དང་པོ།  གླེང་གཞི། 
འཆམ་ཞེས་པ་ནི་དམིགས་བསལ་གྱི་དགོན་སྡེའི་ནང་འཁྲབ་སྟོན་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ།  དེ་ནི་སྔར་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་སྐབས་སུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ནང་དོན་དང་མཐུན་པའི་སྐུའི་བཀོད་པ་སྣ་ཚོགས་སྐུ་བརྙན་དུ་བྱས་པ་དང་།  རི་མོར་བྲིས་པ།  ཞལ་འབག་ཏུ་བཞེངས་ནས་རིས་མེད་གྲུབ་མཐའ་སོ་སོས་གསང་སྔགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྒྲུབ་མཆོད་དུ་ཕྱག་བཞེས་མཛད་དེ།  སྒྲུབ་མཆོད་དེ་དག་གི་སྐབས་དང་ཡང་ན་སྒྲུབ་མཆོད་དེ་དག་མཇུག་སྒྲིལ་བའི་མཚམས་སུ་ཞི་ཁྲོའི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ཆས་སུ་ཞུགས་ནས་སྦྱིན་སྲེག་བླུགས་པ་དང་།  ལྕགས་མཁར་སྲེག་པ།  གཏོར་ཟོར་འཕེན་པ་བཅས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་གའི་འགྲོས་དང་བསྟུན་པའི་རྔ་རྡུང་།  སྦུབ་དཀྲོལ།  དུང་ཆེན་འབུད་པ་སོགས་རོལ་མོ་དཀྲོལ་ཐོག་འདོན་པའི་ཚིག་དང་རྟ་དབྱངས་འགལ་མེད་ཀྱི་ཐོག་ནས་འཆམས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་།  ལྟད་མོ་བ་རྣམས་ནས་བྱིན་རླབས་ཞུ་བའི་དམིགས་པ་བཅིངས་ལ།  འཆམས་པ་པོས་ཀྱང་བྱིན་རླབས་སྩོལ་བའི་དམིགས་པ་འཆང་གི་ཡོད། ་(1)དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་འདི་བརྒྱུད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་དགྲ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱི་དགྲ་བསྒྲལ་པ་ཡིན་ལ།  དེ་ནི་གཏོར་ཟོར་འཕེན་པའི་སྐབས་ཀྱི་འདོན་པ་ལས།  དེ་རིང་གི་གཏོར་འདི་ནམ་མཁའི་ལྷ་ལ་མི་འཕེན།  ས་གཞིའི་ཀླུ་ལ་མི་འཕེན།  ། བར་སྣང་གཉན་ལ་མི་འཕེན།  སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་དགྲ།  སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱི་དགྲ་དེར་འཕེན་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ལས་ཀྱང་ཤེས་ཐུབ། 
གཉིས་པ།  འཆམ་གྱི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ། 
  དེ་ཡང་རོང་བོ་བླ་མ་བསམ་གཏན་རིན་ཆེན་གྱིས་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཆུ་རྟ་ལོར་རིག་པ་འབྱུང་བའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལྟེ་བར་རོང་བོ་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་བའི་སྡེ་གསར་འདེབས་མཛད་རྗེས།  ཁྲི་རབས་རིམ་བྱོན་གྱིས་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱི་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས་པར་བརྟེན།  དེའི་མཐའ་བསྐོར་དུ་སྒྲུབ་སྡེ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་བསྟན་པ་ཉིན་མོ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་གནས་སོ།  ། སྒྲུབ་སྡེ་དང་དགོན་པ་འདི་དག་ལ་རང་རང་གི་འདོན་ཆོས་སྤྱོད་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁ་ཚང་བ་ཡོད་ལ།  ལྷག་པར་དུ་རོང་བོ་དགོན་དཔལ་ལྡན་ཆོས་འབྱོར་གླིང་དང་མ་མགོ་དགོན་དགའ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས་གླིང་།  སྒོ་དམར་དགའ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས་གླིང་སོགས་དགེ་ལུགས་པའི་དགོན་པར་ཧོར་ཟླ་དང་པོར་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་འཚོགས་དུས་འཆམ་རྒྱག་པའི་སྲོལ་ཡོད། 
       འཆམ་དེ་ཐོག་མར་བོད་དུ་དར་སྤེལ་མཛད་པ་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་པད་མ་འབྱུང་གནས་དང་མཁན་པོ་བོདྡྷི་ས་ཏྭ་གཉིས་ཡིན་ཞིང་།  ཁོང་རྣམ་གཉིས་བོད་དུ་ཕེབས་ནས་བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རབ་གནས་མཛད་སྐབས་རྒྱུད་དང་མཐུན་པའི་རྡོ་རྗེའི་གར་མཛད་པ་དང་།  དེའི་རྗེས་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་སྐབས་སུ།  མངའ་རིས་གུ་གེ་རྒྱལ་པོ་ལྷ་བླ་མ་སྐུ་མཆེད་ཀྱིས་མཐོ་ལྡིངས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་ཤིག་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་མང་པོ་རྒྱ་གར་སྐད་ནས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་རྗེས། ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་རྒྱུད་སྡེའི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་པའི་རྡོ་རྗེའི་གར་གྱི་རིགས་རྣམས་དར་སྤེལ་མཛད་པ་དང་།  དེ་བཞིན་ས་སྐྱ་དང་བཀའ་བརྒྱུད་རྙིང་མ་སོགས་ལ་རང་རང་གི་ཕྱག་བཞེས་སུ་ཡོད་པའི་གར་འཆམ་ཆ་ཚང་བར་དར་ཡོད།  (2)དགེ་ལུགས་པའི་འཆམ་ནི་སྤྱི་ལོ1645ལོར་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་བ་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དགོན་ནས་ཐོག་མར་འཆམས་ཤིང་། དེའི་རྗེས་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་སྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་བདེ་གཡང་ཤར་ཐར་ཆེན(ཕོ་བྲང་དཀར་བོའི་ཐང་ཆེན)དུ་འཆམ་པ་ནས་བཟུང་བོད་གངས་ཅན་གྱི་དགེ་ལུགས་པའི་དགོན་པ་ཡོངས་ལ་ཆེས་ཆེར་དར་ཞིང་། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།  (3)དེ་ཡང་རོང་བོ་དགོན་པའི་འཆམ་ནི་རབ་བྱུང་བཞི་པའི་ལྕགས་རྟ་ལ་འགྲོ་མགོན་འཕགས་པ་སླར་ཡང་སོག་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པའི་སྐབས་སུ། གྲུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་རོང་ཆེན་ལྷ་རྗེའམ་ལྷ་རྗེ་བྲག་སྣ་བ་འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེར་མཇལ་དུ་ཕེབས་པར།  བླ་མ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས།  ཁྱེད་རང་འདིར་མ་འདུག་པར་ཨ་མདོར་སོང་དང་ས་རྡོ་རྗེའི་དབྱིབས་དང་འདྲ་བའི་སྐེད་པར་ཁྱོད་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་འཛིན་པའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ་གསུངས་ནས། ལྷ་རྗེའི་རེ་བ་ལྟར་ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་དབྱེར་མེད་པ་བསྟན་སྲུང་རྒྱ་མཚོའི་སྡེ་དཔོན་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་གུར་གྱི་མགོན་པོ་ཆོས་སྐྱོང་དུ་གནང་། (4)དེ་དང་མཉམ་དུ་ཆོས་སྐྱོང་ཆེན་པོ་འདིའི་བསྐང་གསོལ་དང་ཆོས་སྤྱོད་ལག་ལེན་རྣམས་མཉམ་དུ་གདན་འདྲེན་བྱས་ཡོད་པ་ནི་སྨྲ་མི་དགོས་པས་ང་ཚོས་འཆམ་འདི་ནི་སྐྱའི་འཆམ་རྒྱུན་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཆོག་ལ།  འདི་གའི་ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་ཡང་རོང་བོ་དགོན་པའི་འཆམ་ལ་གུར་འཆམ་ཞེས་པའི་ངག་རྒྱུན་ཡོད།  དགོན་འདིའི་འཆམ་པ་ནི་གྲྭ་ཚང་ཐོས་བསམ་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་གི་གྲྭ་ཚང་ཐོས་བསམ་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་གི་གྲྭ་པ་ཡིན་ལ།  གྲྭ་ཚང་འདི་ནི་ཆོས་བ་རིན་ཆེའི་ཐུགས་བཀོད་ལྟར་ཡབ་རྗེ་བླ་མ་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་དགུང་ལོ་ཉེར་བཞི་བཞེས་པའི་སྐབས་རོང་བོའི་སྒྲུབ་གྲྭའི་ཆོས་འཁོར་གྱི་དུས་ཆེན་དང་བསྟུན་ནས།  བློན་ཆོས་བློ་བཟང་ཆོས་གྲགས་དང་།  གཡུ་རྔོག་བསམ་གཏན་རྒྱ་མཚོ་སོགས་བློ་གསལ་ལྔ་ལ་ཐོག་མར་བརྩི་བཞག་གནང་སྟེ་གསར་དུ་བཙུགས་པ་ཡིན། རོང་བོ་དགོན་པར་མཚོན་ན་ལོ་གཅིག་གི་ནང་བཅུ་བའི་ལྔ་མཆོད་ཀྱི་མཇུག་ནས་འཆམ་པའི་དགུན་འཆམ(ཧོར་ཟླ་10པའི་ཚེས་29)དང་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་འཆམ་(ཧོར་ཟླ་1པོའི་ཚེས་16)གཉིས་ཡོད། 
གསུམ་པ།   དགོན་པའི་ཆོས་སྐྱོང་དང་།  སྲུང་མ་བཤད་པ། 
  ཆོས་གྲྭ་ཆེན་པོ་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ཆོས་སྐྱོང་དཔལ་ལྡན་གུ་གྱི་མགོན་པོ་ཡིན་ལ།  དེ་ལས་གདན་ས་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་གྲྭ་ཚང་ཐོས་བསམ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གླིང་གི་བཀའ་སྲུང་ལྷ་མོ་དང་།  རྒྱུད་གྲྭ་གསང་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་བང་མཚོད་ཀྱི་བཀའ་སྲུང་མགོན་པོ།  དུས་འཁོར་གྲྭ་ཚང་གསང་སྔགས་དར་རྒྱས་གླིང་གི་བཀའ་སྲུང་རྣམ་ཐོས་སྲས་བཅས་ཡིན་ཞིང་།  ཆོས་སྐྱོང་དང་བཀའ་སྲུང་འདི་དག་གིས་རོང་བོ་དགོན་པའི་འཆམ་གྱི་ཁྲོད་གོ་གནས་གལ་ཆེན་བཟུང་ཡོད་པས་རེ་རེ་བརྗོད་ན། 
1.གུར། 
དཔལ་ལྡན་གུར་གྱི་མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ཐོག་མར་བླ་མ་གཉན་ལོ་ཙཱ་བ་དར་མ་གྲགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རྒྱ་གར་དུ་བྱོན་ནས་བླ་མ་མང་པོར་བསྟེན་ཅིང་།  བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པར་ཆོས་མང་དུ་གསན་ནས་བོད་དུ་འབྱོར་མ་ཆེན་མོ་ཞིག་ལས་ཁྱད་པར་གྱི་མན་ངག་བཞི་དང་ཆོས་སྐྱོང་འདི་དངོས་སུ་གནང་། གཉན་ལོ་ཙཱ་བས་ཁོ་རང་གི་ཉེ་གནས་དར་མ་རྒྱལ་མཚན་ལ་མགོན་པོ་འདིའི་མན་ངག་རྣམས་རྫོགས་པར་གནང་།  དེས་ས་ཆེན་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོ་ལ་གནང་།  དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྲུང་མ་གཙོ་བོར་བཞུགས། (5)དེ་ནས་ལྕགས་རྟ་ལོར་འགྲོ་མགོན་འཕགས་པས་ལྷ་རྗེ་བྲག་སྣ་བར་གནང་སྟེ། རོང་བོ་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ཆོས་སྐྱོང་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ལོ།  ། དེ་ཡང་དཔལ་ལྡན་གུར་གྱི་མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེན་པོའི་ཆ་བྱད་ནི་སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཞག་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ།  གཡས་གྲི་གུག་དང་གཡོན་ཐོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་བ་ཐུགས་ཀར་སྟེང་འོག་ཏུ་འཛིན་པ།  ཕྱག་གཉིས་ཆར་གྱི་དབུས་ན་རྣམ་འཕྲུལ་གྱི་གནྚི་བསྣམས་པ།  སྤྱན་གསུམ་མཆེ་བ་གཙིགས་པ།  དབུ་སྐྲ་སེར་པོ་གྱེན་དུ་བརྫེས་པ།  མི་མགོ་སྐམ་པོ་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་དང་།  རློན་པ་ཁྲག་འཛགས་པ་ལྔ་བཅུའི་དོ་ཤལ་ཅན།  རུས་པའི་རྒྱུད་དྲུག་དང་སྦྲུ་གྱིས་བརྒྱན་པ་དང་།  སྟག་གི་པགས་པའི་ཤམ་ཐབས་ཅན།  དར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཅོ་པན་དང་།  མིའུ་ཐུང་གེལ་བའི་འདུག་སྟེགས་ཀྱིས་རོའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ།  དེའི་གཡས་ན་བྱ་ནག     གཡོན་ན་ཁྱི་ནག    རྒྱབ་ན་ལྕགས་སྤྱང་།   མདུན་ན་མི་ནག    སྟེང་ན་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་སྤྱུལ་བའི་ཕོ་ཉ་འཕྲོ་བའོ། (6)
