མུན་སེལ་གློག་དྲ་རྒྱ་ཆེར་བསྐྲུན། མི་སེར་ཀུན་ལ་འོད་སྣང་སྦྱིན།
—— རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་55ཡི་རིང་གི་རང་ལྗོངས་ཀྱི་གློག་ཤུགས་འཕེལ་རྒྱས་སྐོར་གྱི་སྒྲིལ་གླེང་།
རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་55སོང་རིང་། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བོད་ལྗོངས་གསར་པ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པ་དང་སྦྲགས། བོད་ཀྱི་གློག་ཤུགས་ལས་དོན་མི་སྣ་མི་རབས་དུ་མས་ས་མཐོར་གཞིས་ཚུགས་ནས་ངལ་བ་ཁྱད་དུ་བསད་དེ་འབད་འབུངས་མདུན་སྐྱོད་བྱས་ཤིང་། ཁོང་ཚོས་ལས་ལ་བརྩོན་པའི་ལག་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས“འོད་སྣང”གི་བསྟོད་གླུ་ཞིག་བརྩམས་ཡོད།
གློག་ཁང་བསྐྲུན་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་གློག་སྤྱོད་དགོས་མཁོ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བསྐངས་བ།
རྒྱལ་ཁབ་གློག་དྲ་བོད་ལྗོངས་གློག་ཤུགས་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་ཏུང་ཧྲི་ཀྲང་ལིའུ་ཞའོ་མིང་གིས་1965ལོར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དབུ་བརྙེས་སྐབས། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་གློག་འདོན་འཕྲུལ་འཁོར་ནས་གློག་འདོན་ཚད་ཆན་ཝ་8000ལྷག་ཙམ་ཟིན་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་གློག་སྤྱོད་ཚད་ཆུ་ཚོད་རེར་ཆན་ཝ་ཁྲི་2600ཟིན་པ་དེ་ཆན་ཕུའུ་35ཟིན་པའི་ལྷ་སའི་གློག་དྲའི་ཐོག་མའི་རྣམ་པ་རགས་ཙམ་ཆགས་ཡོད་ཅེས་གསར་འགོད་པར་བཤད།
དུས་རབས་20པའི་ལོ་རབས་60པ་ནས་ལོ་རབས་90པའི་བར། རྔ་ཆེན་གློག་ཁང་དང་། ཡངས་པ་ཅན་ས་འོག་ཚ་ནུས་ཚོད་ལྟའི་གློག་ཁང་། ཡར་འབྲོག་གཡུ་མཚོའི་ཆུ་འཐེན་ནུས་གསོག་གློག་ཁང་སོགས་མཚོན་བྱེད་རང་བཞིན་གྱི་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་གློག་ཁང་ཁག་གཅིག་བསྐྲུན་ནས་སྤྱོད་འགོ་ཚུགས་པ་དང་བོད་ཀྱི་གློག་དྲའི་སྒྲིག་སྦྱོར་བྱས་པའི་འཕྲུལ་འཁོར་ནས་གློག་འདོན་ཚད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཏེ་གློག་དཀོན་པའི་སྣང་ཚུལ་ཞི་ལྷོད་དུ་ངེས་ཅན་ཕྱིན་ཡོད།
