འདིར་དགའ་ཐང་འབུམ་པ་ཆེ་ནས་གསར་དུ་རྙེད་པའི་བོན་གྱི་གནའ་དཔེ་བདམས་བསྒྲིགས་ལས་གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་རབས་ཞེས་པ་འདི་ནི༢༠༠༦ལོའི་དབྱར་ཁར་བོད་ལྗོངས་མཚོ་སྨད་རྫོང་གཏམ་ཤུལ་ཁུལ་གྱི་དགའ་ཐང་འབུམ་པ་ཆེར་གྲགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཞིག་ལས་རྙེད། དེ་ཡང་པ་ཚབ་པ་སངས་དབང་འདུས་དང་གླང་རུ་ནོར་བུ་ཚེ་རིང་གཉིས་ཀྱིས་རྩོམ་སྒྲིག་མཛད་ཅིང་།
བོད་ལྗོངས་བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་པར་དུ་བསྐྲུན་པའི་གནའ་དཔེ་རྩ་ཆེན་ཞིག་རེད། རྩོམ་སྒྲིག་པས་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་པ་ལྟར་ན། དཔེ་རྙིང་དེ་དག་གི་རྩོམ་པ་པོའི་མཚན་ནམ་མཛད་དུས་སམ་ཡང་ན་ཡི་གེ་བ་སུ་ཡིན་པ་ཁ་ཚོན་གཅོད་དཀའ་ཡང་། དེ་དག་གི་ཐ་སྙད་དང་ཡིག་གཟུགས་ལ་དཔྱད་ཚེ། ཡིག་རྙིང་ཕལ་ཆེ་བ་ནི་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་སྐབས་ཏེ་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་གམ་ཡང་ན།
དེའི་རྗེས་སུ་བྱུང་བར་བཞེད་ལ།ནང་དོན་གྱི་ཐད་ནས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གཞུང་དང་། གཟུངས་སྔགས་ལ་སོགས་པའི་ཡིག་ཆ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་བའི་གསེར་བྲིས། གཞན་ཡང་བོན་དཔེ་འགའ་ཤས་དང་གནའ་བོའི་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་ཡི་གེ་སོགས་ཡིན་པར་བཤད། ཁོ་བོས་དེ་ལ་ལན་གཅིག་མཇལ་བས་གནའ་དཔེ་དེ་དག་ལས་གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་རབས་ལ་ནང་དོན་དང་།
ཚིག་གི་སྦྱོར་བ། སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མཚོན་ཐབས་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་དཔྱད་གཞིའི་རིན་ཐང་གིས་ཕྱུག་པར་མཐོང་ཞིང་། དེ་ལ་ནུས་ཚོད་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ཕྲན་ཙམ་བྱ་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་གིས་བསྐུལ་ཏེ་གླེང་བར་བྱ་བ་ལ།
དགའ་ཐང་འབུམ་པ་ཆེ་མཆོད་རྟེན།
སྤྱིར་གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་རབས་ཞེས་པར་ཚིག་ངོས་ནས་འགྲེལ་ཚེ། གསེར་ཞེས་པ་ནི་གསེར་དངུལ་གཡུ་གསུམ་གྱི་གསེར་དང་། གཞན་ཞེ་སར་གོ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་ཞལ་ལ་གསེར་ཞལ་དང་། བཀའ་ཡིག་ལ་གསེར་ཡིག་ཅེས་པ་ལྟ་བུ། སྐྱེམས་ཞེས་པ་ནི་བཏུང་བྱའི་ཞེ་ས་སྟེ། བོན་ལུགས་ལས་སྐྱེམས་ནི་ཆང་ལ་གོ་བར་གསུང་མཁན་ཡང་འདུག་སྟེ། དཔེར་ན་བོན་ལུགས་ཡི་དམ་དབལ་ཕུལ་གྱི་གཞུང་ལས། འབྲུ་བཅུད་སྐྱེམས་འཕང་རོ་མཆོག་བརྒྱ་དང་ལྡན། །སྐྱེ་མེད་འཆི་མེད་བདུད་བརྩིའི་སྨན་དང་སྦྱར། །ཡོན་ཏན་ཀུན་འབྱུང་དངོས་གྲུབ་བསྙེམས་པའི་རྫས། །[1]ཞེས་དང་། གཞན་བརྩམས་ཆོས་འདིའི་མགོར་ཡང་། གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་རབས་ལ། །ཆང་གྱི་མེས་པོ་བའ། །[2]ཞེས་པ་སོགས་ལས་སྐབས་འདིར་སྐྱེམས་ཞེས་པ་ནི་ཆང་ལ་གོ་བ་ཡིན་པར་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡང་མི་འདུག་གོ དེ་བཞིན་དུ་རབས་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུད་དམ་ལོ་རྒྱུས་ལ་གོ་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་རབས་དང་རྒྱལ་རབས་ལྟ་བུ། སྒྲིག་པ་པོས་གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་རབས་ཞེས་པ་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པར་མཆོད་པ་འབུལ་རྒྱུའི་སྐྱེམས་ཆང་དང་གསེར་དང་མཚུངས་བའི་ཚིག་གི་རྒྱུན་ཡིན་པར་བཤད་མོད།[3] ཁོ་བོའི་བསམ་པར་གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་རབས་ཞེས་པ་ནི་ལྷ་དང་ཡི་དམ་སྲུང་མ་སོགས་ལ་མཆོད་པ་དབུལ་རྒྱུའི་སྐྱེམས་ཆང་ལ་ཞེ་སའི་ཚིག་གསེར་སྦྱར་པས་གསེར་སྐྱེམས་ཞེས་པར་གྲུབ་ལ། གསེར་དང་ཆང་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ཁྱད་ཆོས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་པའི་ཚིག་གི་རྒྱུན་ཡིན་པས་ན་གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་རབས་ཞེས་གྲུབ་པར་འདོད། འདིར་གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་རབས་ཞེས་པ་དེར་ནང་དོན་གྱི་ཆ་ནས་གཙོ་བོ་རིགས་གསུམ་དུ་འདུ་ཆོག་པར་སྙམ་སྟེ། དེ་ནི་ཆང་གི་འབྱུང་ཁུངས་དང་ཕན་ནུས། གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་ཕན་ནུས། གསེར་དང་ཆང་གཉིས་གཞི་གཅིག་ཏུ་སྦྱར་བ་བཅས་སོ། །
