགས་ནུས་ཤིང་། ཕྱིས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་བཀའ་འགྱུར་《大正藏》པོད་བརྒྱད་པའི་ཤོག་ངོས་0848པའི་ཆོས་གཞུང་ཨང་རྟགས་0251པར་བཞུགས་པ་འང་p.2731དང་ཡོངས་སུ་མཐུན། གཞན་p.2168 s.5410 s.4289རྣམས་ཀྱང་འདི་ལྟའི་རྣམ་པར་བྲིས་པའི་ཤོག་དྲིལ་ཡིན། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཁྲོད་ནས་ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་ཐུགས་ཀྱི་འབུམ་ཞེས་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ཐུགས་རྟེན་དུ་ཉར་བའི་དགོངས་བཞེད་ཆགས་པ་ལས་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཡི་གེ་མཆོད་རྟེན་གྱི་གཟུགས་དབྱིབས་སུ་འབྲི་བཞེངས་བྱེད་པའི་སྲོལ་ནི་དུས་སྔ་མོ་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་མེད།
⑥ཤོག་དྲིལ་འདི་ནི་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་ཏུན་ཧོང་ཤ་ཅུ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་སྐད་བོད་སྐད་ཀྱི་གདངས་སུ་ཕབ་པའི་སྒྲ་བསྒྱུར་གྱི་ཤོག་དྲིལ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཀྲོའུ་ཅི་བུན་周季文ལགས་ཀྱིས་ཐང་ཏེ་ཙུང་གི་པའོ་ཡུན་ཁྲི་ལོ་གཉིས་པ་763ལོ་ནས་ཐང་ཞོན་ཙུང་གི་ཏ་ཀྲུང་ཁྲི་ལོ་ལྔ་པ་851ལོའི་བར་གྱི་ཡིག་ཆ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་ཁོང་གིས་བྲིས་པའི་རྒྱའི་སྐད་ལས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོའི་བསྡུར་འགྲེལ་དུ་བཤད།
⑦སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་རྩ་བ་དང་འཇམ་དབྱངས་བློ་གཏེར་དབང་པོས་འགྲེལ་བ་མཛད། 《མངོན་པ་མཛོད་རྩ་འགྲེལ་བཞུགས》 སི་ཁྲོན་དཔེ་སྐྲུན་ཚོགས་པ། སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2006ལོའི་ཟླ་3པར་དང་པོ། ཤོག་ངོས་55པར་གསལ།
⑧རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་གསུང་འབུམ་པོད་ཙ་ཚ། 《ལེགས་བཤད་གསེར་གྱི་ཕྲེང་བ་བཞུགས》 མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2004ལོའི་ཟླ་9པར་དང་པོ། ཤོག་ངོས་11པར་གསལ།
⑨ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་། 《རྗེ་བཙུན་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་མཆོག་གི་གསུང་འབུམ》 པོད་བཞི་པ། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2007ལོའི་ཟླ་4པར་དང་པོ། ཤོག་ངོས་134པར་གསལ།
⑩《ས་སྐྱ་གོང་མ་རྣམ་ལྔའི་གསུང་འབུམ་དཔེ་བསྡུར་མ་ལས་ས་པཎ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་གསུང་འབུམ》པོད་དང་པོ། དཔལ་བརྩེགས་བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་ནས་བསྒྲིགས། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2007ལོའི་ཟླ་4པའི་པར། ཤོག་ངོས་196པར་གསལ།
⑾《大正藏》经号0256、08卷、0851页、唐梵飜对字音般若波罗蜜多心经(1卷)。
⑿黄宝生主编：《梵语佛经读本》，中国社会科学出版社，2014年，第1页。
⒀《སྡེ་དགེའི་བཀའ་འགྱུར》 ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ཁོངས། ཤེས་རབ་སྣ་ཚོགས་སྡེ་ཚན། ཀ་པོད། ལྡེབ་144ནས་ལྡེབ་146བར་གསལ།
⒁《མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་གི་གསུང་འབུམ》 ཉ་པོད། སེར་གཙུག་ནང་བསྟན་དཔེ་རྙིང་འཚོལ་བསྡུ་ཕྱོགས་སྒྲིག་ཁང་གིས་བསྒྲིགས། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2014ལོའི་ཟླ་5པར། ཤོག་ངོས་391པར་གསལ།