དུས་རབས་21པའི་དུས་འགོར། བོད་ཀྱི་གློག་ཤུགས་མགྱོགས་མྱུར་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བའི་དུས་མཚམས་སུ་སླེབས་ཤིང་། ཆབ་མདོའི་གསེར་ཆུ་གློག་ཁང་དང་། ལྷ་སའི་འབྲི་གུང་གློག་ཁང་། མངའ་རིས་སེང་གེ་ཁ་འབབ་གློག་ཁང་། ཉིང་ཁྲིའི་ཞོ་ཁ་གློག་ཁང་། དངོས་ཨ་འཕྲང་གློག་ཁང་། ལྷ་སའི་བར་བརྒལ་གློག་ཁུངས་དང་ཕུ་མདོ་དང་རྫམ་སོགས་རྐང་འཛིན་གློག་ཁང་ཁག་གཅིག་སྔ་རྗེས་སུ་བསྐྲུན་པ་ལས་བོད་ཀྱི་གློག་དྲའི་གློག་འདོན་འཕྲུལ་འཁོར་ནས་གློག་འདོན་ཚད་ཇེ་ཆེར་ཕྱིན་ཡོད།
2015ལོར་དྭགས་པོ་གློག་ཁང་བསྐྲུན་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། 2021ལོར་གློག་འདོན་འཕྲུལ་འཁོར་ཐོག་མ་ནས་གློག་གཏོང་རྒྱུ་དང་2022ལོར་ལས་མཇུག་འགྲིལ་རྒྱུ་རེད།
2020ལོའི་ཟླ་8ཚེས་11ཉིན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཙོ་གནད་ལས་གྲྭ་རྒྱ་ཚ་གློག་ཁང་གི་འཕྲུལ་ཙུའུ་ཐོག་མ་ཆུ་ཚོད་72འཁོར་སྐྱོད་ཚོད་ལྟ་བྱས་ནས་དངོས་སུ་གློག་བཏང་ཡོད། རྒྱ་ཚ་གློག་ཁང་ནི་བོད་ཀྱི་མིག་སྔའི་འཕྲུལ་ཙུའུ་རྐྱང་པའི་གློག་འདོན་ཚད་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་གློག་ཁང་ཞིག་ཡིན་པ་དང་འཕྲུལ་ཙུའུ་རྐྱང་པ་ནས་གློག་འདོན་ཚད་ཀྲའོ་ཝ་120ཟིན་གྱི་ཡོད།
“2019ལོའི་ལོ་མཇུག་བར། རང་ལྗོངས་ཀྱི་གློག་འདོན་འཕྲུལ་འཁོར་ནས་གློག་འདོན་ཚད་ཆན་ཝ་ཁྲི་358.67ཟིན་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་གློག་སྤྱོད་ཚད་ཆུ་ཚོད་རེར་ཆན་ཝ་དུང་ཕྱུར་77.6ཟིན་ཡོད”ཅེས་རྒྱལ་ཁབ་གློག་དྲ་བོད་ལྗོངས་གློག་ཤུགས་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་ཏུང་ཧྲི་ཀྲང་ལིའུ་ཞའོ་མིང་གིས་བཤད།
གློག་དྲ་བསྐྲུན་ནས་མི་སེར་གྱི་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་འཚོ་བར་འོད་སྣང་སྦྱིན་པ།
2020ལོའི་ཟླ་3ཚེས་27ཉིན། “3·28”ཞིང་བྲན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱར་བཅིངས་འགྲོལ་ཐོབ་པའི་དྲན་གསོའི་ཉིན་མོའི་སྔ་ནུབ་ཏུ་དཔྱིད་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་རབ་ཏུ་བཞད་པའི་ཉིང་ཁྲིའི་བྲག་གསུམ་མཚོའི་ངོགས་སུ་གནས་པའི་མཚོ་མགོ་གྲོང་ཚོར་ནོར་བུ་ཚེ་རིང་གིས་བེ་ཤ་ལས་སྣོན་བཟོ་གྲྭ་དང་གྲང་ཉར་མཛོད་ཁང་གི་འགྲོ་ལུགས་གཉེར་མཇུག་འགྲིལ་ནས་གྲོང་མིའི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་མཉམ་དུ་འཚོ་བ་གསར་པའི་ཕྱོགས་སུ་སྐྱོད་བཞིན་ཡོད།
