མིའི་རིགས་ཀྱི་མཛེས་རྩལ་རོལ་མྱོང་ལ་གནམ་ས་བླ་འོག་བརྗེས་པ་ལྟ་བུའི་འཕོ་འགྱུར་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་བ་ནི་དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བའི་མཇུག་ཙམ་ལ་འགུལ་གཟུགས་གློག་བཪྙན་གསར་དུ་བཏོད་པ་དེ་རེད་ལ། ཧྥ་རན་སེ་དང་དབྱི་ཏ་ལི་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་མང་དག་ཅིག་གིས་གློག་བཪྙན་གྱི་ཟིལ་ཤུགས་ཁོ་ནས་རང་རང་གི་ཚན་རིག་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དོན་སྙིང་དེ་དངོམ་ཡོད་ནའང་། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བ་མགོ་ཚེས་མ་ཐག་ནས་བཟུང་ཨ་རིའི་ཀྲའོ་པེ་ལིན་ལྟ་བུའི་གློག་བཪྙན་འཁྲབ་སྟོན་པ་དག་གིས་གློག་བཪྙན་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ཚན་རིག་གི་ལྟ་ཚུལ་ཅིག་ལས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ངོ་བོ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་བས་ན། ཕྱིས་ཀྱི་གློག་བཪྙན་སྒྱུ་རྩལ་དེ་ཚན་རིག་པ་དང་སྒྱུ་རྩལ་པ་མཉམ་བསྲེས་ཀྱིས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་སྐུལ་བའི་བྱ་དོན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཞིང་། འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་གཉིས་པའི་རྗེས་སུ་དབྱི་ཏ་ལི་ནས་འཕེལ་བའི་“དངོས་ཡོད་རིང་ལུགས་གསར་མའི”གློག་བཪྙན་གྱི་ལས་འགུལ་བྱུང་བ་དེས་སྔར་བས་ཨ་རིའི་ཧའོ་ལེ་ཝུའུ་གློག་བཪྙན་སོགས་ལ་སྔར་མེད་ཀྱི་བློ་འབྱེད་བྱས་པས་ན། གློག་བཪྙན་གྱི་ཡག་སྣང་དེ་རྩོམ་རིག་དང་མཛེས་རྩལ། ཆོས་ལུགས་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བ་དང་དམ་དུ་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་། འཛམ་གླིང་ཨོ་སི་ཁའི་གློག་བཪྙན་བྱ་དགའ་སོགས་ཆེད་ལས་བྱ་དགའི་རྩ་འཛུགས་རབ་དང་རིམ་པ་ཞིག་བྱུང་བ་དེས་གློག་བཪྙན་གྱི་ངོ་བོ་དེ་སྒྱུ་རྩལ་མཚོན་ཐབས་ནས་ཁོག་འབུབས་ཅན་དང་ཚོང་ལས་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་བ་དེ་རེད་མོད། རང་རེའི་བོད་ལ་ནི་ལུང་ཤར་རྡོ་རྗེ་ཚེ་རྒྱལ་གྱི་མིག་ཟུང་བྲུས་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་ནག་པོའི་སྡུག་ཐུག་གི་བྱ་ལས་དེ་བཞིན་གློག་བཪྙན་གྱི་བྱུང་བ་དེ་སྐུ་དྲག་མི་དྲག་རེ་གཉིས་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་སོང་བའི་མཐོང་ཐོས་ངོམ་སོ་བྱེད་སྤྱད་ཅིག་དང་ལྷ་སྒྲུང་གི་བྱུང་རབས་ཤིག་ལས་དངོས་དོན་དུ་འགྱུར་དཀའ་བའི་རྨི་ལམ་ཞིག་ཏུ་བལྟས་པས་ན། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་སྨད་ཙམ་ལ་ད་གཟོད་བལ་བོ་དང་འབྲུག་ཡུལ་སོགས་བོད་ཀྱི་གཉེན་ཚན་དུ་གྱུར་བའི་རྒྱལ་ཁབ་དག་ལས་བོད་སྐད་ཀྱིས་མཚོན་པའི་གློག་བཪྙན་ཐོག་མ་བྱུང་བར་མངོན་ཏེ། ཧྥ་རན་སེའི་འཁྲབ་ཁྲིད་པ་སྐད་གྲགས་ཅན་ཡ་ཁི་པེ་ཧྭན་གྱིས་བལ་བོ་རྒྱལ་ཁབ་དང་མཉམ་འབྲེལ་སྒོས་ཕབ་སྐྲུན་བྱས་པའི་མཐའ་མཚམས་བོད་ཀྱི་འཚོ་བ་མཚོན་པའི་བོད་སྐད་གློག་བཪྙན་ཐོག་མ༼ རི་བོ་ཧི་མ་ལ་ཡ༽(XIMALAYA)ཞེས་པར་2000ལོར་ཨ་རིའི་ཨོ་སི་ཁའི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གློག་བཪྙན་བརྩམས་ཆོས་ཆེས་བཟང་བོ་ཞེས་པའི་མིང་བཏགས་བྱ་དགའ་ཐོབ་པ་དེས་ད་གཟོད་བོད་སྐད་ཀྱི་གློག་བཪྙན་དེ་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་ཕྱོགས་ཀུན་ལ་སྟོན་པའི་དབུ་མཛད་ཅིང་། རྫོང་སར་མཁྱེན་བརྩེ་རིན་པོ་ཆེའི་གློག་བཪྙན་བརྩམས་ཆོས་༼ཕོར་པ༽CUPདང་༼ཆང་ཧུབ་གང་འཐུང་རྗེས་ཀྱི་འཕྲུལ་སྣང༽(TraveIIersMagicians)སོགས་གློག་བཪྙན་སྐད་གྲགས་ཅན་མང་པོ་ཞིག་ལ་འཛམ་གླིང་མི་དམངས་ཀྱིས་དགའ་བསུ་འཐོབ་པ་དེས། བོད་སྐད་གློག་བཪྙན་གྱི་འཕེལ་འགྲོས་ལ་ལམ་བུ་གསར་དུ་ཕྱེས་ཤིང་། ༼སམ་ས་ར༽（色戒）སོགས་འདོད་པ་མཚོན་པའི་སྔོན་བརྒལ་གློག་བཪྙན་བྱུང་བ་དེས་བོད་ཀྱི་དད་མོས་དང་འཚོ་བ། སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་མཛེས་འཛིན་ལྟ་ཚུལ་སོགས་ལ་སྔར་མེད་ཀྱི་ཁ་དོག་གསར་བ་ཞིག་བསྣན་ཏེ་གློག་བཪྙན་གྱི་ལམ་ཁ་ནས་མཚོན་ཅི་ཐུབ་བྱས་ཡོད་ནའང་། བོད་ནང་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གི་གློག་བཪྙན་འཕེལ་འགྲོས་ལྟར་རྒྱ་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་བོད་ཀྱི་འཚོ་བ་མཚོན་པའི་གློག་བཪྙན་༼རྟ་རྐུན༽(盗马贼)དང་༼ཞིང་བྲན༽（农奴）སོགས་གང་མང་མང་ཞིག་གིས་སྤྱི་སྐད་གཅིག་གྱུར་མིན་པའི་བོད་ཡུལ་ལུང་བ་ཆེན་པོ་འདིའི་ལྟ་མཁན་དག་གི་སྐྱོ་བ་སངས་སུ་བཅུག་སྟེ། བོད་སྐད་རྣལ་མའི་གློག་བཪྙན་གྱི་བྱུང་བ་དེ་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་སྟོང་བ་སྟོང་རྐྱང་དུ་ལུས་ནས་ཡོད་པ་རེད། 
དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པ་མགོ་ཚུགས་ཚུན་ནས་བཟུང་སྟེ། རྒྱ་ནག་གི་གློག་བཪྙན་དེ་ལའང་ཕྱི་ཕྱོགས་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་ལམ་བུ་ཐོག་མར་བཟོས་པས། ༼དཔའ་རྒོད༽（英雄）སོགས་འཛམ་གླིང་དུ་སྐད་གྲགས་ཀྱིས་ཆོད་མྱོང་བའི་གློག་བཪྙན་དག་བྱུང་ཞིང་། ཀྲང་དབྱི་མའོ་དང་ཁྲིན་ཁེ་ཀི། ཅ་ཕིན་ཝ་དང་ཧྥིན་ཞའོ་ཀང་སོགས་ཚོང་ལས་ཅན་དང་ཕུགས་བསམ་ཅན་གྱི་གློག་བཪྙན་ཉིས་ཚེབ་མའི་ལུགས་བྱུང་བས། འཛམ་གླིང་མི་དམངས་ཀྱི་མིག་དབང་དེ་ཡུལ་ཙམ་ཞིག་ལ་ཀྲུང་གོའི་ཕྱོགས་སུ་འཁོར་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ལྡན་པ་ནས་གློག་བཪྙན་ཚ་རླབས་ཤིག་འཕྱུར་ཏེ་མེ་ཏོག་མཉམ་བཞད་དང་མཁས་བརྒྱ་འགྲན་གླེང་གི་རང་དབང་ཚུགས་སུ་བཅུག་པས། རང་རེའི་བོད་ཡུལ་དུའང་པདྨ་ཚེ་བརྟན་དང་ཟོན་ཐར་རྒྱལ་སོགས་ཆེད་ལས་འཁྲབ་གཞུང་ངམ་འཁྲབ་ཁྲིད་པ་དང་བཪྙན་ལེན་པའི་ན་གཞོན་ཤེས་ཡོན་ཅན་དག་བྱུང་སྟེ། ༼ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་མ་ནི་རྡོ་འབུམ༽དང་༼འཚོལ༽སོགས་སྒྱུ་རྩལ་མཚོན་ལུགས་ཀྱི་བོད་སྐད་རྣལ་མའི་གློག་བཪྙན་དག་ཕབ་སྐྲུན་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཞིང་། ལྗང་བུ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཆེད་ལས་འཁྲབ་གཞུང་མ་ཡིན་པའི་རྩོམ་པ་པོ་མང་དག་ཅིག་གིས་བོད་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་འཁྲབ་གཞུང་འབྲི་བའི་ལུགས་སྲོལ་ཕྱེ་སྟེ་ཚོང་ལས་ཅན་གྱི་གློག་བཪྙན༼ཧི་མ་ལ་ཡའི་རྒྱལ་སྲས༽སོགས་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་བ་དེས་བོད་སྐད་གློག་བཪྙན་གསར་བཏོད་བྱས་པའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་ཕུར་བ་སྐྱབས་དང་སྟོབས་རྒྱས། རིན་ཆེན་དོན་གྲུབ་སོགས་བོད་ས་སྐྱེས་རྡོ་སྐྱེས་ཀྱི་གློག་བཪྙན་འཁྲབ་སྟོན་པ་དག་ལ་གློག་བཪྙན་ཧྲིལ་བོའི་འཁྲབ་ཚིག་བོད་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་རྒྱག་པའི་གོ་སྐབས་དེ་སྤྲད་པས་ན། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་འཚོ་བ་སོགས་ཕ་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་འཛམ་གླིང་མི་དམངས་ཀྱི་རྣ་སྒོར་སྐྱེལ་བའི་འཕྲིན་ལས་རྒྱས་སུ་བཅུག་སྟེ་བོད་ཀྱི་གློག་བཪྙན་དེ་འཛམ་གླིང་གློག་བཪྙན་གྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཏུ་འགྱུར་བར་རྨང་གཞིའི་མཐུན་རྐྱེན་ཚུགས་སུ་བཅུག་ཡོད་པ་རེད། །
•     བོད་སྐད་གློག་བཪྙན་ངོ་སྤྲོད།
    
• དང་པོ། ༼ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་མ་ནི་རྡོ་འབུམ༽དང་༼འཚོལ༽
 
 