2.དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ། 
    ལྷ་མོ་འདི་ཉིད་ཨུ་རྒྱན་གྱི་གནས་ནས་པཎྚི་ཏ་གསང་པ་ཤེས་རབ་སྟེ།  མཚན་གཞན་ལ་ཨཱཙརྱ་དམར་པོ་ཞེས་པས་སྤྱན་དྲངས།  ཁོས་གནུབས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་གནང་།  དེ་གཉིས་ལ་ཞལ་པྲཛྙཱ་གུ་རུས་གསན།  དེ་ནས་རིམ་པར་བརྒྱུད་དེ་འཇམ་དབྱངས་འཁོན་སྟོན་གྱིས་སྤྱན་དྲངས་ནས་བོ་དོང་ཨེའི་ཆོས་སྐྱོང་དུ་བསྐོས།  དེ་ནས་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་བཟང་དཔལ་བ་ལ་རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པས་གསན།  དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གསན། དེ་ཡང་དཔལ་ལྡན་དམག་ཟོར་རྒྱལ་མོའི་ཆ་བྱད་ནི།  དྲེའུ་རྐྱང་སེར་ག་པ་སྲིན་པོའི་ཐོད་པོའི་སྒང་དང་པགས་པས་གཡོགས་ཤིང་།  གོང་རྨེད་དང་སྲབ་མཐུར་གདུག་པའི་སྦྲལ་ལས་བྱས་པ།  དེའི་སྟེང་དུ་དཔལ་ལྡན་དམག་ཟོར་གྱི་རྒྱལ་མོ་མཐིང་ནག་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ།  ཕྱག་གཡས་རྡོ་རྗེས་མཚན་པའི་བེ་ཅོན་འཕྱར་ཞིང་།  གཡོན་ཐུན་དང་ཁྲག་གི་བཀང་བའི་ནལ་ཐོད་ཐུགས་ཀར་འཛིནཔ།  ཞལ་གདངས་ཤིང་མཆེ་བ་རྣོན་མོ་བཞི་གཙིགས་ནས་མི་རོ་རེངས་བོ་ཟ་ཞིང་སྤྱན་གསུམ་དམར་ལ་ཁྲོ་གཉེར་བསྡུས་ཤིང་།  དབུ་སྐྲ་ཁམ་སེར་གྱེན་དུ་བརྫེས་ཤིང་སྨིན་མ་དང་སྨ་ར་འབར་བ།  སྙན་གཡས་ལ་སེང་གེ་དང་།  གཡོན་ལ་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ།  མི་མགོ་སྐམ་པོ་ལྔས་དབུ་བརྒྱན་ཅིང་།  རློན་པ་ལྔ་བཅུའི་དོ་ཤལ་བྱས་པ།  སྐུ་ལ་ཁྲག་གི་ཐིག་ལེ་དང་ཞག་གི་སོར་རིས།  ཐལ་ཆེན་གྱི་ཚོམ་བུས་བྱུགས་ཤིང་།  སྤྱི་བོར་ཟླ་བ་དང་།  ལྟེ་བར་ཉེ་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་ཞིང་།  དར་ནག་གི་ལྷབ་ལྷུབ་དང་།  མི་ལྤགས་ཀྱི་གཡང་གཞི།  རེ་བ་ནག་པོས་སྟོད་གཡོགས་ཤིང་།  སྟག་གི་པགས་པ་རློན་པའི་ཤམ་ཐབས་ལ་སྦྲུལ་ཉིས་གཤིབས་ཀྱི་སྐ་རགས་བྱས་པ།  སྒའི་སྔ་ཤ་ལ་ནད་རྐྱལ་དང་།  ཚོན་གྱི་དྲུ་གུ་ཕྱི་ཤ་ལ་འཕྱང་ཞིང་།  འཁྲམ་ཤིང་རྐེད་ལ་གཟེར་བ།  བྱང་དམར་གྱི་ཁྲེས་པོ་དང་།  ཤོ་རྡེའུ་དཀར་ནག་སྔ་ཤ་ལ་འཕྱར་ཞིང་།  དབུ་ལ་རྨ་བྱའི་གདུགས་ཕུབ་པའོ།  །  (7)
3.མགོན་པོ། 
     མགོན་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མག་ངག་དཔལ་ལྡན་ཤ་ཝ་རི་དབང་ཕྱུག་དང་། གྲུབ་ཆེན་རཱ་ཧུ་ལ།  ས་ར་ཧ་རྣམས་ཀྱིས་རྡོ་རྗེ་འཆང་དངོས་དང་།  ནི་གི་མ་སོགས་ལ་དོངས་སུ་གསན་ཏེ་བརྒྱུད་པ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་བོས་གསན་ཏེ་དར་བ་ཡིན།  དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མགོན་པོའི་ཆ་བྱད་ནི།  ཚོགས་ཀྱི་བདགཔོ་དཀར་པོ་གླང་བོ་ཆེའི་སྟེང་དུ་མྱུར་མཛད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མགོན་པོ་ནག་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་དྲུག་པ་སྤྱན་གསུམ་སྡང་མིག་གཟིགས་པ།  ཞལ་གདངས་མཆེ་གཙིགས་ལྗགས་འདྲིལ་བ་དང་།  སྨ་ར་དང་སྨིན་མ་དང་དབུ་སྐྲ་དམར་སེར་གྱེན་དུ་བརྫེས་པ། དཔྲལ་བར་སིནྡྷུ་རའི་ཐིག་ལེས་བྱུགས་པ།  སྤྱི་བོར་མི་བསྐྱོད་རྒྱལ་པོས་རྡོ་རྗེ་གྲི་གུག་དང་།  གཡོན་དང་པོས་ཐོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་བ་ཐུགས་ཀར་སྟེང་འོག་ཏུ་འཛིན་པ།  གཡས་གཉིས་པར་ཐོད་སྐམ་གྱི་ཕྲེང་བ་དང་།  ཐ་མས་ཌ་མ་རུ་དྲག་ཏུ་འཁྲོལ་བ།  གཡོན་གཉིས་པ་ན་མདུང་རྩེ་གསུམ་པ།  ཐ་མ་ན་རྡོ་རྗེ་ཞགས་པ།  བསྣམས་པ།  ཞབས་གཉིས་སྲིད་གསུམ་རྣམ་པར་གནོན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མནན་པ།  སྟག་ལྤགས་ཀྱི་ཤམ་ཐབས་ལ།  དར་ལྗང་གུའི་སྐ་རགས་བཅིངས་པ།  སྦྲུལ་སྔོན་མོའི་དབུ་སྐྲ་བཅིངས་ཤིང་།  དམར་པོའི་སྙན་ཆ།  ཁྲག་བོའི་དཔུང་རྒྱན།  དཀར་པོའི་མགུན་རྒྱན།  སེར་བོའི་ལག་གདུབ།  ལྗང་གུའི་དོ་ཤལ།  དཀར་པོའི་རྐང་གདུབ་དང་སྐ་རགས་ཅན།  ཕྱག་ཞབས་ཐམས་ཅད་ལ་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁའི་ཕྲེང་བ་དང་།  སྦོམ་ཐུང་ཡན་ལ་ག་ཧྲག་པ།  མི་མགོ་སྐམ་པོ་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་དང་རློན་པ་ལྔ་བཅུའི་དོ་ཤལ་བྱས་པ།  རུས་པའི་རྒྱན་དྲུག་གིས་མཛེས་ཤིང་།  མེ་དཔུང་འབར་བའི་དབུས་ན་བཞུགས་ཤིང་།  ཙན་དན་གྱི་སྡོང་བོ་ལ་རྒྱབ་རྟེན་པའོ། ། (8)
4.རྣམ་ཐོས་སྲས། 
རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་བཀའ་གཏན་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་དང་།  ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་བྷ་ཝ་བྷ་དྲ་ལ་གནང་བའི་བརྒྱུད་པ་བེེ་རོ་ཙ་ན་རཀྵི་ཏ་དང་།  སྟོད་ལུང་བེེ་རོས་ཞང་འཚལ་བ་ལ་གནང་ནས་བརྒྱུད་པ་ཡིན། རྒྱུད་ཆེན་སྡེ་བཞིའི་རིགས་ལས་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་ཆ་ལུགས་ནི་སྐུ་མདོག་སེར་བོ་ནོར་བུས།  མཚན་པའི་བེ་ཅོན་དང་།  གཏེར་གྱི་ནེའུ་ལེ་འཛིན་པ།  སྐུ་ལུས་སྦོམ་ཞིང་བཞད་པ།  གཡས་གཡོན་ན་གཏེར་གྱི་བུམ་པ་དང་།  རིན་པོ་ཆེའི་ཆུ་བོ་འབབ་པ། དར་དང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་།  དཔའ་ཞིང་བརྗིད་ལ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་གཟི་འོད་ཅན།  སྤྱན་ཟླུམ་པོ་གདངས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཡ་ལད་གསོལ་བ།  ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་ཅོད་པན་དང་བཅས་པའི་ཟེའུ་ཁ་ལ་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་ཆ་ལུགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ།  ། (9)
བཞི་པ།   འཆམ་གྱི་འབག་བཤད་པ། 
སྤྱིར་འབག་ནི་འཇིམ་པའམ་ཤིང་ལས་བཟོས་པའི་གསང་སྔགས་ཞི་ཁྲོའི་ལྷ་ཚོགས་དང་།གཞི་
བདག།  ཨ་ཙ་ར།  དཔའ་བོ་དང་དཔའ་མོ།  གནོད་སྦྱིན་དང་དྲི་ཟ།  གཅན་གཟན་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པའི་མགོ་བརྙན་ཏེ་འདྲ་འབག་ལ་གོ  འཆམ་གྱི་འབག་ལ་མཚོན་ན།  རྣམ་འགྱུར་དང་ཚོན་མདངས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཕལ་ཆེར་ཁྲོ་བོ་དང་།  ཞི་བ།  ཞི་མ་ཁྲོ་བཅས་སྣ་གསུམ་ལ་འདུ།  དེ་རེ་རེར་མཚོན་བྱ་གང་དེའི་འཕྲིན་ལས་དང་དུས་བབས་དང་མཚུངས་པར་འབག་གི་རྣམ་པ་དང་ཁ་དོག་ལས་མཚོན་བྱ་མི་འདྲ་བ་ཡོད། དཔེར་ན།  རབ་དཀར་ཞི་བའི་མདངས་ཏེ་འབག་དཀར་པོ་དང་།  དྲག་པོའི་མཚོན་བྱེད་ལ་འབག་སྔོ་ནག་ཆོས་རྒྱལ་ལྟ་བུ།  ཞི་མ་ཁྲོ་མཚོན་པའི་རྟགས་སུ་སྣང་བ་རྣམ་ཐོས་སྲས་ལྟ་བུ་དང་།  འབག་དམར་པོ་ནི་དབང་གི་མདངས་ཞེས་བྱ་ལ།  འབག་ལྗང་ཁུ་ནི་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་མཚོན་བྱེད་ཡིན་པ་ཕལ་ཆེར་ལྷ་མོའི་ཕྱོགས་སུ་གོ་བ་མང་ངོ་།  ། 
ལྔ་བ།  འཆམ་གྱི་རོལ་དབྱངས་བཤད་པ། 
འཆམ་གྱི་རོལ་དབྱངས་ལ་འབུད་པའི་རོལ་ཆས་དུང་ཆེན་དང་རྒྱ་གླིང་།  རྐང་གླིང་།  དུང་དཀར་བཅས་དང་།  དཀྲོལ་བའི་རོལ་མོ་ཅང་ཏིའུ་དང་དྲིལ་བུ།  སིལ་སྙན།  སྦུབ།  ཌ་མ་རུ།  བརྡུང་བའི་རོལ་མོ་རྔ་བཅས་ཡོད།  དེ་དག་ལས་ཀྱང་དུང་ཆེན་དང་རྔ།  སྦུབ་གསུམ་གྱིས་འཆམ་གྱི་རོལ་མོའི་ཁྲོད་གོ་གནས་གལ་ཆེན་ཟིན་ཡོད། 
1.དུང་ཆེན།དུང་ཆེན་ནི་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེའི་རོལ་མོ་ལས་བྱིན་ཆགས་རྔམ་ཟིལ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་ལ།  དེའི་སྒྲ་སྐད་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ལོག་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ནི་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་བརྩེགས་ཤིང་སྙིང་རྩ་འདར་བ་དང་།  དད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་དང་བ་འདྲེན་པར་བྱེད་ནུས་པའི་དགེ་མཚན་ལྡན་སྟབས།  བོད་ཙམ་མ་ཟད་བོད་བརྒྱུད་ནས་བསྟན་དར་སའི་ས་ཆ་ཀུན་ལ་མ་ཁྱབ་པ་མེད་ཅིང་།  དགོན་སྡེའི་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་ལས་སེར་སྦྲེང་།  གར་འཆམ།  ཆོ་ག་བཅས་ཀྱི་སྐབས་སུ་རྔ་རོལ་རྒྱ་རྐང་སོགས་མཉམ་དུ་འབུད་གཏོང་བྱེད།  མདོར་ན་དུང་ཆེན་ནི་ཞི་དྲག་གཉིས་ལས་གཙོ་བོ་དྲག་རོལ་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཞིག་ཡིན། དེའི་སྐད་སྣ་ལ་ཕྲ་སྦོམ་འབྲིང་གསུམ་སྟེ།  ཕྲ་བ་ཏིར་དང་།  སྦོམ་པ་འདོར།  འབྲིང་བ་བརྒྱངས་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞིང་།  དེ་ཡང་འདོར་ནི་རྔ་ལྤགས་སྟེང་སྲན་མ་གཏོར་་བ་ལྟར་དང་། བརྒྱངས་ནི་རྒོད་ཀྱིས་ནམ་འཕངས་གཅོད་པ་ལྟ་བུ། ཏིར་ནི་གླང་བོ་ཆེའི་ངུར་སྐད་དང་ཕྱོགས་མཐུན་པར་དགོས་ཞེས་གྲགས་ལ། གཞི་རྩའི་འབུད་སྟངས་ལ་ཡང་འདོར། བསུ་མ། བརྒྱངས། རྦད་བཅད། ཏིར་ཕབ། ཏིར་ཆེན། བརྒྱངས་ཕྲུག་གམ་འཛར་ཞེས་པ་སོགས་ཀྱང་ཡོད། 
2.རྔ། 
