བདུན། བོད་མིའི་གྲོགས་པོ་མནའ་ཡ།
བོད་མིའི་ས་ཁུལ་དུ་སྲུང་བྱའི་ཡ་རབས་སྤྱོད་བཟང་སྐོར་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་དཔེ་མཚོན་ཙམ་བཀོད་པར། ནམ་མཁའི་ནོར་བུའི་གསུང་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ལས།
འབྲོག་པའི་མནའ་གྲོགས། སྤྱིར་བཏང་འབྲོག་མི་རྣམས་འདྲིས་ཟིན་པའི་རྗེས་སུ་ཡིད་བརྟན་ཆོག་པའི་གྲོགས་པོར་འགྱུར་བ་ནི་འབྲོག་མིའི་ཁྱད་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་རེད། འོན་ཀྱང་འབྲོག་མིའི་གྲོགས་པོ་ཞེས་པ་དེ་ཕན་ཚུན་ངོ་ཤེས་པའམ་ཡུན་དུ་འདྲིས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་ཅིང༌། འབྲོག་མི་དག་གིས་མནའ་འཇོག་ཅེས་བྱ་བའི་གྲོགས་པོ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་མི་སྡེ་དང་མི་སྡེའི་བར་གྱི་མནའ་འཇོག་གལ་ཆེའི་རིགས་བྱེད་དགོས་པའི་ཚེ། ཀོ་དམར་ཁྲག་བརྫིས་ ཞེས་བྱ་བའི་གནའ་འཇོག་སྲོལ་ཡོད་འདུག་ཅིང༌། དེའི་སྤྱོད་ཚུལ་ནི། ཡུལ་སྡེའམ་ཤོག་ཁག་ཕན་ཚུལ་གྱི་རྒན་པོ་རྣམས་གནས་ཤིག་ཏུ་ལྷན་དུ་འདུས་ཤིང༌། གཡག་གི་ཀོ་བ་རློན་པ་ཁྲག་དམར་དང་བཅས་པ་ཞིག་ཐང་མར་བརྡལ་བའི་སྟེང་དུ་རྒན་པོ་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྐང་པ་རྗེན་པས་མཉམ་དུ་བརྫི་ཞིང༌། ལག་གཡས་ཀྱི་མཛུབ་མོ་རྣམས་ལྕགས་ཀྱུ་ལྟར་བཀུག་པ་ཕན་ཚུན་བསྣོལ་ནས་སྐབས་ཀྱི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གང་ཡན་གསལ་པོ་སྨོས་རྗེས་ ཇི་སྲིད་གནམ་མ་འཇིག་མ་སྟོང་གི་བར་དུ་མི་འགལ་ ཞེས་རྒན་པོ་རེ་རེ་བཞིན་བརྗོད་ཅིང༌། ཡུལ་སྡེ་སོ་སོའི་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་རྣམས་དཔང་དུ་འཛུགས་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། མནའ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་ཚབས་ཆེར་བརྩི་ཞིང༌། གནའ་དེ་བཞག་ཟིན་པའི་རྗེས་སུ་གནའ་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་མི་སུས་ཀྱང་འགལ་བར་མི་བྱ་ཞིང༌། གལ་ཏེ་མི་ཞིག་གིས་འགལ་བ་བྱས་པ་ཡིན་ན། འགལ་བ་བྱེད་མཁན་གྱི་མི་དེའི་ནང་དང༌། དེའི་ཤོག་ཁག་བཅས་ལ་ཡུལ་གྱིས་གཞི་བདག་གིས་མི་ཤིས་པའི་བཀའ་ཆད་གཏང་བའི་ཡིད་ཆེས་བྱེད་པ་དང༌། དེར་མ་ཟད་འགལ་བ་བྱེད་མཁན་དེ་ནི་ཤོག་ཁག་ཕན་ཚུན་ཚང་མའི་སྤྱི་དགྲར་འགྱུར་བ་ཡིན་འདུགའབྲོག་མི་རེ་རེ་བཞིན་ཕན་ཚུན་གནའ་འཇོག་པའི་ཚེ། མཛུབ་མོ་བཀུག་ ཅེས་བྱ་བའི་མནའ་འཇོག་ཅིང༌། དེ་ཡང་གྲོགས་པོ་སྒྲིག་མཁན་ཕན་ཚུན་གཉིས་ཀྱི་ལག་གཡས་པའི་མཛུབ་མོ་གཉིས་ལྕགས་ཀྱུ་ལྟར་བཀུག་པ་བསྣོལ་ནས་དགོས་བྱའི་དོན་གང་ཡིན་བརྗོད་རེས་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་འཐུས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