     གོང་གསལ་གློག་བཪྙན་གཉིས་ནི་པདྨ་ཚེ་བརྟན་ལགས་ཀྱིས་འཁྲབ་གཞུང་དང་འཁྲབ་ཁྲིད་ཀྱི་ལས་ཀ་འགན་གཅིག་ལྕོག་གིས་བསྒྲུབ་པའི་གློག་བཪྙན་བརྩམས་ཆོས་གཉིས་ཡིན་ཞིང་། བོད་སྐད་ཀྱི་ལམ་ནས་ཕབ་སྐྲུན་བྱས་པའི་གློག་བཪྙན་ལ་རྒྱལ་སྤྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་བྱ་དགའ་མང་པོ་འཐོབ་པའི་གློག་བཪྙན་ཐོག་མའང་ཡིན། ༼ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་མ་ནི་རྡོ་འབུམ༽ཞེས་པ་དེ་དགོན་སྡེའི་གྲྭ་ཕྲུག་ཅིག་གི་འཚོ་བའི་ཕྱི་ཤུན་དེས་རིག་གནས་གསར་ཪྙིང་བར་གྱི་འགལ་བ་དང་སེམས་འཚུབ་མཚོན་པའི་ཡིད་འགྱུའི་གློག་བཪྙན་ཞིག་ཡིན་ལ། ༼འཚོལ༽གྱིས་ནི་བར་ཐག་དེ་ལས་ཅུང་གསལ་ཁ་ཕྱེ་བའི་ཕོ་མོའི་བརྩེ་དུང་ཞིག་གློག་བཪྙན་གྱི་རྒྱུད་སྐུད་དུ་བཞག་ཐོག གཏམ་རྒྱུད་ཀྱིས་གཏམ་རྒྱུད་འདྲེན་པའི་དྲན་འཆར་དེ་ལས་གློག་བཪྙན་ཕྱི་མ་དེ་དང་སྔ་མ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་བའི་ཆ་ཞིག་ཚུགས་སུ་བཅུག་སྟེ་འཚོལ་རྟོགས་ཀློང་གི་རྒྱལ་བུ་དྲི་མེད་ཀུན་ལྡན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་དེས་ཀློག་མཁན་དག་ལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དང་དངོས་ཡོད་གཉིས་ཆ་ནས་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པའི་དྲི་རྟགས་ཤིག་བཞག་ཡོད་པ་དང་། “གློག་བཪྙན་ལ་རྒོལ་བའི་གློག་བཪྙན”ཞེས་འཛམ་གླིང་གི་གློག་བཪྙན་ཞིབ་འཇུག་པ་དག་ལ་ཡིད་ཚོད་ལས་བརྒལ་བའི་གློག་བཪྙན་འཁྲབ་ཁྲིད་པ་ཁྱུ་མཆོག་ཅིག་གི་འགྲན་ཏུ་མི་གཏུབ་པའི་མཁས་མཛངས་དེ་སྟོན་ཐུབ་ཡོད་པ་རེད། །
• གཉིས་པ། ༼ཧི་མ་ལ་ཡའི་རྒྱལ་སྲས
•  
 
འཁྲབ་ཁྲིད་པ་ངོ་སྤྲོད།
         
 
• པདྨ་ཚེ་བརྟན། 1968ལོར་མཚོ་སྔོན་ཁྲི་ཀ་ནས་སྐྱེས། སྔ་ཕྱིར་ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་དང་པེ་ཅིན་གློག་བཪྙན་སློབ་གླིང་སོགས་སུ་རྩོམ་རིག་དང་གློག་བཪྙན་འཁྲབ་གཞུང་གི་ཤེས་བྱར་སྦྱང་བ་བྱས་ཏེ་སློབ་མཐར་ཕྱིན་ཅིང་། ད་ལྟ་གློག་བཪྙན་སློབ་གླིང་དེ་གར་འཁྲབ་ཁྲིད་པའི་རབ་འབྱམས་ལས་ཐོབ་ལ་བརྩོན་བཞིན་ཡོད། 
ཁོང་གིས་བོད་རྒྱ་ཡིག་རིགས་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ནས་སྒྲུང་གཏམ་མང་པོ་ཞིག་དུས་དེབ་སོགས་སུ་སྤེལ་བར་བྱ་དགའ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཐོབ་མྱོང་ལ། 2002ལོ་ནས་བཟུང་གློག་བཪྙན་ཕབ་སྐྲུན་གྱི་བྱ་བར་ཞུགས་ཤིང་། ༼ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་མ་ནི་རྡོ་འབུམ༽དང་༼འཚོལ༽གཉིས་ཕབ་སྐྲུན་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་བ་དེས་རྒྱལ་སྤྱི་རང་བཞིན་གྱི་བྱ་དགའ་བཅུ་ལྷག་བླངས་མྱོང་ཡོད། ད་ལམ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལུགས་ཅན་གྱི་བོད་སྐད་གློག་བཪྙན་གསུམ་པ༼ཁྱི་རྒན༽ཞེས་པ་རྗེས་གྲབ་གྲ་སྒྲིག་གི་སྒང་ཡིན། །