འཛམ་གླིང་སྔོན་ཐོན་སྐད་ཡིག་ལྡུམ་རའི་ནང་།།
སྒྲ་དང་རི་མོའི་གེ་སར་རབ་ངོམས་པའི།།
བརྡ་སྤྲོད་ཀུན་ནུས་ཡིད་དགའི་མེ་ཏོག་བཞིན།།
བོད་ཡིག་འདི་ཉིད་མཛེས་སྡུག་རབ་ཏུ་ལྡན།།
གང་ཞིག་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་དང་མཐུན་པའི།།
གནའ་བོའི་བརྡ་དང་ཕྱིས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལས།།
གྲུབ་པའི་ངག་གི་བརྗོད་པ་མ་ལུས་ཀུན།།
འདི་ཡིས་སྨྲ་ཤེས་དོན་རྟོགས་མི་ཐུབ་ཅི།།
དེའང་འཛམ་གླིང་ཐོག་གི་སྐད་ཡིག་སྤྱི་དང་འདྲ་བར་རང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལའང་རང་གི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་ཆ་ཚང་རེ་ཡོད་ཅིང་། རྒྱ་བོད་སྐད་ཡིག་སྒྲ་སྒྱུར་བྱེད་མི་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན། དེ་རང་རིགས་ཀྱི་སྐད་ལུགས་དང་བརྡ་སྤྲོད་རིག་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཞིག་ཡོད་ཐོག་རང་གི་བསྒྱུར་རྩོམ་སྤེལ་ཡུལ་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་རིག་གནས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཟབ་ཙམ་ཡོད་ཚེ། དེས་ཀློག་པ་པོའི་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཅིང་རང་རིགས་ཀྱི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་དང་མཐུན་པའི་བསྒྱུར་རྩོམ་གང་དང་གང་ཡང་མི་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བྱེད་ལམ་དུ་འདྲེན་པར་བྱེད་ཐུབ།
སྒྲ་བསྒྱུར་གྱི་ལས་ཀ་ཞེས་པ་དེ་ཡང་སྐད་ཡིག་རིགས་གཉིས་དབར་སྟབས་བདེའི་བརྗེ་བསྒྱུར་བྱེད་པ་ཙམ་ཞིག་གཏན་ནས་མིན་པར་དོན་དངོས་ཐོག་འདི་ནི་ཕན་ཚུན་རིག་གནས་སྤེལ་རེས་བྱེད་པ་ཞིག་རང་ཡིན། རིག་གནས་ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་དང་བསམ་པའི་འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་ལ་ཟེར་གྱི་ཡོད་ཅིང་། དེ་ཡང་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་བཤད་ན་རིག་གནས་ནང་མིའི་རིགས་ཀྱི་དངོས་པོའི་དཔལ་ཡོན་དང་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་རིགས་མཐའ་དག་ཚུད་ཡོད་པས་འདི་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ཀུན་བཏུས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་ཆོག རིག་གནས་ལ་གཏན་དུ་གནས་པའམ་རྒྱུད་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་ལྡན་ཡོད་པ་དེ་ལས་མི་རིགས་ཤིག་གི་སྲོལ་རྒྱུན་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རིག་གནས་དེ་རྣམས་ཕན་ཚུན་སྤེལ་རེས་བྱ་བྱེད་ཀྱི་ཟམ་པ་ལྟ་བུ་ནི་སྒྲ་སྒྱུར་གྱི་ལས་ཀ་དེ་ཡིན། སྒྲ་སྒྱུར་གྱི་ལས་ཀ་ཕེབས། ཕུགས་འཕེར་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་ན་སྐད་ཡིག་རིགས་གཉིས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྒྱུར་བྱེད་སྐད་ཡིག་གི་ཆུ་ཚད་མཐོ་ཙམ་དགོས་པ་མ་ཟད་སྐད་ཡིག་འདི་རིགས་སྤྱོད་མཁན་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་དང་། ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས། རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་སོགས་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཟབ་ཙམ་དགོས་ཀྱི་ཡོད། གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཟབ་མོ་མེད་ཚེ་བསྒྱུར་ཡིག་རྣམས་སྤྱོད་མཁན་གྱི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་མི་ཡོང་བས་མ་ཟད་འགའ་ཞིག་གི་སར་བཞད་གད་སློང་སྲིད་པ་ཡོང་སྲིད། དཔེར་ན། རང་རྒྱལ་དུ་རྒྱ་བོད་མི་རིགས་གཉིས་ཁ་དོག་གི་རིགས་ལ་འཛིན་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་ལྟ་བ་མི་འདྲ་ཞིང་། རྒྱ་རིགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་ལྟ་བའི་ནང་ཁ་དོག་དམར་པོ་ནི་དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་དང་ཡིད་འོང་མཛེས་སྡུག་སོགས་ལེགས་པའི་ཆ་མཚོན་བྱེད་ཡིན་པ་དང་། ཁ་དོག་དཀར་པོ་ནི་མི་ལ་རྐྱེན་འཆི་བྱུང་བ་སོགས་སེམས་སྡུག་པའི་ཆ་མཚོན་བྱེད་ཡིན། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་བོད་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ལྟ་བའི་ནང་ཁ་དོག་དམར་པོའི་རིགས་མང་ཆེ་བ་ནི་དམར་གཅོད་་ཀྱི་བྱ་བར་གོ་ཞིང་དཔེར་ན། དམར་གསོད་དང་། དམར་འཛིང་། དམར་མཆོད། ལག་དམར་བ་སོགས་ལྟ་བུའོ། ཁ་དོག་དཀར་པོ་ནི་སྤྱིར་བཏང་ལྷད་མེད་པ་དང་སེམས་བཟང་བ།བཀྲ་ཤིས་པ་སོགས་ལེགས་པའི་ཆར་གོ་ཞིང་། དཔེར་ན་ཁ་བཏགས་དཀར་གཙང་དང་བློ་དཀར་སེམས་དཀར་སོགས་ལྟ་བུའོ། དེས་ན་རྒྱ་ཡིག་གི་ལྟ་བུ་བོད་ཡིག་ནང་ཐད་ཀར“བཀྲ་ཤིས་པའི་བྱ་བ་དམར་པོ” “བཀྲ་ཤིས་པའི་བྱ་བ་དཀར་པོ”ཞེས་བསྒྱུར་ན་དེའི་གོ་དོན་སྟོན་མི་ཐུབ་པས་མ་ཚད་ད་དུང་བཞད་གད་ཀྱང་སློང་སྲིད་པས། ངེས་པར་དུ་དེ་བོད་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ལྟ་བ་དང་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་དང་མཐུན་པ་དཔེར་ན། “མཉེན་སྒྲིག་གི་རྟེན་འབྲེལ”དང“གཤིན་པོའི་འདས་འཇུག”ལྟ་བུར་སྒྱུར་དགོས་ཀྱི་ཡོད། གཞན་ཡང་དཔེར་ན་མའོ་ཀྲུའུ་ཞིའི་སྙན་ཚིག་ལྟ་བུ་བོད་ཡིག་ནང་“གྱོན་ཆས་དམར་པོར་མི་དགའ་གོ་ཆར་དགའ་”ཞེས་བསྒྱུར་ན་དེའི་གོ་དོན་ཇི་བཞིན་སྟོན་མི་ཐུབ་པས་དེ་ལས་“མཛེས་པའི་རྒྱན་ཆར་མི་དགའ་གོ་ཆར་དགའ་”ཞེས་བསྒྱུར་ན་གོ་དོན་གསལ་ལ་ཚིག་སྦྱོར་ཡང་སྙན་པ་ཡོད། དེ་མིན་ད་དུང་དེང་སྐབས་སྐབས་རེ་གསར་འགྱུར་གྱི་རྩོམ་ཡིག་འགའི་ནང་ལ་སྐུ་གདུང་ཞལ་གྱེས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་བྱས་པ་ཞེས་བསྒྱུར་འདུག་པ་དེ་ཡང་བོད་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ལྟ་བ་དང་མི་མཐུན་པ་ཞིག་ཡིན། གང་ལགས་ཤེ་ན། བོད་རིགས་ཀྱིས་མཛད་སྒོ་ཞེས་པ་དེ་བཀྲ་ཤིས་པ་དང་དཔལ་དང་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པའི་བྱེད་སྒོ་གཟབ་རྒྱས་ཐོག་ལ་མ་གཏོགས་རྣམ་རྟོག་དང་ཡིད་སྐྱོ་བའི་བྱེད་སྒོའི་རིགས་ལ་མི་སྤྱོད། བོད་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ལྟ་བ་བྱས་ན་“གདུང་མཇལ་ཞུ་བ་”དང་ཡང་ན་“སྐུ་ཕུང་དང་ཞལ་གྱེས་ཞུ་བ་”“པུར་དར་སྒྲོན་པ་”ཞེས་པ་སོགས་ལ་སྒྱུར་དགོས་ཀྱི་ཡོད།
རྒྱལ་ཁབ་དབུ་བརྙེས་ཚུན་ཆད་དུ་རྒྱ་ཡིག་ནས་བསྒྱུར་ཏེ་པར་དུ་བསྐྲུན་པའི་བོད་ཡིག་གི་དཔེ་དེབ་ཁག་ལ་བལྟས་ཚེ། ཀློག་པ་པོའི་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཅིང་དགའ་བསུ་ཐོབ་པའི་བརྩམ་བྱ་དང་ལྷག་པར་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བརྩམ་བྱ་ཡིན་ཕྱིན་དེ་ནི་སྒྱུར་པ་པོས་བརྩམ་བྱ་དེའི་བརྗོད་བྱར་གོ་བ་གང་ཟབ་ལེན་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རིག་གནས་ཀྱི་གནས་བབས་རྒྱུས་མངའ་ཟབ་པ། དེའི་རྩོམ་གྱི་ཉམས་འགྱུར་ལ་ཉམས་ཞིབ་བྱས་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་བོད་ཡིག་གི་ཚིགས་བཅད་དང་། ཚིག་ལྷུག བཅད་ལྷུག་སྤེལ་མ་སོགས་ཀྱི་རྩོམ་ལུས་ཀྱི་ལམ་ནས་བསྒྱུར་ཡོད་པས་བསྒྱུར་ཡིག་དེ་རྣམས་སྙན་ཞིང་རྣ་བར་འཇེབས་པ་དང་། གོ་དོན་ལའང་འཕྲུལ་བ་མེད་པ། བོད་མིའི་རྩོམ་གྱི་འགྲོ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་བཅས་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་རིགས་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེའི་ཐད་རང་རེ་རྣམས་ཀྱིས་དེང་དུས་རྒྱ་བོད་སྒྲ་སྒྱུར་གྱི་ཚད་གཞི་ལྟ་བུར་བརྩིས་ནས་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་མེ་ཏོག་གཏོར་འོས་པ་དཔེར་ན་ལོ་རབས་ལྔ་བཅུ་པར་པེ་ཅིན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་བསྒྱུར་ཏེ་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི་སྔོན་གཤེགས་དཔའ་བོ་ཧྥང་ཀྲི་མིན་གྱི་གསུང་རྩོམ«གཅེས་སུ་འོས་པའི་མེས་རྒྱལ»ཞེས་པ་དང་། མུ་འབྲེལ་རི་མོ«སྦྲུལ་མགོ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ»ཞེས་པ། «བློ་ནོར་གྱི་གཏམ་རྒྱུད»ཅེས་པ། རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་ནང་བསྒྱུར་ཏེ་པར་སྐུན་བྱས་པའི་གནའ་བོའི་སྒྱུང་དེབ«ཆུ་ངོགས་གཏམ་རྒྱུད»ཅེས་པ། དེ་རྗེས་བསྒྱུར་ཏེ་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི«གནམ་བདེ་སྒོ་མོ་ཆེའི་སྙན་ཚིག་འདྲ་བཤུས»ཞེས་པ་སོགས་ནི་ཕུལ་བྱུང་བསྒྱུར་ཡིག་གི་དཔེ་མཚོན་ལྟ་བུ་ཡིན་གཤིས། བསྒྱུར་རྩོམ་དེ་དག་ནི་བོད་ཡིག་རང་གི་ཐོག་ནས་བྲིས་པ་བཞིན་ཚིག་སྦྱོར་སྙན་ལ་གོ་བདེ་ཞིང་ཀློག་པ་པོའི་ཡིད་དབང་རབ་ཏུ་འཕྲོག་ཐུབ་པ་ཞེ་ཅིག་ཡིན། དཔེར་ན«གཅེས་སུ་འོས་པའི་མེས་རྒྱལ»ཞེས་པའི་ནང་གི་བརྗོད་བྱ་དུམ་བུ་ཞིག་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གི་ཚིག་བཅད་དང་། བཅད་ལྷུག་སྤེལ་མའི་ལམ་ནས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། “ཀྱེ་མ། བདུད་ངན་གཟུགས་ཆུང་གདུག་རྩུབ་ཅན་དེ་ཡིས།རབ་རྔམས་མཆེ་བ་གཙིགས་པའི་ཁ་གདངས་ཏེ། ཡིད་འོང་གཟུགས་བཟང་སྐྱེས་མའི་ལུས་པོ་ལ། ཁ་གང་འཁྱུར་མིད་བཏང་བས་མ་ཚིམས་པར། བཀྲེས་པའི་སྟག་གིས་ར་ལུག་རྔམས་པ་བཞིན། ད་དུང་བཟའ་འདོད་ཧུར་ཧུར་ལྟ་བཞིན་འདུག བལྟ་བས་མི་ངོམས་དྲིན་ཅན་སྐྱེས་མ་ཡི། རང་ལུས་གཟུངས་ཁྲག་ཡོངས་རྫོགས་ཟད་ནས་མེད། ཚང་མས་བློ་རྩེ་གཅིག་གིས་བདུད་བཟུང་ནས། ལྕགས་ལྟར་མཁྲེགས་པའི་ཁུ་ཚུར་ཡར་བསྒྲེངས་ཏེ། སྐྱེས་མའི་སྐུ་ལུས་ཧྲིལ་པོ་ལེན་ཐབས་ལ། སྙིང་རུས་གཏིང་ནས་གྱིས་ཤིག་སྤུན་ཟླ་ཚོ།”ཞེས་དང་། “ཕའེ། མི་དེ་དག་སུ་ཡིན་ནམ། ཁོ་ཚོའང་ཀྲུང་གོ་བ་དང་སྐྱེས་མའི་བུ་ཕྲུག་ཡིན་ནམ། འོ་ན་ཁོ་ཚོས་ཅི་ཕྱིར་བདུད་ངན་ལ་རོགས་བྱས་ཏེ་རང་གི་སྐྱེས་མ་གསོད་པ་རེད་དམ། ཁྱེད་ཚོ་གཟིགས་དང་། བདུད་ངན་དེ་དག་གིས་གྲི་གཡུགས་ནས་སྐྱེས་མའི་ལུས་པོ་གཅོད་སྐབས་ཁོ་ཚོས་གང་མགྱོགས་ཅི་མགྱོགས་ཀྱིས་སྐྱེས་མའི་ལུས་ནས་བཅད་པའི་ཤ་དུམ་བུ་ལག་གཉིས་ཀྱིས་སྐྱོར་ཏེ་བདུད་ངན་གྱི་ཁྲག་བགོས་པའི་ཁ་ནང་ཕུལ་ནས་ལག་པས་མགྲིན་པར་བྱིལ་བྱིལ་བྱས་ཏེ་མྱུར་བར་འཁྱུར་མིད་གཏོང་ཐུབ་ཐབས་བྱས་པར་མ་ཟད། ད་ལྟ་ཡང་བདུད་ངན་གྱི་གྲོད་པར་ཕུར་ཕུར་བྱས་ཏེ་ཕོ་དྲོད་སྐྱེས་སུ་བཅུག་ནས་མྱུར་བར་བཞུ་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་འདུག དེ་ལྟར་བྱེད་པོ་ནི་ཀྲུང་གོའི་ནང་གི་མི་དྲག་དེ་ཚོ་ཡིན།”ཞེས་དེ་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱི་གཅེས་སུ་འོས་པའི་མེས་རྒྱལ་ལ་ཤ་ཞེན་ཚད་མེད་དང་བཙན་འཛུལ་པར་འཁོན་འཛིན་ཆེན་པོ་གནང་སྟེ་ཀྲུང་གོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ངར་སེམས་སློང་པའི་རྩོམ་བཟང་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ཤོག་ངོས་སུ་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་འབེབས་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ལོ་ཙཱ་བ་རྒན་རབས་དེ་རྣམས་རྒྱ་བོད་སྐད་ཡིག་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་བོད་ཡིག་གི་གནས་ཚད་མཐོ་བའི་ཁར་བོད་རིགས་ཀྱི་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཆེ་བ་དང་། རང་རིགས་ཀྱི་འཚོ་བའི་སྲེད་གོམས་ལྡན་པ། ཉམས་མྱོང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ།རང་གི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་དང་ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་ཡིད་ལ་གཏིང་ཟབ་འཇགས་ཡོད་པ་མ་ཟད་དེ་རྣམས་བསྒྱུར་རྩོམ་གྱི་ནང་མཚོན་པར་བྱེད་ཐུབ་པས་ཡིན།
དེང་སྐབས་རང་རེའི་བོད་ཀྱི་སྒྲ་སྒྱུར་ལས་དོན་དངོས་ལ་བལྟས་ཚེ་མང་ཆེ་བ་ནི་རྒྱ་ཡིག་དག་བོད་ཡིག་ཏུ་སྒྱུར་རྒྱུ་དེ་ཡིན་འདུག་ཅིང་། དེའི་ཐད་ལབ་གླེང་ངམ་བསམ་འཆར་མང་ཤོས་ཤིག་ནི་བུ་ཡིག་ནང་བསྒྱུར་གྱི་ཤན་ཤུགས་ཆེས་དྲགས་ནས་རང་རིགས་ཀྱི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་དང་མཐུན་པོ་མི་འདུག་ཟེར་བ་དང་བསྒྱུར་ཡིག་ནང་ཡིག་སྐད་དམ་བརྡ་རྙིང་མང་དྲགས་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་འདུག་ཅིང་། ཁོ་བོས་བལྟས་ན་དེ་ནི་ཞིབ་ཕྲའི་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་དགོས་པའི་གནད་དོན་གཉིས་རེད་འདུག དོན་དངོས་ཐོག་སྒྲ་སྒྱུར་ནང་བོད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་གོ་ཤེས་ཐུབ་པའི་སྤྱི་སྐད་དམ་ཕལ་སྐད་མ་སྤྱད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མང་ཚོགས་ཁག་གཅིག་གིས་བསྒྱུར་གྱི་ནང་དོན་གོ་ཤེས་མི་ཐུབ་པའི་གནད་དོན་དེ་རིགས་ཡོད་ལ་སྒྲ་སྒྱུར་སྐབས་སྐད་བརྡའི་གནས་སྐབས་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་། རང་རིགས་ཀྱི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་ལ་མ་བསྟུན་པར་མིང་ཚིག་དང་མིང་ཚིག་གཏུགས་སྟབས་སྐད་ཆ་མཁྲེགས་ལ་གོ་དོན་མི་གསལ་བ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཉན་ཀྱང་ཧ་གོ་དོན་རྟོགས་མི་ཐུབ་པ་དེ་རིགས་ཀྱང་ཡོད་འདུག་པ་མ་ཟད་རེ་འགའི་སར་སྒྲ་སྒྱུར་གྱི་དགོས་པར་མ་བལྟས་པར་བརྡ་རྙིང་ངམ་ཚིག་རྒྱན་མངོན་བརྗོད་ལ་སོགས་གང་བྱུང་ཅི་དགར་སྤྱོད་པའི་སྐྱོན་ཡང་ཡོད་བཟོ་འདུག འོན་ཏེ་འདིར་མ་བཏོན་ཀ་མེད་ཅིག་ལ་མི་འགའ་ཞིག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཤེས་པའི་མིང་ཚིག་ཞིག་ཐུག་ཚེ་དེ་བརྡ་རྙིང་ཡིན་ཤག་རང་བྱེད་ཀྱི་འདུག་པས། དང་ཐོག་ང་ཚོས་འདིར་གང་ཞིག་ལ་བརྡ་རྙིང་ཟེར་བ་དེ་ངེས་པར་དུ་ཤེས་པ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག བོད་ཡིག་གི་བརྡ་རྙིང་ཞེས་པ་ནི་སྤྱིར་བཏང་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅུ་པའི་གོང་གི་བོད་ཡིག་ལ་ཟེར་མོ་ཡོད། དེའང་གཙོ་བོ་བོད་བཙན་པོའི་དུས་རབས་སྐབས་ཀྱི་བརྡ་རྙིང་སྟེ་ཏུན་ཧོང་གི་གཏེར་ཡིག་དང་གནའ་བོའི་བྲག་བརྐོས་ཡི་གེ་འམ་ཅོང་ངོས་ཀྱི་ཡི་གེ་དག་ལ་ཟེར་ཞིང་། སྐྱོགས་སྟོན་ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི«བོད་ཀྱི་སྐད་ལས་གསར་རྙིང་གི་བརྡའི་ཁྱད་པར་སྟོན་པ་ལེགས་པར་བཤད་པ་ལི་ཤིའི་གུར་ཁང»ཞེས་པའི་ནང་བཀད་བཅད་ཐེངས་དང་པོ་དང་གཉིས་པའི་སྐབས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་བརྡ་རྙིང་མིང་ཚིག་ཆིག་སྟོང་ལྷག་ཙམ་བསྡུས་འདུག་པ་དཔེར་ན། མྱི།(མི་) བཀུམ་པ།(བསད་པ) གུམ་པ།(ཤི་བ) བསྒོ་བ་རྣར་གཟོན་པ།(བཤད་པ་ལ་མ་ཉན་པ་) ཉེ་ཞོ་མེད་པ།(ལེགས་པའམ་སྐྱོན་མེད་པའམ་བཀྲ་ཤིས་པ་ལ་སོགས་པ་) གཏམས་པ། (བཤད་པའམ་བསྟན་པ། ཁེངས་པའམ་བཅོལ་བ་)གོར་མ་ཆག (ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་)ལྟ་བུའོ། །རང་རེས། དག་ཡིག་དེ་ཆ་ཚང་བཀླགས་ཚེ་དེའི་ནང་གི་བརྡ་རྙིང་པ་མང་ཆེ་བ་ད་ཆ་མེད་པར་གྱུར་ཟིན་པ་དང་། འགའ་ཞིག་ནི་དེང་སྐབས་ཀྱང་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བཞིན་མ་ཟད་བོད་སྐད་ཡིག་གི་གལ་ཚེའི་གྲུབ་ཆར་གྱུར་ཟིན་པ་མཐོང་ཐུབ། དཔེར་ན་གོར་མ་ཆག གདོན་མི་ཟ་ལྟ་བུ་ད་དུའང་སྐབས་རེ་དེང་དུས་ཀྱི་ཡིག་རིགས་ནང་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། དེ་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་སྐད་བཅད་ཐེངས་གསུམ་བྱས་པ་བརྒྱུད་བོད་ཡོངས་ལ་གཅིག་གྱུར་ཡིན་ལ་ཚད་དང་ཡང་མཐུན་པའི་བོད་ཀྱི་སྤྱི་སྐད་ཅིག་རྩ་བའི་ཆ་ནས་ཆགས་ཟིན་ཡོད་ཅེས་བཤད་ཆོག
