2012ལོའི་ཟླ་བ་8པའི་ནང་རང་རྒྱལ་གྱི་ཆོས་ལུགས་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་པ་གྲགས་ཅན། དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བ་ཝུན་ཡུས་ཁྲེང་ལགས་ཀྱིས་དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱི་ཉག་ཆུ་རྫོང་དུ་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་གནང་སྐབས་གུར་གུམ་སྟེང་གི་གནའ་ཤུལ་རྙིང་པ་ཞིག་ལས་བུད་པའི་རྫ་བཟོས་འདྲ་འབག་འབོར་ཆེན་ལ་རྟོག་ཞིབ་ནན་པོ་གནང་རྗེས་གནའ་རྫས་དེ་དག་ནི་དུས་རབས་དགུ་པ་ཙམ་གྱི་བ་ཡི་ལང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་(白狼国)གནའ་རྫས་ཡིན་པའི་ངོས་འཛིན་གནང་ངོ་།།
གུར་གུམ་སྟེང་ནི་ཉག་ཆུ་རྫོང་གི་མགོ་ལོག་ཤང་གི་ས་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་འདྲ་བའི་ས་དབྱིབས་ཐོག་ཆགས་ཡོད་ཅིང་རྒྱ་ཁྱོན་སྨི་8000ཙམ་ཡོད། དེའི་ཐོག་མཁའ་ཤུལ་ཞིག་རལ་30ཙམ་ཡོད་ཅིང་ས་གནས་དེའི་མི་ཚོས་ཀྱང་དེའི་དུས་རབས་དང་ལོ་རྒྱུས་ཤེས་བཞིན་མེད། ལོ་ཤས་སྔོན་དུ་ཚོང་པ་ཞིག་གིས་མཁར་ཤུལ་དེའི་དགོན་ཤུལ་ཞིག་བརྐོས་པས་དེ་ལས་རྫ་བཟོས་མིའི་འདྲ་གཟུགས་མང་དག་ཐོན། རྗེས་སུ་དངོས་པོ་དེ་རྣམས་དགོན་གསར་དགོན་དུ་བཞག་པས་དགོན་པས་ཉར་ཚགས་ལེགས་པོར་གནང་།
དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཝུན་ཡུས་ཁྲེང་ལགས་ཀྱིས་ས་གནས་དེ་གར་རྟོག་གནང་སྐབས་དངོས་པོ་དེ་རྣམས་ལ་བརྟག་དཔྱད་ནན་པོར་གནང་། གནའ་རྫས་བུད་སའི་དགོན་ཤུལ་དུ་ད་དུང་རྫ་བཟོས་གནའ་རྫས་ཐོར་པོ་ཁ་ཤས་མཐོང་ཐུབ་པ་དང་། མཁར་ཤུལ་དེ་དག་ནང་ལ་སྲོམ་སྡོང་མཐོ་ཚད་སྨི་15ཙམ་དང་ཞེང་ཁ་སྨི་3ཙམ་ཡོད་པ་རྣམས་སྐམ་ནས་ལོག་འདུག་པ་ཁོ་ན་ལ་དཔྱད་ན་དགོན་པའི་གནའ་ཤུལ་ནས་སྐྱེས་ཤིང་དེ་དག་མ་མཐའ་ཡང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་དྲུག་བརྒྱ་སོང་ཡོད་པ་ཤེས་སླ།
དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཝུན་ཡུས་ཁྲེང་ལགས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་གནང་རྒྱུར། སྤྱིར་བ་ཡི་ལང་ཞེས་པའི་ཚོ་པ་དེ་གནའ་བོའི་ཚོ་པ་ཞིག་ཡིན། རྒྱ་ཡིག་གི་ཧན་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་བཀོད་པར་ལྟར་ན། དེང་མཚོ་སྔོན་མགོ་ལོག་གི་བ་ཡན་རི་བོའི་ཕྱོགས་ནས་དར་བ་ཞིག་རེད། ཏུང་ཧན་དུས་ནས་ཁོ་ཚོ་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་སྤོས་ཏེ་ད་ལྟའི་འབའ་ཐང་སོགས་སུ་སླེབས། བ་ཡི་ལང་དང་རྒྱ་ནག་བར་ཏུང་ཧན་ནས་བཟུང་ཕན་ཚུན་ཇ་ཚྭ་དར་གོས་སོགས་བརྗེ་རེས་བྱེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་ལ་ད་དུང་བ་ཡི་ལང་གི་ཕོ་ཉས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་པོར་སྙན་རྩོམ་ཞིག་ཀྱང་ཕུལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱ་ནག་ཡིག་ཚང་ནང་བཀོད་ཡོད། ཉག་ཆུ་རྫོང་གི་མགོ་ལོག་ཀྱང་བ་ཡི་ལང་ཚོ་པ་སྡོད་སའི་ས་གནས་གཙོ་བོར་གྱུར། ད་ལྟ་ལའང་ས་གནས་དེ་ལ་མགོ་ལོག་ཟེར། བོད་བཙན་པོས་བ་ཡི་ལང་རྒྱལ་ཁབ་དབང་དུ་བསྡུས་རྗེས་བོན་བོད་འདྲེས་ནས་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཞིང་དུས་རབས་10པ་ནས་བ་ཡི་ལང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཁ་གསལ་པོ་ཞིག་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར།
ད་ཐེངས་ས་འོག་ནས་བུད་པའི་གནའ་རྫས་ནི་དུས་རབས་9པ་ཙམ་གྱི་བ་ཡི་ལང་མིའི་འཚོ་བ་དངོས་མཚོན་པའི་རྫ་བཟོས་མིའི་འདྲ་འབག་དང་རུས་ཆས། རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་སོགས་ཡོད། ཁོ་ཚོའི་སྐྲ་འཇོག་སྟངས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་བོད་བཙན་པོའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་སྐྲ་འཇོག་སྟངས་དང་ཧ་ཅང་འདྲའོ།།
ཉག་ཆུ་རྫོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ནང་དུའང་ཏུང་ཧན་དུས་སུ་ཉག་ཆུའི་ཤར་ལྷོ་ཕྱོགས་ནི་ནོར་ཕྱུགས་རྒྱལ་པོའི་(ད་ལྟའི་གཡག་རྔའི་ཧན་ཡོན་དང་ཞི་ཁྲང་སོགས་ལ་ཟེར།)ས་གནས་ཡིན་ཞིང་ཉག་ཆུའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ནི་བ་ཡི་ལང་རྒྱལ་པོའི་ས་གནས་ཡིན། ཐང་རྒྱལ་རབས(སྤྱི་ལོ་667ལོར་)ཉག་ཆུའི་ཤར་ལྷོའི་ས་ཆ་ཚང་མ་བོད་བཙན་པོའི་ས་གནས་སུ་གྱུར་ཞེས་བཀོད་ཡོད། །
གནའ་རྫས་བུད་ས།
ཝུན་ཡུས་ཁྲེང་དགེ་རྒན་གྱིས་གནའ་རྫས་བུད་སར་བརྟག་དཔྱད་གནང་བཞིན་པ། རུས་ཆས།
རུས་ཆས་གནའ་རྫས། རུས་ཆས་གནའ་རྫས།
འཇིམ་འབག་སྣ་ཚོགས།
གུར་གུམ་སྟེང་གི་གནའ་ཤུལ།