རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ། རྒན་གསོ་དཀའ་བ་སྟེ་དབུལ་ཕོངས་ས་ཁུལ་དུ་རྒན་གསོ་བྱེད་པ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། རྒྱལ་ཁབ་འཕྲོད་བསྟེན་བདེ་ཐང་ཨུ་ལྷན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་གྲངས་གཞི་ལས་མངོན་པར། མིག་སྔར་རང་རྒྱལ་གྱི་དགུང་གྲངས60དང་དེ་ཡན་གྱི་མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར2.5ཟིན་ཡོད། “རྒན་རྒོན་མི་འབོར་མང་ཤོས་དང་ན་རྒས་ཅན་གྱི་མྱུར་ཚད་མགྱོགས་ཤོས་ཡིན་པ་དང་། མི་འབོར་རྒན་རྒོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ཁ་གཏད་འཇལ་བའི་ལས་འགན་ལྕི་ཤོས”ཀྱི་གནས་བབ་ཛ་དྲག་ལ་གདོང་གཏད་དུས། རྒན་རྒོན་ལ་རྒས་དུས་འཚོ་རྟེན་ཡོད་པ་དང་རྒས་དུས་རྟེན་ས་ཡོད་པ། རྒས་དུས་སྤྲོ་སྐྱིད་ལྡན་པ། རྒས་དུས་བློ་བདེ་ཡོང་བ་བཅས་ཇི་ལྟར་བྱ་དགོས་ཞེ་ན།
འདི་ནི་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་རྒན་རྒོན་རྣམས་ཀྱིས་པར་ཆས་ལ་བལྟས་ནས་མཐེ་བོང་སྒྲེང་བཞིན་པ་རེད།
གསར་འགོད་པ་སི་ཁྲོན་རྔ་པ་བོད་རིགས་ཆའང་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ཧུང་ཡོན་རྫོང་སྤྱི་ཚོགས་རོགས་སྐྱོབ་ཕན་བདེ་ཞབས་ཞུའི་ལྟེ་གནས་སུ་སླེབས་སྐབས་སྔོ་བསངས་ཀྱི་ནམ་མཁའི་འོག་ཏུ། རྒན་རྒོན་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ལྟེ་གནས་ཀྱི་སྤང་ལྗོངས་སྟེང་དང་ཁྱམས་རའི་འོག་ཏུ་བསྡད་དེ་བག་ཕེབས་ངང་ཁ་བརྡ་བྱེད་པ་དང་ཇ་འཐུང་བ། སྐོར་བ་རྒྱག་བཞིན་ཡོད། བཅར་འདྲི་ཚོགས་པ་སླེབས་པ་མཐོང་སྐབས་རྒན་རྒོན་ཚོ་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང་ཞིང་། གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ངང་པར་ཆས་ཕྱོགས་སུ་མཐེ་བོང་བསྒྲེངས་བཞིན་ཡོད་ལ་རྒན་རྒོན་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ད་དུང་རྒྱུས་མངའ་དེ་ཙམ་མེད་པའི་རྒྱ་སྐད་ཀྱིས་ཚང་མར་ལག་པ་གཡུག་ནས་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་རེད།
རྒན་བཀུར་དང་རོགས་སྐྱོབ་ཀྱིས་རྒན་རྒོན་རྣམས་ཚེ་མཇུག་སྐྱིད་པོ་ཡོང་བར་འགན་ལེན་བྱས་པ།
ཧུང་ཡོན་རྫོང་སྤྱི་ཚོགས་རོགས་སྐྱོབ་ཕན་བདེ་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་དེ་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་རྔ་པ་བོད་རིགས་ཆའང་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་དབུལ་སྐྱོར་གསར་སྤེལ་དང་གྲུམ་བུ་ཚིགས་ཆེན་ནད་ཕྱོགས་བསྡུས་འགོག་བཅོས་ཚོད་ལྟའི་ལས་དོན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་གཅིག་སྡུད་བསྙེན་བཀུར་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་རེད། ཞབས་ཞུའི་ལྟེ་གནས་དེ་ཉིད2009ལོའི་ཟླ5པར་དངོས་སུ་སྤྱོད་འགོ་ཚུགས་པ་དང་ཁྱོན་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་623བཏང་ཞིང་དེའི་ནང་ཉལ་ཁྲི80བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཡོད།