ལྷག་པར་དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་པ་ནས་བཟུང་། བོད་ཡིག་དཔར་འདེབས་ཀྱི་ལས་ཀར་གོང་འཕེལ་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ་བོད་ཡིག་འབྲི་སྟངས་དང་བོད་ཡིག་གི་བརྡ་དག་གཞུང་ལུགས་དེ་རྩ་བའི་ཆ་ནས་ཚད་གཞི་གཅིག་གི་ཐོག་ལགནས་པ་དང་། བོད་ཡིག་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱོད་པའི་སྐད་བརྡ་ཡང་སྔར་བས་ཚད་ལྡན་དང་གཅིག་གྱུར་བྱུང་ཡོད། དེར་བརྟེན། བོད་ཡིག་གི་ཁུངས་གཏུག་ས་ཡོད་པའི་སྤྱི་སྐད་དམ་ཕལ་སྐད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བྲིས་པའི་ཡིག་རིགས་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་དེའི་གོ་དོན་སྤྱིར་བཏང་རྟོགས་མི་ཐུབ་པ་མེད་ལ་ཡོང་ཡང་མི་སྲིད། ཁོ་བོསབལྟས་ན་གོང་གསལ་མང་ཚོགས་ཁག་གཅིག་གིས་བསྒྱུར་ཡིག་གི་གོ་དོན་མི་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྤྱིར་བཏང་འདི་འདྲ་མིན་ནམ་སྙམ། དེ་ཡང་གཅིག་ནི་བསྒྱུར་ཡིག་འགའ་ཞིག་གི་ནང་དོན་རྣམས་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་ཆེད་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་དྲགས་པས་མ་ཚད་དེའི་ནང་དེང་དུས་ཀྱི་མིང་ཚིག་གསར་པའང་མང་པོ་ཡོད་པས་མང་ཚོགས་ཁ་ཅིག་རིག་གནས་ཆུ་ཚད་དམའ་བའི་སྟབས་ཀྱིས་དེའི་གོ་དོན་རྟོགས་མི་ཐུབ་པ་དང་། གཉིས་ནི་བསྒྱུར་ཡིག་ཀློག་མཁན་གྱི་ཡུལ་སྐད་ཀྱི་སྒྲ་ཤུགས་ཆེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉན་པ་པོས་དེས་བཀླགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དོན་གསལ་པོ་ཤེས་ཀྱི་མེད་པ།གསུམ་ནི་ལོ་ཙཱྰ་བ་རེ་འགས་སྒྲ་སྒྱུར་བྱེད་སྐབས་མི་ཕལ་མོ་ཆེས་གོ་ཤེས་ཐུབ་པའི་སྤྱི་སྐད་དམ་ཕལ་སྐད་སྤྱོད་རྒྱུར་དོ་སྣང་མི་བྱེད་པ་དང་། སྒྲ་སྒྱུར་བྱེད་སྐབས་སྐད་བབས་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་ལ་བསྟུན་རྒྱུར་དོ་སྣང་མ་བྱས་པར་མིང་ཚིག་དང་མིང་ཚིག་གཏུགས་ཏེ་བསྒྱུར་སྟབས་སྐད་ཆ་མཁྲེགས་ལ་གོ་མ་བདེ་སུས་ཀྱང་གོ་དོན་གསལ་རྟོགས་མི་ཐུབ་པ་དེ་འདྲ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། ལོ་ཙཱ་བ་རེ་ཟུང་གིས་ནི་རང་ངོམས་ལས་དགོས་པར་མི་ལྟ་བར་ཚིག་རྒྱན་དང་མངོན་བརྗོད་དམ་ཡང་ན་ཡུལ་སྐད་དམ་སྐད་ཆ་དཔེ་གསར་ཅན་འགའ་ཞིག་རང་དགར་སྤྱད་སྟབས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་དེའི་གོ་དོན་གང་ཡིན་ཤེས་ཀྱི་མེད་པ། བཞི་ནི་མང་ཚོགས་ཀྱི་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཆུ་ཚད་དེ་ཙམ་མཐོ་པོ་མེད་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་མིན་ནམ་སྙམ། འདི་པ་སྨྱུག་འཛིན་པས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། དེང་སྐབས་བོད་ཡིག་གི་སྒྲ་སྒྱུར་ལས་ཀའི་ནང་བོད་ཀྱི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་དང་མི་མཐུན་སྟབས་བོད་ཡིག་ཁོ་ན་ལས་མི་ཤེས་པའི་མང་ཚོགས་ཚོས་བསྒྱུར་ཡིག་གི་གོ་དོན་གསལ་པོ་མི་ཤེས་པའི་སྣང་ཚུལ་གང་སར་མཐོང་རྒྱུ་འདུག་པ་དཔེར་ན། རང་རེའི་དམག་སྒར་རམ་སློབ་གྲྭའི་རྒྱལ་སྒོའི་གཡས་གཡོན་གྱི་གྱང་ལྡེབས་སུ་ཡིག་འབྲུ་ཆེན་པོས་བྲིས་པའི“མཐུན་སྒྲིལ། ཛ་དྲག