རྔ་བརྡུང་བར་ཡང་སྒྲའི་དབྱེ་བ་བདུན་ཡོད་དེ། ཕོ་སྒྲ་དྭངས་ཟིལ་ལྡན་པར་བརྡུང་། ། མོ་སྒྲ་སྙན་ཅིང་མཛེས་བར་བརྡུང་། ། ཕྱེད་མ་དྭངས་ཁྲོལ་ཆགས་པར་བརྡུང་། ཞི་ལ་སྦྲང་ཆར་སིལ་བུ་ལྟར། རྒྱས་ལ་རྫི་ཆར་གཡོས་པ་ལྟར། དབང་ལ་དྲག་ཆར་འབབ་པ་ལྟར། དྲག་ལ་ཐོག་སེར་འབྱིན་པ་ལྟར། ཞེས་པ་ཇི་བཞིན། རྔ་ཆེན་གྱི་སྒྲ་བསྐུལ་བའི་ཚེ་རྔ་ཆེན་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་ཟུར་ནོན་ཙམ་ནོར་བུ་བསྟར་ལ་བརྒྱུས་པ་ལྟར་དུ། མཐོ་དམན་དང་འབུར་སྐྱོང་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ནས་སྙོམས་ཤིང་མཛེས་བར་བསྒྲིགས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་འདུག་སྟངས་ལེགས་པ་ལས་འབྱུང་བས་དཀྱིལ་ཀྲུང་ལེགས་པར་བཅོས་ནས་སྒལ་ཚིགས་བསྲིངས་ཏེ་བཟུང་དགོས་ལ། སྒྲ་བསྐུལ་བའི་གནས་ནི་རྔ་ཡུ་ནས་ཡར་བཅད་པའི་མཁྱིད་གང་ཙམ་གྱིས་སར་བསྣུན་ལ། དེ་ཡང་ལག་པའི་སོར་མོ་དང་ཚིགས་ལ་འཕྲུལ་བཅོས་ནས་རྔ་ལྡིང་རང་ལྗིད་ཀྱིས་བསྐུལ་བར་བྱ་སྟེ། ལག་མགོ་གཡས་སྙིང་ག་ལ་མཐོ་གང་ཙམ་གྱིས་མི་རེག་པར་མཐོ་བར་བྱས་ལ། རན་པས་བསྐྱངས་པར་བྱ། སློབ་དཔོན་ཙན་ཏས། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཀློང་མི་དཀྲུགས། རི་རབ་གླིང་བཞིའི་མཐའ་མི་བསྐོར། ཞེས་པ་ལྟར་ཡུ་བའི་ཐད་ནས་སོར་དྲུག་བདུན་ཙམ་གཞལ་བའི་སར་བསྣུན་ན་རྔ་སྐད་ལེགས་པ་འབྱུང་ངོ་། ། དེ་དག་ལས་བཞི་དང་བསྟུན་ན།  ཞི་བའི་ལས་དང་བསྟུན་པའི་ཚེ་རྔ་སྐད་དལ་ལ་ལྷོད་པ་ཞི་བའི་ཉམས་དང་ལྡན་པར་བྱ། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པ་ལ་རྔ་སྐད་གསལ་ལ་འཁྲོལ་བ་སྒེག་པའི་ཉམས་དང་ལྡན་དགོས། དབང་ལ་རྔ་སྐད་སྙན་ལ་མཛེས་པ་ཆགས་པའི་ཉམས་ལྡན། དྲག་པོ་ལ་རྔ་སྐད་དྲག་ལ་མྱུར་བ་ཉམས་རྩུབ་ཅིང་ཁྲོ་བའི་ཉམས་ཀྱིས་བྱའོ། ། དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རྔ་ལྡིང་བསྣུན་མ་ཐག་རྔ་དང་འཕྲལ་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས། དེ་ལྟར་དམ་དུ་མི་བཟུང་ལྷོད་ཡངས་བྱ་བ་དང་། དབྱུག་པ་ལྟ་བུ་མི་འཕྱར་ཀ་བ་ལྟ་བུར་མི་བསྲིངས་པ་སོགས་སྨྱོན་སྤྱོད་དང་ཐོ་ཅོའི་རྣམ་པ་སྤངས་ནས། རོལ་དཔོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་དང་། རྔ་དཔོན་ལ་སོགས་པ་མདོར་ན་གཙོ་བོ་གང་ཡིན་དེ་དང་བསྟུན་པ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ། 
3.སྦུབ། 
སྦུབ་དཀྲོལ་བ་ལ་ཡང་ལུས་ཀྱི་འདུག་སྟངས་དང་ལས་བཞི་དང་སྦྱར་བའི་ཉམས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་འཁྲོལ་ལུགས་ཡོད་དེ། ལུང་ཐག་སྲིབ་མཛུབ་སོགས་ལ་བསྐོན་ནས། མཛུབ་མོ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱི་ནས་དཀྲིས་ལ། ལག་པའི་མཐིལ་དུ་མཐེབ་སོར་རྣམས་འགྱེད་པ་ལྷོད་ཡངས་དང་བཅས་འཛིན་ལ། སྒྲ་བསྐུལ་བའི་ཚེ། དཔུང་པ་དང་ལག་ངར་ཚིག་མཚམས་ལྷོད་ལ། ལག་པའི་མཐིལ་ནས་འཕྲུལ་ཆགས་པ་དང་བཅས་སིལ་སྦུབ་རང་ལྗིད་ཁོ་ནས་སྒྲ་བསྐུལ་དགོས། དྲུག་པ། འཆམ་གྱི་སྟངས་སྟབས་བཤད་པ། འཆམ་ལ་གཡས་བརྐྱངས་དང་གཡོན་བསྐུམས། ས་ག ཟླུམ་པོ། རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ། དགའ་བ་འཁྱིལ་བ་སོགས་ཀྱི་རྐང་སྟབས་དང་ལག་སྟབས། ལུས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར། བསམ་པའི་འཁྱེར་སོ། ངག་གི་གདངས་དབྱངས་སོགས་གཞུང་ལས་བཤད་པའི་ལྷ་སྐུའི་རྣམ་འགྱུར་དང་སྟངས་སྟབས་སོགས་དང་བསྟུན་ནས་བྱེད་དགོས་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད། དེ་ཡང་《འཆམ་གྱི་བརྗེད་བྱང་》ལས། དང་པོ་ས་ཡི་ཆོ་ག་སྟེ། གཉིས་པ་ལ་ནི་སྟ་གོན་གནས། གསུམ་པ་འཇུག་པའི་ཆོ་ག་བྱ། ཞེས་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པ་ལས། དང་པོ་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་ས་ཆོག་གི་སྐབས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྦྱང་བ་ཡན་ཆད་རྫོགས་པར་བྱས་ལ། གཉིས་པ་སྟ་གོན་གྱི་སྐབས་སུ་ས་གཞི་བྱིན་གྱིས་རློབས་པ་དང་། གསུམ་པ་ཆས་སུ་འཇུག་པ་ནི། རང་ལུས་ལ་བར་ཆད་ཀྱི་བགེགས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཆོས་གོས་ལུས་ལ་བགོ་ཞིང་ཕྱག་མཚན་བཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ཐོག་མར་མགོན་ཁང་དུ་སོང་ནས་ཡོ་བྱད་རྣམས་བྱིན་གྱིས་རློབས་པ་ནི། ཆོས་གོས་ལག་ཆ་རྣམས་རང་རང་གི་མདུན་དུ་བཀོད་དེ་སྐྱབས་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་བ་ཉིད་དུ་སྦྱང་། དེའི་ངང་ལས་སྐད་ཅིག་གིས་ལྷའི་ང་རྒྱལ་བཟུང་ལ། རང་སེམས་ལྷག་པ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ལས་ཁྲག་འཐུང་འབར་བའི་གོས་རྒྱན་ལག་ཆ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་བར་རང་སྣང་བར་བསམ་ལ། ཞྭ་གོས་སོགས་གཡས་ནས་རྔམས་ཤིང་གཡོན་ཕྱོགས་ནས་གྱོན། ཕྱག་མཚན་པད་སྐོར་གྱིས་བླངས་ཏེ་འཛིན་པའོ། །  དེ་ལྟར་ལེགས་པར་ཟིན་རྗེས་མནོལ་བསངས་ཀྱི་ཤུག་དུད་དང་བཅས་དགེ་བསྐོས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་སྙན་མོ་ཙི་ཡི་བསུ་བ་དང་དུང་ཆེན་དང་རྔ་སྦུབ་ཀྱི་ཆིངས་དང་བཅས་མགོན་ཁང་ལས་ཕྱིར་བུད་ནས་ཐོག་མར་ཚོགས་ཆེན་འདུ་ཁང་དུ་འགྲོ་ལ། ཆོས་ཀུན་རང་རིག་རང་སྣང་གི་ཆོ་འཕྲུལ་དུ་གསལ་བ་རྟོགས་པ་ན་བསྟན་བྱའི་ཡུལ་དང་། སྟོན་མཁན་གྱི་གང་ཟག་གཉིས་སོ་སོར་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། འདི་ན་སྣོད་མིན་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མེད། ཅེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གསང་སྒྲོགས་ཉེས་པ་མི་འབྱུང་ནའང་། རྣལ་འབྱོར་བ་རྟོགས་པའི་གདེངས་མ་ཚུད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གདོད་ནས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་དག་པའི་འཁོར་ལོར་གྲུབ་པར་མོས་པས། སྣོན་བཅུད་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གསལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ལུས་འགྱུར་ལ་ཐུན་མོང་དུ་གཅེས་པའི་ཡན་ལག མགོ་བོ་ལ་བརྗིད་ཆགས་པ། རོ་སྟོད་ལ་སེང་ཆགས་པ། སྐེད་པ་ལ་འཁྲིལ་ཆགས་པ། སྒྱིད་པ་ལ་ལྡེམ་ཆགས་པ། བཞག་ཤ་ལ་ལྷོད་ཆགས་པ། རྣམ་འགྱུར་ལ་འགྱིང་ཆགས་པ། ཤ་འགྱུར་ལ་མེར་ཆགས་པ། སྤྱོད་པ་དལ་ཆགས་པ། ཕྱག་རྒྱ་གཡས་སུ་བཅས་པ་འགྲོལ་ན་གཡོན་དང་། གཡོན་དུ་བཅས་པ་འགྲོལ་ན་གཡས་སུ་དང་། དབུས་སུ་བཅའ་འགྲོལ་ཐད་ཀར་བལྟ་ཞིང་། འགྱིང་བ་སྟེ་བཅའ་བསྒྱུར་བཤིག་པ་ལ་མཁས་པ། གཞན་ཡང་ཕོད་ཁའི་ཐད་ཤ་བཅད། ལུས་ཀྱི་འཛུམ་བསྟན་པ་སྟེ་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བུར་དཔེ་བྱ་ཁྱུང་མཁའ་ལ་ལྡིང་བ་དང་། སེང་གེས་རལ་བ་སྤྲུགས་པ་དང་། རྒྱ་སྟག་ནགས་ཚལ་དུ་འགྱིངས་པ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པས། ཕྱི་རོལ་ནས་སྤོས་བཏུལ་ཅིང་། རོལ་མོ་ཆིག་རྡེག་ཆེ་བ་དང་། ཆུང་གསུམ་རོལ་འཐབ་དང་བཅས་པ་སྤེལ་མར་རྡུང་བས་བསྐུལ་ཏེ། ནང་གི་འཆམ་པ་རྣམས་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྣ་དྲངས་རིམ་པ་མ་འཛིང་བར་བསྒྲིགས་ནས་རོལ་འགྲོས་ཀྱིས་དོན་ཏེ་དཀྱིལ་འཁོར་བྲིས་ཡོད་པའི་ཚོགས་རར་སླེབས་པ་དང་སྐོར་ལམ་ལ་གྲལ་བསྟར་མཉམ་པས་འགྲོ་དགོས། དེ་ལྟར་འཆམ་སྐོར་ལྔ་དང་འཆམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། 
1.འཆམ་སྐོར་ལྔ་ནི། 
མགོན་ཁང་འཆམ། 
འདི་ནི་ཐོག་མའི་སྟ་གོན་གྱི་སྐབས་ཏེ། ཐོག་མར་འཆམ་པ་ཚང་མ་མགོན་ཁང་དུ་འཛོམས་ནས་སྤོས་དང་ཤུག་པ་བདུགས་ཏེ་རང་ལུས་གཙང་བར་བྱས་རྗེས་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མའི་མདུན་ནས་ལུས་ལ་འཆམ་ལྭ་གྱོན་ཞིང་། ཆོས་རྒྱལ་ཉིད་མགོན་ཁང་ནང་གི་ཆོས་སྐྱོང་རྣམས་ཀྱི་མདུན་ན་བཞག་ཡོད་པའི་ཁྲི་སྟེང་དུ་བཞུགས་ནས། ཨ་མཆོད་ཀྱི་འདོན་པའི་གི་རིམ་བཞིན་ཐོག་མར་འབག་གྱོན། དེ་ནས་དབུ་སྤྲུགས་སྤྲུགས་འགའ་བྱས་རྗེས་ཕྱག་ཏུ་ཐོད་གཡུག་དང་ཞགས་པ་འཛིན་ཅིང་། རྔ་སྦུབ་ཀྱི་སྒྲ་དང་བསྡེབས་ནས་བཞེངས་རྗེས་འཆམ་བསྐོར་རྒྱག་བཞིན་དགེ་བསྐོས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་འཆམ་པ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་བཤར་ནས་མགོན་ཁང་ལས་ཕྱིར་འབུད། 
2.ཆོས་རྒྱལ་ས་ལངས། 
དེ་ཡང་དུང་ཆེན་གྱི་སྒྲ་དམའ་མོ་ནས་ཇེ་མཐོ་ཇེ་མཐོར་བཏང་ནས་གླང་ཆེན་ངུར་སྐད་ཀྱི་ཉམས་དང་བཅས་དུང་ཆེན་གྱི་གདངས་ཇེ་ཆེ་ཇེ་རིང་དུ་སོང་ཚེ་ད་གཟོད་ཆོས་རྒྱལ་གཅིག་པུ་ཚོགས་ཆེན་འདུ་ཁང་ནས་ཕྱིར་བུད་དེ། འདུ་ཁང་གི་ཁྱམས་ར་ན་སྟག་གདན་ཞིག་བཏིངས་ཡོད་པ་དེའི་སྟེང་ནས་ཐོག་མར་འཆམ་པ་ཡིན། དེའི་མཚོན་དོན་ནི་ཆོས་རྒྱལ་ཁོང་ཉིད་ལྕགས་མཁར་སྒོ་མེད་རིམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཅན་གྱི་ནང་ན་སྟག་གདན་སྟེང་དུ་བཞུགས་ཡོད་དུས་འབད་པ་བྱས་པས་ད་གཟོད་ལངས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཕེབས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་དགྲ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱི་དགྲ་རྣམས་ཉིན་འདིར་བསྒྲལ་པ་མཚོན་པ་ཡིན། 
 ༣གསེར་སྐྱེམས་འབུལ་པ།  འདིའི་སྐབས་འཆམ་པ་ཚང་མ་འཆམ་རར་བུད་ནས་འཆམ་པ་སྐོར་ཞིག་འཆམ་པའི་བར་ནས་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་སློབ་དཔོན་གྱི་འདོན་པ་དང་བསྡེབས་ནས་གསེར་སྐྱེམས་འབུལ་བའི་ཆོ་ག་བྱས་ཚར་རྗེས། འཆམ་པ་རྣམས་མུ་མཐུད་ནས་འཆམ་གྱི་སྟངས་སྟབས་ལ་རོལ་བཞིན་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཡིན། 
4.གནོད་སྦྱིན་བཞི། 
ཐེངས་འདིར་ཀེང་རུས་གཅིག་གིས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་གནོད་སྦྱིན་བཞི་བོ་རིམ་བཞིན་བཤར་ནས་ཀེང་རུས་གཞན་གཅིག་གིས་རྗེས་མནན་ཏེ་རོལ་མོའི་སྒྲ་དང་བསྡེབས་ནས་འཆམ་རར་བསྐོར་བ་གཅིག་བྱས་རྗེས་ཉ་བོ་སྟེང་ལ་རྔམས་པའི་སྟངས་སྟབས་དང་བཅས་ཏེ་འགྲོ། 
5.བསྒྲལ་འཆམ། 
སྐབས་འདིར་ཐོག་མར་འཆམ་པ་ཚང་མས་ཕྱག་མཚན་རལ་གྲི་འཆང་སྟེ་ཕྱིར་བུད་ནས་འཆམ་སྐོར་ཞིག་བརྒྱབ་རྗེས། ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་ཕྱག་མཚན་དགུ་བོ་རེ་རེ་བཞིན་ཐོག་མར་ཞག་པ་འཕངས་ནས་བཟུང་བ་དང་། གཉིས་པར་ལྕགས་སྒྲོག་གིས་བཅིངས། གསུམ་པར་ཐོ་བ་བརྒྱབ་ནས་བསད་དེ་རིམ་བཞིན་དགྲ་སྟ། ཁ་གྲམ། རྩེ་གསུམ། དྲིལ་བུ། ཕུར་བུ། གྲི་གུག་བཅས་བཀོལ་ནས་བསྒྲལ་བྱའི་བགེགས་ཏེ་ཉ་བོ་ཐོག་ལ་བགྲད་ནས་མཐའ་མར་གྲི་གུག་གིས་ཉ་བོ་ཕྱེ་མར་འཐག སྐབས་འདིར་བྱ་རོག་གདོང་འོང་ནས་ཆོས་རྒྱལ་ལ་བསྐོར་བ་གཅིག་བྱས་རྗེས་ཉ་བོ་ནས་དུམ་བུ་ཞིག་ཁྱེར་ཏེ་མགོན་པོར་བསྐོར་བ་གསུམ་བྱས་ནས་མཆོད་པའི་ཚུལ་བྱེད། (དེའི་མཚོན་དོན་ནི་བྱ་རོག་ཉིད་མགོན་པོའི་ལྷ་བྱ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་མཆོད་པ་ཡིན་ཟེར་རོ།) འདིའི་རྗེས་ནས་གཏོར་མ་ཕྱིར་ཁྱེར་བ་ཡིན་ཏེ་འཆམ་པ་ཚང་མ་འཆམ་རར་ཐོན་རྗེས་རོལ་མོའི་ཆིག་རྡེག་དང་བསྡེབས་ནས་འཆམ་རྒྱག་པ་དང་སློབ་དཔོན་གྱིས་དྲུག་ཅུ་བ་འདོན་བཞིན་མི་སྐྱ་གཉིས་ཀྱིས་ཁ་སྣ་ལག་རས་ནག་པོས་བཏུམས་ཏེ། རོལ་མོའི་ཆིག་རྡེག་དང་འཆམ་པའི་དགྲ་ཉམས་དང་བཅས་ཏེ་དགོན་པའི་ཕྱིར་བུད(སྐབས་འདིར་དེར་ཡོད་ཀྱི་མི་སྐྱ་རྣམས་ལམ་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྟར་དུ་བསྒྲིགས་ནས་ལུས་པོ་བཏུད་དེ་གཏོར་སྒམ་རང་གི་ལུས་ཐོག་ནས་ཁྱེར་དུ་འཇུག གཏོར་སྒམ་ལུས་ཐོག་ནས་ཁྱེར་ཚེ་རང་ལུས་ཀྱི་ན་ཚ་དང་ལོ་གཅིག་གི་བགེགས་དང་བར་ཆད་ཡང་དེ་དང་མཉམ་དུ་ཁྱེར་བར་བསམ་ཡོད)ནས་གཏོར་རྒྱག་ཀླད་དུ་སོང་ནས་མོ་རྩིས་བྱས་པ་བཞིན་ལོ་དེའི་གཏོར་ལམ་གང་ན་ཡོད་ན་དེའི་ཕྱོགས་སུ་འཕེན་པ་ཡིན་ནོ། ། 