དེ་ཡང་ཐོག་མར་ཆང་གི་འབྱུང་ཁུངས་དང་ཕན་ནུས་བཤད་པ་ལ་ཆང་གྱི་མེས་པོ་བའ། །གནམ་འཁུན་དང་བས་བགྱི། །ཆང་གྱི་ཕྱི་མོ་བ་ས་ཁུན་དང་བས་བགྱི། །ཕ་དང་ཡབ་གྱི་མཚན་ལྷ་ཆུ་རྔམ་བས་བགྱི། །མ་དང་ཡུམ་གྱི་མཚན། །རྨུ་ཆུ་དང་བས་བགྱི། །ཞེས་པས་ཆང་གི་འབྱུང་ཁུངས་དང་ཡབ་ཡུམ་གྱི་མཚན་སོགས་གསལ་བར་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་། མཆུ་ལ་རག་པས་རང་རིག་གནམ་ཤེས་ཡོད། །ལྕེ་ལ་རག་པས་གྲོ་གྲུག་དྲན་བ་སྐྱེས། །ཁོང་དུ་བབ་པས་གདུང་བའ་མྱང་ངན་སྐྱེས། །དཔྲལ་དུ་དྲོས་པས་ང་ཕོད་རློམ་སེམས་སྐྱེས། །རིངས་པ་ཀུན་ཡང་དལ་བྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །རྨུགས་པ་ཀུན་ཡང་། །སྨྲ་བའི་རྔོས་གྲུབ་ཐོབ། །ཞལ་ངོ་ཆེ་བས་ཡུལ་དང་མཁར་ཡང་བྲའ། །མྱི་སྟོང་རྟ་སྟོང་འདིས་ཟ་བར་འགྱུར། །ཆང་ལས་ཡོན་ཏན་དེ་དྲ་སྟེ། །[4]ཞེས་ཆང་གིས་མིའི་དྲན་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང་། སྐོམ་པའི་གདུང་བ་སེལ་བ། དཔའ་སྤོབས་རྒྱས་བ། ངག་གི་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་བ་སོགས་ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ནུས་དུ་མ་ཡོད་པར་གྲགས།
གསེར་སྐྱེམས་རབས་ཀྱི་མ་ཡིག
བར་དུ་གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་ཕན་ནུས་བཤད་པ་ལ་གསེར་གྱི་མེས་པོ་བ་དགར་པོ་ཤེལ་ལེ་དུང་། །གསེར་གྱི་ཕྱི་མོ་བ། །བྱེ་མ་བདལ་དྲོ་ལགས། །ཕ་དང་ཡབ་ཀྱི་མཚན། །བཟང་ཤོད་གསེར་པོ་ཆེན། །མ་དང་ཡུམ་གྱི་མཚན་སྟོང་གྱི་སྤྱི་བཏུད་མ། །དེ་གཉིས་བཤོས་དང་ནམས་ཀྱི་སྲས། །གསེར་ཆུང་ས་ལེ་སྦྲམ། །[5]ཞེས་པས་གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་ཡབ་ཡུམ་གྱི་མཚན་གསལ་བར་བཀོད་ཅིང་། བྱེ་མ་བཙོ་སྦྱང་བྱས་ནས་གསེར་ས་ལེ་སྦྲམ་བྱུང་བའི་ཁུངས་སོགས་བསྟན་ཡོད་པ་དང་། བརླང་ལ་ལྗ་བས་གར་ཡང་ཕྱོགས་རིས་ཐུབ། །མཉེན་ལ་དེས་པས་ཀུན་དང་མཐུན་བར་ཤེས། །འདོད་རྒུ་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པས་ཅིར་ཡང་སྤྲུལ་བའི་སྐུ། །དར་ལ་ཡིག་གི་བྲིས་པས་རྫུ་འཕྲུལ་ཅིར་ཡང་སྟོན། །རླན་དང་ཆུ་ལ་མྱི་འཇིགས་རིན་ཆེན་གཏེར་གྱི་རབ། །མེ་དང་ཞུགས་ལ་མི་འཇིགས་བས། །རིན་ཆེན་གཏེར་གྱི་རབ་ཡང་ཡན། །ཁ་དོག་ཀུན་དང་ལྡན་བས་སུ། །རྒྱལ་འཕྲན་ཀུན་ཀྱི་ཀོར་དུ་ཆེ། །ཞེས་པས་གསེར་གྱིས་འདོད་དོན་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་ཆུ་དང་མེ་ལ་མི་འཇིགས་ཤིང་ཁ་དོག་ཀུན་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ནུས་སོགས་བརྗོད་ཡོད།