སྒམ་བརླིང་། འཁྲུག་པོ”ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རེད། དེ་ནི་སྒྱུར་གྱི་ཤན་ཤུགས་ཆེ་ཞིང་བོད་རིགས་ཀྱི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་དང་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་མཚོན་གྱི་གྲས་ཞིག་ཡིན། བོད་ཀྱི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་ལྟར་ན་དང་ཐོག་དེ་རྣམས་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་བྱ་ཚིག་དང་ཕྲད་རྣམ་དབྱེ་ལ་སོགས་ཞུགས་མེད་སྟབས་དེ་ནི་མིང་ཚིག་ཙམ་ལས་གོ་དོན་གསལ་བར་སྟོན་པའི་ཚིག་གྲུབ་ཞིག་མ་ཡིན། དཔེར་ན་དེའི་ནང་གི་“ཛ་དྲག”ཞེས་པར་ཆ་བཞག་ན་ཡང་སྙིང་གནས་ཚུལ་ཛ་དྲག་པོ་འདུག“ཟེར་བ་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་ལས་སམ་བྱ་བ་གང་ཞིག་ཛ་དྲག་ངང་བྱ་དགོས་”ཟེར་བ་ཡིན་གསལ་པོ་གཏན་ནས་མེད། སྐབས་འདིར་“ཛ་དྲག་”ཅེས་པའི་དོན་ནི་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་གི་འཐབ་འཛིང་པ་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན་ལས་སམ་བྱ་བ་གང་ཞིག་བྱེད་ཀྱང་སྒྱིད་ལུག་དང་ཉབ་ཉོབ་སོགས་མེད་པར་དེ་འཕྲལ་འཕྲལ་དུ་སྒྲུབ་པའི་བྲེལ་བརྩོན་གྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ལྡན་དགོས་པར་ཟེར། དེ་ནི་དམག་མི་ཞིག་ལ་ཆ་བཞག་ན་ངེས་པར་དུ་ལྡན་དགོས་པའི་གཤིས་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན། དེ་བཞིན་“འཁྲུག་པོ་”ཞེས་པ་དེའང་རྒྱ་ཡིག་གི་གོ་དོན་དང་ཡོངས་སུ་མཐུན་པ་ཞིག་བྱུང་མེད། དཔེར་ན་རང་སྐད་དུ་མི་དེ་འཁྲུག་པོ་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན་སྐབས་རེ་མི་དེ་དེ་ཙམ་ཚུལ་ལྡན་ཞིག་མིན་པ་ལའང་གོ་རྒྱུ་ཡོད། སྐབས་འདིར་འཁྲུག་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ནི་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་གི་འཐབ་འཛིང་པ་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན་བབ་བརླིང་ལྡན་དགོས་ལ་ལུས་རྩལ་དང་གླུ་གར་སོགས་ལའང་དགའ་བའི་སྤྱང་ཞིང་གྲུང་བའི་རྣམ་པ་ཞིག་ལྡན་དགོས་ལུགས་ལ་ཟེར། ངོས་རང་གི་ལྟ་བར་རྒྱ་ཡིག་གི་གོ་དོན་དང་བོད་སྐད་ཡིག་གི་འགྲོ་ལུགས་ལྟར་ན་མཐུན་སྒྲིལ་དང་། བྲེལ་བརྩོན། བབ་བརླང་། སྤྱང་གྲུང་བཅས་ལྡན་པ་དགོས་རྒྱུ་ཞེས་བསྒྱུར་ན་ཅུང་ལེགས་པར་མཐོང་།
འཛམ་གླིང་ཐོག་སྔར་ནས་ད་བར་སྒྲ་སྒྱུར་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དངོས་ལ་བལྟས་ཚེ་བསྒྱུར་གྱི་ནང་མ་ཡིག་གི་ཤན་ཤུགས་གཏན་ནས་མེད་པ་ཧ་ལམ་མེད་ལ་ཡོང་ཡང་མི་སྲིད་ཅིང་། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྒྲ་སྒྱུར་ཞེས་པ་དེ་སྐད་ཡིག་ཅིག་གི་ནང་དོན་རྣམས་སྐད་ཡིག་མི་འདྲ་བ་གཞན་ཞིག་ཏུ་འབེབས་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པས་སྐད་ཡིག་སོ་སོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཆགས་ཚུལ་དང་། སྒྲ་དང་། བརྡ་སྤྲོད་རིག་པ། མིང་ཚིག་གྲུབ་ཚུལ་སོགས་མི་འདྲ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་གང་ལྟར་ནའང་བསྒྱུར་ཡིག་ནང་གཞན་སྐད་ཀྱི་ཤུལ་ཙམ་ཡང་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་ག་ལ་འོང་སྲིད།དཔེར་ན་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་གི་སྔོན་དུ་རྒྱ་དཔེ་མང་པོ་བོད་ཡིག་ཏུ་སྒྱུར་སྐབས་ཀྱང་སམ་ཀྲི་ཏའི་སྐད་དང་དེ་མིན་