⒂周止庵居士著：《般若波罗蜜多心经诠注》（电子版），第16页。
⒃《མཁན་ཆེན་འཆི་མེད་རིག་འཛིན་གྱི་གསུང་འབུམ》 པོད་དང་པོ། གསེར་རྟ་བླ་རུང་ལྔ་རིག་ནང་བསྟན་སློང་གླིང་། ཤོག་ངོས་241པར་གསལ།
⒄《སྣར་ཐང་བཀའ་འགྱུར》 ཤིང་དཔར། མདོའི་ཁོངས། ཤེས་རབ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྡེ་ཚན། ཀ་པོད། ལྡེབ་262པ། སྡེ་དགེ་པར་མ་དང་གཡུང་ལོ་པར་མ། ལི་ཐང་པར་མ། པེ་ཅིན་པར་མ། ཅོ་ནེ་པར་མ། ཁུ་རེ་པར་མ། ཞོལ་པར་མ་བཅས་བཀའ་འགྱུར་གྱི་པར་མ་ཆེན་པོ་རྣམས་སུ་ཤེས་པ་དང་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་འགྲོས་མི་འབྱུང་པར་ཚིག་ཚབ་ཏུ་ཡེ་ཤེས་དང་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་འདོད་པ་ཞེས་སུ་མཛད་ཡོད།
⒅⒆（21）（22）《སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར》 ཤིང་དཔར། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ཁོངས། མ་པོད། ལྡེབ་283དང་། ལྡེབ་315 ལྡེབ་308 ལྡེབ་297བཅས་སུ་གསལ།
⒇《ཇོ་ནང་ཏཱ་ར་ན་ཐའི་གསུང་འབུམ་པོད་སོ་ལྔ་བ》 དཔལ་བརྩེགས་དཔེ་རྙིང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གིས་བསྒྲིགས། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2008ལོའི་ཟླ་4པར་དང་པོ། ཤོག་ངོས་171པར་གསལ།
（23）《སྣར་ཐང་བཀའ་འགྱུར》 ཤིང་དཔར། མདོའི་ཁོངས། ཤེས་རབ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྡེ་ཚན། ཀ་པོད། ལྡེབ་262པ།
（24）སྣར་ཐང་བཀའ་འགྱུར་པར་མའི་ཤེས་རབ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཀ་པོད་ཤོག་ངོས་263པར་“མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། གསང་སྔགས་བདེན་ཞིང་། རིགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ།”ཞེས་པ་ལ་སྡེ་དགེ་སོགས་བཀའ་འགྱུར་པར་མ་གཞན་དུ་“མི་རྫུན་པས་ན་བདེན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་”ཞེས་ཚིག་མི་མཐུན་པར་འབྱུང་ཡང་། ཏུན་ཧོང་གི་འགོས་ཆོས་འགྲུབ་ཀྱི་རྒྱ་འགྱུར་ལ་真实无倒，故知般若波罗蜜多，是秘密咒，ཞེས་འབྱུང་བ་སྣར་ཐང་ལྟར་མཐུན་པ་མ་ཟད། འགྱུར་ཕྱག་ཡང་རྗེའི་གསེར་ཕྲེང་དུ་སྔོན་བསྒྱུར་བའི་འདུལ་བ་དང་མངོན་པ་དང་། མདོ་སྡེ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་ལོ་པཎ་བཀས་བཅད་ལྟར་ངེས་པ་ཅན་དུ་སྨོས་འདུག་པས། ཕྱིས་མ་ངེས་ཀྱང་དང་པོའི་ཆོས་རྒྱལ་རྣམས་ཀྱི་དུས་སུ་བཀས་བཅད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ངོས་འཛིན་གྱི་ཕྱག་བཅས་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་པས་ཡིན།
（25）ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་། 《རྗེ་བཙུན་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་མཆོག་གི་གསུང་འབུམ》 པོད་བཞི་པ། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2007ལོའི་ཟླ་4པར་དང་པོ། ཤོག་ངོས་136པར་གསལ།
（26）《སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར》 ཤིང་དཔར། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ཁོངས། མ་པོད། ལྡེབ་278པར་གསལ།
（27）《ཅོ་ནེ་གྲགས་པ་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་གསུང་འབུམ》 པོད་དགུ་པ། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། 2009ལོའི་9པར་དང་པོ། ཤོག་ངོས་217པར་གསལ།