འདི་ནི་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་ལ་སྲིད་གཞུང་གིས་མ་དངུལ་བཏང་ནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་པའི་འཕུར་མཉེད་རྐུབ་སྟེགས་སོགས་སྒྲིག་ཆས་རེད།
སྤྱིར་བཏང་གི་རྒན་གསོ་ཁང་དང་མི་འདྲ་བར། ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་དེ་ནི་རྒན་གསོ་ཁང་དང་རོགས་སྐྱོབ་ལྟེ་གནས་གཞི་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་ནུས་མང་སྤྱི་ཚོགས་རོགས་སྐྱོབ་ཕན་བདེའི་ཞབས་ཞུའི་ལྟེ་གནས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། འགན་ལེན་ལྔའི་རྒན་རྒོན་གཅིག་སྡུད་ཐོག་གཉོར་སྐྱོང་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད་ད་དུང་གྲུམ་བུ་ཚིགས་ཆེན་གྱི་ནད་ཚད་རིམ་གསུམ་པའི་ནད་པ་དགུ་ཡོད་ལ། དེས་མི་ཚད་རྒན་གསོ་ཁང་དུ་ལུས་སྦྱོང་ཁང་དང་སྨན་དོན་ཁང་། ཐབ་ཚང་། རོལ་རྩེད་ཁང་སོགས་ཞོར་གཏོགས་སྒྲིག་བཀོད་ཆ་ཚང་ཡོད་ལ། ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ལས་བྱེད་མི་སྣ་འཇམ་དབྱངས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། འདི་གར་ལུས་སྦྱོང་ཁང་སོགས་སྒྲིག་བཀོད་ཚང་མ་སྲིད་གཞུང་གིས་མ་དངུལ་བཏང་ནས་ཉོས་པ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་རྒན་རྒོན་ཚོ་འདི་གར་སྡོད་པར་སེམས་ཁྲལ་གང་ཡང་མེད་ལ། རྒན་རྒོན་ཚོའི་ཚེ་མཇུག་བློ་བདེ་མོས་སྐྱེལ་ཐུབ་པར་འགན་ལེན་གནང་ཡོད་ཟེར།
རྒས་དུས་སྨན་བཅོས་ཡོད་པ་སྟེ་གྲུམ་བུ་ཚིགས་ཆེན་གྱི་ནད་པར་སྨན་ཡོན་མི་དགོས་པར་སྨན་བཅོས་བྱེད་པ།
ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་སུ་རྒན་རྒོན་ཚང་མའི་ཉལ་ཁང་གི་སྒོ་འགྲམ་དུ“རྒན་གསོ་ཁང་དུ་སྡོད་མཁན་མི་སྣའི་ཆ་འཕྲིན”ཞེས་པའི་མཚོན་བྱང་བཀལ་ཡོད་པ་དང་། མཚོན་བྱང་སྟེང་རྒན་རྒོན་ཚང་མའི་མིང་དང་གསོ་སྐྱོང་རིགས། ལས་བྱེད་མི་སྣ། དོ་དམ་པ་སོགས་གསལ་པོར་བཀོད་ཡོད་པས་བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་ཐུབ། 2009ལོར་འདི་གར་སྡོད་པའི་དགུང་གྲངས70ལ་སླེབས་པའི་བགྲེས་སོང་ཝུའུ་ཤིའུ་སུའོ་ལགས་ཀྱིས་བཤད་པ་ལྟར་ན། ཉིན་རེར་ཆེད་གཉེར་གྱི་ལས་སྒྲུབ་མི་སྣ་ཡོང་ནས་རྒན་རྒོན་རྣམས་ལ་ཁང་པ་གཙང་དག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་ཟས་ཐུན་གསུམ་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ནམ་རྒྱུན་དུས་ཚིགས་བརྗེ་བའི་སྐབས་སུ་ལས་བྱེད་མི་སྣས་ད་དུང་རྒན་རྒོན་རྣམས་ལ་ལྷམ་དང་གྱོན་ཆས་རིན་མེད་ངང་སྤྲོད་པ་སོགས་ཞབས་ཞུ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པས་གཉོར་སྐྱོང་རིགས་དེ་དག་གི་ཁྲོད་དུ། རྒྱུན་གཏན་གྱི“འགན་ལེན་ལྔའི་དུད་ཚང”ཕུད་རྒན་རྒོན་མང་པོ་ཞིག་“གྲུམ་བུ་ཚིགས་ཆེན་གྱི་ནད་རྟགས”ཡིན་པ་རེད། གྲུམ་བུ་ཚིགས་ཆེན་གྱི་ནད་ནི་རྔ་བ་བོད་རིགས་ཆའང་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་རྒྱུན་མཐོང་གི་ནད་ཅིག་ཡིན་ཏེ། ཡང་མོའི་རིགས་ལ་རུས་ཚིགས་ཇེ་སྦོམ་དུ་འགྲོ་བ་དང་ན་བ། ལྕི་མོའི་རིགས་ལ་ངལ་རྩོལ་གྱི་ནུས་པ་ཤོར་བ་བཅས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ནད་རྐྱེན་གསལ་པོ་ཤེས་མི་འདུག གྲུམ་བུ་ཚིགས་ཆེན་གྱི་ནད་པ་རྣམས་ལ་ཧུང་ཡོན་རྫོང་གི་རྒན་གསོ་ཁང་དུ་ནད་བྱུང་རྗེས། རྫོང་སྨན་ཁང་དུ་བསྐྱལ་ནས་སྨན་བཅོས་བྱེད་སྲིད་ཅིང་འགྲོ་གྲོན་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་ནས་གཏོང་པ་དང་། ཟླ་རེར་རྫོང་སྨན་ཁང་གི་སྨན་པས་བདེ་ཐང་སླར་གསོའི་སྨན་བཅོས་ལྟེ་གནས་སུ་རྒན་རྒོན་གྱི་གཟུགས་པོར་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ནས“ན་དུས་སྨན་བཅོས་ཐུབ་པ་དང་རྒས་དུས་འཚོ་རྟེན་ཡོད་པ”དོན་སྨིན་བྱུང་ཡོད།
འདི་ནི་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ར་སྐོར་ནང་གི་མ་ཎི་ཁང་རེད།
རྒས་དུས་དགའ་སྣང་གིས་ཁེངས་པ་སྟེ་རྒན་རྒོན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པའི་འཇིག་རྟེན་སྔར་བཞིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ།
ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་སུ་གསར་འགོད་པ་ཡ་མཚར་དགོས་པ་ཞིག་ནི་ར་སྐོར་ནང་འཛུལ་མ་ཐག་མཐོང་སྣང་དུ་མངོན་པའི་ཁང་མིག་གྱན་གཅིག་དེ་ཡིན་ཏེ། རྒན་རྒོན་དག་ཁ་ཤས་ཡར་ལངས་ཤིང་ཁ་ཤས་མར་བཙོག་ནས་་སྨི་གསུམ་གྱི་མཐོ་ཚད་ཅན་གྱི་མ་ཎི་བསྐོར་ཏེ་ཁ་བཏོན་འདོན་བཞིན་འདུག་ལ། འཁོར་མཚམས་མ་ཆད་པའི་མ་ཎི་འཁོར་ལོ་ནི་ཤིང་རྩི་དམར་པོ་དེའི་སྟེང་དུ་པད་མ་དང་གདུགས། དུང་དཀར་གཡས་འཁྱིལ་སོགས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་ཀྱི་རི་མོ་བྲིས་ཡོད་ཅིང་། འཁོར་ལོའི་མཐའ་འཁོར་གྱི་ཤིང་གི་ཡུ་བ་ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་བསྐོར་པས་མདོག་ཀྱང་ཡལ་འདུག་ལ། དེའི་མཐའ་འཁོར་དུའང་རྒན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྐོར་བ་རྒྱབ་པའི་དབང་གིས་ས་གཤོང་རེ་རེ་གྲུབ་འདུག
མ་ཎི་ཁང་དེ་ནི2010ལོར་བཙུགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་འཛུགས་དོན་ཡང་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ལུས་པོ་བདེ་ཐང་མིན་པའི་རྒན་རྒོན་རྣམས་ཐག་རིང་དུ་འགྲོ་མི་དགོས་པར་ཉིན་རེར་སྐོར་བ་རྒྱག་ཐུབ་པའི་ཆེད་རེད། རྒན་རྒོན་ལ་ལའི་མིག་ཤེད་མི་བཟང་བས་ཉིན་རེར་དུས་ཚོད་ངེས་ཅན་ལ་ཉི་མར་ལྡེ་དགོས་ཤིང་།རྨིད་གྲུ་བཞི་མ10ལས་མེད་པའི་མ་ཎི་ཁང་དེའི་མཐའ་སྐོར་དུ་བསམ་གཟས་ནས་དྲ་མིག་མང་པོ་བཞག་ཡོད་འདུག