2.འཆམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ནི། 
1.ཆོས་རྒྱལ། སྐུ་མདོག་སྔོ་ནག་མ་ཧེ་ཁྲོས་པའི་གདོང་ཅན། གཡས་ཐོད་གཡུག་དང་གཡོན་ཞགས་པ་འཛིན་པ། 
2.ཙ་མུཎྡི། ཆོས་རྒྱལ་གྱི་ལྕམ་མོ། སྐུ་མདོག་སྔོན་པོ་ཕྱག་གཡས་རྩེ་གསུམ་དང་གཡོན་ཐོག་ཁྲག་འཛིན་པ། 
3.གུར། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཕྱག་གཡས་གྲི་གུག་དང་གཡོན་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པ། 
4.མགོན་པོ། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཕྱག་གཡས་གྲི་གུག་དང་གཡོན་ཐོག་ཁྲག་འཛིན་པ། 
5.དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ། སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག་ཕྱག་གཡས་ཐོད་གཡུག་དང་གཡོན་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པ། 
6.དཔལ་མགོན། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་སྐྲ་དང་སྨ་ར་དཀར་པོ་ཅན། ཕྱག་ཏུ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། 
7.རྣམ་ཐོས་སྲས། སྐུ་མདོག་སེར་བོ་ཕྱག་ཏུ་བེ་ཅོན་བསྣམས་པ། 
8.ཀྵེ་ཏྲ་པཱ་ལ། སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག་ཕྱག་གཡས་གྲི་གུག་དང་གཡོན་ཐོག་ཁྲག་འཛིན་པ། 
9.ཛི་ན་མི་ཏྲ། སྐུ་མདོག་དམར་ནག་ཕྱག་གཡས་ཌ་མ་རུ་དང་གཡོན་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པ། 
10.དྲ་ཤི་ར་ཛ། སྐུ་མདོག་དམར་ནག་ཕྱག་གཡས་ཞགས་པ་དང་གཡོན་སྡིགས་མཛུབ། 
11.བདུད་མགོན་ཏྲ་ཀྵད་ནག་པོ། ཕྱག་གཡས་མདུང་ཐུང་གཡོན་ཐོག་ཁྲག་འཛིན་པ་སྟེ། འདི་དག་མགོན་པོའི་འཁོར་གནོད་སྦྱིན་བཞི་ཡིན། 
12.བྲན་བདུད་ནག་མོ། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཨམ་གཙིགས་དམ་དུ་བསྡམས་ཤིང་ཕྱག་གཡས་རལ་གྲི་དང་གཡོན་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པ། 
13.བྷ་ཏྲ། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཕྱག་གཡས་རལ་གྲི་དང་གཡོན་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པ་སྟེ། གུར་གྱི་འཁོར་གཉིས་ཡིན། 
14.ཆུ་སྲིན་གདོང་། ཕྱག་ཏུ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། 
15.བྱ་རོག་གདོང་། ཕྱག་ཏུ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། 
16.སེང་གེ་གདོང་། ཕྱག་ཏུ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། 
17.ཤཱ། ཕྱག་ཏུ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། 
18.ཀེང་རུས་གཉིས། ཕྱག་ཏུ་དབྱུག་ཐུང་བསྣམས་པ་སྟེ་འཆམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་དོ། ། 
བདུན་པ། འཆམ་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ལས་འཕྲོས་པའི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་བཤད་པ། འཆམ་དེ་ཉིད་ཐོག་མར་བོད་དུ་དར་བའི་ཚེ་དགོན་པ་ཁོ་ནའི་ཁྲོད་ཆེས་གསང་སྟབས་སུ་འཁྲབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆོ་ག་དེ་ཉིད་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དུས་རབས་མང་པོ་བརྒྱུད་དེ་ད་ལྟའི་རྣམ་པ་འདི་བཞིན་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་བ་དང་། གྲོང་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མིག་གི་ལྟད་མོར་མངོན་ཆོག་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། དུས་རབས་མི་འདྲ་བའི་ཁྲོད་ཆོ་ག་འདི་ཉིད་ལ་གོང་འཕེལ་ལམ་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་རེ་ངེས་པར་དུ་བྱུང་ཡོད་ལ། འགྱུར་བ་དེ་དག་གིས་རེབ་གོང་ས་ཁུལ་གྱི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་སྒྱུ་རྩལ་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བར་ཡང་ཤུགས་རྐྱེན་གལ་ཆེན་ཐེབས་ཡོད། 
1.འཆམ་གྱི་འབག་ལས་འཕྲོས་པའི་རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ། 
ལྷ་རྗེ་བྲག་སྣ་བས་རེབ་གོང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྤེལ་སྐབས་རྗེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཞབས་ཞུའི་ནང་དུ་ལྷ་བཟོ་ཡོད་པར་མ་ཟད་ལྷ་སྐུ་དང་མཆོད་རྟེན་བཅས་ཀྱི་ཐིག་རྩའི་མ་ཕྱི་ཡང་རེབ་གོང་ཕྱོགས་སུ་ཁྱེར་ཡོང་བ་དང་། སྐབས་དེའི་རེབ་གོང་གི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཆེན་པོ་རོང་ཆེན་མདོ་སྡེ་འབུམ་གྱི་ནང་སོ་ཕོ་བྲང་དུ་ལྡེབས་རིས་དང་ལྷ་སྐུལ་བཅས་བཞེངས་པ་དེ་ནི་རེབ་གོང་ས་ཁུལ་གྱི་ཆེས་སྔ་བའི་ནང་བསྟན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ཡིན། དུས་དེ་སྐབས་ནས་འབག་གི་སྒྱུ་རྩལ་འདི་ཡང་ནང་བསྟན་སྒྱུ་རྩལ་དང་འདྲ་བར་དགོན་པ་དང་འཆམ་གྱི་ཁྲོད་བཀོལ་བར་མ་ཟད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆུ་རྒྱུན་རིང་མོའི་ཁྲོད་རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཏེ། ལྷ་སྐུ་དང་ལྡེབས་རིས་དང་མཚུངས་པར་ཞི་ཁྲོའི་ལྷ་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་བརྙན་དེ་ཞལ་འབག་རྣམས་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཉམས་དང་། ཁྲོ་བའི་ཞལ་འབག་རྣམས་ཁྲོ་ཉམས་འཇིགས་རུང་གི་ཁྱད་ཆོས་བཅས་རྣམ་པ་ཚོན་མདངས་ཀྱི་དང་ལྷོད་རན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལྡན། འདི་དག་ནི་རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཆེས་ཐོག་མའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས་ཡིན་ལ། སྒྱུ་རྩལ་བརྩམས་ཆོས་འདི་དག་ལ་བལྟས་ན་སྐབས་དེའི་དུས་ནས་རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་ལ་འཕེལ་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞིང་། རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ལྷ་བཟོ་མཁས་པ་གང་མང་བྱུང་ནས་རིན་ཐང་བྲལ་བའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས་བཞེངས་བསྐྲུན་བྱེད་??

དང་པོ།  གླེང་གཞི། 
འཆམ་ཞེས་པ་ནི་དམིགས་བསལ་གྱི་དགོན་སྡེའི་ནང་འཁྲབ་སྟོན་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ།  དེ་ནི་སྔར་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་སྐབས་སུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ནང་དོན་དང་མཐུན་པའི་སྐུའི་བཀོད་པ་སྣ་ཚོགས་སྐུ་བརྙན་དུ་བྱས་པ་དང་།  རི་མོར་བྲིས་པ།  ཞལ་འབག་ཏུ་བཞེངས་ནས་རིས་མེད་གྲུབ་མཐའ་སོ་སོས་གསང་སྔགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྒྲུབ་མཆོད་དུ་ཕྱག་བཞེས་མཛད་དེ།  སྒྲུབ་མཆོད་དེ་དག་གི་སྐབས་དང་ཡང་ན་སྒྲུབ་མཆོད་དེ་དག་མཇུག་སྒྲིལ་བའི་མཚམས་སུ་ཞི་ཁྲོའི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ཆས་སུ་ཞུགས་ནས་སྦྱིན་སྲེག་བླུགས་པ་དང་།  ལྕགས་མཁར་སྲེག་པ།  གཏོར་ཟོར་འཕེན་པ་བཅས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་གའི་འགྲོས་དང་བསྟུན་པའི་རྔ་རྡུང་།  སྦུབ་དཀྲོལ།  དུང་ཆེན་འབུད་པ་སོགས་རོལ་མོ་དཀྲོལ་ཐོག་འདོན་པའི་ཚིག་དང་རྟ་དབྱངས་འགལ་མེད་ཀྱི་ཐོག་ནས་འཆམས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་།  ལྟད་མོ་བ་རྣམས་ནས་བྱིན་རླབས་ཞུ་བའི་དམིགས་པ་བཅིངས་ལ།  འཆམས་པ་པོས་ཀྱང་བྱིན་རླབས་སྩོལ་བའི་དམིགས་པ་འཆང་གི་ཡོད། ་(1)དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་འདི་བརྒྱུད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་དགྲ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱི་དགྲ་བསྒྲལ་པ་ཡིན་ལ།  དེ་ནི་གཏོར་ཟོར་འཕེན་པའི་སྐབས་ཀྱི་འདོན་པ་ལས།  དེ་རིང་གི་གཏོར་འདི་ནམ་མཁའི་ལྷ་ལ་མི་འཕེན།  ས་གཞིའི་ཀླུ་ལ་མི་འཕེན།  ། བར་སྣང་གཉན་ལ་མི་འཕེན།  སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་དགྲ།  སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱི་དགྲ་དེར་འཕེན་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ལས་ཀྱང་ཤེས་ཐུབ། 
གཉིས་པ།  འཆམ་གྱི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ། 
  དེ་ཡང་རོང་བོ་བླ་མ་བསམ་གཏན་རིན་ཆེན་གྱིས་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཆུ་རྟ་ལོར་རིག་པ་འབྱུང་བའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལྟེ་བར་རོང་བོ་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་བའི་སྡེ་གསར་འདེབས་མཛད་རྗེས།  ཁྲི་རབས་རིམ་བྱོན་གྱིས་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱི་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས་པར་བརྟེན།  དེའི་མཐའ་བསྐོར་དུ་སྒྲུབ་སྡེ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་བསྟན་པ་ཉིན་མོ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་གནས་སོ།  ། སྒྲུབ་སྡེ་དང་དགོན་པ་འདི་དག་ལ་རང་རང་གི་འདོན་ཆོས་སྤྱོད་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཁ་ཚང་བ་ཡོད་ལ།  ལྷག་པར་དུ་རོང་བོ་དགོན་དཔལ་ལྡན་ཆོས་འབྱོར་གླིང་དང་མ་མགོ་དགོན་དགའ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས་གླིང་།  སྒོ་དམར་དགའ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས་གླིང་སོགས་དགེ་ལུགས་པའི་དགོན་པར་ཧོར་ཟླ་དང་པོར་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་འཚོགས་དུས་འཆམ་རྒྱག་པའི་སྲོལ་ཡོད། 