ལོ་52ལ་སླེབས་པའི་ནོར་བུ་ཚེ་རིང་ནི་མཚོ་མགོ་གྲོང་ཚོའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་རེད་ལ། ཞིང་བྲན་གྱི་ཕྲུ་གུ་ཞིག་ཀྱང་རེད། ཆུང་དུས་གློག་མེད་པས་སྣུམ་བཞུ་དང་སྒྲོན་མེ་ཤིང་ལ་བརྟེན་དགོས་ཀྱི་ཡོད། སྐབས་དེ་དུས་སྤོ་བོ་ལགས་ཀྱི་བསམ་འདུན་ཆེ་ཤོས་ནི་གྲོང་ཚོར་གློག་ཁྲིད་རྒྱུ་དེ་རེད། 1998ལོར་གྲོང་ཚོའི་ནང་གློག་ཐོག་མར་ཁྲིད་པ་དང་གློག་སྤོར་སྐབས་སྤོ་བོ་ལགས་ཀྱི་འཛུམ་མདངས་ནི་ནོར་བུ་ཚེ་རིང་གི་སེམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཟབ་ཤོས་དེ་རེད།
2017ལོར་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ལ་གློག་ཡག་པོ་སྤྱོད་རྒྱུ་ཡོང་བ་བྱ་ཆེད། རྒྱལ་ཁབ་གློག་དྲ་བོད་ལྗོངས་གློག་ཤུགས་ཀྱིས་རེས་སྐོར་གསར་པའི་གྲོང་གསེབ་གློག་དྲ་སྒྱུར་བཀོད་རིམ་སྤོར་གྱི་ལས་གྲྭ་ལག་ལེན་བསྟར་ཞིང་། མཚོ་མགོ་གྲོང་ཚོའང་དེའི་གྲས་སུ་ཚུད་ཡོད། གནས་ཚུལ་དེ་ཐོས་རྗེས་ནོར་བུ་ཚེ་རིང་ལ་དགའ་བ་དཔག་མེད་བྱུང་བ་དང་། གྲོང་མི་ཚོས་ཇ་སྲུའི་འཕྲུལ་ཆས་དང་འཁྱག་སྒམ་སོགས་ཁྱིམ་ཆས་ཉོས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ལས་སྣོན་བཟོ་གྲྭ་སོགས་ཀྱང་བཙུགས་ཡོད།
1981ལོར་བོད་ཀྱི་ཆན་ཕུའུ་110ཟིན་པའི་གློག་སྒྱུར་གློག་ལམ་ཐོག་མ་དེ་འཁྲིད་ཅིང་། དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་90པའི་དུས་མཇུག་ཏུ་བོད་དུ་བོད་དབུས་ཀྱི་གློག་དྲའི་རྣམ་པ་རགས་ཙམ་གྲུབ་ཡོད།
2018ལོར་བོད་ལྗོངས་ཀྱི“ཁུལ་གསུམ་དང་ཀྲོའུ་གསུམ”གྱི་ཤིན་ཏུ་དབུལ་བའི་ས་ཁུལ་གྱི་གློག་དྲ་བསྐྲུན་འགོ་ཚུགས་པ་དང་2020ལོའི་ཟླ་6ཚེས་28ཉིན་བདེ་བླག་ངང་ལས་མཇུག་འགྲིལ་ཡོད། ལས་གྲྭའི་ཕན་པ་རྫོང་69ཡི་ཤང(གྲོང་རྡལ)350ཡི་གྲོང་ཚོ་4860ལ་ཐོབ་པ་དང་དུད་ཚང་ཁྲི་23གྱི་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཁྲི་67.2ཀྱི་གློག་སྤྱོད་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱུང་ཡོད།
2019ལོའི་ཟླ་9པར། མངའ་རིས་དང་བོད་དབུས་ཀྱི་གློག་དྲ་སྦྲེལ་མཐུད་ལས་གྲྭ་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། སྔོན་དཔག་བྱས་ན་2020ལོའི་ལོ་མཇུག་ཏུ་བསྐྲུན་ཟིན་ནས་སྤྱོད་འགོ་ཚུགས་རྒྱུ་རེད།