མནའ་འཇོག་པའི་དགོས་གནས་གལ་ཆེ་ཆུང་དང༌། གཞི་རྩའི་གནས་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་འབྱུང་སྲིད་ཀྱང༌། དོན་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་གནའ་བཞག་ཟིན་པ་ནས་བཟུང་གནའ་གྲོགས་ཕན་ཚུན་རྣམས་ལ་སྐྱིད་སྡུག་ལེགས་ཉེས་ཇི་ལྟར་བྱུང་ནའང་ སྐྱིད་མཉམ་སོགས་སྡུག་མཉམ་འཁུར་ ཞེས་པའི་ངག་སྒྲོས་ཡོད་པ་ལྟར་སྙིང་ཐག་པ་ནས་གཅིག་ཕན་གཅིག་གྲོགས་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་མནའ་འཇོག་གི་བྱ་བ་དེ་བྱེད་སླ་བར་མཐོང་ཡང་མནའ་རྒྱབ་བསྐྱུར་བ་ལ་ལ་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་ཡོད་འདུག
གང་ལགས་ཤེ་ན། འབྲོག་མི་དག་གི་མནའ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཆེས་ཚབས་ཆེ་བའི་བྱ་བ་ཞིག་ཏུ་བརྩི་ཞིང༌། སུ་ཞིག་མནའ་ལས་འགལ་བ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེ་གྱི་ཁྲེལ་དང་བྲལ་བས་སྐྱེ་བོ་ཡ་རབས་ཀྱི་གྲལ་ནས་ཐོན་པ་དང༌། མ་ཟད་ལྷ་དང་ཡུལ་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་ཐུགས་ཁྲེལ་བས་ཚེ་འདི་དང་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་གཉིས་ཆར་མི་འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་འབྱུང་བའི་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཅིང༌། དེར་བརྟེན་གནའ་ནི་རང་རང་གི་སྲོག་དང་ཐུག་ནའང་འགལ་དུ་འཇུག་སྲོལ་མེད་པ་རེད། འབྲོག་པའི་མི་རེ་རེ་བཞིན་ཡུལ་སོ་སོའི་ནང་དུ་མནའ་ཡ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོགས་པོ་མང་དུ་ཡོད་འདུག་ཅིང༌། མནའ་ཡ་ཕན་ཚུན་གཉིས་ཙམ་དུ་མ་ཟད་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཉེ་ཚན་དང་མནའ་གྲོགས་གཞན་དག་བཅས་ཀྱང་གནའ་གྲོགས་སུ་བརྩི་ཞིང་རོགས་རེས་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན་འབྲོག་མི་ཞིག་ལ་ཡུལ་གཞན་གྱི་མི་སྡེས་གནོད་འཚེ་བྱས་པ་ཡིན་ན། མི་དེའི་གནའ་ཡ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་ལན་གཞལ་བ་དང༌། གལ་ཏེ་མི་དེ་ལ་ཁ་མཆུ་འམ་ཡང་ན་མི་སྟོང་འཇལ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་གང་རུང་ཞིག་བྱུང་བ་ཡིན་ན། མི་དེའི་མནའ་ཡ་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་ཐུན་མོང་ནས་འཁུར་ལེན་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་ན་འབྲོག་མི་ཞིག་ལ་ཕྱུགས་ནད་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱི་འཚོ་རྟེན་བྲལ་བའི་དཀའ་ངལ་ཞིག་བྱུང་བ་ཡིན་ན། མི་དེའི་མནའ་ཡ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་འཁོས་དང་བསྟུན་ཕྱུགས་ལུག་བསྡུ་གསོག་གིས་འཚོ་རྟེན་གསར་བཅོས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟ་ན་འབྲོག་ཡུལ་གྱི་གནའ་གྲོགས་ནི་ཕན་ཐོགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཞིང༌། སུ་ཞིག་འབྲོག་ཡུལ་དེ་དག་ཏུ་མི་ཚེ་བསྐྱེལ་བ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡན་འདུག་པར་མ་ཟད་སུ་ཞིག་འབྲོག་ཁུལ་དེ་དག་ཏུ་འགྲུལ་བཞུད་བྱེད་པ་ལའང་དགོས་གནད་ཧ་ཅང་ཆེ་བར་སྣང་ངོ༌།