སྤྱིར་བསང་ཟེར་བ་ནི་ངོ་བོའམ་གོ་དོན་གྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན། ཞུ་ཆེན་ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་ཆེན་གྱིས། དག་བྱེད་དྲི་ཞིམ་གྱི་ཆོ་ག་གང་ཞིག ཉེས་སྐྱོན་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཐམས་ཅད་བྱང་ཞིང་། བདེ་ལེགས་སྟེར་བའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དག་བྱེད་དྲི་ཞིམ་རྫས་ཀྱི་ནུས་པས་ཉེས་སྐྱོན་འབག་བཙོག་བྱང་བར་བྱེད་ཅིང་། བདེ་ལེགས་སྟེར་བའི་ཆོ་ག་ཞིག་ལ་བསང་ཟེར། ཤེས་པར་རློམ་པ་འགའ་ཞིག་གི་རྣམ་རྟོག་ལ་བསང་གཏོང་བའི་སྐབས་སུའང་སྐྱབས་གསུམ་གཙོ་བོ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་ཀླུ་ཞར་བྱུང་དུ་སྨྲ་བ་ནི། མཆོད་རྟེན་ནག་འཇམ་མེར་བཞག་ནས་བྲག་ལ་དཀར་རྩི་བྱུག་པའི་དཔེ་ལྟར་དེ་ཙམ་འགྲིག་པར་མི་སྣང་སྟེ། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་བ་ཆེན་པོས། དེང་དུས་ལྷ་ཀླུ་ཞར་བྱུང་ཙམ་བྱས་ནས། བླ་མ་ཡི་དམ་གཙོར་བྱས་བསང་ཡིག་རྣམས། དགོས་དོན་མ་རྟོགས་གྱ་ཚོམ་སྨྲ་བའི་ཚིག །མཆོད་རྟེན་ནག་འཇམ་བྲག་ལ་དཀར་རྩི་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་ལྷ་བསང་གི་ཁུངས་དང་། ལྷ་བསང་གཏོང་ཡུལ། ལྷ་བསང་གི་རྫས། རྫས་མ་དག་པའི་ཉེས་སྐྱོན། ལྷ་བསང་གི་ཕན་ཡོན་བཅས་ས་བཅད་ལྔ་ཡིས་བཤད་པར་འདོད་དོ།།

དང་བོ། ལྷ་བསང་གི་ཁུངས།

        རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་ཆེན་མོས་བསང་གི་སྲོལ་ཐོག་མར་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱིས་བཏོད་པར་བཞེད་དེ། གངས་རིའི་དཔལ་ལྡན་སཱ་ལའི་ལྗོངས་ཆེན་པོའི།། ལྷ་ཀླུ་གཞི་བདག་དགའ་བར་བྱེད་པའི་བསང་།། ཞང་ཞུང་གཤེན་རབ་མེས་པོའི་རྗེས་འབྲང་བའི།། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱིས་སྲོལ་བཏོད་ཐོག་མར་དར།། ཞེས་གསུངས་སོ།། དེ་ལས་གཞན་མདོ་རྒྱུད་རྣམས་སུའང་བསང་གི་ཁུངས་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་གྷ་དྷ་བཟང་མོས་བཅོམ་ལྡན་འཁོར་བཅས་སྤྱན་འདྲེན་སླད་དུ་སྤོས་དང་མེ་ཏོག་ཁྱེར་ནས་ཁང་བཟང་གི་རྩེར་འཛེག་སྟེ་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དེ་དང་། གསེར་འོད་དམ་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གསེར་འོད་དམ་པ་མདོ་སྡེ་དབང་བོའི་རྒྱལ་བོ་དེ་ལ་མཆོད་པའི་སླད་དུ་བདུག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འཁྲི་ཤིང་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡིད་ཙམ་དེ་ལ་རྒྱལ་བོ་ཆེན་པོ་བདག་ཅག་བཞིའི་རང་རང་གི་ཁང་བའི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་སྤོས་དང་བདུག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འཁྲི་ཤིང་དག་གི་གདུགས་རྣམས་སུ་གནས་པར་འགྱུར། ཞེས་དང་། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས། གསང་འདུས་རྩ་རྒྱུད་སོགས་སུ། དྲི་ལ་རྣམ་གསུམ་ཤེས་བྱས་ནས།། ཞེས་པའང་བསང་གི་ཁུངས་སུ་བཀོད་དོ།། བཤད་ཚུལ་ཕྱི་མས་སྔ་མ་རྫུན་པར་འགྱུར་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། ལྔ་བ་ཆེན་པོས་གསུངས་པ་ནི་བོད་དུ་བསང་བྱུང་བ་ཐོག་མར་བོན་ནས་དར་བ་དང་། གཞན་དག་གིས་ནང་བའི་གཞུང་ནའང་བསང་གི་ཁུངས་ཡོད་པར་བཤད་པ་ཡིན་པས་མི་འགལ་བའམ། ཡང་ན། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བས་བོད་དུ་བསང་གི་ཐོག་མའི་བྱུང་རིམ་དང་། གཞན་དག་གིས་བོད་དུ་བསང་གསོལ་ཐོག་མར་བྱུང་ཚུལ་བཤད་པ་མ་ཡིན་པར་ནང་བའི་གཞུང་ན་བསང་གི་ཁུངས་ཡོད་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་པས་མི་འགལ་ལོ།།