མཇུག་མཐར་གསེར་དང་ཆང་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཞི་གཅིག་ཏུ་སྦྱར་བ་ལ། ཆང་དང་གསེར་དུ་སྦྱར་པས་སུ། །གཉི་ཟླ་བས་ན་མདོག་ཡང་གསལ། །རི་རབ་པས་ནི་ལྷུན་ཡང་བསྟུག །ས་གཞི་བས་ནི་བྱིན་ཡང་ཆེ། །རྒྱ་མཚོ་བས་ནི་གཏིང་ཡང་ཟབ། །འད་དབུལ་ཞིང་བསྔོ་བ་ན། །འཛམ་བུ་གླང་བཞིའི། །ལྷ་དྲེ་གཉན་པོ་ལ་དབུལ་ཞིང་བསྔོ་བོ། །གསེམ་སྐྱེམས་འད་བཞེས་ལ། །མ་ཉོ་མ་མཐུར་ཅིག །[6]ཅེས་པས་གསེར་དང་ཆང་གཉིས་གཞི་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་ན་ཉི་ཟླ་ལས་ཀྱང་མདོག་གསལ་བ་དང་། རི་རབ་ལས་ཀྱང་ལྷུན་སྡུག་པ། ས་གཞི་ལས་ཀྱང་བྱིན་ཆེ་བ། རྒྱ་མཚོ་ལས་ཀྱང་གཏིང་ཟབ་པའི་ཕན་ནུས་དང་ཡོན་ཏན་དུ་མ་བརྗོད་ཡོད།
གཉིས་པ། ཚིག་སྦྱོར་གྱི་ཁྱད་ཆོས།
སྤྱིར་བརྩམས་ཆོས་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་ནི་མི་ཞིག་གི་ཕྱིའི་མཛེས་པ་དང་འདྲ་བར་ཚིག་སྦྱོར་སྙན་ཞིང་འཇེབས་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་དེས་མི་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་དབང་ཅིག་ཅར་དུ་འཕྲོག་ཐུབ་པ་ཡིན། འདིར་གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་རབས་ལ་ཚིག་སྦྱོར་གྱི་ཐད་ནས་ཁྱད་ཆོས་འབུར་དུ་ཐོན་པ་གསུམ་ཡོད་པར་འདོད་དེ། དེ་ནི་ཡིག་རྙིང་གི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་པར་གསལ་པ་དང་དབྱངས་འགྲོས་ཀྱི་མཛེས་པས་ཕྱུག་པ། ནི་སྒྲ་བརྣན་པའི་ནུས་པ་ཐོན་སྟོབས་ཆེ་བ་གསུམ་ཡིན་པར་འདོད།
གཅིག ཡིག་རྙིང་གི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་པར་གསལ་བ།
གོང་དུ་ངོ་སྤྲོད་ཞུས་ཟིན་པ་ལྟར་དགའ་ཐང་འབུམ་པ་ཆེ་ནས་རྙེད་པའི་དཔེ་རྙིང་ཕལ་ཆེ་བ་ནི་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་སྐབས་ཏེ་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པའམ་ཡང་ན་དེའི་རྗེས་སུ་བྱུང་བར་བཞེད་མོད།[7] ཡིན་ཡང་དེ་དག་ལས་གསེར་སྐྱེམས་ཀྱི་རབས་འདི་ནི་བཙན་པོའི་དུས་སྐབས་སུ་བྱུང་བར་འདོད་དེ། རྒྱུ་མཚན་ནི་བརྩམས་ཆོས་སུ་གི་གུ་ལྡོག་པ་ཅན་དང་། བྱེད་འབྲེལ་གྱི་ཕྲད་ཀྱི་དང་གྱི་གཉིས་རེས་མོས་སུ་སྦྱར་བ། རྗེས་འཇུག་འ་ཡིག་དངོས་སུ་ཐོན་པ་དང་ར་མགོ་ཅན་ཡང་འགའ་རེ་བྱུང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་གི་གུ་ལྡོག་པ་ཅན་ནི་གནམ་འཁུན་དང་བས་བགྱི། །ཞེས་པའི་དང་དང་། རིན་ཆེན་གཏེར་གྱི་རབ་ཡང་ཡན། །ཞེས་པའི་ཡན། གཉི་ཟླ་བས་ན་མདོག་ཡང་གསལ། །ཞེས་པའི་ན་དང་། ས་གཞ་བས་ནི་བྱིན་ཡང་ཆེ། །ཞེས་པའི་གཞ། དེ་བཞིན་དུ་འད་དབུལ་ཞིང་བསྔོ་བ་ན། །འཛམ་བུ་གླང་བཞིའི། །ཞེས་པའི་འད་དང་དགོང་གི་ན་དང་གླང་ལ་སོགས་པས་མཚོན་ནོ། །
