སྤྱིར་ཤོག་བུ་བཟོ་བའི་ལག་རྩལ་ནི་ཀྲུང་གོའི་གནའ་རབས་ཀྱི་གསར་གཏོད་ཆེན་པོ་བཞིར་གྲགས་པའི་ནང་གསེས་ཀྱི་གཅིག་ཡིན་ལ། ཡོངས་གྲགས་ལྟར་ན་སྤྱི་ལོ་105ལ་ཚེ་ལོན་ཟེར་བའི་མི་ཞིག་གིས་སྔོན་རབས་པའི་ཉམས་མྱོང་ཕྱོགས་སྡོམ་དང་དར་སྤེལ་བཏང་ནས། ཤིང་ཤུན་དང་ཟར་མ། རས་ཆད་དང་ཉ་རྒྱ་རྙིང་པ་སོགས་རྒྱུ་ཆ་བྱས་ཏེ་ཤོག་བུ་མང་པོ་བཟོ་བའི་སྲོལ་བཏོད་པར་བཤད། དེ་ཡང་ཤོག་ཤོག་གམ་ཤོག་བུ་ནི་གཙོ་བོ་ཡི་གེ་འབྲི་བཤུ་དང་པར་འདེབས་ཀྱི་ཐད་ལ་བཀོལ་སྤྱོད་མང་བ་བཞིན། ཡང་རང་རེ་བོད་ལ་ཡི་གེའི་སྲོལ་དུས་ནམ་ཞིག་ལ་དར་བའི་ལོ་ཚིགས་ཐད་ལ་མཁས་པ་རྣམས་རྩོད་གཞིར་གྱུར་ཡོད་སྟབས། ཡི་གེ་བྲི་བའི་གཞི་ཤོག་བུའི་རིགས་འདི་ཡང་དུས་ནམ་ཞིག་ནས་བྱུང་བའི་སྐོར་ལ་དེ་སྔ་ཁུངས་ཐུབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་དང་། རིག་དངོས་རྩ་ཆེན་པོ་ད་དུང་མ་རྙེད་པས་ལོ་ཚིགས་གསལ་པོར་ནི་རེ་ཞིག་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་པ་ལས་འོས་མེད་མོད། འོན་ཀྱང་མ་མཐའ་ཡང་བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐབས་ནས་བོད་ལ་ཤོག་བུ་བྱུང་སྟེ་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཐད་ལ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་དེ། ལྡེའུ་ཆོས་འབྱུང་རྒྱས་པ་ཞེས་པའི་ནང་བོད་ཀྱི་ཁོད་ཤོད་ཤོ་མ་རར་བྱས། ཁོད་ཤོམ་མཁན་མགར་སྟོང་བཙན་གྱིས་བྱས་ཏེ། ཤིང་བུ་དང་རྡེའུ་ཡན་ཆད་རྩིས་ནས། ཤོག་བུ་མཛོ་ཁལ་ལོངས་པ་ལ་བྲིས་པས་ཁྲིམས་བྱང་མ་ཐེབས་པར་འཁྲུགས་ཏེ། ཞེས་བཀོད་ཡོད་ལ། ཏུན་ཧོང་ཡི་གེ་ཡི་ནང་དུ་ཡང་ཡོས་བུའི། བློན་ཆེ་སྟོང་བཙན་གྱིས། །འགེར་ཏིར། །བཀའ་གྲིམས་ཀྱི་ཡི་གེ་བྲིས་ཕར་ལོ་གཅིག་ཅེས་བཀོད་པ་བཞིན་སྐབས་དེ་དུས་ནས་བོད་ལ་ཡི་གེ་བྲི་བའི་གཞི་ཤོག་བུ་བྱུང་ཡོད་པ་གསལ་པོར་བཀོད་འདུག་པས་མཚོན་དེའི་ཐད་ལ་དཔྱད་གཞི་མང་ཡང་། འདིར་གཙོ་བོ་དུས་རབས་བདུན་པ་བརྒྱད་པ་ནས་བཟུང་བོད་ལ་ནང་པའི་བསྟན་པ་དར་བ་དང་འབྲེལ་རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བཀའ་དང་འཕགས་ཡུལ་པཎ་གྲུབ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་རིམ་བཞིན་བོད་ལ་བསྒྱུར་ནས་བཀའ་བསྟན་འབྲི་བཤུའི་རྒྱུན་དར་ཞིང་རྒྱས་པ་བྱུང་བ་ཡིན་པས། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བཀའ་བསྟན་བྲི་གཞིའམ་བཤུ་གདན་ཤོག་བུའི་རིགས་ཀྱང་མང་དུ་ཐོན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཐོག་མར་རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་དུས་སུ་གངས་ཅན་འཇིག་རྟེན་མིག་གཅིག་ལོ་ཙཱ་བ་ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊས་བོད་ཡིག་གསར་གཏོད་གནང་སྟེ། ནང་པའི་ཆོས་གཞུང་ཁ་ཤས་དང་པོར་བོད་ལ་བསྒྱུར་བར་མཛད་ཅིང་། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡོངས་གྲགས་སུ་དེ་ནས་བཟུང་བོད་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྲོལ་ཕྱེ་ཞེས་བཀོད་པ་ལྟར་ཡིན་པས། དེའི་རྗེས་སུ་བཙན་པོ་རིམ་བྱོན་དང་སྒོས་སུ་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་དང་ཁྲི་ལྡེ་སྲོང་བཙན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་སྐུ་རིང་ལ་དམ་པའི་ཆོས་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་གནང་ནས། བོད་ལ་བཀའ་བསྟན་བསྒྱུར་བ་དང་འབྲི་བཤུ། ཕྱོགས་བསྒྲིགས་བཅས་ཀྱི་ལས་ཀའི་སྒོ་མོ་ཐོག་མར་ཕྱེ། སྔ་གཞུག་ཏུ་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་གནང་བའི་དཀར་ཆག་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་འཕང་ཐང་མ་དང་། མཆིམས་ཕུ་མ། ལྡན་དཀར་མ་བཅས་རིམ་པར་བྱུང་ཞིང་། ད་ལྟ་བསྟན་འགྱུར་ཁྲོད་དུ་བཞུགས་པའི་དཀར་ཆག་ལྡན་དཀར་མ་ཡི་ནང་བཀོད་པའི་ཆོས་ཚན་བདུན་བརྒྱ་ལྷག་གིས་གྲུབ་པའི་བམ་པོ་མང་དུ་བྱུང་བ་དེ་ནི། བསྟན་པ་སྔ་དར་གྱི་སྐབས་སུ་བསྒྱུར་བའི་བཀའ་བསྟན་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་ནས་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་སྐབས་བཀའ་དྲིན་མཚུངས་མེད་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་དང་། རྔོག་ལོ་ཆེན་པོ་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དབུས་པའི་བོད་ཀྱི་སྐད་གཉིས་སྨྲ་བའི་ལོ་ཙཱ་བ་དང་རྒྱ་བལ་གྱི་པཎ་གྲུབ་དག་གི་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས། བོད་ཀྱི་བཀའ་བསྟན་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བྱུང་བར་བསྟུན། དུས་རབས་བཅུ་བཞི་པའི་ནང་མཁས་དབང་བཅོམ་ལྡན་རིགས་པའི་རལ་གྲི་མཆོག་གིས་རང་གི་སློབ་མ་འཇམ་སྒེག་པས་རྒྱ་ནང་ནས་སྣག་ཤོག་འབོར་ཆེན་ཕུལ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཡུལ་གྱི་གསུང་རབ་ཁ་ཚང་ཕྱོགས་བསྡུས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