གཉིས་པ། ལྷ་བསང་གཏོང་ཡུལ།

        བསང་གཏོང་ཡུལ་ལ་མགྲོན་ཚན་བཅུ་གཅིག་གི་དབྱེ་བ་བཤད་པ་སོགས་ཡོད་མོད། གྲངས་ཆོད་པར་དཀའ་སྟེ། རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་བ་ཆེན་པོས། སྤངས་རྟོགས་ཡོན་ཏན་ཕ་མཐའ་གཞལ་དཀའ་བས།། ཡེ་ཤེས་ལྷ་ཡི་ཚད་བཟུང་ག་ལ་ནུས།། གྱ་གྱུའི་སེམས་ཀྱི་རོལ་བ་མཐའ་ཀླས་པས།། འཇིག་རྟེན་ལྷ་འདྲེ་གྲངས་ཀྱང་ག་ལ་གཞལ།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།། རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་ན། 1.དཀོན་མཆོགས་སྲི་ཞུའི་མགྲོན་པོ་སྟེ་བླ་མ་ཡི་དམ་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཉན་རང་འཕགས་པ་རྣམས་དང་། 2.མགོན་པོ་ཡོན་ཏན་གྱི་མགྲོན་པོ་སྟེ་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་རྣམས་དང་། 3.རིགས་དྲུག་སྙིང་རྗེའི་མགྲོན་དང་། 4.གདོན་བགེགས་ལན་ཆགས་ཀྱི་མགྲོན་རིགས་ཏེ་བཞིའོ།། དེ་ཡང་མགྲོན་དང་བོ་མཆོད་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་གསོག་ཅིང་ཐུགས་རྗེས་སྐྱོབ་པ། མགྲོན་གཉིས་པས་ཕན་པ་སྒྲུབ་ཅིང་བར་ཆད་སེལ་བ། མགྲོན་གསུམ་པས་གཞན་དོན་འགྲུབ་ཅིང་ཐེག་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ། མགྲོན་བཞི་བས་ཤ་འཁོན་ཞི་ཞིང་ཕྱིན་ཆད་གནོད་པ་མི་བྱེད་དོ།། ཚ་གསུར་གྱི་སྐབས་མ་གཏོགས་རིགས་དྲུག་གདོན་བགེགས་ལ་བསང་བསྔོ་མིན་ལ་དོགས་པ་ཅུང་སྣང་མོད། རྒྱགས་བརྔན་ལྟར་དང་། ཐུའུ་བཀྭན་བསང་ཡིག་ལས། གདོན་བགེགས་ལན་ཆགས་ཤ་འཁོན་གཉེར་བ་དང་།། དྲི་ལ་སྤྱོད་པའི་མི་མིན་འབྱུང་བོའི་ཚོགས།། མདོར་ན་བསངས་ཀྱི་མགྲོན་དུ་འོས་པའི་རིགས།། ཇི་སྙེད་མཆིས་པ་ཐམས་ཅད་གནས་འདིར་གཤེགས།། ཞེས་གསུངས་པར་གཞིགས་ན་བསྔོས་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་པར་སེམས། འདིའི་དོགས་གཅོད་ཁོ་བོས་གཞན་དུ་བྲི་འདོད།