       འཆམ་དེ་ཐོག་མར་བོད་དུ་དར་སྤེལ་མཛད་པ་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་པད་མ་འབྱུང་གནས་དང་མཁན་པོ་བོདྡྷི་ས་ཏྭ་གཉིས་ཡིན་ཞིང་།  ཁོང་རྣམ་གཉིས་བོད་དུ་ཕེབས་ནས་བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རབ་གནས་མཛད་སྐབས་རྒྱུད་དང་མཐུན་པའི་རྡོ་རྗེའི་གར་མཛད་པ་དང་།  དེའི་རྗེས་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་སྐབས་སུ།  མངའ་རིས་གུ་གེ་རྒྱལ་པོ་ལྷ་བླ་མ་སྐུ་མཆེད་ཀྱིས་མཐོ་ལྡིངས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་ཤིག་གསང་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་མང་པོ་རྒྱ་གར་སྐད་ནས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་རྗེས། ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་རྒྱུད་སྡེའི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་པའི་རྡོ་རྗེའི་གར་གྱི་རིགས་རྣམས་དར་སྤེལ་མཛད་པ་དང་།  དེ་བཞིན་ས་སྐྱ་དང་བཀའ་བརྒྱུད་རྙིང་མ་སོགས་ལ་རང་རང་གི་ཕྱག་བཞེས་སུ་ཡོད་པའི་གར་འཆམ་ཆ་ཚང་བར་དར་ཡོད།  (2)དགེ་ལུགས་པའི་འཆམ་ནི་སྤྱི་ལོ1645ལོར་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཞི་བ་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དགོན་ནས་ཐོག་མར་འཆམས་ཤིང་། དེའི་རྗེས་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་སྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་བདེ་གཡང་ཤར་ཐར་ཆེན(ཕོ་བྲང་དཀར་བོའི་ཐང་ཆེན)དུ་འཆམ་པ་ནས་བཟུང་བོད་གངས་ཅན་གྱི་དགེ་ལུགས་པའི་དགོན་པ་ཡོངས་ལ་ཆེས་ཆེར་དར་ཞིང་། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།  (3)དེ་ཡང་རོང་བོ་དགོན་པའི་འཆམ་ནི་རབ་བྱུང་བཞི་པའི་ལྕགས་རྟ་ལ་འགྲོ་མགོན་འཕགས་པ་སླར་ཡང་སོག་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པའི་སྐབས་སུ། གྲུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་རོང་ཆེན་ལྷ་རྗེའམ་ལྷ་རྗེ་བྲག་སྣ་བ་འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེར་མཇལ་དུ་ཕེབས་པར།  བླ་མ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས།  ཁྱེད་རང་འདིར་མ་འདུག་པར་ཨ་མདོར་སོང་དང་ས་རྡོ་རྗེའི་དབྱིབས་དང་འདྲ་བའི་སྐེད་པར་ཁྱོད་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་འཛིན་པའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ་གསུངས་ནས། ལྷ་རྗེའི་རེ་བ་ལྟར་ཡི་དམ་ཆོས་སྐྱོང་དབྱེར་མེད་པ་བསྟན་སྲུང་རྒྱ་མཚོའི་སྡེ་དཔོན་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་གུར་གྱི་མགོན་པོ་ཆོས་སྐྱོང་དུ་གནང་། (4)དེ་དང་མཉམ་དུ་ཆོས་སྐྱོང་ཆེན་པོ་འདིའི་བསྐང་གསོལ་དང་ཆོས་སྤྱོད་ལག་ལེན་རྣམས་མཉམ་དུ་གདན་འདྲེན་བྱས་ཡོད་པ་ནི་སྨྲ་མི་དགོས་པས་ང་ཚོས་འཆམ་འདི་ནི་སྐྱའི་འཆམ་རྒྱུན་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཆོག་ལ།  འདི་གའི་ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་ཡང་རོང་བོ་དགོན་པའི་འཆམ་ལ་གུར་འཆམ་ཞེས་པའི་ངག་རྒྱུན་ཡོད།  དགོན་འདིའི་འཆམ་པ་ནི་གྲྭ་ཚང་ཐོས་བསམ་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་གི་གྲྭ་ཚང་ཐོས་བསམ་རྣམ་རྒྱལ་གླིང་གི་གྲྭ་པ་ཡིན་ལ།  གྲྭ་ཚང་འདི་ནི་ཆོས་བ་རིན་ཆེའི་ཐུགས་བཀོད་ལྟར་ཡབ་རྗེ་བླ་མ་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་དགུང་ལོ་ཉེར་བཞི་བཞེས་པའི་སྐབས་རོང་བོའི་སྒྲུབ་གྲྭའི་ཆོས་འཁོར་གྱི་དུས་ཆེན་དང་བསྟུན་ནས།  བློན་ཆོས་བློ་བཟང་ཆོས་གྲགས་དང་།  གཡུ་རྔོག་བསམ་གཏན་རྒྱ་མཚོ་སོགས་བློ་གསལ་ལྔ་ལ་ཐོག་མར་བརྩི་བཞག་གནང་སྟེ་གསར་དུ་བཙུགས་པ་ཡིན། རོང་བོ་དགོན་པར་མཚོན་ན་ལོ་གཅིག་གི་ནང་བཅུ་བའི་ལྔ་མཆོད་ཀྱི་མཇུག་ནས་འཆམ་པའི་དགུན་འཆམ(ཧོར་ཟླ་10པའི་ཚེས་29)དང་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་འཆམ་(ཧོར་ཟླ་1པོའི་ཚེས་16)གཉིས་ཡོད། 
གསུམ་པ།   དགོན་པའི་ཆོས་སྐྱོང་དང་།  སྲུང་མ་བཤད་པ། 
  ཆོས་གྲྭ་ཆེན་པོ་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ཆོས་སྐྱོང་དཔལ་ལྡན་གུ་གྱི་མགོན་པོ་ཡིན་ལ།  དེ་ལས་གདན་ས་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་གྲྭ་ཚང་ཐོས་བསམ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གླིང་གི་བཀའ་སྲུང་ལྷ་མོ་དང་།  རྒྱུད་གྲྭ་གསང་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་བང་མཚོད་ཀྱི་བཀའ་སྲུང་མགོན་པོ།  དུས་འཁོར་གྲྭ་ཚང་གསང་སྔགས་དར་རྒྱས་གླིང་གི་བཀའ་སྲུང་རྣམ་ཐོས་སྲས་བཅས་ཡིན་ཞིང་།  ཆོས་སྐྱོང་དང་བཀའ་སྲུང་འདི་དག་གིས་རོང་བོ་དགོན་པའི་འཆམ་གྱི་ཁྲོད་གོ་གནས་གལ་ཆེན་བཟུང་ཡོད་པས་རེ་རེ་བརྗོད་ན། 
1.གུར། 
དཔལ་ལྡན་གུར་གྱི་མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ཐོག་མར་བླ་མ་གཉན་ལོ་ཙཱ་བ་དར་མ་གྲགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རྒྱ་གར་དུ་བྱོན་ནས་བླ་མ་མང་པོར་བསྟེན་ཅིང་།  བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པར་ཆོས་མང་དུ་གསན་ནས་བོད་དུ་འབྱོར་མ་ཆེན་མོ་ཞིག་ལས་ཁྱད་པར་གྱི་མན་ངག་བཞི་དང་ཆོས་སྐྱོང་འདི་དངོས་སུ་གནང་། གཉན་ལོ་ཙཱ་བས་ཁོ་རང་གི་ཉེ་གནས་དར་མ་རྒྱལ་མཚན་ལ་མགོན་པོ་འདིའི་མན་ངག་རྣམས་རྫོགས་པར་གནང་།  དེས་ས་ཆེན་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོ་ལ་གནང་།  དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྲུང་མ་གཙོ་བོར་བཞུགས། (5)དེ་ནས་ལྕགས་རྟ་ལོར་འགྲོ་མགོན་འཕགས་པས་ལྷ་རྗེ་བྲག་སྣ་བར་གནང་སྟེ། རོང་བོ་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ཆོས་སྐྱོང་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ལོ།  ། དེ་ཡང་དཔལ་ལྡན་གུར་གྱི་མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ་ནག་པོ་ཆེན་པོའི་ཆ་བྱད་ནི་སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཞག་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ།  གཡས་གྲི་གུག་དང་གཡོན་ཐོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་བ་ཐུགས་ཀར་སྟེང་འོག་ཏུ་འཛིན་པ།  ཕྱག་གཉིས་ཆར་གྱི་དབུས་ན་རྣམ་འཕྲུལ་གྱི་གནྚི་བསྣམས་པ།  སྤྱན་གསུམ་མཆེ་བ་གཙིགས་པ།  དབུ་སྐྲ་སེར་པོ་གྱེན་དུ་བརྫེས་པ།  མི་མགོ་སྐམ་པོ་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་དང་།  རློན་པ་ཁྲག་འཛགས་པ་ལྔ་བཅུའི་དོ་ཤལ་ཅན།  རུས་པའི་རྒྱུད་དྲུག་དང་སྦྲུ་གྱིས་བརྒྱན་པ་དང་།  སྟག་གི་པགས་པའི་ཤམ་ཐབས་ཅན།  དར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཅོ་པན་དང་།  མིའུ་ཐུང་གེལ་བའི་འདུག་སྟེགས་ཀྱིས་རོའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ།  དེའི་གཡས་ན་བྱ་ནག     གཡོན་ན་ཁྱི་ནག    རྒྱབ་ན་ལྕགས་སྤྱང་།   མདུན་ན་མི་ནག    སྟེང་ན་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་སྤྱུལ་བའི་ཕོ་ཉ་འཕྲོ་བའོ། (6)
2.དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ། 
    ལྷ་མོ་འདི་ཉིད་ཨུ་རྒྱན་གྱི་གནས་ནས་པཎྚི་ཏ་གསང་པ་ཤེས་རབ་སྟེ།  མཚན་གཞན་ལ་ཨཱཙརྱ་དམར་པོ་ཞེས་པས་སྤྱན་དྲངས།  ཁོས་གནུབས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་གནང་།  དེ་གཉིས་ལ་ཞལ་པྲཛྙཱ་གུ་རུས་གསན།  དེ་ནས་རིམ་པར་བརྒྱུད་དེ་འཇམ་དབྱངས་འཁོན་སྟོན་གྱིས་སྤྱན་དྲངས་ནས་བོ་དོང་ཨེའི་ཆོས་སྐྱོང་དུ་བསྐོས།  དེ་ནས་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་བཟང་དཔལ་བ་ལ་རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པས་གསན།  དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གསན། དེ་ཡང་དཔལ་ལྡན་དམག་ཟོར་རྒྱལ་མོའི་ཆ་བྱད་ནི།  དྲེའུ་རྐྱང་སེར་ག་པ་སྲིན་པོའི་ཐོད་པོའི་སྒང་དང་པགས་པས་གཡོགས་ཤིང་།  གོང་རྨེད་དང་སྲབ་མཐུར་གདུག་པའི་སྦྲལ་ལས་བྱས་པ།  དེའི་སྟེང་དུ་དཔལ་ལྡན་དམག་ཟོར་གྱི་རྒྱལ་མོ་མཐིང་ནག་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ།  ཕྱག་གཡས་རྡོ་རྗེས་མཚན་པའི་བེ་ཅོན་འཕྱར་ཞིང་།  གཡོན་ཐུན་དང་ཁྲག་གི་བཀང་བའི་ནལ་ཐོད་ཐུགས་ཀར་འཛིནཔ།  ཞལ་གདངས་ཤིང་མཆེ་བ་རྣོན་མོ་བཞི་གཙིགས་ནས་མི་རོ་རེངས་བོ་ཟ་ཞིང་སྤྱན་གསུམ་དམར་ལ་ཁྲོ་གཉེར་བསྡུས་ཤིང་།  དབུ་སྐྲ་ཁམ་སེར་གྱེན་དུ་བརྫེས་ཤིང་སྨིན་མ་དང་སྨ་ར་འབར་བ།  སྙན་གཡས་ལ་སེང་གེ་དང་།  གཡོན་ལ་སྦྲུལ་གྱིས་བརྒྱན་པ།  མི་མགོ་སྐམ་པོ་ལྔས་དབུ་བརྒྱན་ཅིང་།  རློན་པ་ལྔ་བཅུའི་དོ་ཤལ་བྱས་པ།  སྐུ་ལ་ཁྲག་གི་ཐིག་ལེ་དང་ཞག་གི་སོར་རིས།  ཐལ་ཆེན་གྱི་ཚོམ་བུས་བྱུགས་ཤིང་།  སྤྱི་བོར་ཟླ་བ་དང་།  ལྟེ་བར་ཉེ་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་ཞིང་།  དར་ནག་གི་ལྷབ་ལྷུབ་དང་།  མི་ལྤགས་ཀྱི་གཡང་གཞི།  རེ་བ་ནག་པོས་སྟོད་གཡོགས་ཤིང་།  སྟག་གི་པགས་པ་རློན་པའི་ཤམ་ཐབས་ལ་སྦྲུལ་ཉིས་གཤིབས་ཀྱི་སྐ་རགས་བྱས་པ།  སྒའི་སྔ་ཤ་ལ་ནད་རྐྱལ་དང་།  ཚོན་གྱི་དྲུ་གུ་ཕྱི་ཤ་ལ་འཕྱང་ཞིང་།  འཁྲམ་ཤིང་རྐེད་ལ་གཟེར་བ།  བྱང་དམར་གྱི་ཁྲེས་པོ་དང་།  ཤོ་རྡེའུ་དཀར་ནག་སྔ་ཤ་ལ་འཕྱར་ཞིང་།  དབུ་ལ་རྨ་བྱའི་གདུགས་ཕུབ་པའོ།  །  (7)
3.མགོན་པོ། 