ལས་བྱེད་མི་སྣ་འཇམ་དབྱངས་ཀྱིས“ང་ཚོས་རྒན་རྒོན་ཚོའི་གཟུགས་པོར་ལྟ་རྟོག་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ཁོང་ཚོའི་བསམ་པའི་འཇིག་རྟེན་ལའང་སེམས་ཁུར་བྱ་དགོས། སྐོར་བ་རྒྱག་པ་ཕུད་རྒན་རྒོན་ཚོས་གཟུགས་གཞིའི་བྱ་འགུལ་ངེས་ཅན་ཞིག་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཚེ་བདེ་ཐང་ལ་ཕན་པ་ཆེན་པོ་ཡོད”ཅེས་ཟེར།
ཚོགས་ཆེན་བཅུ་དགུ་པའི་སྙན་ཞུ་ལས། རང་རྒྱལ་གྱིས་མི་འབོར་རྒན་རྒོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་གདོང་ལེན་གང་ལེགས་བྱ་དགོས་ཤིང་། རྒན་གསོ་དང་གཉོར་སྐྱོང་། རྒན་བཀུར་བཅས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་མ་ལག་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱས་ནས་སྨན་བཅོས་དང་རྒན་གསོ་ཟུང་འབྲེལ་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་དང་། རྒན་རྒོན་གྱི་བྱ་གཞག་དང་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས་ཞེས་བསྟན་ཡོད། ཧུང་ཡོན་རྫོང་གི་སྤྱི་ཚོགས་རོགས་སྐྱོབ་ཕན་བདེའི་ཞབས་ཞུའི་ལྟེ་གནས་སུ། འདི་གའི་རྒན་རྒོན་རྣམས“གསོ”བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། རིན་མེད“སྨན་བཅོས”ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་བྱེད་ཐུབ་པའི་ཁར། ད་དུང་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་གྱི་ཆོས་སྐོར་རྒྱག་པའི་བྱེད་སྒོའི་ནང་ཡང་ཞུགས་ཐུབ། རྒན་རྒོན་ཚོར་འདི་གར་དཔལ་འབྱོར་ཐད་གནང་སྦྱིན་དང་འཚོ་བའི་ཐད་ལྟ་སྐྱོང་། བསམ་བློའི་ཐད་སེམས་གསོ་བཅས་བྱས་ནས་ཚེ་མཇུག་བདེ་བར་རོལ་ཐུབ། ཧུང་ཡོན་རྫོང་སྤྱི་ཚོགས་རོགས་སྐྱོབ་ཕན་བདེ་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་མཚོན་བྱེད་ཡིན་པའི་རྔ་པ་བོད་རིགས་ཆའང་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་ས་གནས་ཁག་གི་དམངས་སྲིད་སྡེ་ཁག་དང་རྒན་གསོའི་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འགན་ལེན་བྱེད་ཐབས་རབ་དང་རིམ་པ་བཏོན་ནས་སྣ་མང་ཅན་དང་རིམ་པ་མང་བའི་རྒན་གསོའི་དགོས་མཁོ་བསྐངས་ཏེ་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྒན་རྒོན་དབུལ་པོའི་ཐོབ་ཚོར་དང་བདེ་སྐྱིད་ཚོར་སེམས། བདེ་འཇགས་ཚོར་སེམས་བཅས་མུ་མཐུད་ཆེ་རུ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། 2020ལོར་སླེབས་སྐབས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་རྒན་རྒོན་ཚང་མ་དབུལ་སྒྲོལ་ཐུབ་པར་འགན་ལེན་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འབྱོར་འབྲིང་སྤྱི་ཚོགས་བསྐྲུན་པའི་རྒྱལ་ཁ་ཕུ་ཐག་གཅོད་པའི་ནང་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད་དོ།།