གསུམ་པ། ལྷ་བསང་གི་རྫས།

        རྡོ་སོལ་གྱི་མེ་མི་རུང་བར་ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས་གསུངས་ཤིང་བ་ལྕི་དང་ཤིང་དང་སོལ་བའི་མེ་གང་རུང་སྟ་གོན་བྱའོ།། བསང་རྫས་ལ་ཡོངས་གྲགས་སུ་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་དང་། དར་ཟབ། འབྲུ་སྣ། སྨན་སྣ། ཤིང་སྣ། རི་བཟང་བོའི་རྩི་སྔོན་སྣ་ཚོགས། མར་གྱིས་སྦྲུས་པའི་བསང་རྩམ། དཀར་གསུམ། མངར་གསུམ་བཅས་དང་། ཡང་ན་འཕྲིན་ལས་བཞིའི་བསང་ཤིང་གི་དབང་དུ་བྱས་ན། རཱ་ག་ཨ་སྱའམ་མཁས་གྲུབ་ཆེན་མོ་ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། སུར་དཀར་དུང་ལོ་ཞི་བའི་ཤིང་།། སྟག་པ་གསེར་ལོ་རྒྱས་པའི་ཤིང་།། ཤུག་པ་ཙན་དན་དབང་གི་ཤིང་།། ཨ་གར་དྲི་དང་དྲག་པོའི་ཤིང་།། ཞེས་དང་། ཡང་འབུལ་ཡུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། དེ་ཉིད་ཀྱིས། བ་ལུ་དཀར་བོ་ལྷ་ཡི་ཤིང་།། འོམ་བུ་ཀླུ་ཤིང་སྨན་གྱི་ཤིང་།། སྟག་པ་སེར་བོ་གཉན་གྱི་ཤིང་།། སྤེན་མ་དངོས་གྲུབ་གཡུང་དྲུང་ཤིང་།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས། ཤུག་པ། མཁན་པ། བ་ལུ་གསུམ་བསང་རྫས་མཆོག་ཏུ་གསུངས་སོ། །

བཞི་བ། བསང་རྫས་མ་དག་པའི་ཉེས་སྐྱོན།

        བསང་རྫས་དེ་དག་འབག་བཙོག་གིས་མ་གོས་པར་གཙང་བར་བྱེད་པ་ཆེས་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོ་ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། བསང་མ་ཚར་བར་དུ་ཤ་ཁྲག་དང་། ཆང་སྒོག་སོགས་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་སོགས་བྱས་ན་གཞི་བདག་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་ནས་འགྲོ་བས་མི་རུང་། བསང་རྫས་རྣམས་ལ་དམེ་ཕོ་སྡིག་ཅན་གྱིས་བསང་ཤིང་འཐུ་བ་དང་། ཡུགས་ས་མས་ཕྱེ་ཕུད་འཐག་པ་དང་། སེར་སྣས་འབག་པ་དང་། མི་གཙང་བའི་རྫས་དང་། ཚེར་མ་ལ་སོགས་པའི་དུག་ཤིང་ལ་འཛེམ། ཆོ་ག་གཞན་མ་ཤེས་པ་ལ་སྐྱོན་འགལ་ཆུང་། བསང་མ་ཤེས་ན་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་གཞི་བདག་ཕྲག་དོག་ཆེ། ཀླུ་དང་ས་བདག་གཉན་རྣམས་ལ་མཐོང་དུག་དང་། བལྟས་དུག ཁ་རླངས་ཀྱི་དུག་སོགས་ཡོད་པས་དམིགས་རིམ་དང་ཆོ་ག་ཤེས་པ་གལ་ཆེ། ཞེས་དང་། ཡང་རྗེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས། ཉིན་ཞིག་ཁོ་བོའི་ཉམས་སྣང་ལ་གཞི་བདག་མང་བོས་འོ་དོད་བོས་ཤིང་བརྒྱལ་བ། ན་བ། ལོང་བ། ལུས་ལ་རྣག་ཁྲག་ཆུ་སེར་བབས་ནས་ངུ་འབོད་བྱེད་པ་མཐོང་བར། རྒྱུ་མཚན་དྲིས་པར། ཁོ་ཚོ་དམ་ཉམས་སྔགས་པ་ཞིག་གིས་བསང་མགྲོན་དུ་བཀུག་པ་དང་། དམེ་ཅན་ཞིག་གིས་བསང་ཤིང་འཐུས་པ་དང་། རྩི་བཅུད་འོ་ཞོ་ལ་མི་དང་ཁྱི་དམར་ཞིག་གིས་འཐུང་འཕྲོ་དང་། མར་ལ་བུད་མེད་ཅིག་གིས་མཚན་མར་རེག་ནས་ལག་པ་མ་བཀྲུས་པ་སོགས་ཀྱི་སྐྱོན་འགའ་ལས་ཉེས་ཚུལ་གསུངས་སོ། །

