འདིར་རྩོམ་ཡིག་ཇི་ལྟར་བྲི་དགོས་པའི་སྐོར་གྱི་དྲན་ཚུལ་ཙམ་ཞིག་གླེང་བསླངས་པ་ནི་རྩོམ་ཡིག་ལ་དགའ་མོས་ཆེ་ཡང་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་བའི་འགོ་གང་ནས་རྩོམ་དགོས་མ་ཤེས་པའི་ལས་དང་བོ་བ་ཚོར་མཛུབ་མོས་རི་སྟོན་ཙམ་ཞིག་བྱ་ཐུབ་ན་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་ཞིག་གིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ། ཐོག་མར་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་བར་ཐབས་ལམ་གང་དང་གང་བརྒྱུད་དགོས་པའི་སྐོར་རང་གི་རྨོངས་བློར་འཆར་ཚུལ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་འདོད་པ་ཡིན།
༡ ཉིན་ཐོ་འབྲི་བ་ནས་འགོ་བརྩམ་དགོས།
        ཉིན་ཐོ་ཞེས་པ་ནི་རང་གི་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་མཐོང་ཐོས་མྱོང་གསུམ་གང་བྱུང་བ་དག་ཟིན་ཐོར་བཀོད་པ་ལ་ཟེར་ཞིང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཉིན་ཐོ་འབྲི་བ་ལ་བརྗོད་བྱའི་དོན་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་གང་གི་ཐད་ལ་གུ་དོག་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལྟ་བུའི་འཆིང་རྒྱ་གང་ཡང་མེད་པར་རང་གིས་གང་བརྗོད་འདོད་པ་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་གང་དགར་བྲིས་ཆོག་ལ། བྲི་བྱའི་ཡིག་འབྲུའི་མང་ཉུང་དང་། རྗོད་བྱེད་ཚིག་གི་རྩོམ་ལུས་ལའང་ཚད་བཀག་ཅི་ཡང་མེད་པར། ཚིགས་བཅད་དང་ཚིག་ལྷུག བཅད་ལྷུག་སྤེལ་མ་གང་སྤྱད་ཀྱང་ཆོག དེ་ལྟ་ནའང་། ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཉིན་ཐོ་འབྲི་བ་ལ་བརྗོད་དོན་གྱི་སྙིང་བོ་ཡོད་པ་ཞིག་བྲི་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བར་སྙམ། མིག་སྔར་སློབ་མ་ཁག་ཅིག་གི་ཉིན་ཐོ་འབྲི་སྟངས་ལས་མཐོང་བ་ལྟར་ན། ཉིན་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་སུ་བརྒྱུད་དང་མྱོང་གིན་པའི་སྣང་ཚོར་མང་བོ་ཞིག་རྒྱ་ཡན་དུ་བཏང་སྟེ། རང་ཉིད་ཞོགས་པ་ཆུ་ཚོད་ག་ཚོད་ཐོག་ཡར་ལངས་མིན་དང་། ཉིན་དེར་སོ་དང་གདོང་པ་བཀྲུས་མིན། ཉིན་གུང་གཉིད་ཁུག་མིན་དང་། ཟ་མ་ཟོས་མིན། གཟུགས་པོ་བཀྲུས་མིན་ལྟ་བུ་དོན་སྙིང་ཆུང་བའི་བརྗོད་བྱའི་ར་བ་དེ་ཙམ་ལས་བརྒལ་ཐུབ་མེད་པར་གདའ། དེ་ལྟར་ད་དུང་མུ་མཐུད་དུ་ཕྱིན་ན་རང་ཉིད་ངལ་བའི་རྒྱུ་ཙམ་ལས་གཞི་རྩའི་རང་གི་རྩོམ་འབྲིའི་ནུས་རྩལ་དང་། ལྟ་ཞིབ་ཀྱི་བསམ་བློར་ནམ་ཡང་ཡར་ཐོན་འབྱུང་ཁག་པོར་མཆིས་པས། ཉིན་ཐོ་འབྲི་བ་ལ་གཙོ་ཆེར་རང་གི་ཉིན་རེའི་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སྡང་ངམ་དངོས་བྱུང་གི་ཚོར་བའི་སྣང་བརྙན་དག་ཉིན་ཐོར་དགོད་རྒྱུ་གལ་ཆེ་སྟེ། དཔེར་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཉིན་དེར་དཔེ་དེབ་གང་ཞིག་བཀླགས་པ་དང་། དཔེ་དེབ་དེའི་བརྗོད་དོན་གང་ཡིན། དཔེ་དེབ་དེ་བཀླགས་རྗེས་ཁྱོད་ལ་བློ་སྐྱེད་དམ་ཡང་ན་ཡིད་འགྱུར་གྱི་ཚོར་བ་གང་སྐྱེད་པ་དག་ལྟ་ཞིབ་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་བྲིས་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཉིན་ཐོ་དེར་བརྗོད་དོན་ཞན་པའི་རྣམ་པ་དེ་མེད་ལ། སྨྱུ་གུ་ཤོག་ངོར་བཙུགས་ཏེ་སོར་མོ་འགུལ་བའི་ངལ་བ་དེའང་ཆུད་ཟོས་སུ་གཏན་ནས་མི་འགྲོ། དེ་ལྟར་འབྲི་བ་ལ་གོམ་པ་རིམ་སྤོ་ལྟ་བུས་སྦྱོང་བརྡར་དང་རྒྱུན་འཁྱོངས་ལྷོད་མེད་བྱས་ན་ད་གཟོད་ཁྱོད་ཀྱིས་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་འབྲི་ཐུབ་པའི་གདེང་སྤོབས་བཅང་ཆོག་ལ། གཞན་གྱིས་བྲིས་པའི་རྩོམ་ཡིག་ལ་སྐྱོན་ཡོན་དབྱེ་ཞིབ་བྱ་བའི་བསམ་བློ་ཞིག་ཀྱང་ངང་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་ཐུབ་ངེས་ཡིན། ད་དུང་ནན་གྱིས་ཞུ་འདོད་པ་ཞིག་ནི་ཉིན་ཐོ་འབྲི་བ་ལ་འགོ་བརྩམས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་དགོས་ལ། དེ་ཡང་ཕྱི་བཤོལ་གྱི་ལེ་ལོ་དང་སྒྱིད་ལུག་གི་གཡེང་བར་ནམ་ཡང་ཁ་གཏད་བཅག་སྟེ་ཉིན་ཐོ་འབྲི་བ་ནི་ཉིན་གཅིག་གི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཅིས་ཀྱང་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་བྱ་བཞག་ཆེས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་འཛིན་དགོས་པ་དེའོ། །
༢ ལད་ཟློས་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་ཚུལ་ནས་འགོ་བརྩམ་དགོས།
        ལད་ཟློས་རྩོམ་ཡིག་ནི་གཞན་གྱིས་བརྩམས་པའི་རྩོམ་ཡིག་ལ་འདྲ་བཅོས་སམ་དེའི་འབྲི་ཐབས་དང་། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ལ་ལད་ཟློས་བྱས་ཏེ་རང་གི་བློ་རྩལ་དང་བསམ་བློ་ལྷན་དུ་འཐམ་པའི་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་ཐབས་གསར་བ་ཞིག་ལ་ཟེར། རྩོམ་ཡིག་ལ་གསར་དུ་འཇུག་པར་སྤྲོ་བའི་ལས་དང་བོ་བ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། ཐོག་མ་ནས་དཔེ་ལྟ་ས་གང་ཡང་མེད་པར་རང་སྐྱ་འཕེར་བའི་སྒོ་ནས་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་གི་སྒྲོམ་གཞི་བློས་བསླངས་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་ཁག་པས། སྨྱུ་གུ་ལག་ཏུ་བཟུང་སྟེ་འགོ་གང་ནས་བརྩམ་དགོས་པ་མ་ཤེས་པར་ཅི་བྱེད་འདི་བྱེད་མེད་པའི་ཚེ་གཞན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