བྱེད་འབྲེལ་གྱི་ཕྲད་ཀྱི་དང་གྱི་གཉིས་རེས་མོས་སུ་སྦྱར་བ། དཔེར་ན། ཆང་གྱི་མེས་པོ་བའ། །ཞེས་པའི་གྱི་དང་། ཕ་དང་ཡབ་གྱི་མཚན་ལྷ་ཆུ་རྔམ་བས་བགྱི། །ཞེས་པའི་གྱི། རྒྱལ་ཕྲན་ཀུན་ཀྱི་ཀོར་དུ་ཆེ། །ཞེས་པའི་ཀྱི་དང་། ཆང་གྱིས་བགྱི་བ་ཐམས་ཅད་གྱེས་བའི་རྒྱུ། །ཞེས་པའི་གྱིས། ལ་སོགས་པས་མཚོན་ནོ། །
དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་འཇུག་འ་ཡིག་དངོས་སུ་ཐོན་པ་ནི་ཆང་གྱི་མེས་པོ་བའ། །ཞེས་པའི་བའ་དང་། ཞལ་ངོ་ཆེ་བས་ཡུལ་དང་མཁར་ཡང་བྲའ། །ཞེས་པའི་བྲའ་དང་། ར་མགོ་ཅན་རེ་གཉིས་བྱུང་བ་ནི་རྨུགས་པ་ཀུན་ཡང་སྨྲ་བའི་རྔོས་གྲུབ་ཐོབ། །ཅེས་བའི་རྔོས་གྲུབ(དངོས་གྲུབ)དང་། འདོད་རྒུ་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པས་ཅིར་ཡང་སྤྲུལ་བའི་སྐུ། །ཞེས་པའི་འདོད་རྒུ(འདོད་དགུ་)ལྟ་བུས་མཚོན་ནོ། །
གཉིས། དབྱངས་འགྲོས་ཀྱི་མཛེས་པས་ཕྱུག་པ།
བརྩམས་ཆོས་ཧྲིལ་པོའི་ངོས་ནས་བལྟས་ན། ཚིག་རྐང་ཕལ་ཆེ་བ་ནི་ཚེག་བར་ལྔ་ཅན་དང་དགུ་ཅན། བཅུ་ཅན་ཡིན་ལ། འགའ་རེ་ནི་ཚེག་བར་བདུན་ཅན་དང་བརྒྱད་ཅན་ཡིན། དེ་ཡང་ཆང་གི་འབྱུང་ཁུངས་བརྗོད་དུས་ཚིག་རྐང་ཕལ་ཆེ་བ་ནི་ཚེག་བར་ལྔ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆང་གྱི་མེས་པོ་བའ། །གནམ་འཁུན་དང་བས་བགྱི། །འབྲུ་བཅུད་གདར་སྦྱར་བས། །ཞལ་ཟས་ཀུན་གྱི་མཆོག །ཅེས་པ་སོགས་དང་། ཆང་གི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་དུས་ཚེག་བར་དགུ་ཅན་མང་སྟེ། དཔེར་ན་མཆུ་ལ་རག་པས་རང་རིག་གནམ་ཤེས་ཡོད། །ལྕེ་ལ་རེག་པས་གྲོ་གྲུག་དྲན་པ་སྐྱེས། །ཁོང་དུ་བབ་པས་གདུང་བའ་མྱང་ངན་སྐྱེས། །དཔྲལ་དུ་དྲོས་པས་ང་ཕོད་རློམ་སེམས་སྐྱེས། །[8]ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྩམས་ཆོས་ཧྲིལ་པོའི་ཚིག་རྐང་གི་ཚེག་བར་ལ་དབྱེ་ཞིབ་ཕྲན་ཙམ་བགྱིས་ཚེ། ཆང་དང་གསེར་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་བརྗོད་དུས་ཕལ་ཆེ་བར་ཚེག་བར་ལྔ་ཅན་དང་། ཆང་དང་གསེར་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ནུས་བརྗོད་དུས་མང་ཆེ་བ་ནི་ཚེག་བར་དགུ་ཅན་རེད། དེ་བཞིན་དུ་གསེར་དང་ཆང་གཉིས་གཞི་གཅིག་ཏུ་སྦྱར་ཏེ་ཆེ་བ་བརྗོད་པའི་ཚིག་རྐང་དག་ནི་ཕལ་མོ་ཆེ་ཚེག་བར་བདུན་མ་ཅན་ཡིན།