        རྒྱལ་སྲས་འཇིགས་མེད་ཡེ་ཤེས་གྲགས་པས། གཙང་མིན་དབྱེ་བ་མེད་པའི་གང་བྱུང་ནས།། རྣམ་རྟོག་རྩིང་བོས་བསྒྲུབས་པའི་བསང་ཤིང་རྣམས།། གང་བྱུང་གནས་སུ་འོང་བའི་མི་གཙང་བ།། འབུ་སྲིན་མང་བོ་བཅས་ཏེ་བསྲེགས་པ་ཐོང།། མི་གཙང་གིས་བགོས་རྡོག་པས་བརྫིས་པ་ཡི།། བསང་ཤིང་དུད་པས་སླར་ཡང་མི་གཙང་འགྱུར།། འབུ་སྲིན་མང་བོར་བཅས་ཏེ་བསྲེགས་པ་ཡིས།། གཞོབ་དང་སྡིག་ཚོགས་མང་བོའི་བསང་དེ་དོར།། ཞེས་གསུངས་ཤིང་། ཐུའུ་བཀྭན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས་ཀྱང་། དེང་སང་བསངས་ཀྱི་ལག་ལེན་དར་ཆེ་ཡང་། ཕལ་ཆེར་གྱིས་བསང་རྫས་རྣམས་འབད་རྩོལ་མི་བྱེད་པར། ཡུལ་ལུགས་དང་སྒོ་བསྟུན་ནས། ཤིང་གང་བྱུང་གི་དུ་བ་གཏུལ་བ་ལ་ཕྱེ་མར་ཅུང་ཟད་རེ་བཏབ་པས་ཆོག་པར་བྱེད་པ་སྣང་མོད། དེ་ལ་མཆོག་དམན་གྱི་མགྲོན་དགྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། དེའི་མཐུས་རང་གི་འདོད་དོན་འགྲུབ་པ་སོགས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ཇི་བཞིན་འབྱུང་བ་དཀའ་གསུངས་སོ།། དེ་ལྟར་སླ་ཆོས་སུ་མི་གཏོང་བར་བསང་རྫས་རྣམས་འགང་ཆེ་ས་དང་བཟང་གྲས་ནས་ཕུད་དུ་ལེན་པ་གལ་ཆེའོ། །