་བཀའ་བསྟན་གྱི་རྨང་གཞི་འདི་ཐོག་མར་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་། དེ་ནས་བཟུང་བོད་ཡུལ་དུ་བཀའ་བསྟན་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཀྱི་འབྲི་བཤུ་དང་རྟེན་བཞེངས་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བའི་སྲོལ་དར། སྔ་གཞུག་ཏུ་སྣར་ཐང་བཀའ་འགྱུར་དང་བསྟན་འགྱུར ། ཚལ་པ་བཀའ་འགྱུར། འཕྱོངས་རྒྱས་བཀའ་འགྱུར། འོལ་ཁ་སྟག་རྩེའི་བཀའ་འགྱུར། རྒྱལ་རྩེ་ཐེམ་སྤངས་མ། ལྷོ་རྫོང་བཀའ་འགྱུར་སོགས་གྲགས་ཆེ་བ་དང་མི་ཆེ་བ་མང་པོ་བོད་ཤོག་སྟེང་གསེར་དངུལ་དུང་གསུམ་དང་སྣག་ཚས་འབྲི་བའི་རྒྱུན་ཆེས་ཆེར་དར་བ་ཡིན། དེ་དག་ལས་སྣར་ཐང་བཀའ་བསྟན་ལྟ་བུ་ཁ་ཤས་ཤིག་རྒྱ་ནག་ནས་ཐོན་པའི་ཤོག་བུ་བཀོལ་བ་ཡིན་པ་མ་གཏོགས། བཀའ་བསྟན་མང་ཆེ་བ་བོད་རང་ས་ནས་ཐོན་པའི་བོད་ཤོག་སྟེང་འབྲི་བ་ཁྱབ་ཆེ་སྟེ། དུས་ཕྱིས་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པའི་གསེར་གདུང་མཆོད་རྟེན་ཏེ་མཆོད་སྡོང་འཛམ་གླིང་རྒྱན་གཅིག་བཞེངས་སྐབས་སུ། གསུང་རྟེན་གྱི་གྲས་སུ་བཀའ་བསྟན་བཞེངས་པའི་ཚུལ་བརྗོད་སྐབས། མཆོད་སྡོང་འཛམ་གླིང་རྒྱན་གཅིག་གི་དཀར་ཆག་ཏུ་དེང་སང་ཚལ་པ་བཀའ་འགྱུར་དུ་གྲགས་པར་ཕྱི་མོ་བགྱིས་ངོས། བཟད་མཐོང་སྨོན་གཞིས་ཀར་གསར་བཞེངས་པད་མ་རཱ་གའི་མདངས་ལ་འགྲན་བཟོད་པའི་གན་ཤོག་ཐོག་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་སྦྱངས་ཀྱི་ཁུ་བས་ལེགས་པར་བྲིས་པ་ཞེས་དང་། བཟད་མཐོང་སྨོན་གཞིས་ཀར་ཐུབ་གསུང་བཀའ་གླེགས་བམ་བརྒྱ་དང་བཅུ་བཞི་མཐིང་ཤོག་སྟེང་རིན་ཆེན་གཉིས་པའི་ཞུན་མས་ལེགས་པར་བཞེངས་པའི། རྒྱུར་ཤོག་བུ་བྲེ་ཁ་ཆིག་འབུམ་བདུན་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བཞི་བཅུ། ཞེས་དང་། ཡང་ཚ་བ་མཛོ་སྒང་དུ་བཞེངས་པའི་སྐྱ་ཆོས་རྒྱལ་རྩེ་ཐེམ་སྤངས་མའི་དཔེ་པོ་ཏི་བརྒྱ་དང་བཅུ་གཅིག རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་ལྷོ་ཤོག་བྲེ་ཁ་བརྒྱད་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་སུམ་བརྒྱ། ཞེས་དང་། ཡང་ལྷོ་རྫོང་དུ་གསར་བཞེངས་སྐྱ་ཆོས་པོ་ཏི་བརྒྱ་དང་བཅུ་བཞིའི་། རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར། ཤོག་བུ་བྲེ་ཁ་བརྒྱད་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ། ཞེས་སོ་སོའི་ཐད་ཀྱི་ཤོག་བུའི་རྒྱུ་སོང་གསལ་པོར་བཀོད་ཡོད་ལ། དེར་མ་ཟད་ད་དུང་ཤོ་མདོ་ལྷུན་གྲུབ་མི་འགྱུར་རབ་བརྟན་དང་། དེ་མོ་གསང་སྔགས་ཆོས་འཁོར་བཅས་སུའང་སྐྱ་ཆོས་གོང་ལྟར་གསར་བཞེངས་རྒྱུ་སོང་གོང་མཚུངས་དང་། ད་དུང་བསྟན་འགྱུར་བཞེངས་པའི་ཚུལ་ཡང་བསྟན་འགྱུར་པུ་སྟ་ཀ་ཉིས་བརྒྱ་ཉེར་བཞིའི། རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར། ལྷོ་ཤོག་བཅུ་དེབ་[ལྟེབ]སུམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་ང་གཉིས། ཞེས་སོགས་བཀོད་པ་བཞིན་བཀའ་བསྟན་གསེར་བྲིས་དང་། དངུལ་བྲིས། དུང་བྲིས། སྣག་བྲིས་སམ་སྐྱ་ཆོས་བཅས་སྣ་ཁ་མང་པོ་བཞེངས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་བོད་རང་གི་མཁས་དབང་རྣམ་པའི་གསུང་འབུམ་བཅས་ཀྱང་བཞེངས་ཚུལ་ནི་གངས་ཅན་ཕན་བདེའི་འབྱུང་གནས་སྐྱེས་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་གསུང་བཅས་སྔ་སོར་བཀའ་བསྟན་གྲས་སུ་བཞེངས་སྲོལ་མ་བྱུང་བ་རང་གི་ལེགས་བྱས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་དུ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་བགྱིས་པའི་བཀའ་གཉིས་པ་དཀར་ཆག་ཐུགས་རྗེའི་བྱིན་རླབས་ཉེར་འབབ་ཏུ་གསལ་བ་བཞིན་པོ་ཏི་དགུ་བཅུ་ལྷག་གི་རྒྱུར། རྒྱ་ཤོག་ཤོག་ལྷེ་བཞི་ཁྲི་དགུ་བརྒྱ་གོ་བདུན། ཤོག་ལྗང་དྲུག་བརྒྱ་གྱ་དྲུག བལྡབས་ཤོག་བཅུ་ལྟེབ་ཉིས་བརྒྱ་ང་དྲུག ཅེས་གསུང་འབུམ་བཞེངས་ཚུལ་དང་། དེ་དག་གི་རྒྱུ་སོང་བཅས་གསལ་པོར་བཀོད་ཡོད་པ་ལས་ང་ཚོས་སྐབས་དེར་བོད་ཤོག་རྒྱུག་ཆེ་བ་གོའོ། །ཡང་དེ་མིན་བོད་ཡུལ་ཀུན་ཏུ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་བཞེངས་པ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་འགྲན་ལྟ་བུ་བགྲང་གིས་མི་ལངས་བས་ན། རྟེན་བཞེངས་དེ་དག་ལ་བྲི་གཞི་ཤོག་བུ་ནི་མེད་དུ་མི་རུང་བ་སྟེ། གསུང་རྟེན་གྱི་འབྲི་བཤུ་མ་ཟད་སྐུ་དང་ཐུགས་རྟེན་གྱི་གཟུངས་འབུལ་ནང་བཞུགས་རྣམས་ཀྱང་མང་དུ་འབྲི་དགོས་པའི་ཕྱིར། བོད་ཤོག་ནི་འབྲི་བཤུའི་ཐད་བཀོལ་སྤྱོད་ཧ་ཅང་མང་བ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་རིམ་གྱིས་དཔར་རྒྱུན་དར་བས་དེ་བས་ཀྱང་བཀའ་བསྟན་པར་འདེབས་ཀྱི་ལས་ཀ་དར་ཁྱབ་སོང་བ་དང་བསྟུན། བོད་རང་གི་ཤོག་བུ་དང་ཤོག་བཟོའི་སྤུས་ཀ་ཇེ་ལེགས་དང་ལག་རྩལ་ཇེ་མཐོར་སོང་སྟེ། བཀའ་བསྟན་འབྲི་བཤུ་དང་པར་འདེབས་ལ་མཁོ་བའི་བོད་ཤོག་བོད་རང་ས་ནས་ཕལ་ཆེར་མཁོ་འདོན་བགྱི་ཐུབ་པ་ཡིན་ནོ། །
2016ལོའི་《ཁ་བཏགས་དཀར་པོ།》དེབ་6པ་ལས་བཤུས།