     མགོན་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མག་ངག་དཔལ་ལྡན་ཤ་ཝ་རི་དབང་ཕྱུག་དང་། གྲུབ་ཆེན་རཱ་ཧུ་ལ།  ས་ར་ཧ་རྣམས་ཀྱིས་རྡོ་རྗེ་འཆང་དངོས་དང་།  ནི་གི་མ་སོགས་ལ་དོངས་སུ་གསན་ཏེ་བརྒྱུད་པ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་བོས་གསན་ཏེ་དར་བ་ཡིན།  དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མགོན་པོའི་ཆ་བྱད་ནི།  ཚོགས་ཀྱི་བདགཔོ་དཀར་པོ་གླང་བོ་ཆེའི་སྟེང་དུ་མྱུར་མཛད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མགོན་པོ་ནག་པོ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་དྲུག་པ་སྤྱན་གསུམ་སྡང་མིག་གཟིགས་པ།  ཞལ་གདངས་མཆེ་གཙིགས་ལྗགས་འདྲིལ་བ་དང་།  སྨ་ར་དང་སྨིན་མ་དང་དབུ་སྐྲ་དམར་སེར་གྱེན་དུ་བརྫེས་པ། དཔྲལ་བར་སིནྡྷུ་རའི་ཐིག་ལེས་བྱུགས་པ།  སྤྱི་བོར་མི་བསྐྱོད་རྒྱལ་པོས་རྡོ་རྗེ་གྲི་གུག་དང་།  གཡོན་དང་པོས་ཐོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་བ་ཐུགས་ཀར་སྟེང་འོག་ཏུ་འཛིན་པ།  གཡས་གཉིས་པར་ཐོད་སྐམ་གྱི་ཕྲེང་བ་དང་།  ཐ་མས་ཌ་མ་རུ་དྲག་ཏུ་འཁྲོལ་བ།  གཡོན་གཉིས་པ་ན་མདུང་རྩེ་གསུམ་པ།  ཐ་མ་ན་རྡོ་རྗེ་ཞགས་པ།  བསྣམས་པ།  ཞབས་གཉིས་སྲིད་གསུམ་རྣམ་པར་གནོན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མནན་པ།  སྟག་ལྤགས་ཀྱི་ཤམ་ཐབས་ལ།  དར་ལྗང་གུའི་སྐ་རགས་བཅིངས་པ།  སྦྲུལ་སྔོན་མོའི་དབུ་སྐྲ་བཅིངས་ཤིང་།  དམར་པོའི་སྙན་ཆ།  ཁྲག་བོའི་དཔུང་རྒྱན།  དཀར་པོའི་མགུན་རྒྱན།  སེར་བོའི་ལག་གདུབ།  ལྗང་གུའི་དོ་ཤལ།  དཀར་པོའི་རྐང་གདུབ་དང་སྐ་རགས་ཅན།  ཕྱག་ཞབས་ཐམས་ཅད་ལ་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁའི་ཕྲེང་བ་དང་།  སྦོམ་ཐུང་ཡན་ལ་ག་ཧྲག་པ།  མི་མགོ་སྐམ་པོ་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་དང་རློན་པ་ལྔ་བཅུའི་དོ་ཤལ་བྱས་པ།  རུས་པའི་རྒྱན་དྲུག་གིས་མཛེས་ཤིང་།  མེ་དཔུང་འབར་བའི་དབུས་ན་བཞུགས་ཤིང་།  ཙན་དན་གྱི་སྡོང་བོ་ལ་རྒྱབ་རྟེན་པའོ། ། (8)
4.རྣམ་ཐོས་སྲས། 
རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་བཀའ་གཏན་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་དང་།  ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་བྷ་ཝ་བྷ་དྲ་ལ་གནང་བའི་བརྒྱུད་པ་བེེ་རོ་ཙ་ན་རཀྵི་ཏ་དང་།  སྟོད་ལུང་བེེ་རོས་ཞང་འཚལ་བ་ལ་གནང་ནས་བརྒྱུད་པ་ཡིན། རྒྱུད་ཆེན་སྡེ་བཞིའི་རིགས་ལས་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་ཆ་ལུགས་ནི་སྐུ་མདོག་སེར་བོ་ནོར་བུས།  མཚན་པའི་བེ་ཅོན་དང་།  གཏེར་གྱི་ནེའུ་ལེ་འཛིན་པ།  སྐུ་ལུས་སྦོམ་ཞིང་བཞད་པ།  གཡས་གཡོན་ན་གཏེར་གྱི་བུམ་པ་དང་།  རིན་པོ་ཆེའི་ཆུ་བོ་འབབ་པ། དར་དང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་།  དཔའ་ཞིང་བརྗིད་ལ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་གཟི་འོད་ཅན།  སྤྱན་ཟླུམ་པོ་གདངས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཡ་ལད་གསོལ་བ།  ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་ཅོད་པན་དང་བཅས་པའི་ཟེའུ་ཁ་ལ་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་ཆ་ལུགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ།  ། (9)
བཞི་པ།   འཆམ་གྱི་འབག་བཤད་པ། 
སྤྱིར་འབག་ནི་འཇིམ་པའམ་ཤིང་ལས་བཟོས་པའི་གསང་སྔགས་ཞི་ཁྲོའི་ལྷ་ཚོགས་དང་།གཞི་
བདག།  ཨ་ཙ་ར།  དཔའ་བོ་དང་དཔའ་མོ།  གནོད་སྦྱིན་དང་དྲི་ཟ།  གཅན་གཟན་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པའི་མགོ་བརྙན་ཏེ་འདྲ་འབག་ལ་གོ  འཆམ་གྱི་འབག་ལ་མཚོན་ན།  རྣམ་འགྱུར་དང་ཚོན་མདངས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཕལ་ཆེར་ཁྲོ་བོ་དང་།  ཞི་བ།  ཞི་མ་ཁྲོ་བཅས་སྣ་གསུམ་ལ་འདུ།  དེ་རེ་རེར་མཚོན་བྱ་གང་དེའི་འཕྲིན་ལས་དང་དུས་བབས་དང་མཚུངས་པར་འབག་གི་རྣམ་པ་དང་ཁ་དོག་ལས་མཚོན་བྱ་མི་འདྲ་བ་ཡོད། དཔེར་ན།  རབ་དཀར་ཞི་བའི་མདངས་ཏེ་འབག་དཀར་པོ་དང་།  དྲག་པོའི་མཚོན་བྱེད་ལ་འབག་སྔོ་ནག་ཆོས་རྒྱལ་ལྟ་བུ།  ཞི་མ་ཁྲོ་མཚོན་པའི་རྟགས་སུ་སྣང་བ་རྣམ་ཐོས་སྲས་ལྟ་བུ་དང་།  འབག་དམར་པོ་ནི་དབང་གི་མདངས་ཞེས་བྱ་ལ།  འབག་ལྗང་ཁུ་ནི་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་མཚོན་བྱེད་ཡིན་པ་ཕལ་ཆེར་ལྷ་མོའི་ཕྱོགས་སུ་གོ་བ་མང་ངོ་།  ། 
ལྔ་བ།  འཆམ་གྱི་རོལ་དབྱངས་བཤད་པ། 
འཆམ་གྱི་རོལ་དབྱངས་ལ་འབུད་པའི་རོལ་ཆས་དུང་ཆེན་དང་རྒྱ་གླིང་།  རྐང་གླིང་།  དུང་དཀར་བཅས་དང་།  དཀྲོལ་བའི་རོལ་མོ་ཅང་ཏིའུ་དང་དྲིལ་བུ།  སིལ་སྙན།  སྦུབ།  ཌ་མ་རུ།  བརྡུང་བའི་རོལ་མོ་རྔ་བཅས་ཡོད།  དེ་དག་ལས་ཀྱང་དུང་ཆེན་དང་རྔ།  སྦུབ་གསུམ་གྱིས་འཆམ་གྱི་རོལ་མོའི་ཁྲོད་གོ་གནས་གལ་ཆེན་ཟིན་ཡོད། 
1.དུང་ཆེན།དུང་ཆེན་ནི་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེའི་རོལ་མོ་ལས་བྱིན་ཆགས་རྔམ་ཟིལ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་ལ།  དེའི་སྒྲ་སྐད་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ལོག་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ནི་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་བརྩེགས་ཤིང་སྙིང་རྩ་འདར་བ་དང་།  དད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་དང་བ་འདྲེན་པར་བྱེད་ནུས་པའི་དགེ་མཚན་ལྡན་སྟབས།  བོད་ཙམ་མ་ཟད་བོད་བརྒྱུད་ནས་བསྟན་དར་སའི་ས་ཆ་ཀུན་ལ་མ་ཁྱབ་པ་མེད་ཅིང་།  དགོན་སྡེའི་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་ལས་སེར་སྦྲེང་།  གར་འཆམ།  ཆོ་ག་བཅས་ཀྱི་སྐབས་སུ་རྔ་རོལ་རྒྱ་རྐང་སོགས་མཉམ་དུ་འབུད་གཏོང་བྱེད།  མདོར་ན་དུང་ཆེན་ནི་ཞི་དྲག་གཉིས་ལས་གཙོ་བོ་དྲག་རོལ་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཞིག་ཡིན། དེའི་སྐད་སྣ་ལ་ཕྲ་སྦོམ་འབྲིང་གསུམ་སྟེ།  ཕྲ་བ་ཏིར་དང་།  སྦོམ་པ་འདོར།  འབྲིང་བ་བརྒྱངས་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞིང་།  དེ་ཡང་འདོར་ནི་རྔ་ལྤགས་སྟེང་སྲན་མ་གཏོར་་བ་ལྟར་དང་། བརྒྱངས་ནི་རྒོད་ཀྱིས་ནམ་འཕངས་གཅོད་པ་ལྟ་བུ། ཏིར་ནི་གླང་བོ་ཆེའི་ངུར་སྐད་དང་ཕྱོགས་མཐུན་པར་དགོས་ཞེས་གྲགས་ལ། གཞི་རྩའི་འབུད་སྟངས་ལ་ཡང་འདོར། བསུ་མ། བརྒྱངས། རྦད་བཅད། ཏིར་ཕབ། ཏིར་ཆེན། བརྒྱངས་ཕྲུག་གམ་འཛར་ཞེས་པ་སོགས་ཀྱང་ཡོད། 
2.རྔ། 
རྔ་བརྡུང་བར་ཡང་སྒྲའི་དབྱེ་བ་བདུན་ཡོད་དེ། ཕོ་སྒྲ་དྭངས་ཟིལ་ལྡན་པར་བརྡུང་། ། མོ་སྒྲ་སྙན་ཅིང་མཛེས་བར་བརྡུང་། ། ཕྱེད་མ་དྭངས་ཁྲོལ་ཆགས་པར་བརྡུང་། ཞི་ལ་སྦྲང་ཆར་སིལ་བུ་ལྟར། རྒྱས་ལ་རྫི་ཆར་གཡོས་པ་ལྟར། དབང་ལ་དྲག་ཆར་འབབ་པ་ལྟར། དྲག་ལ་ཐོག་སེར་འབྱིན་པ་ལྟར། ཞེས་པ་ཇི་བཞིན། རྔ་ཆེན་གྱི་སྒྲ་བསྐུལ་བའི་ཚེ་རྔ་ཆེན་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་ཟུར་ནོན་ཙམ་ནོར་བུ་བསྟར་ལ་བརྒྱུས་པ་ལྟར་དུ། མཐོ་དམན་དང་འབུར་སྐྱོང་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ནས་སྙོམས་ཤིང་མཛེས་བར་བསྒྲིགས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་འདུག་སྟངས་ལེགས་པ་ལས་འབྱུང་བས་དཀྱིལ་ཀྲུང་ལེགས་པར་བཅོས་ནས་སྒལ་ཚིགས་བསྲིངས་ཏེ་བཟུང་དགོས་ལ། སྒྲ་བསྐུལ་བའི་གནས་ནི་རྔ་ཡུ་ནས་ཡར་བཅད་པའི་མཁྱིད་གང་ཙམ་གྱིས་སར་བསྣུན་ལ། དེ་ཡང་ལག་པའི་སོར་མོ་དང་ཚིགས་ལ་འཕྲུལ་བཅོས་ནས་རྔ་ལྡིང་རང་ལྗིད་ཀྱིས་བསྐུལ་བར་བྱ་སྟེ། ལག་མགོ་གཡས་སྙིང་ག་ལ་མཐོ་གང་ཙམ་གྱིས་མི་རེག་པར་མཐོ་བར་བྱས་ལ། རན་པས་བསྐྱངས་པར་བྱ། སློབ་དཔོན་ཙན་ཏས། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཀློང་མི་དཀྲུགས། རི་རབ་གླིང་བཞིའི་མཐའ་མི་བསྐོར། ཞེས་པ་ལྟར་ཡུ་བའི་ཐད་ནས་སོར་དྲུག་བདུན་ཙམ་གཞལ་བའི་སར་བསྣུན་ན་རྔ་སྐད་ལེགས་པ་འབྱུང་ངོ་། ། དེ་དག་ལས་བཞི་དང་བསྟུན་ན།  ཞི་བའི་ལས་དང་བསྟུན་པའི་ཚེ་རྔ་སྐད་དལ་ལ་ལྷོད་པ་ཞི་བའི་ཉམས་དང་ལྡན་པར་བྱ། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པ་ལ་རྔ་སྐད་གསལ་ལ་འཁྲོལ་བ་སྒེག་པའི་ཉམས་དང་ལྡན་དགོས། དབང་ལ་རྔ་སྐད་སྙན་ལ་མཛེས་པ་ཆགས་པའི་ཉམས་ལྡན། དྲག་པོ་ལ་རྔ་སྐད་དྲག་ལ་མྱུར་བ་ཉམས་རྩུབ་ཅིང་ཁྲོ་བའི་ཉམས་ཀྱིས་བྱའོ། ། དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རྔ་ལྡིང་བསྣུན་མ་ཐག་རྔ་དང་འཕྲལ་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས། དེ་ལྟར་དམ་དུ་མི་བཟུང་ལྷོད་ཡངས་བྱ་བ་དང་། དབྱུག་པ་ལྟ་བུ་མི་འཕྱར་ཀ་བ་ལྟ་བུར་མི་བསྲིངས་པ་སོགས་སྨྱོན་སྤྱོད་དང་ཐོ་ཅོའི་རྣམ་པ་སྤངས་ནས། རོལ་དཔོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་དང་། རྔ་དཔོན་ལ་སོགས་པ་མདོར་ན་གཙོ་བོ་གང་ཡིན་དེ་དང་བསྟུན་པ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ། 
3.སྦུབ། 
སྦུབ་དཀྲོལ་བ་ལ་ཡང་ལུས་ཀྱི་འདུག་སྟངས་དང་ལས་བཞི་དང་སྦྱར་བའི་ཉམས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་འཁྲོལ་ལུགས་ཡོད་དེ། ལུང་ཐག་སྲིབ་མཛུབ་སོགས་ལ་བསྐོན་ནས། མཛུབ་མོ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱི་ནས་དཀྲིས་ལ། ལག་པའི་མཐིལ་དུ་མཐེབ་སོར་རྣམས་འགྱེད་པ་ལྷོད་ཡངས་དང་བཅས་འཛིན་ལ། སྒྲ་བསྐུལ་བའི་ཚེ། དཔུང་པ་དང་ལག་ངར་ཚིག་མཚམས་ལྷོད་ལ། ལག་པའི་མཐིལ་ནས་འཕྲུལ་ཆགས་པ་དང་བཅས་སིལ་སྦུབ་རང་ལྗིད་ཁོ་ནས་སྒྲ་བསྐུལ་དགོས། དྲུག་པ། འཆམ་གྱི་སྟངས་སྟབས་བཤད་པ། འཆམ་ལ་གཡས་བརྐྱངས་དང་གཡོན་བསྐུམས། ས་ག ཟླུམ་པོ། རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ། དགའ་བ་འཁྱིལ་བ་སོགས་ཀྱི་རྐང་སྟབས་དང་ལག་སྟབས། ལུས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར། བསམ་པའི་འཁྱེར་སོ། ངག་གི་གདངས་དབྱངས་སོགས་གཞུང་ལས་བཤད་པའི་ལྷ་སྐུའི་རྣམ་འགྱུར་དང་སྟངས་སྟབས་སོགས་དང་བསྟུན་ནས་བྱེད་དགོས་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད། དེ་ཡང་《འཆམ་གྱི་བརྗེད་བྱང་》ལས། དང་པོ་ས་ཡི་ཆོ་ག་སྟེ། གཉིས་པ་ལ་ནི་སྟ་གོན་གནས། གསུམ་པ་འཇུག་པའི་ཆོ་ག་བྱ། ཞེས་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པ་ལས། དང་པོ་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་ས་ཆོག་གི་སྐབས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྦྱང་བ་ཡན་ཆད་རྫོགས་པར་བྱས་ལ། གཉིས་པ་སྟ་གོན་གྱི་སྐབས་སུ་ས་གཞི་བྱིན་གྱིས་རློབས་པ་དང་། གསུམ་པ་ཆས་སུ་འཇུག་པ་ནི། རང་ལུས་ལ་བར་ཆད་ཀྱི་བགེགས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཆོས་གོས་ལུས་ལ་བགོ་ཞིང་ཕྱག་མཚན་བཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ཐོག་མར་མགོན་ཁང་དུ་སོང་ནས་ཡོ་བྱད་རྣམས་བྱིན་གྱིས་རློབས་པ་ནི། ཆོས་གོས་ལག་ཆ་རྣམས་རང་རང་གི་མདུན་དུ་བཀོད་དེ་སྐྱབས་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་བ་ཉིད་དུ་སྦྱང་། དེའི་ངང་ལས་སྐད་ཅིག་གིས་ལྷའི་ང་རྒྱལ་བཟུང་ལ། རང་སེམས་ལྷག་པ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ལས་ཁྲག་འཐུང་འབར་བའི་གོས་རྒྱན་ལག་ཆ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་བར་རང་སྣང་བར་བསམ་ལ། ཞྭ་གོས་སོགས་གཡས་ནས་རྔམས་ཤིང་གཡོན་ཕྱོགས་ནས་གྱོན། ཕྱག་མཚན་པད་སྐོར་གྱིས་བླངས་ཏེ་འཛིན་པའོ། །  དེ་ལྟར་ལེགས་པར་ཟིན་རྗེས་མནོལ་བསངས་ཀྱི་ཤུག་དུད་དང་བཅས་དགེ་བསྐོས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་སྙན་མོ་ཙི་ཡི་བསུ་བ་དང་དུང་ཆེན་དང་རྔ་སྦུབ་ཀྱི་ཆིངས་དང་བཅས་མགོན་ཁང་ལས་ཕྱིར་བུད་ནས་ཐོག་མར་ཚོགས་ཆེན་འདུ་ཁང་དུ་འགྲོ་ལ། ཆོས་ཀུན་རང་རིག་རང་སྣང་གི་ཆོ་འཕྲུལ་དུ་གསལ་བ་རྟོགས་པ་ན་བསྟན་བྱའི་ཡུལ་དང་། སྟོན་མཁན་གྱི་གང་ཟག་གཉིས་སོ་སོར་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། འདི་ན་སྣོད་མིན་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མེད། ཅེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གསང་སྒྲོགས་ཉེས་པ་མི་འབྱུང་ནའང་། རྣལ་འབྱོར་བ་རྟོགས་པའི་གདེངས་མ་ཚུད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གདོད་ནས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་དག་པའི་འཁོར་ལོར་གྲུབ་པར་མོས་པས། སྣོན་བཅུད་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གསལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ལུས་འགྱུར་ལ་ཐུན་མོང་དུ་གཅེས་པའི་ཡན་ལག མགོ་བོ་ལ་བརྗིད་ཆགས་པ། རོ་སྟོད་ལ་སེང་ཆགས་པ། སྐེད་པ་ལ་འཁྲིལ་ཆགས་པ། སྒྱིད་པ་ལ་ལྡེམ་ཆགས་པ། བཞག་ཤ་ལ་ལྷོད་ཆགས་པ། རྣམ་འགྱུར་ལ་འགྱིང་ཆགས་པ། ཤ་འགྱུར་ལ་མེར་ཆགས་པ། སྤྱོད་པ་དལ་ཆགས་པ། ཕྱག་རྒྱ་གཡས་སུ་བཅས་པ་འགྲོལ་ན་གཡོན་དང་། གཡོན་དུ་བཅས་པ་འགྲོལ་ན་གཡས་སུ་དང་། དབུས་སུ་བཅའ་འགྲོལ་ཐད་ཀར་བལྟ་ཞིང་། འགྱིང་བ་སྟེ་བཅའ་བསྒྱུར་བཤིག་པ་ལ་མཁས་པ། གཞན་ཡང་ཕོད་ཁའི་ཐད་ཤ་བཅད། ལུས་ཀྱི་འཛུམ་བསྟན་པ་སྟེ་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བུར་དཔེ་བྱ་ཁྱུང་མཁའ་ལ་ལྡིང་བ་དང་། སེང་གེས་རལ་བ་སྤྲུགས་པ་དང་། རྒྱ་སྟག་ནགས་ཚལ་དུ་འགྱིངས་པ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པས། ཕྱི་རོལ་ནས་སྤོས་བཏུལ་ཅིང་། རོལ་མོ་ཆིག་རྡེག་ཆེ་བ་དང་། ཆུང་གསུམ་རོལ་འཐབ་དང་བཅས་པ་སྤེལ་མར་རྡུང་བས་བསྐུལ་ཏེ། ནང་གི་འཆམ་པ་རྣམས་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྣ་དྲངས་རིམ་པ་མ་འཛིང་བར་བསྒྲིགས་ནས་རོལ་འགྲོས་ཀྱིས་དོན་ཏེ་དཀྱིལ་འཁོར་བྲིས་ཡོད་པའི་ཚོགས་རར་སླེབས་པ་དང་སྐོར་ལམ་ལ་གྲལ་བསྟར་མཉམ་པས་འགྲོ་དགོས། དེ་ལྟར་འཆམ་སྐོར་ལྔ་དང་འཆམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། 
1.འཆམ་སྐོར་ལྔ་ནི། 
མགོན་ཁང་འཆམ། 
འདི་ནི་ཐོག་མའི་སྟ་གོན་གྱི་སྐབས་ཏེ། ཐོག་མར་འཆམ་པ་ཚང་མ་མགོན་ཁང་དུ་འཛོམས་ནས་སྤོས་དང་ཤུག་པ་བདུགས་ཏེ་རང་ལུས་གཙང་བར་བྱས་རྗེས་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མའི་མདུན་ནས་ལུས་ལ་འཆམ་ལྭ་གྱོན་ཞིང་། ཆོས་རྒྱལ་ཉིད་མགོན་ཁང་ནང་གི་ཆོས་སྐྱོང་རྣམས་ཀྱི་མདུན་ན་བཞག་ཡོད་པའི་ཁྲི་སྟེང་དུ་བཞུགས་ནས། ཨ་མཆོད་ཀྱི་འདོན་པའི་གི་རིམ་བཞིན་ཐོག་མར་འབག་གྱོན། དེ་ནས་དབུ་སྤྲུགས་སྤྲུགས་འགའ་བྱས་རྗེས་ཕྱག་ཏུ་ཐོད་གཡུག་དང་ཞགས་པ་འཛིན་ཅིང་། རྔ་སྦུབ་ཀྱི་སྒྲ་དང་བསྡེབས་ནས་བཞེངས་རྗེས་འཆམ་བསྐོར་རྒྱག་བཞིན་དགེ་བསྐོས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་འཆམ་པ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་བཤར་ནས་མགོན་ཁང་ལས་ཕྱིར་འབུད། 
2.ཆོས་རྒྱལ་ས་ལངས། 
དེ་ཡང་དུང་ཆེན་གྱི་སྒྲ་དམའ་མོ་ནས་ཇེ་མཐོ་ཇེ་མཐོར་བཏང་ནས་གླང་ཆེན་ངུར་སྐད་ཀྱི་ཉམས་དང་བཅས་དུང་ཆེན་གྱི་གདངས་ཇེ་ཆེ་ཇེ་རིང་དུ་སོང་ཚེ་ད་གཟོད་ཆོས་རྒྱལ་གཅིག་པུ་ཚོགས་ཆེན་འདུ་ཁང་ནས་ཕྱིར་བུད་དེ། འདུ་ཁང་གི་ཁྱམས་ར་ན་སྟག་གདན་ཞིག་བཏིངས་ཡོད་པ་དེའི་སྟེང་ནས་ཐོག་མར་འཆམ་པ་ཡིན། དེའི་མཚོན་དོན་ནི་ཆོས་རྒྱལ་ཁོང་ཉིད་ལྕགས་མཁར་སྒོ་མེད་རིམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཅན་གྱི་ནང་ན་སྟག་གདན་སྟེང་དུ་བཞུགས་ཡོད་དུས་འབད་པ་བྱས་པས་ད་གཟོད་ལངས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཕེབས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་དགྲ། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱི་དགྲ་རྣམས་ཉིན་འདིར་བསྒྲལ་པ་མཚོན་པ་ཡིན། 
 ༣གསེར་སྐྱེམས་འབུལ་པ།  འདིའི་སྐབས་འཆམ་པ་ཚང་མ་འཆམ་རར་བུད་ནས་འཆམ་པ་སྐོར་ཞིག་འཆམ་པའི་བར་ནས་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་སློབ་དཔོན་གྱི་འདོན་པ་དང་བསྡེབས་ནས་གསེར་སྐྱེམས་འབུལ་བའི་ཆོ་ག་བྱས་ཚར་རྗེས། འཆམ་པ་རྣམས་མུ་མཐུད་ནས་འཆམ་གྱི་སྟངས་སྟབས་ལ་རོལ་བཞིན་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཡིན། 
4.གནོད་སྦྱིན་བཞི། 
ཐེངས་འདིར་ཀེང་རུས་གཅིག་གིས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་གནོད་སྦྱིན་བཞི་བོ་རིམ་བཞིན་བཤར་ནས་ཀེང་རུས་གཞན་གཅིག་གིས་རྗེས་མནན་ཏེ་རོལ་མོའི་སྒྲ་དང་བསྡེབས་ནས་འཆམ་རར་བསྐོར་བ་གཅིག་བྱས་རྗེས་ཉ་བོ་སྟེང་ལ་རྔམས་པའི་སྟངས་སྟབས་དང་བཅས་ཏེ་འགྲོ། 
5.བསྒྲལ་འཆམ། 
སྐབས་འདིར་ཐོག་མར་འཆམ་པ་ཚང་མས་ཕྱག་མཚན་རལ་གྲི་འཆང་སྟེ་ཕྱིར་བུད་ནས་འཆམ་སྐོར་ཞིག་བརྒྱབ་རྗེས། ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་ཕྱག་མཚན་དགུ་བོ་རེ་རེ་བཞིན་ཐོག་མར་ཞག་པ་འཕངས་ནས་བཟུང་བ་དང་། གཉིས་པར་ལྕགས་སྒྲོག་གིས་བཅིངས། གསུམ་པར་ཐོ་བ་བརྒྱབ་ནས་བསད་དེ་རིམ་བཞིན་དགྲ་སྟ། ཁ་གྲམ། རྩེ་གསུམ། དྲིལ་བུ། ཕུར་བུ། གྲི་གུག་བཅས་བཀོལ་ནས་བསྒྲལ་བྱའི་བགེགས་ཏེ་ཉ་བོ་ཐོག་ལ་བགྲད་ནས་མཐའ་མར་གྲི་གུག་གིས་ཉ་བོ་ཕྱེ་མར་འཐག སྐབས་འདིར་བྱ་རོག་གདོང་འོང་ནས་ཆོས་རྒྱལ་ལ་བསྐོར་བ་གཅིག་བྱས་རྗེས་ཉ་བོ་ནས་དུམ་བུ་ཞིག་ཁྱེར་ཏེ་མགོན་པོར་བསྐོར་བ་གསུམ་བྱས་ནས་མཆོད་པའི་ཚུལ་བྱེད། (དེའི་མཚོན་དོན་ནི་བྱ་རོག་ཉིད་མགོན་པོའི་ལྷ་བྱ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་མཆོད་པ་ཡིན་ཟེར་རོ།) འདིའི་རྗེས་ནས་གཏོར་མ་ཕྱིར་ཁྱེར་བ་ཡིན་ཏེ་འཆམ་པ་ཚང་མ་འཆམ་རར་ཐོན་རྗེས་རོལ་མོའི་ཆིག་རྡེག་དང་བསྡེབས་ནས་འཆམ་རྒྱག་པ་དང་སློབ་དཔོན་གྱིས་དྲུག་ཅུ་བ་འདོན་བཞིན་མི་སྐྱ་གཉིས་ཀྱིས་ཁ་སྣ་ལག་རས་ནག་པོས་བཏུམས་ཏེ། རོལ་མོའི་ཆིག་རྡེག་དང་འཆམ་པའི་དགྲ་ཉམས་དང་བཅས་ཏེ་དགོན་པའི་ཕྱིར་བུད(སྐབས་འདིར་དེར་ཡོད་ཀྱི་མི་སྐྱ་རྣམས་ལམ་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྟར་དུ་བསྒྲིགས་ནས་ལུས་པོ་བཏུད་དེ་གཏོར་སྒམ་རང་གི་ལུས་ཐོག་ནས་ཁྱེར་དུ་འཇུག གཏོར་སྒམ་ལུས་ཐོག་ནས་ཁྱེར་ཚེ་རང་ལུས་ཀྱི་ན་ཚ་དང་ལོ་གཅིག་གི་བགེགས་དང་བར་ཆད་ཡང་དེ་དང་མཉམ་དུ་ཁྱེར་བར་བསམ་ཡོད)ནས་གཏོར་རྒྱག་ཀླད་དུ་སོང་ནས་མོ་རྩིས་བྱས་པ་བཞིན་ལོ་དེའི་གཏོར་ལམ་གང་ན་ཡོད་ན་དེའི་ཕྱོགས་སུ་འཕེན་པ་ཡིན་ནོ། ། 
2.འཆམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ནི། 
1.ཆོས་རྒྱལ། སྐུ་མདོག་སྔོ་ནག་མ་ཧེ་ཁྲོས་པའི་གདོང་ཅན། གཡས་ཐོད་གཡུག་དང་གཡོན་ཞགས་པ་འཛིན་པ། 
2.ཙ་མུཎྡི། ཆོས་རྒྱལ་གྱི་ལྕམ་མོ། སྐུ་མདོག་སྔོན་པོ་ཕྱག་གཡས་རྩེ་གསུམ་དང་གཡོན་ཐོག་ཁྲག་འཛིན་པ། 
3.གུར། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཕྱག་གཡས་གྲི་གུག་དང་གཡོན་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པ། 
4.མགོན་པོ། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཕྱག་གཡས་གྲི་གུག་དང་གཡོན་ཐོག་ཁྲག་འཛིན་པ། 
5.དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ། སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག་ཕྱག་གཡས་ཐོད་གཡུག་དང་གཡོན་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པ། 
6.དཔལ་མགོན། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་སྐྲ་དང་སྨ་ར་དཀར་པོ་ཅན། ཕྱག་ཏུ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། 
7.རྣམ་ཐོས་སྲས། སྐུ་མདོག་སེར་བོ་ཕྱག་ཏུ་བེ་ཅོན་བསྣམས་པ། 
8.ཀྵེ་ཏྲ་པཱ་ལ། སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག་ཕྱག་གཡས་གྲི་གུག་དང་གཡོན་ཐོག་ཁྲག་འཛིན་པ། 
9.ཛི་ན་མི་ཏྲ། སྐུ་མདོག་དམར་ནག་ཕྱག་གཡས་ཌ་མ་རུ་དང་གཡོན་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པ། 
10.དྲ་ཤི་ར་ཛ། སྐུ་མདོག་དམར་ནག་ཕྱག་གཡས་ཞགས་པ་དང་གཡོན་སྡིགས་མཛུབ། 
11.བདུད་མགོན་ཏྲ་ཀྵད་ནག་པོ། ཕྱག་གཡས་མདུང་ཐུང་གཡོན་ཐོག་ཁྲག་འཛིན་པ་སྟེ། འདི་དག་མགོན་པོའི་འཁོར་གནོད་སྦྱིན་བཞི་ཡིན། 
12.བྲན་བདུད་ནག་མོ། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཨམ་གཙིགས་དམ་དུ་བསྡམས་ཤིང་ཕྱག་གཡས་རལ་གྲི་དང་གཡོན་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པ། 
13.བྷ་ཏྲ། སྐུ་མདོག་ནག་པོ་ཕྱག་གཡས་རལ་གྲི་དང་གཡོན་ཐོད་ཁྲག་འཛིན་པ་སྟེ། གུར་གྱི་འཁོར་གཉིས་ཡིན། 
14.ཆུ་སྲིན་གདོང་། ཕྱག་ཏུ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། 
15.བྱ་རོག་གདོང་། ཕྱག་ཏུ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། 
16.སེང་གེ་གདོང་། ཕྱག་ཏུ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། 
17.ཤཱ། ཕྱག་ཏུ་རལ་གྲི་བསྣམས་པ། 
18.ཀེང་རུས་གཉིས། ཕྱག་ཏུ་དབྱུག་ཐུང་བསྣམས་པ་སྟེ་འཆམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་དོ། ། 
བདུན་པ། འཆམ་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ལས་འཕྲོས་པའི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་བཤད་པ། འཆམ་དེ་ཉིད་ཐོག་མར་བོད་དུ་དར་བའི་ཚེ་དགོན་པ་ཁོ་ནའི་ཁྲོད་ཆེས་གསང་སྟབས་སུ་འཁྲབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆོ་ག་དེ་ཉིད་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དུས་རབས་མང་པོ་བརྒྱུད་དེ་ད་ལྟའི་རྣམ་པ་འདི་བཞིན་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་བ་དང་། གྲོང་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མིག་གི་ལྟད་མོར་མངོན་ཆོག་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། དུས་རབས་མི་འདྲ་བའི་ཁྲོད་ཆོ་ག་འདི་ཉིད་ལ་གོང་འཕེལ་ལམ་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་རེ་ངེས་པར་དུ་བྱུང་ཡོད་ལ། འགྱུར་བ་དེ་དག་གིས་རེབ་གོང་ས་ཁུལ་གྱི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་སྒྱུ་རྩལ་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བར་ཡང་ཤུགས་རྐྱེན་གལ་ཆེན་ཐེབས་ཡོད། 