ལྔ་བ། ལྷ་བསང་གི་ཕན་ཡོན།

        བསང་གི་ཕན་ཡོན་ནི་སློབ་དཔོན་རིན་པོ་ཆེ་དང་། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་ཆེན་མོ། པཎ་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བསང་ཆོག་རྒྱས་འབྲིང་སོགས་སུ་མང་དུ་མཆིས་པས་ཐམས་ཅད་བྲི་བས་ག་ལ་ལངས། འོན་ཀྱང་ཅུང་ཙམ་འདིར་བཀོད་ན། ལྕང་སྐྱ་རོལ་བའི་རྡོ་རྗེའི་བསང་ཆོག་ཡིད་བཞིན་དབང་རྒྱལ་ལས། ཁ་དོག་དྲི་རོ་མཐའ་ཡས་ཀྱིས།། ནད་རིགས་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་སེལ།། གསེར་ཞུན་འཁྱིལ་འདྲའི་མེ་ལྕེ་ཡིས།། གཏི་མུག་མུན་པའི་ཚོགས་ཀུན་འཇོམས།། དུད་སྤྲིན་འཆི་མེད་ལམ་ཆགས་པས།། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་ཚ་གདུང་སྐྱོབ།། ཅེས་དང་། ཐུའུ་བཀྭན་བསང་ཡིག་བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་སྙན་ལས། འཆི་བ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་བདུད་རྩིའི་ཤིང་།། དྲི་ཞིམ་སྤོས་ངད་དུད་སྤྲིན་ནམ་མཁར་འཁྲིགས།། ལྷ་འདྲེ་མི་གསུམ་རྨུགས་ཤིང་འཐིབ་པ་སེལ།། འོད་གསལ་མེ་ལྕེ་འོད་གསལ་ཕྲེང་བར་འཕྲོ།། མ་རིག་རྨོངས་པའི་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་སེལ།། མེ་སྟག་ཚ་ཞིང་བསྲེགས་པའི་ངར་ལྡན་པས།། མནོལ་ནག་མི་གཙང་ལྗན་ལྗིན་སྲེག་པར་བྱེད།། ཅེས་དང་། ཀུན་མཁྱེན་འཇུ་མི་ཕམ་པས། འདི་ཡིས་རླུང་རྟ་རྒུད་པ་གསོ།། དགེ་མཚན་རྟེན་འབྲེལ་ཕྱོགས་མེད་རྒྱས།། སྙན་གྲགས་རྒྱལ་མཚན་སྲིད་ན་མཐོ།། མཆོག་ཐུན་དངོས་གྲུབ་ཡིད་བཞིན་འགྲུབ།། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། བླ་མ་དང་ལྷག་ལྷའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་འགལ་བའི་ཉེས་བྱས་དང་། གྲུབ་དང་མི་གཙང་བ་སྣ་ཚོགས་དང་། དེ་དག་གིས་བསྐྱེད་པའི་མནོལ་སྐྱོན་ཤོར་བ་སོགས་བྱང་ཞིང་དག་ནས། བསྟེན་པའི་ཆོས་སྲུང་དང་སྐྱོབ་པའི་ལྷ་སྲུང་རྣམས་ཉེས་པའི་སྒོ་ནས་རང་ལ་སྡོང་གྲོགས་བྱེད་ཅིང་། ཁ་མཆུ་འཁྲུག་རྩོད། དགྲ་ཇག་ཆོམ་རྐུན། ནད་མུག་འཚེ་བ། སད་སེར་ཐན་པ་མེད་ཅིང་། སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ལ་བཀྲ་ཤིས་དགོས་འདོད་ཀྱི་ལེགས་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་མི་ཆད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།། བསང་དང་བསང་དུད་ལ་བརྟག་ཚུལ་ཀྱང་དམ་པའི་གསུང་ན་གསལ་བར་སྣང་མོད། བློ་དམན་དག་ལ་རྣམ་རྟོག་གི་ལྷག་མར་འགྲོ་བར་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སོ།།

སྨྲས་པ།

        བགྲང་བྱ་སྟོང་ཕྲག་རིམ་པར་བརྩེགས་པའི་ཁྲིར།།

        དམངས་སྲོལ་རིན་ཆེན་གསེར་བུམ་མཚར་ཞིང་བརྗིད།།

        སྔོན་བྱོན་དམ་པས་རྣམ་དཔྱོད་གོས་ཆེན་གྱིས།།

        ཡང་ཡང་བྱི་དོར་བགྱིས་པ་དྲིན་ཆེ་ཨང་།།