སྐད་རིགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཐེབས་ནས་བོད་སྐད་ཀྱི་འགྲོ་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་དེ་དག་བོད་ཀྱི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་བཟོ་དགོས་སྟབས་བཙན་པོ་ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་གྱི་དུས་སུ་འཕགས་བོད་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྔ་བསྒྱུར་གསུང་རབ་རྣམས་ལ་དག་ཞུས་གནང་བ་མ་ཟད་བཙན་པོའི་བཀའ་ལྟར་སྒྲ་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་«སྒྲ་སྦྱོར་བམ་གཉིས»བརྩམས་ཏེ་སྒྱུར་གྱི་རྩ་དོན་ཆེན་པོ་གསུམ་དང་། ཐབས་རྣམ་པ་བཞི། དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པ་བཞི་བཅས་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་བོད་ཡིག་སྡེབ་སྦྱོར་བྱེད་སྟངས་དང་། སྒྲ་འདོན་སྟངས། ཚིག་བསྡུས་བྱེད་སྟངས་སོགས་བོད་ཀྱི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་དང་མཐུན་གང་ཐུབ་བྱས་ཡོད། «སྒྲ་སྦྱོར་བམ་གཉིས»འགྲེམས་བསྒྲགས་ལག་ལེན་བྱས་པ་ནས་བཟུང་བོད་ཡིག་སྒྲ་སྒྱུར་གྱི་བྱ་བར་གོ་རིམ་ལྡན་ཅིང་ཆ་ཚང་བའི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་གཞི་འཛིན་ས་བྱུང་བས་དེ་རྗེས་ཀྱི་བོད་ཡིག་སྒྲ་སྒྱུར་བྱ་གཞག་དེ་སྐྱོན་བྲལ་ངང་གོང་དུ་འཕེལ་རྒྱུར་གལ་ཆེའི་ནུས་པ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཐོན་ཡོད།
ལར་ནས་སྐད་ཡིག་ནི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། དེར་འགྱུར་མེད་གཏན་འཇགས་སུ་གནས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡོད་ལ་སྤྱི་ཚོགས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་དང་བསྟུན་ནས་འགྱུར་ལྡོག་ཡོང་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་ཡོད། དཔེར་ན་དེང་སྐབས་རྒྱ་བོད་སྐད་ཡིག་གི་སྒྲ་བསྒྱུར་ནང་དྲ་རྒྱའི་སྐད་བརྡ་ལ་སོགས་མིང་ཚིག་གསར་པ་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཐོན་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་དག་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་ནས་བཀས་བཅད་གཏན་འཁེལ་ཡང་བྱེད་དགོས་ཤིང་། འདིར་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བ་ནི་དེ་དག་སྒྲ་སྒྱུར་སྐབས་ང་ཚོས་སྔར་ཡོད་བསྔོག་འདོན་དང་སྔར་མེད་གསར་སྒྱུར་རམ་ཡང་ན་སྒྲ་སོར་བཞག་བྱེད་པའི་རྩ་དོན་གཞིར་བཟུང་རང་རིགས་ཀྱི་སྐད་ལུགས་ཡིག་སྲོལ་ལ་བསྟུན་གང་ཐུབ་བྱ་དགོས་པ་དེ་ཡིན།
ནམ་འཕང་གཅོད་པའི་གཤོག་རླབས་མི་ལྡན་ཁར།།
རླུང་འཁྱེར་འཕུར་རྩེད་ཟོལ་ལ་མངོན་རློམས་འདི།།
བྱ་རིགས་གཞན་གྱི་འཕྱ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་ཀྱང་།།
རང་ཉིད་ཅི་དགར་འཕུར་ལ་འགལ་བ་ཅི།།
དེས་ན་བྱ་རྒྱལ་ཀུ་ཧུའི་སྙན་དབྱངས་ཀྱི།།
རྗེས་སྙེགས་འོལ་པ་རྒས་པོའི་འཛེར་སྐད་འདི།།
བསིལ་ལྗོངས་རིག་གནས་དགའ་ཚལ་རབ་རྒྱས་པའི།།
དབྱར་གྱི་དཔལ་མོའི་སྤྲོ་ཉམས་འཕེལ་ཕྱིར་བསྒྲགས།།
བཙག་སེར་དབང་ཕྱུག་ནས་རང་ཤག་ཏུ་བྲིས་པའོ།།