་གི་ཁ་ཕྱོགས་དང་བསམ་བློ། རྗོད་ཚིག་སྤེལ་སྟངས་བཅས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀུན་ལ་ལད་ཟློས་བྱས་ཏེ་རང་ཉིད་དངོས་སུ་ཕྱོགས་དེར་འཇུག་པ་ནི་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་རྩལ་གྱི་རྨང་གཞི་ཆགས་པའི་གཞི་རྩའི་ཐབས་ལམ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་འདོད། དེ་ཡང་ལད་ཟློས་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་བ་ལ་ཐོག་མར་ལད་ཟློས་བྱེད་གཞི་མ་ནོར་བ་ཞིག་གདམ་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ལ། དེ་ནས་དེའི་རྩོམ་བྱང་དང་རྩོམ་ལུས་སོགས་ལ་འདྲ་ཆགས་པའི་སྒོ་ནས་ལད་ཟློས་བྱ་བར་མཁས་དགོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གཏམ་དཔེར། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལད་མོ་ཡིན། །ལད་མོ་བྱེད་ཤེས་མཁས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར། ལད་མོ་བྱེད་ཤེས་ན་མཁས་པ་ཡིན་ཡང་། ལད་མོ་བྱེད་མ་ཤེས་ཚེ།  “མིའི་ལད་མོ་ཁྱིས་བྱས། ཁྱིའི་སྤར་མོ་མེས་འཚིག”པ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་ཉེན་འབྱུང་སྲིད་པས་ལད་རྩོམ་འབྲི་བར་གནད་ཀ་འདི་ལ་ཅིས་ཀྱང་གཟབ་དགོས།
        འདིར་ལད་རྩོམ་བྲི་དགོས་པར་གླེང་བ་ན། རྩོམ་ཡིག་ནི་སྤྱིར་ལད་ཟློས་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཏུ་རློམ་པའམ་ངོས་འཛིན་བྱེད་མི་རུང་སྟེ། རང་གིས་རང་སྐྱ་འཕེར་བའི་སྒོ་ནས་རྩོམ་ཡིག་ཇི་ལྟར་འབྲི་མི་ཤེས་པའི་སྐབས་གཞན་གྱི་རྩོམ་དཔེར་ལད་མོ་བྱས་ཏེ་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་ཚུལ་སྦྱང་དགོས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། དང་ཐོག་གཞན་གྱི་རྩོམ་དཔེར་བརྟེན་ནས་ནམ་ཞིག་རང་ཉིད་ལ་རྩོམ་འབྲིའི་ནུས་རྩལ་ལམ་འབྲི་སྦྱོང་གི་ནུས་པ་རང་རྐྱ་འཕེར་བ་ཞིག་ཆགས་ཚེ་ད་གཟོད་རང་གི་བློ་རྩལ་དང་བསམ་བློ་ཁོ་ནས་རང་ཉིད་མུ་མཐུད་དུ་ཡར་སྐྱེད་འབྱུང་བར་བརྩོན་དགོས་པ་ལས་ནམ་རྒྱུན་གཞན་གྱི་བསམ་བློའི་སྒྲིག་བཀོད་དང་རྩོམ་རྩལ་བརྐུ་བཤུ་ཁོ་ནས་དུས་འདའ་བར་བྱེད་པ་ནི་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་བའི་སྨྱུག་འཛིན་པ་ཞིག་གི་བླང་བྱ་གཏན་ནས་མིན་པའང་ཤེས་དགོས་སོ། །
༣ ཚོར་བའི་ཉེ་ས་ནས་བརྗོད་བྱ་འཚོལ་དགོས།