གློག་ཤུགས་སྲུང་སྐྱོང་བྱས་ཏེ་བདེ་འཇགས་འཁོར་སྐྱོད་ཡོང་བའི་འགན་ལེན་བྱས་པ།
“ཁྲོན་བོད་གློག་དྲ་སྦྲེལ་མཐུད་ལས་གྲྭ་ནི་ད་བར་འཛམ་གླིང་ཐོག་རྙོག་འཛིང་ཆེ་ཤོས་དང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་འགྲན་སློང་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པའི་ས་མཐོའི་གློག་སྒྱུར་ལས་གྲྭའི་གྲས་ཤིག་རེད”ཅེས་ཝང་ཧང་གིས་གསར་འགོད་པར་བཤད།
སྨར་ཁམས་རྫོང་ནས་ཞིབ་བཤེར་ཉམས་བཟོ་བྱ་རྒྱུའི་གློག་ཤིང་མཐོ་ཤོས་བར་ལ་ལམ་ཐག་སྤྱི་ལེ་50ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་དང་རླངས་འཁོར་གྱིས་སྤྱི་ལེ་1རེ་བསྐྱོད་རིམ་བཞིན་ས་བབ་མཐོ་དམན་ཆ་སྙོམས་སྨི་20ཙམ་ཆོད་པ་དང་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ས་བབ་མཐོ་དམན་གྱི་ཁྱད་པར་སྤྱིར་ན་སྨི་1000ཟིན་གྱི་ཡོད། ལས་ཀར་ཞུགས་མ་ཐག་པའི་ཝང་ཧང་གི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན། ས་བབ་མཐོ་ཚད་སྨི་4500ཡན་ཟིན་པའི་གློག་ཤིང་སྟེང་ཞིབ་བཤེར་ཉམས་བཟོ་བྱ་རྒྱུ་ནི་འགྲན་སློང་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད་ལ། ཁོང་གིས་མགོ་ན་བ་དང་བྲང་ཁོག་བསྡམས་པ་སོགས་ཐོག་མར་མྱོང་ཚོར་ཐུབ་ཡོད།
རང་དབང་མེད་པར་འདར་སིག་ཤོར། བདེ་འཇགས་པ་ཞུས་ཤུས་ཀྱིས་ཐོག་མར་སྣང་ཚུལ་དེ་མཐོང་འཕྲལ་ཝང་ཧང་སྐྱོར་བར་སོང་ནས་གསོ་རླུང་རྔུབ་ཏུ་བཅུག སྐར་མ་བཅུ་གྲངས་སོང་རྗེས་ཝང་ཧང་གི་དམར་སྨུག་ཏུ་གྱུར་པའི་མཆུ་ཏོར་གཞི་ནས་དམར་མདངས་ཕྲན་ཙམ་ཐོན། ཝང་ཁྲུའུ་ཡིས་ཝང་ཧང་ལ་གཟུགས་པོའི་གནས་ཚུལ་སྐད་ཆ་དྲིས་རྗེས་ཁོང་ལ་ཕྱིར་ལོག་དགོས་པའི་ཁ་ཏ་བསླབ་བྱ་བྱས་ཀྱང་ཝང་ཧང་གིས་ཨུ་ཚུགས་ངང་མུ་མཐུད་བསྡད། ཁོང་གིས“ལོ་བཤེར་ལས་དོན་ནི་ལས་འགན་ལྕི་པོ་ཡིན་པའི་ཁར། ཚོགས་ཆུང་ལ་མ་གཞི་ནས་ལས་མི་འདང་གི་མེད་པས་ང་རང་དགར་ལོག་ཕྱིན་ན་ག་ལ་འགྲིག”ཅེས་བཤད། དེ་ཉིན་ལས་ཀ་ཚར་རྗེས་ཝང་ཧང་གིས་མྱོང་ཚོར་ཟབ་མོས“ཁྲོན་བོད་གློག་དྲ་སྦྲེལ་མཐུད་ལས་གྲྭའི་འཛུགས་སྐྲུན་པར་གུས་འདུད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ང་ཚོས་ལོ་བཤེར་གྱི་ལས་ཀ་ལེགས་པར་བསྒྲུབས་ནས་གློག་ཤུགས་མཁའ་ལམ་འདི་སྲུང་སྐྱོང་ཡག་པོ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་བཤད།