1.འཆམ་གྱི་འབག་ལས་འཕྲོས་པའི་རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ། 
ལྷ་རྗེ་བྲག་སྣ་བས་རེབ་གོང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྤེལ་སྐབས་རྗེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཞབས་ཞུའི་ནང་དུ་ལྷ་བཟོ་ཡོད་པར་མ་ཟད་ལྷ་སྐུ་དང་མཆོད་རྟེན་བཅས་ཀྱི་ཐིག་རྩའི་མ་ཕྱི་ཡང་རེབ་གོང་ཕྱོགས་སུ་ཁྱེར་ཡོང་བ་དང་། སྐབས་དེའི་རེབ་གོང་གི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཆེན་པོ་རོང་ཆེན་མདོ་སྡེ་འབུམ་གྱི་ནང་སོ་ཕོ་བྲང་དུ་ལྡེབས་རིས་དང་ལྷ་སྐུལ་བཅས་བཞེངས་པ་དེ་ནི་རེབ་གོང་ས་ཁུལ་གྱི་ཆེས་སྔ་བའི་ནང་བསྟན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ཡིན། དུས་དེ་སྐབས་ནས་འབག་གི་སྒྱུ་རྩལ་འདི་ཡང་ནང་བསྟན་སྒྱུ་རྩལ་དང་འདྲ་བར་དགོན་པ་དང་འཆམ་གྱི་ཁྲོད་བཀོལ་བར་མ་ཟད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆུ་རྒྱུན་རིང་མོའི་ཁྲོད་རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཏེ། ལྷ་སྐུ་དང་ལྡེབས་རིས་དང་མཚུངས་པར་ཞི་ཁྲོའི་ལྷ་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་བརྙན་དེ་ཞལ་འབག་རྣམས་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཉམས་དང་། ཁྲོ་བའི་ཞལ་འབག་རྣམས་ཁྲོ་ཉམས་འཇིགས་རུང་གི་ཁྱད་ཆོས་བཅས་རྣམ་པ་ཚོན་མདངས་ཀྱི་དང་ལྷོད་རན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལྡན། འདི་དག་ནི་རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཆེས་ཐོག་མའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས་ཡིན་ལ། སྒྱུ་རྩལ་བརྩམས་ཆོས་འདི་དག་ལ་བལྟས་ན་སྐབས་དེའི་དུས་ནས་རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་ལ་འཕེལ་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞིང་། རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ལྷ་བཟོ་མཁས་པ་གང་མང་བྱུང་ནས་རིན་ཐང་བྲལ་བའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས་བཞེངས་བསྐྲུན་བྱེད་པར་མཛད་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འབག་བཟོ་བའི་སྒྱུ་རྩལ་འདི་ཡང་དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ནས་ས་གནས་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྒྱུ་རྩལ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཏུ་གྲུབ་ཡོད། 
2.འཆམ་གྱི་སྟངས་སྟབས་ལས་འཕྲོས་པའི་རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ། 
ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གར་འཆམ་དང་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་མའི་འབྱུང་ཁུངས་དང་། འཁྲབ་སྟོན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ། གླུ་དབྱངས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུག རོལ་མོའི་ཆིངས་བཅས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་རང་རང་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་མི་འདྲ་ས་མང་མོད། དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་ཁྲོད་ཕན་ཚུན་ལ་ཤན་ཤུགས་ཐེབས་ཡོད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་སྟེ། རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་ཁྲོད་བཀོད་བཞིན་པའི་རོལ་ཆས་རྔ་དང་སྦུབ། རི་དྭགས་ཕོ་མོའི་འབག་དང་མི་སྣའི་སྟངས་སྟབས་ཁ་ཤས་བཅས་ལས་གསལ་བོར་ཤེས་ཐུབ། 
      རེབ་གོང་དུ་མཚོན་ན། སྤྱི་ལོ1690ལོ་ནས་སྤྱི་ལོ1720ལོའི་བར་རོང་བོ་དགོན་ནས་རྣམ་ཐར་ཟློས་གར་འཁྲབ་པའི་དབུ་བརྙེས་པ་ནས་བཟུང་། རྣམ་ཐར་ཟློས་གར་འཁྲབ་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་། འཁྲབ་སྲོལ། རྣམ་པ་སོགས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མ་ལག་རྒྱ་ཆེར་གྲུབ། སྐབས་དེར་རྣམ་ཐར་ཡང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་འཆམ་དང་འདྲ་བར་དགོན་པ་ཁོ་ན་ལས་དམངས་ཁྲོད་དུ་འཁྲབ་སྲོལ་མེད། རོང་བོ་དགོན་པའི་རྣམ་ཐར་འཁྲབ་མཁན་ནི་གྲྭ་ཚང་ཐོས་བསམ་གླིང་གི་གྲྭ་པ་ཡིན་ལ། འཆམ་རྒྱག་མཁན་ཡང་གྲྭ་ཚང་འདི་ཉིད་ཡིན་པས། རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་དབྱངས་དང་མི་སྣ་བཞེངས་བསྐྲུན་གྱི་ཁྲོད་ནས་འཆམ་གྱི་སྣང་བརྙན་གསལ་བོར་མཐོང་ཐུབ། སྤྱི་ལོ1978ལོར་ཆོས་ལུགས་དང་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཉམས་རྒུད་དུ་གྱུར་བ་རྣམས་སླར་གོས་བྱེད་པའི་འགོ་ཚུགས་པ་དང་བསྟུན། རེབ་གོང་གི་ལྕང་སྐྱ་དང་གླིང་རྒྱ་སོགས་ཡུལ་སྡེ་མང་པོས་ལས་ཞོར་རྣམ་ཐར་ཚོགས་པ་བཙུགས་ཤིང་། རྣམ་ཐར་གྱི་འཁྲབ་གཞུང་ཡང་《དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན》《སྣང་ས་འོད་འབུམ》《པདྨ་འོད་འབར》《གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ》《སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ》སོགས་འཁྲབ་གཞུང་མང་པོ་འཁྲབ་པས། ས་ཁུལ་འདིར་རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ། འོན་ཀྱང་། རེབ་གོང་གི་དམངས་ཁྲོད་རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་འདི་ཉིད་རོང་བོ་དགོན་པའི་སྔར་ཡོད་འཁྲབ་གཞུང་གི་རྣམ་པ་དེ་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་དུ་བཤུས་པ་ཡིན་པར། དབྱངས་རྟ་དང་རོལ་མོ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་གཏན་འཁེལ་རང་བཞིན་གང་ཡོད་སོར་འཇོག་མ་བྱས་པར་སྔར་ཡོད་རོང་བོ་དགོན་པའི་ཟློས་གར་འཁྲབ་གཞུང་དང་ཡོངས་སུ་གཅིག་པ་མིན་ལ། དབུས་གཙང་གི་ཨ་ཅེ་ལྷ་མོ་དང་ཡང་མི་འདྲ་བའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་གསར་བ་ཞིག་གྲུབ་ཡོད། རྣམ་པ་འདིས་རེབ་གོང་ཡུལ་གྱི་དམངས་ཁྲོད་རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་གོམ་སྟབས་གསར་བ་ཞིག་སྤོས་ཡོད་དོ། ། 

པར་མཛད་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འབག་བཟོ་བའི་སྒྱུ་རྩལ་འདི་ཡང་དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ནས་ས་གནས་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྒྱུ་རྩལ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཏུ་གྲུབ་ཡོད། 
2.འཆམ་གྱི་སྟངས་སྟབས་ལས་འཕྲོས་པའི་རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ། 
ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གར་འཆམ་དང་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་མའི་འབྱུང་ཁུངས་དང་། འཁྲབ་སྟོན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ། གླུ་དབྱངས་ཀྱི་འགྱུར་ཁུག རོལ་མོའི་ཆིངས་བཅས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་རང་རང་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་མི་འདྲ་ས་མང་མོད། དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་ཁྲོད་ཕན་ཚུན་ལ་ཤན་ཤུགས་ཐེབས་ཡོད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་སྟེ། རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་ཁྲོད་བཀོད་བཞིན་པའི་རོལ་ཆས་རྔ་དང་སྦུབ། རི་དྭགས་ཕོ་མོའི་འབག་དང་མི་སྣའི་སྟངས་སྟབས་ཁ་ཤས་བཅས་ལས་གསལ་བོར་ཤེས་ཐུབ། 
      རེབ་གོང་དུ་མཚོན་ན། སྤྱི་ལོ1690ལོ་ནས་སྤྱི་ལོ1720ལོའི་བར་རོང་བོ་དགོན་ནས་རྣམ་ཐར་ཟློས་གར་འཁྲབ་པའི་དབུ་བརྙེས་པ་ནས་བཟུང་། རྣམ་ཐར་ཟློས་གར་འཁྲབ་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་། འཁྲབ་སྲོལ། རྣམ་པ་སོགས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མ་ལག་རྒྱ་ཆེར་གྲུབ། སྐབས་དེར་རྣམ་ཐར་ཡང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་འཆམ་དང་འདྲ་བར་དགོན་པ་ཁོ་ན་ལས་དམངས་ཁྲོད་དུ་འཁྲབ་སྲོལ་མེད། རོང་བོ་དགོན་པའི་རྣམ་ཐར་འཁྲབ་མཁན་ནི་གྲྭ་ཚང་ཐོས་བསམ་གླིང་གི་གྲྭ་པ་ཡིན་ལ། འཆམ་རྒྱག་མཁན་ཡང་གྲྭ་ཚང་འདི་ཉིད་ཡིན་པས། རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་དབྱངས་དང་མི་སྣ་བཞེངས་བསྐྲུན་གྱི་ཁྲོད་ནས་འཆམ་གྱི་སྣང་བརྙན་གསལ་བོར་མཐོང་ཐུབ། སྤྱི་ལོ1978ལོར་ཆོས་ལུགས་དང་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཉམས་རྒུད་དུ་གྱུར་བ་རྣམས་སླར་གོས་བྱེད་པའི་འགོ་ཚུགས་པ་དང་བསྟུན། རེབ་གོང་གི་ལྕང་སྐྱ་དང་གླིང་རྒྱ་སོགས་ཡུལ་སྡེ་མང་པོས་ལས་ཞོར་རྣམ་ཐར་ཚོགས་པ་བཙུགས་ཤིང་། རྣམ་ཐར་གྱི་འཁྲབ་གཞུང་ཡང་《དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན》《སྣང་ས་འོད་འབུམ》《པདྨ་འོད་འབར》《གཟུགས་ཀྱི་ཉི་མ》《སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ》སོགས་འཁྲབ་གཞུང་མང་པོ་འཁྲབ་པས། ས་ཁུལ་འདིར་རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ། འོན་ཀྱང་། རེབ་གོང་གི་དམངས་ཁྲོད་རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་འདི་ཉིད་རོང་བོ་དགོན་པའི་སྔར་ཡོད་འཁྲབ་གཞུང་གི་རྣམ་པ་དེ་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་དུ་བཤུས་པ་ཡིན་པར། དབྱངས་རྟ་དང་རོལ་མོ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་གཏན་འཁེལ་རང་བཞིན་གང་ཡོད་སོར་འཇོག་མ་བྱས་པར་སྔར་ཡོད་རོང་བོ་དགོན་པའི་ཟློས་གར་འཁྲབ་གཞུང་དང་ཡོངས་སུ་གཅིག་པ་མིན་ལ། དབུས་གཙང་གི་ཨ་ཅེ་ལྷ་མོ་དང་ཡང་མི་འདྲ་བའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་རྣམ་པ་གསར་བ་ཞིག་གྲུབ་ཡོད། རྣམ་པ་འདིས་རེབ་གོང་ཡུལ་གྱི་དམངས་ཁྲོད་རྣམ་ཐར་སྒྱུ་རྩལ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་གོམ་སྟབས་གསར་བ་ཞིག་སྤོས་ཡོད་དོ། །