        རྩོམ་ཡིག་འབྲི་བ་ལ་རྗོད་བྱེད་ཚིག་གི་རྩོམ་ལུས་ལས་ཀྱང་ཐོག་མར་གཏན་འཁེལ་དགོས་པ་ཞིག་ནི་བརྗོད་བྱ་ཡིན། ཁྱོད་ཀྱིས་བརྗོད་བྱ་ངེས་གཏན་གང་ཡང་མེད་པར་ཅི་ཡིན་འདི་ཡིན་མེད་པའི་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་བྲིས་ཚེ། ཁྱོད་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་དེ་བཟི་བོའི་ལབ་བརྡོལ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་གསོན་ཉམས་མངོན་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་དངོས་ཤུགས་གང་ནས་ཀྱང་མཐོང་བར་དཀའ།    
        རྩོམ་ཡིག་གི་བརྗོད་བྱ་ནི་སྨྱུ་གུ་ཤོག་ངོར་བཙུགས་པ་དང་ལྷན་དུ་སྨྱུག་ཆུ་ལྟར་བཞུར་འོང་བ་ཞིག་མིན་པས། ཐོག་མར་རང་གི་བསམ་གཞིག་དང་ཚོར་བའི་ཉེ་ས་ནས་བརྗོད་བྱ་གང་ཞིག་གཏན་འཁེལ་བྱ་དགོས། དེ་ཡང་དཔེར་ན། རང་ལ་གཅེས་སྐྱོང་གནང་བའི་ཕ་མ་དང་དགེ་རྒན་ལ་བསྟོད་རྩོམ་འབྲི་བའམ་ཡང་ན་ཕ་མ་དང་ཁ་བྲལ་བའི་སྐབས་ཀྱི་སྡུག་ཡུས་དང་དྲན་གདུང་། ད་དུང་ནམ་རྒྱུན་སློབ་གྲྭའི་ནང་དུ་དགེ་རྒན་གྱིས་བསླབ་བྱ་གནང་བ་དང་། བཀའ་བཀྱོན་གནང་བ། བསྟོད་བསྔགས་གནང་བ་སོ་སོའི་སྐབས་ཀྱི་དགའ་སྐྱོའི་ཚོར་བ་སོགས་ནས་འགོ་བརྩམས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་རྩོམ་ཡིག་དེ་མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་དུ་གསོན་ཉམས་ལྡན་པ་ཞིག་འཁྱོངས་པའི་རེ་བ་ཡོད་ལ། དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་རིམ་གྱིས་བསམ་གཞིགས་ཀྱི་ཁྱབ་རྒྱ་ཇེ་ཆེ་དང་། ཚོར་བ་ཡི་གཏིང་མཐའ་ཇེ་ཟབ་ཏུ་འགྲོ་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ངེས་ཅན་ཞིག་བརྒྱུད་ཚེ། ད་གཟོད་རྩོམ་ཡིག་གི་བརྗོད་བྱའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱང་སྔར་གྱི་དྲན་གདུང་དང་བསྟོད་རྩོམ་གྱི་རྣམ་པ་ལས་བརྒལ་ཏེ་མདུན་མཆོང་དང་ཐོད་བརྒལ་བྱ་བར་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཐུབ་ངེས་ཡིན།
༤ དཔེ་དེབ་ལྟ་ཀློག་བྱེད་པའི་གོམས་གཤིས་ལ་བསྟེན་དགོས།
        རྩོམ་ཡིག་འབྲི་རྩལ་མཐོ་རུ་འདེགས་པའམ་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་སྦྱོང་ཁྲོད་ཀྱི་བསམ་བློའི་གོ་རྟོགས་དང་། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་མིང་དང་ཐ་སྙད་སོགས་ཀྱིས་སྟོང་བའི་དཀའ་ངལ་གསབ་པའི་ཆེད་དུ་ཅིས་ཀྱང་དཔེ་དེབ་ལྟ་ཀློག་བྱེད་པའི་གོམས་གཤིས་ལ་བསྟེན་དགོས་པར་འདོད། ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཙམ་གྱིས་དཔེ་དེབ་སྣ་མང་ལྟ་ཀློག་བྱས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་བསམ་བློའི་འབྱོར་བ་ཇེ་ཕྱུག་ཏུ་འགྲོ་ལ། སེམས་ལ་ཤར་ཚད་ལག་ནས་འབྲི་བར་རྗོད་བྱེད་ཐ་སྙད་ཀྱིས་མི་འདང་བའི་དཀའ་ངལ་ཡང་ཇེ་ཆུང་དུ་འགྱུར་ངེས་ཡིན།
        སློབ་ཕྲུག་ཅིག་ལ་མཚོན་ན་ཉིན་རེའི་དགེ་རྒན་གྱི་སློབ་ཁྲིད་ཁོ་ནས་སློབ་སྦྱོང་ལ་ཆོག་ཤེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ནས་མི་འོས་ལ། སློབ་ཁྲིད་སྐབས་མ་ཡིན་པའི་བར་གསེང་གང་ཡོད་དང་སློབ་ཁྲིད་མེད་པའི་གུང་གསེང་སྐབས་གང་ཡོད་ལ་གཞན་གྱི་དཔེ་དེབ་འདྲ་མིན་ལྟ་ཀློག་བྱས་ཏེ། དེའི་ནང་གི་བརྗོད་དོན་མི་ཤེས་པ་དག་ཟུར་དུ་ཟིན་བྲིས་སུ་ཕབ་སྟེ། འབྲེལ་ཡོད་དགེ་རྒན་ཚོ་དང་ཡང་ན་སློབ་གྲོགས་གཞན་ཚོར་དོགས་འདྲི་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཅིས་ཀྱང་ཕྱི་བཤོལ་བྱེད་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡིན།  
        ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་དཔེ་དེབ་གང་ཞིག་བཀླགས་ནའང་མགོ་ནས་མཇུག་བར་བམ་ཀློག་ཐེངས་ཤིག་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་འགྲིག་ལ། གོང་དུ་བརྗོད་པ་ལྟར་དཔེ་དེབ་གང་ཞིག་བཀླགས་པའི་བཀླགས་བྱང་ཉིན་ཐོར་འགོད་པའམ། ཡང་ན་དཔེ་དེབ་དེའི་ནང་གི་གལ་ཆེའི་གནད་ཚིག་དང་མིང་དང་ཐ་སྙད་གསར་བ་གང་འཕྲད་དག་ཟིན་ཐོར་དགོད་རྒྱུ་སོགས་ནི་དཔེ་དེབ་ལྟ་ཀློག་བྱེད་པའི་གོ་རིམ་ཁྲོད་ཀྱི་བླང་བྱ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན།
༥ རང་གི་རྩོམ་ཡིག་ལ་ཡང་ཡང་དག་བཅོས་བྱ་དགོས།
        རྩོམ་ཡིག་གི་ལམ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་ལས་དང་བོ་བ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བྲིས་པའི་རྩོམ་ཡིག་དེ་ཡང་ཀློག་བསྐྱར་ཀློག་བྱས་ཏེ་དག་བཅོས་ཡང་ཡང་བྱེད་དགོས་ལ། ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་རང་རློམ་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་ངོ་ཚ་ཡི་གདོང་རས་དོར་ཏེ་གཞན་ལ་ཅིས་ཀྱང་ཀློག་འདོན་དང་དག་བཅོས་བྱེད་དུ་གཞུག་དགོས། འདིར་རང་རློམ་གྱི་འདུ་ཤེས་ཞེས་པ་ནི་རང་གིས་བྲིས་པ་རང་གིས་གཙིགས་སུ་བཟུང་སྟེ་གཞན་ལ་ནོར་བཅོས་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པའམ། ཡང་ན་གཞན་གྱིས་ནོར་བཅོས་བྱས་པ་ཁས་ལེན་མི་བྱེད་པ་ལ་ཟེར་ཞིང་། ངོ་ཚ་ཡི་གདོང་རས་ཞེས་པ་ཡང་གཙོ་བོ་རང་གིས་བྲིས་པ་གཞན་ལ་སྟོན་པར་ངོ་ཚ་སྟེ་ཡོད་ཚད་གབ་སྦས་བྱེད་པ་ལ་ཟེར་བ་ཡིན། དེ་བས་རྩོམ་ཡིག་གསར་སློབ་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་ཚུལ་འདི་དག་ལ་ཅིས་ཀྱང་འཛེམ་ཟོན་མེད་པར་སྤང་བླང་བྱ་དགོས་པ་ནི་རང་ཉིད་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་རྩལ་གྱི་ནུས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་མཐུན་རྐྱེན་བཟང་བོ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །